Chronological

106 Molwch yr Arglwydd. Clodforwch yr Arglwydd; canys da yw: oherwydd ei drugaredd a bery yn dragywydd. ² Pwy a draetha nerthoedd yr Arglwydd? ac a fynega ei holl fawl ef? ³ Gwyn eu byd a gadwant farn, a’r hwn a wnêl gyfiawnder bob amser. ⁴ Cofia fi, Arglwydd, yn ôl dy raslonrwydd i’th bobl; ymwêl â mi â’th iachawdwriaeth. ⁵ Fel y gwelwyf ddaioni dy etholedigion, fel y llawenychwyf yn llawenydd dy genedl di, fel y gorfoleddwyf gyda’th etifeddiaeth. ⁶ Pechasom gyda’n tadau; gwnaethom gamwedd, anwireddus fuom. ⁷ Ein tadau ni ddeallasant dy ryfeddodau yn yr Aifft, ni chofiasant luosowgrwydd dy drugareddau; eithr gwrthryfelgar fuont wrth y môr, sef y môr coch. ⁸ Eto efe a’u hachubodd hwynt er mwyn ei enw, i beri adnabod ei gadernid. ⁹ Ac a geryddodd y môr coch, fel y sychodd efe: a thywysodd hwynt trwy’r dyfnder, megis trwy’r anialwch. ¹⁰ Achubodd hwynt hefyd o law eu digasog; ac a’u gwaredodd o law y gelyn. ¹¹ A’r dyfroedd a doesant eu gwrthwynebwyr; ni adawyd un ohonynt. ¹² Yna y credasant ei eiriau ef; canasant ei fawl ef. ¹³ Yn y fan yr anghofiasant ei weithredoedd ef; ni ddisgwyliasant am ei gyngor ef. ¹⁴ Eithr blysiasant yn ddirfawr yn yr anialwch; a themtiasant Dduw yn y diffeithwch. ¹⁵ Ac efe a roddes eu dymuniad iddynt; eithr efe a anfonodd gulni i’w henaid. ¹⁶ Cenfigenasant hefyd wrth Moses yn y gwersyll, ac wrth Aaron sant yr Arglwydd. ¹⁷ Y ddaear a agorodd, ac a lyncodd Dathan, ac a orchuddiodd gynulleidfa Abiram. ¹⁸ Cyneuodd tân hefyd yn eu cynulleidfa hwynt: fflam a losgodd y rhai annuwiol. ¹⁹ Llo a wnaethant yn Horeb; ac ymgrymasant i’r ddelw dawdd. ²⁰ Felly y troesant eu gogoniant i lun eidion yn pori glaswellt. ²¹ Anghofiasant Dduw eu Hachubwr, yr hwn a wnaethai bethau mawrion yn yr Aifft; ²² Pethau rhyfedd yn nhir Ham; pethau ofnadwy wrth y môr coch. ²³ Am hynny y dywedodd y dinistriai efe hwynt, oni buasai i Moses ei etholedig sefyll ar yr adwy o’i flaen ef; i droi ymaith ei lidiowgrwydd ef, rhag eu dinistrio. ²⁴ Diystyrasant hefyd y tir dymunol: ni chredasant ei air ef: ²⁵ Ond grwgnachasant yn eu pebyll; ac ni wrandawsant ar lais yr Arglwydd. ²⁶ Yna y dyrchafodd efe ei law yn eu herbyn hwynt, i’w cwympo yn yr anialwch; ²⁷ Ac i gwympo eu had ymysg y cenhedloedd; ac i’w gwasgaru yn y tiroedd. ²⁸ Ymgysylltasant hefyd â Baal‐Peor, a bwytasant ebyrth y meirw. ²⁹ Felly y digiasant ef â’u dychmygion eu hun; ac y trawodd pla yn eu mysg hwy. ³⁰ Yna y safodd Phinees, ac a iawn farnodd: a’r pla a ataliwyd. ³¹ A chyfrifwyd hyn iddo