Chronological

38 Yna yr Arglwydd a atebodd Job allan o’r corwynt, ac a ddywedodd, ² Pwy yw hwn sydd yn tywyllu cyngor ag ymadroddion heb wybodaeth. ³ Gwregysa dy lwynau yn awr fel gŵr; a mynega i mi yr hyn a ofynnwyf i ti. ⁴ Pa le yr oeddit ti pan sylfaenais i y ddaear? mynega, os medri ddeall. ⁵ Pwy a osododd ei mesurau hi, os gwyddost? neu pwy a estynnodd linyn arni hi? ⁶ Ar ba beth y sicrhawyd ei sylfeini hi? neu pwy a osododd ei chonglfaen hi, ⁷ Pan gydganodd sêr y bore, ac y gorfoleddodd holl feibion Duw? ⁸ A phwy a gaeodd y môr â dorau, pan ruthrodd efe allan megis pe delai allan o’r groth? ⁹ Pan osodais i y cwmwl yn wisg iddo, a niwl tew yn rhwymyn iddo, ¹⁰ Pan osodais fy ngorchymyn arno, a phan osodais drosolion a dorau, ¹¹ Gan ddywedyd, Hyd yma y deui, ac nid ymhellach; ac yma yr atelir ymchwydd dy donnau di. ¹² A orchmynnaist ti y bore er dy ddyddiau? a ddangosaist ti i’r wawrddydd ei lle, ¹³ I ymaflyd yn eithafoedd y ddaear, fel yr ysgydwer yr annuwiol allan ohoni hi? ¹⁴ Canys hi a ymnewidia fel clai y sêl; a hwy a safant fel dillad. ¹⁵ Ac atelir eu goleuni oddi wrth yr annuwiol: dryllir y braich dyrchafedig. ¹⁶ A ddaethost ti i eigion y môr? ac a rodiaist ti yng nghilfachau y dyfnder? ¹⁷ A agorwyd pyrth marwolaeth i ti? neu a welaist ti byrth cysgod angau? ¹⁸ A ystyriaist ti led y ddaear? mynega, os adwaenost ti hi i gyd. ¹⁹ Pa ffordd yr eir lle y trig goleuni? a pha le y mae lle y tywyllwch, ²⁰ Fel y cymerit ef hyd ei derfyn, ac y medrit y llwybrau i’w dŷ ef? ²¹ A wyddit ti yna y genid tydi? ac y byddai rhifedi dy ddyddiau yn fawr? ²² A aethost ti i drysorau yr eira? neu a welaist ti drysorau y cenllysg, ²³ Y rhai a gedwais i hyd amser cyfyngder, hyd ddydd ymladd a rhyfel? ²⁴ Pa ffordd yr ymranna goleuni, yr hwn a wasgar y dwyreinwynt ar y ddaear? ²⁵ Pwy a rannodd ddyfrlle i’r llifddyfroedd? a ffordd i fellt y taranau, ²⁶ I lawio ar y ddaear lle ni byddo dyn; ar yr anialwch, sydd heb ddyn ynddo? ²⁷ I ddigoni y tir diffaith a gwyllt, ac i beri i gnwd o laswellt dyfu? ²⁸ A oes dad i’r glaw? neu pwy a genhedlodd ddefnynnau y gwlith? ²⁹ O groth pwy y daeth yr iâ allan? a phwy a genhedlodd lwydrew y nefoedd? ³⁰ Y dyfroedd a guddir megis â charreg, ac wyneb y dyfnder a rewodd. ³¹ A rwymi di hyfrydwch Pleiades? neu a ddatodi di rwymau Orion? ³² A ddygi di allan Massaroth yn eu hamser? neu a dywysi di Arcturus a’i feibion? ³³ A adwaenost ti ordeiniadau y nefoedd? a osodi di ei lywodraeth ef ar y ddaear? ³⁴ A ddyrchefi di dy lef ar y cwmwl, fel y gorchuddio helaethrwydd o ddyfroedd dydi? ³⁵ A ddanfoni di fellt allan, fel yr elont, ac y dywedont wrthyt, Wele ni? ³⁶ Pwy a osododd ddoethineb yn yr ymysgaroedd? neu pwy a roddodd ddeall i’r galon? ³⁷ Pwy a gyfrif y cymylau trwy ddoethineb? a phwy a all atal costrelau y nefoedd. ³⁸ Pan droer y llwch yn dom, fel y glyno y priddellau ynghyd? ³⁹ A elli di hela ysglyfaeth i’r llew? neu a elli di lenwi gwanc cenawon y llewod, ⁴⁰ Pan ymgrymant yn eu llochesau, pan eisteddant mewn ffau i gynllwyn? ⁴¹ Pwy a ddarpar i’r gigfran ei bwyd? pan lefo ei chywion ar Dduw, gwibiant o eisiau bwyd.

