Old/New Testament
16 Kế hoạch đến từ lòng người,
Nhưng sự đáp lời của lưỡi đến từ CHÚA.
2 Mọi đường lối của một người đều là trong sạch theo mắt mình,
Nhưng CHÚA cân nhắc tấm lòng.[a]
3 Hãy giao phó công việc mình cho CHÚA
Thì kế hoạch con sẽ thành tựu.
4 CHÚA đã tạo dựng nên muôn vật vì mục đích của chúng;
Ngay cả những kẻ ác dành cho ngày tai họa.
5 Mọi tấm lòng tự cao đều ghê tởm đối với CHÚA;
Chắc chắn chúng sẽ không tránh khỏi hình phạt.
6 Nhờ tình yêu thương và chân lý tội lỗi được chuộc;
Vì sự kính sợ CHÚA người ta tránh điều ác.
7 Khi đường lối một người đẹp lòng CHÚA,
Ngài làm cho kẻ thù của người ấy cũng hòa thuận với người.
8 Lợi ít trong sự công chính
Tốt hơn là lời nhiều mà bất công.
9 Lòng người hoạch định đường lối mình,
Nhưng CHÚA hướng dẫn các bước người.
10 Lời phán từ môi vua như sấm ngôn,
Miệng vua không vi phạm khi đoán xét.
11 Cán cân và cân công bình thuộc về CHÚA;
Mọi số lượng trong bao đều là công việc của Ngài.
12 Hành động gian ác là điều ghê tởm cho các vua,
Vì ngôi vua được thiết lập nhờ sự công chính.
13 Môi miệng công chính làm vua vui lòng,
Và lời nói ngay thẳng được người yêu chuộng.
14 Cơn giận của vua như sứ giả sự chết,
Nhưng người khôn ngoan làm dịu cơn giận.
15 Khi mặt vua sáng ngời, ấy là sự sống;
Còn ân sủng của người như đám mây đem lại mưa xuân.
16 Nhận được khôn ngoan là điều tốt hơn vàng,
Và được sáng suốt là điều đáng chuộng hơn bạc.
17 Con đường ngay thẳng là tránh điều ác;
Kẻ canh gác đường lối mình, gìn giữ linh hồn mình.
18 Sự kiêu ngạo đi trước sự hủy diệt;
Sự tự cao đi trước sự sa ngã.
19 Thà có tinh thần khiêm nhường với người cùng khốn,
Hơn là chia của cướp với kẻ kiêu ngạo.
20 Người chú tâm về đạo lý[b] sẽ được thịnh vượng;
Phước cho người tin cậy nơi CHÚA.
21 Người có lòng khôn ngoan được gọi là người sáng suốt;
Lời nói ngọt ngào làm tăng thêm sự thuyết phục.
22 Người nào có sự hiểu biết là có nguồn sự sống;
Sự ngu xuẩn hướng dẫn những kẻ ngu dại.
23 Lòng khôn ngoan dạy dỗ miệng mình,
Và làm cho môi tăng sự thuyết phục.
24 Lời nói dịu dàng như tàng mật ong,
Ngọt ngào cho tâm hồn và lành mạnh cho xương cốt.
25 Có một con đường dường như đúng đắn cho loài người,
Nhưng sự cuối cùng là các lối của sự chết.
26 Miếng ăn ngon làm người ta lao động;
Vì miệng đói thúc đẩy người làm việc.
27 Tên vô lại âm mưu điều ác;
Môi miệng nó như lửa thiêu đốt.
28 Kẻ gian tà gieo điều tranh chấp;
Người nói xấu phân rẽ bạn thân.
29 Người hung bạo lôi cuốn kẻ lân cận mình,
Và dẫn nó vào con đường không tốt.
30 Kẻ hay nháy mắt làm dấu, âm mưu điều gian tà;
Người mím môi là kẻ đã làm việc ác.
31 Tóc bạc là mão triều vinh hiển;
Người ta nhờ đường lối công chính mà được.
32 Chậm nóng giận thắng hơn một dũng sĩ;
Tự chủ tâm thần tốt hơn chiếm lấy một thành.