yn gyfiawnder, o genhedlaeth i genhedlaeth byth. ³² Llidiasant ef hefyd wrth ddyfroedd y gynnen; fel y bu ddrwg i Moses o’u plegid hwynt: ³³ Oherwydd cythruddo ohonynt ei ysbryd ef, fel y camddywedodd â’i wefusau. ³⁴ Ni ddinistriasant y bobloedd, am y rhai y dywedasai yr Arglwydd wrthynt: ³⁵ Eithr ymgymysgasant â’r cenhedloedd; a dysgasant eu gweithredoedd hwynt: ³⁶ A gwasanaethasant eu delwau hwynt; y rhai a fu yn fagl iddynt. ³⁷ Aberthasant hefyd eu meibion a’u merched i gythreuliaid, ³⁸ Ac a dywalltasant waed gwirion, sef gwaed eu meibion a’u merched, y rhai a aberthasant i ddelwau Canaan: a’r tir a halogwyd â gwaed. ³⁹ Felly yr ymhalogasant yn eu gweithredoedd eu hun, ac y puteiniasant gyda’u dychmygion. ⁴⁰ Am hynny y cyneuodd dig yr Arglwydd yn erbyn ei bobl, fel y ffieiddiodd efe ei etifeddiaeth. ⁴¹ Ac efe a’u rhoddes hwynt yn llaw y cenhedloedd; a’u caseion a lywodraethasant arnynt. ⁴² Eu gelynion hefyd a’u gorthrymasant; a darostyngwyd hwynt dan eu dwylo hwy. ⁴³ Llawer gwaith y gwaredodd efe hwynt; hwythau a’i digiasant ef â’u cyngor eu hun, a hwy a wanychwyd am eu hanwiredd. ⁴⁴ Eto efe a edrychodd pan oedd ing arnynt, pan glywodd eu llefain hwynt. ⁴⁵ Ac efe a gofiodd ei gyfamod â hwynt, ac a edifarhaodd yn ôl lluosowgrwydd ei drugareddau: ⁴⁶ Ac a wnaeth iddynt gael trugaredd gan y rhai oll a’u caethiwai. ⁴⁷ Achub ni, O Arglwydd ein Duw, a chynnull ni o blith y cenhedloedd, i glodfori dy enw sanctaidd, ac i orfoleddu yn dy foliant. ⁴⁸ Bendigedig fyddo Arglwydd Dduw Israel erioed ac yn dragywydd: a dyweded yr holl bobl, Amen. Molwch yr Arglwydd.

107 Clodforwch yr Arglwydd; canys da yw: oherwydd ei drugaredd sydd yn dragywydd. ² Felly dyweded gwaredigion yr Arglwydd, y rhai a waredodd efe o law y gelyn; ³ Ac a gasglodd efe o’r tiroedd, o’r dwyrain, ac o’r gorllewin, o’r gogledd, ac o’r deau. ⁴ Crwydrasant yn yr anialwch mewn ffordd ddisathr, heb gael dinas i aros ynddi: ⁵ Yn newynog ac yn sychedig, eu henaid a lewygodd ynddynt. ⁶ Yna y llefasant ar yr Arglwydd yn eu cyfyngder; ac efe a’u gwaredodd o’u gorthrymderau; ⁷ Ac a’u tywysodd hwynt ar hyd y ffordd uniawn, i fyned i ddinas gyfanheddol. ⁸ O na foliannent yr Arglwydd am ei ddaioni, a’i ryfeddodau i feibion dynion! ⁹ Canys efe a ddiwalla yr enaid sychedig, ac a leinw yr enaid newynog â daioni. ¹⁰ Y rhai a breswyliant yn y tywyllwch a chysgod angau, yn rhwym mewn cystudd a haearn: ¹¹ Oherwydd anufuddhau ohonynt eiriau Duw, a dirmygu cyngor y Goruchaf. ¹² Am hynny yntau a ostyngodd eu calon