39 A wyddost ti yr amser i eifr gwylltion y creigiau lydnu? a fedri di wylied yr amser y bwrw yr ewigod loi? ² A gyfrifi di y misoedd a gyflawnant hwy? ac a wyddost ti yr amser y llydnant? ³ Ymgrymant, bwriant eu llydnod, ac ymadawant â’u gofid. ⁴ Eu llydnod a gryfha, cynyddant yn y maes: ânt allan, ac ni ddychwelant atynt hwy. ⁵ Pwy a ollyngodd yr asyn gwyllt yn rhydd? neu pwy a ddatododd rwymau yr asyn gwyllt? ⁶ Yr hwn y gosodais yr anialwch yn dŷ iddo, a’r diffeithwch yn drigfa iddo. ⁷ Efe a chwardd am ben lliaws tref: ni wrendy ar lais y geilwad. ⁸ Cilfachau y mynyddoedd yw ei borfa ef, ac efe a chwilia am bob glaswelltyn. ⁹ A gytuna yr unicorn i’th wasanaethu di? a erys efe wrth dy bresebau di? ¹⁰ A rwymi di unicorn â’i did mewn rhych? a lyfna efe y dolydd ar dy ôl di? ¹¹ A ymddiriedi wrtho, am fod ei gryfder yn fawr? a adewi di dy lafur iddo? ¹² A goeli di ef, y dwg efe dy had di drachefn, ac y casgl efe ef i’th lawr dyrnu di? ¹³ A roddaist ti adenydd hyfryd i’r peunod? neu adenydd a phlu i’r estrys? ¹⁴ Yr hon a ad ei hwyau yn y ddaear, ac a’u cynhesa yn y llwch; ¹⁵ Ac y mae hi yn gollwng dros gof y gallai droed eu dryllio hwynt, neu anifail y maes eu sathru. ¹⁶ Caled yw hi wrth ei chywion, fel pe na byddent eiddi hi: ei gwaith hi sydd ofer, heb ofn; ¹⁷ Oblegid na roddes Duw iddi ddoethineb, ac na chyfrannodd iddi ddeall. ¹⁸ Yr amser yr ymgodo hi yn uchel, hi a ddiystyra y march a’i farchog. ¹⁹ A roddaist ti gryfder i farch? neu a ddysgaist iddo weryru? ²⁰ A ddychryni di ef fel ceiliog rhedyn? dychryn ydyw ardderchowgrwydd ei ffroen ef. ²¹ Ei draed ef a gloddiant yn y dyffryn, ac efe a lawenycha yn ei gryfder: efe a â allan i gyfarfod arfau. ²² Efe a ddiystyra arswyd, ac ni ddychryna efe; ac ni ddychwel yn ei ôl rhag y cleddyf. ²³ Y cawell saethau a drystia yn ei erbyn, y ddisglair waywffon a’r darian. ²⁴ Efe a lwnc y ddaear gan greulondeb a chynddaredd: ac ni chred mai llais yr utgorn yw. ²⁵ Efe a ddywed ymhlith yr utgyrn, Ha, ha; ac a arogla o bell ryfel, twrf tywysogion, a’r bloeddio. ²⁶ Ai trwy dy ddoethineb di yr eheda y gwalch, ac y lleda efe ei adenydd tua’r deau? ²⁷ Ai wrth dy orchymyn di yr ymgyfyd yr eryr, ac y gwna efe ei nyth yn uchel? ²⁸ Y trig efe ac yr erys mewn craig; ac ar ysgithredd y graig, a’r lle cadarn? ²⁹ Oddi yno y chwilia am fwyd; ei lygaid a ganfyddant o bell. ³⁰ Ei gywion hefyd a sugnant waed: a lle y byddo celanedd, yno y bydd efe.