33 Thăm được rút từ trong vạt áo;
Nhưng mọi quyết định đều đến từ CHÚA.
17 Thà một miếng bánh khô mà yên lành,
Hơn là nhà đầy thịt tế lễ mà tranh chấp.
2 Người đầy tớ hành động khôn ngoan,
Sẽ cai trị trên người con trai hành động ô nhục;
Và sẽ hưởng gia tài cùng với các anh em.
3 Lò đúc để luyện bạc, lò luyện kim để luyện vàng,
Nhưng CHÚA thử nghiệm tấm lòng.
4 Kẻ ác lắng nghe môi gian ác;
Kẻ dối trá lắng nghe lưỡi hiểm độc.
5 Kẻ nhạo báng người nghèo khó làm nhục Đấng Tạo Hóa mình;
Kẻ vui mừng vì tai họa sẽ không tránh khỏi hình phạt.
6 Cháu chắt là mão triều thiên của người già.
Sự vinh hiển của các con là cha mẹ.
7 Môi miệng thanh cao không xứng với kẻ ngu xuẩn;
Môi miệng dối trá lại càng không hợp với bậc vương giả.
8 Của hối lộ như viên đá quý trước mắt người sử dụng nó;
Người xoay về hướng nào cũng thành công.
9 Người nào bỏ qua lầm lỗi, tìm kiếm sự thương mến nhau;
Còn cứ nhắc lại lỗi lầm phân rẽ bạn bè.
10 Một lời quở trách sẽ thấm sâu vào người hiểu biết,
Hơn là trăm roi đánh kẻ ngu dại.
11 Kẻ gian ác chỉ tìm kiếm sự phản loạn;
Nhưng một sứ giả độc ác sẽ được sai đi đánh nó.
12 Thà gặp phải gấu cái mất con
Hơn là gặp một kẻ ngu dại trong cơn ngu xuẩn của nó.
13 Kẻ nào lấy ác trả thiện,
Họa sẽ không rời khỏi nhà nó.
14 Khởi đầu cuộc tranh chấp như việc vỡ đê;[c]
Vậy hãy chấm dứt tranh cãi trước khi nó bùng nổ.
15 Tuyên xưng công chính cho kẻ ác cũng như lên án người công chính;
Cả hai đều ghê tởm đối với CHÚA.
16 Ích lợi gì cho một kẻ ngu dại cầm bạc trong tay,
Để mua khôn ngoan khi nó thiếu tâm trí?
17 Một người bạn yêu mến luôn luôn,
Và anh em sinh ra để giúp đỡ nhau trong lúc hoạn nạn.
18 Người thiếu tâm trí là người bắt tay bảo lãnh,
Người bảo lãnh cho người láng giềng.
19 Người nào thích vi phạm, thích tranh chấp;
Kẻ nâng cổng nhà cao lên, tìm kiếm sự sụp đổ.
20 Kẻ có lòng gian tà không tìm được phúc lành,
Và kẻ có lưỡi gian tà sẽ sa vào tai họa.
21 Người sinh con ngu dại sẽ buồn thảm;
Cha của kẻ ngu dại cũng không có niềm vui.
22 Tấm lòng vui vẻ là liều thuốc hay;
Tinh thần suy sụp làm xương cốt khô héo.
23 Kẻ ác thầm lén nhận hối lộ
Để làm sai lệch đường lối công bình.
24 Khôn ngoan ở trước mặt người sáng suốt,
Nhưng mắt của kẻ ngu dại ở nơi tận cùng quả đất.
25 Con trai ngu dại là sự buồn thảm cho cha,
Là nỗi cay đắng cho mẹ sinh ra nó.
26 Phạt người vô tội là sai lầm,
Cũng như đánh đòn người tôn kính vì lòng ngay thẳng của họ.
27 Người gìn giữ lời nói là người hiểu biết;
Người có tinh thần trầm tĩnh là người sáng suốt.
28 Khi im lặng dù người ngu cũng được kể là khôn;
Người kiềm chế môi miệng được coi là sáng suốt.
18 Người nào sống cô độc tìm kiếm dục vọng riêng;
Nó chống lại với mọi quyết định khôn ngoan.