â blinder: syrthiasant, ac nid oedd cynorthwywr. ¹³ Yna y gwaeddasant ar yr Arglwydd yn eu cyfyngder; ac efe a’u hachubodd o’u gorthrymderau. ¹⁴ Dug hwynt allan o dywyllwch a chysgod angau; a drylliodd eu rhwymau hwynt. ¹⁵ O na foliannent yr Arglwydd am ei ddaioni, a’i ryfeddodau i feibion dynion! ¹⁶ Canys efe a dorrodd y pyrth pres, ac a ddrylliodd y barrau heyrn. ¹⁷ Ynfydion, oblegid eu camweddau, ac oherwydd eu hanwireddau, a gystuddir. ¹⁸ Eu henaid a ffieiddiai bob bwyd; a daethant hyd byrth angau. ¹⁹ Yna y gwaeddasant ar yr Arglwydd yn eu cyfyngder; ac efe a’u hachubodd o’u gorthrymderau. ²⁰ Anfonodd ei air, ac iachaodd hwynt, ac a’u gwaredodd o’u dinistr. ²¹ O na foliannent yr Arglwydd am ei ddaioni, a’i ryfeddodau i feibion dynion! ²² Aberthant hefyd aberth moliant; a mynegant ei weithredoedd ef mewn gorfoledd. ²³ Y rhai a ddisgynnant mewn llongau i’r môr, gan wneuthur eu gorchwyl mewn dyfroedd mawrion. ²⁴ Hwy a welant weithredoedd yr Arglwydd, a’i ryfeddodau yn y dyfnder. ²⁵ Canys efe a orchymyn, a chyfyd tymhestlwynt, yr hwn a ddyrchafa ei donnau ef. ²⁶ Hwy a esgynnant i’r nefoedd, disgynnant i’r dyfnder: tawdd eu henaid gan flinder. ²⁷ Ymdroant, ac ymsymudant fel meddwyn: a’u holl ddoethineb a ballodd. ²⁸ Yna y gwaeddant ar yr Arglwydd yn eu cyfyngder; ac efe a’u dwg allan o’u gorthrymderau. ²⁹ Efe a wna yr ystorm yn dawel; a’i thonnau a ostegant. ³⁰ Yna y llawenhânt am eu gostegu; ac efe a’u dwg i’r porthladd a ddymunent. ³¹ O na foliannent yr Arglwydd am ei ddaioni, a’i ryfeddodau i feibion dynion! ³² A dyrchafant ef yng nghynulleidfa y bobl, a moliannant ef yn eisteddfod yr henuriaid. ³³ Efe a wna afonydd yn ddiffeithwch, a ffynhonnau dyfroedd yn sychdir; ³⁴ A thir ffrwythlon yn ddiffrwyth, am ddrygioni y rhai a drigant ynddo. ³⁵ Efe a dry yr anialwch yn llyn dwfr, a’r tir cras yn ffynhonnau dwfr. ³⁶ Ac yno y gwna i’r newynog aros; fel y darparont ddinas i gyfanheddu: ³⁷ Ac yr heuont feysydd, ac y plannont winllannoedd, y rhai a ddygant ffrwyth toreithiog. ³⁸ Ac efe a’u bendithia hwynt fel yr amlhânt yn ddirfawr, ac ni ad i’w hanifeiliaid leihau. ³⁹ Lleiheir hwynt hefyd, a gostyngir hwynt, gan gyfyngder, drygfyd, a chyni. ⁴⁰ Efe a dywallt ddirmyg ar foneddigion, ac a wna iddynt grwydro mewn anialwch heb ffordd. ⁴¹ Ond efe a gyfyd y tlawd o gystudd, ac a wna iddo deuluoedd fel praidd. ⁴² Y rhai uniawn a welant hyn, ac a lawenychant: a phob anwiredd a gae ei safn. ⁴³ Y neb sydd ddoeth, ac a gadwo hyn, hwy a ddeallant drugareddau yr Arglwydd.