Chronological
Ang kagamitan ng mga kawikaan. Pagiingat laban sa hibo ng makasalanan.
1 Ang mga (A)kawikaan ni Salomon na anak ni David na hari sa Israel:
2 Upang umalam ng karunungan at turo;
Upang bulayin ang mga salita ng pagkaunawa;
3 Upang (B)tumanggap ng turo sa pantas na paguugali,
Sa katuwiran, at kahatulan, at karampatan;
4 Upang magbigay ng (C)katalinuhan sa (D)musmos.
Kaalaman at pagbubulay sa kabataan:
5 Upang marinig ng pantas, at lumago sa ikatututo:
At upang tamuhin ng taong may unawa ang magagaling na payo:
6 Upang umunawa ng kawikaan at ng kahulugan;
Ng mga salita ng pantas, at ng kanilang malalabong sabi.
7 (E)Ang takot sa Panginoon ay pasimula ng kaalaman:
Nguni't ang mangmang ay humahamak sa karunungan at turo.
8 Anak ko, dinggin mo ang turo ng iyong ama,
At huwag mong pabayaan ang kautusan ng iyong ina:
9 Sapagka't sila'y magiging tali ng biyaya sa iyong ulo,
At mga kuwintas sa ligid ng iyong leeg.
10 Anak ko, kung ikaw ay hikayatin ng mga makasalanan,
(F)Huwag mong tulutan.
11 Kung kanilang sabihin, Sumama ka sa amin,
Tayo'y (G)magsibakay sa pagbububo ng dugo,
Tayo'y mangagkubli ng silo na walang anomang kadahilanan sa walang sala;
12 Sila'y (H)lamunin nating buháy na gaya ng Sheol.
At buo, (I)na gaya ng nagsibaba sa lungaw;
13 Tayo'y makakasumpong ng lahat na mahalagang pagaari,
Ating pupunuin ang ating mga bahay ng samsam;
14 Ikaw ay makikipagsapalaran sa gitna namin;
Magkakaroon tayong lahat ng isang supot:
15 (J)Anak ko, huwag kang lumakad sa daan na kasama nila;
(K)Pigilin mo ang iyong paa sa kanilang landas:
16 (L)Sapagka't ang kanilang mga paa ay nagsisitakbo sa kasamaan,
At sila'y nangagmamadali sa pagbububo ng dugo.
17 Sapagka't walang kabuluhang naladlad ang silo,
Sa paningin ng alin mang ibon:
18 At (M)binabakayan ng mga ito ang kanilang sariling dugo,
Kanilang ipinagkukubli ng silo ang kanilang sariling mga buhay.
19 (N)Ganyan ang mga lakad ng bawa't sakim sa pakinabang;
Na nagaalis ng buhay ng mga may-ari niyaon.
20 Karunungan ay humihiyaw na malakas sa lansangan;
Kaniyang inilalakas ang kaniyang tinig sa mga luwal na dako;
21 Siya'y humihiyaw sa mga pangulong dako na pinaglilipunan;
Sa pasukan ng mga pintuang-bayan,
Sa bayan, kaniyang binibigkas ang kaniyang mga salita:
22 Hanggang kailan kayong mga musmos, magsisiibig sa inyong kamusmusan?
At ang mga nanunuya ay maliligaya sa panunuya,
At ang mga mangmang ay (O)mangagtatanim sa kaalaman?
23 Magsibalik kayo sa aking saway:
Narito, (P)aking ibubuhos ang aking espiritu sa inyo.
24 (Q)Sapagka't ako'y tumawag, at kayo'y tumanggi:
Aking iniunat ang aking kamay, at walang makinig;
25 Kundi inyong iniuwi sa wala ang buo kong payo,
At hindi ninyo inibig ang aking saway:
26 (R)Ako naman ay tatawa sa kaarawan ng inyong kasakunaan:
Ako'y manunuya pagka ang inyong takot ay dumarating;
27 (S)Pagka ang iyong takot ay dumarating na parang bagyo.
At ang inyong kasakunaan ay dumarating na parang ipoipo;
Pagka ang hirap at hapis ay dumating sa inyo.
28 (T)Kung magkagayo'y tatawag sila sa akin, nguni't hindi ako sasagot;
Hahanapin nila akong masikap, nguni't hindi nila ako masusumpungan:
29 Sapagka't kanilang ipinagtanim ang kaalaman,
At hindi (U)pinili ang takot sa Panginoon.
30 Ayaw sila ng aking payo;
Kanilang hinamak ang buo kong pagsaway:
31 (V)Kaya't sila'y magsisikain ng bunga ng kanilang sariling lakad,
At mabubusog ng kanilang sariling mga kagagawan.
32 Sapagka't papatayin sila ng pagtalikod ng musmos,
At ang pagkawalang balisa ng mga mangmang ay ang sisira sa kanila.
33 Nguni't (W)ang nakikinig sa akin ay tatahang tiwasay.
At (X)tatahimik na walang takot sa kasamaan.
Ang babala ng karunungan laban sa mga napopoot sa kaniya.
2 Anak ko, kung iyong tatanggapin ang aking mga salita,
(Y)At tataglayin mo ang aking mga utos;
2 Na anopa't iyong ikikiling ang iyong pakinig sa karunungan,
At ihihilig mo ang iyong puso sa pagunawa;
3 Oo, kung ikaw ay dadaing ng pagbubulay,
At itataas mo ang iyong tinig sa pagunawa;
4 (Z)Kung iyong hahanapin siya na parang pilak,
At sasaliksikin mo siyang parang kayamanang natatago.
5 Kung magkagayo'y iyong mauunawa ang pagkatakot sa Panginoon,
At masusumpungan mo ang kaalaman ng Dios.
6 Sapagka't ang Panginoon ay nagbibigay ng karunungan,
Sa kaniyang bibig nanggagaling ang kaalaman at kaunawaan:
7 Kaniyang pinapagtataglay ang matuwid ng magaling na karunungan,
(AA)Siya'y kalasag sa nagsisilakad sa pagtatapat;
8 Upang kaniyang mabantayan ang mga landas ng kahatulan,
At (AB)maingatan ang daan ng kaniyang mga banal.
9 Kung magkagayo'y mauunawa mo ang katuwiran at ang kahatulan,
At ang karampatan, oo, bawa't mabuting landas.
10 Sapagka't karunungan ay papasok sa iyong puso,
At kaalaman ay magiging ligaya sa iyong kaluluwa;
11 Kabaitan ay magbabantay sa iyo,
Pagkaunawa ay magiingat sa iyo:
12 Upang iligtas ka sa daan ng kasamaan,
Sa mga taong nagsisipagsalita ng mga masamang bagay;
13 Na nagpapabaya ng mga landas ng katuwiran,
(AC)Upang magsilakad sa mga daan ng kadiliman;
14 Na (AD)nangagagalak na magsigawa ng kasamaan,
At (AE)nangaaaliw sa mga karayaan ng kasamaan,
15 Na mga liko sa kanilang mga lakad,
At mga suwail sa kanilang mga landas:
16 (AF)Upang iligtas ka sa masamang babae,
Sa makatuwid baga'y sa di kilala na nanghahalina ng kaniyang mga salita;
17 (AG)Na nagpapabaya sa kaibigan ng kaniyang kabataan,
At lumilimot ng tipan ng kaniyang Dios:
18 Sapagka't ang (AH)kaniyang bahay ay kumikiling sa kamatayan,
At ang kaniyang mga landas na sa patay:
19 Walang naparoroon sa kaniya na bumabalik uli,
Ni kanila mang tinatamo ang mga landas ng buhay:
20 Upang ikaw ay makalakad ng lakad ng mabubuting tao,
At maingatan ang mga landas ng matuwid.
21 (AI)Sapagka't ang matuwid ay tatahan sa lupain,
At ang sakdal ay mamamalagi roon.
22 (AJ)Nguni't ang masama ay mahihiwalay sa lupain,
At silang nagsisigawang may karayaan ay mangabubunot.
Payo upang matakot, magtiwala, at sumunod sa Panginoon. Ang ganting pala ng karunungan.
3 Anak ko, huwag mong kalimutan ang aking kautusan;
(AK)Kundi ingatan ng iyong puso ang aking mga utos:
2 Sapagka't (AL)karamihan ng mga araw, at mga taon ng buhay,
At kapayapaan, ay madadagdag sa iyo.
3 Huwag kang pabayaan ng kaawaan at katotohanan:
(AM)Itali mo sa palibot ng iyong leeg;
(AN)Ikintal mo sa iyong puso:
4 (AO)Sa gayo'y makakasumpong ka ng lingap at mabuting kaunawaan,
Sa paningin ng Dios at ng tao.
5 (AP)Tumiwala ka sa Panginoon ng buong puso mo,
(AQ)At huwag kang manalig sa iyong sariling kaunawaan:
6 Kilalanin mo siya sa lahat ng iyong mga lakad,
At kaniyang (AR)ituturo ang iyong mga landas.
7 (AS)Huwag kang magpakapantas sa iyong sariling mga mata;
Matakot ka sa Panginoon, at humiwalay ka sa kasamaan:
8 Magiging kagalingan sa iyong pusod,
At utak sa iyong mga buto.
9 (AT)Parangalin mo ang Panginoon ng iyong tinatangkilik,
At ng mga unang bunga ng lahat mong ani:
10 Sa gayo'y mapupuno ang iyong mga kamalig ng sagana,
At ang iyong mga alilisan ay aapawan ng bagong alak.
11 Anak ko,(AU)huwag mong hamakin ang parusa ng Panginoon;
Ni mayamot man sa kaniyang saway:
12 Sapagka't sinasaway ng Panginoon ang kaniyang iniibig:
(AV)Gaya ng ama sa anak na kaniyang kinaluluguran.
13 Mapalad ang tao na nakakasumpong ng karunungan,
At ang tao na nagtatamo ng kaunawaan.
14 (AW)Sapagka't ang kalakal niya ay maigi kay sa kalakal na pilak,
At ang pakinabang niyaon kay sa dalisay na ginto.
15 Mahalaga nga kay sa mga rubi;
At wala (AX)sa mga bagay na mananasa mo sa maihahalintulad sa kaniya,
16 Karamihan ng mga araw ay nasa kanang kamay niya,
Sa kaniyang kaliwang kamay ay (AY)mga kayamanan at karangalan.
17 (AZ)Ang kaniyang mga daan ay mga daan ng kaligayahan,
At lahat niyang mga landas ay kapayapaan.
18 Siya ay (BA)punong kahoy ng buhay sa mga nanghahawak sa kaniya:
At mapalad ang bawa't isa na nangamamalagi sa kaniya.
19 Nilikha ng (BB)Panginoon ang lupa sa pamamagitan ng karunungan;
Itinatag niya ang langit sa pamamagitan ng kaunawaan.
20 (BC)Sa kaniyang kaalaman ay nabahagi ang mga kalaliman,
At ang mga alapaap ay nagsipatak ng (BD)hamog.
21 Anak ko, huwag silang mangahiwalay sa iyong mga mata;
Ingatan mo ang magaling na karunungan at ang kabaitan;
22 Sa gayo'y magiging buhay sila sa iyong kaluluwa,
At (BE)biyaya sa iyong leeg.
23 (BF)Kung magkagayo'y lalakad ka ng iyong lakad na tiwasay,
At ang iyong paa ay hindi matitisod.
24 (BG)Pagka ikaw ay nahihiga, hindi ka matatakot:
Oo, ikaw ay mahihiga at ang iyong tulog ay magiging mahimbing.
25 (BH)Huwag kang matakot ng biglang pagkatakot,
Ni sa pagkabuwal man ng masama, pagka dumarating:
26 Sapagka't ang Panginoon ay magiging iyong pagtitiwala,
At iingatan ang iyong paa sa pagkahuli.
27 (BI)Huwag mong ikait ang mabuti sa kinauukulan,
Pagka nasa kapangyarihan ng iyong kamay na ito'y gawin.
28 (BJ)Huwag mong sabihin sa iyong kapuwa, Yumaon ka, at bumalik uli,
At bukas ay magbibigay ako;
Pagka ikaw ay mayroon.
29 Huwag kang kumatha ng kasamaan laban sa iyong kapuwa,
Na palibhasa't tumatahang tiwasay sa siping mo.
30 (BK)Huwag kang makipagusapin sa kanino man ng walang kadahilanan,
Kung hindi siya gumawa ng kasamaan sa iyo.
31 (BL)Huwag kang managhili sa taong marahas,
At huwag kang pumili ng anoman sa kaniyang mga lakad.
32 Sapagka't ang suwail ay kasuklamsuklam sa Panginoon:
(BM)Nguni't ang kaniyang payo ay kasama ng matuwid.
33 (BN)Ang sumpa ng Panginoon ay nasa bahay ng masama;
Nguni't pinagpapala niya ang tahanan ng matuwid.
34 Tunay na kaniyang dinuduwahagi ang mga mangduduwahagi,
(BO)Nguni't binibigyan niya ng biyaya ang mababa.
35 Ang pantas ay magmamana ng kaluwalhatian;
Nguni't kahihiyan ay magiging ganti sa mga mangmang.
Ang Biblia Copyright © Philippine Bible Society 1905, 1915, 1933, 1978