2 Kẻ ngu dại không thích sự sáng suốt;
Nó chỉ muốn bày tỏ ý riêng.
3 Khi sự gian ác đến, khinh bỉ cũng đến;
Và khi sự xấu hổ đến, nhục nhã cũng theo.
4 Lời nói từ miệng một người như vực nước sâu;
Nguồn khôn ngoan như dòng suối tuôn chảy.
5 Thiên vị kẻ gian ác
Hay tước đoạt sự công bình của kẻ vô tội đều sai lầm.
6 Môi kẻ ngu dại đem lại tranh chấp;
Miệng nó mời mọc một trận đòn.
7 Miệng kẻ ngu dại là sự hủy hoại cho nó;
Môi nó là cái bẫy gài linh hồn mình.
8 Lời của kẻ mách lẻo như miếng ăn ngon,
Nó thấm sâu vào ruột gan.
9 Kẻ chểnh mảng trong công việc mình
Là anh em với kẻ phá hoại.
10 Danh CHÚA là ngọn tháp vĩ đại;
Người công chính chạy vào đó và được an toàn.
11 Tài sản của một kẻ giàu là cái thành kiên cố của người;
Trong trí tưởng tượng của người nó như bức tường cao.
12 Lòng tự cao đi trước sự hủy hoại;
Lòng khiêm nhường đi trước sự vinh quang.
13 Trả lời trước khi nghe;
Ấy là sự ngu xuẩn và hổ thẹn.
14 Tinh thần của một người có thể chịu đựng bệnh tật;
Nhưng khi tinh thần sụp đổ thì ai có thể chịu đựng nổi?
15 Tâm trí người sáng suốt tiếp nhận sự tri thức;
Tai người khôn ngoan tìm kiếm sự hiểu biết.
16 Tặng phẩm của một người mở đường cho họ,
Và đem họ đến trước mặt kẻ quyền thế.
17 Người biện hộ trước có vẻ hợp lý,
Cho đến khi người kia đến thẩm vấn người.
18 Rút thăm sẽ chấm dứt tranh chấp,
Và phân cách hai đối thủ mạnh.
19 Lấy lòng một anh chị em bị xúc phạm khó hơn chiếm một thành trì kiên cố;
Sự tranh chấp ấy giống như một lâu đài then cài cổng đóng.
20 Nhờ kết quả của miệng, một người được no bụng;
Sản phẩm của môi giúp người no đủ.
21 Sống chết ở quyền của lưỡi;
Kẻ nào yêu mến nó sẽ ăn bông trái của nó.
22 Người nào tìm được một người vợ tìm được phúc lành,
Và hưởng ân huệ từ CHÚA.
23 Người nghèo dùng lời cầu khẩn;
Người giàu trả lời thô bạo.
24 Người có nhiều bạn bè tự hại mình;[d]
Nhưng một người bạn thân gần gũi hơn anh em ruột.
6 Vốn là những người cộng tác với Chúa, chúng tôi khuyên nài anh chị em chớ nhận lãnh ân sủng Đức Chúa Trời một cách vô ích. 2 Vì Ngài phán:
“Ta đã nhận lời con trong thời thuận tiện,
Ta đã phù hộ con trong ngày cứu rỗi.
Kìa, hiện nay là thời thuận tiện,
Kìa, hiện nay là ngày cứu rỗi!”[a]
3 Chúng tôi không gây cho ai vấp ngã để chức vụ khỏi bị người ta chỉ trích. 4 Trái lại, trong mọi sự chúng tôi chứng tỏ mình là tôi tớ Đức Chúa Trời. Chúng tôi hết sức kiên trì, chịu hoạn nạn, bị thiếu thốn, khổ não, 5 bị đánh đập, giam cầm, quấy rối, làm việc nhọc nhằn, thao thức mất ngủ, nhịn ăn nhịn uống; 6 trong sự thanh khiết, trong hiểu biết, trong kiên nhẫn, nhân từ, trong Đức Thánh Linh, trong tình thương không giả dối, 7 trong lời nói chân thật, trong năng lực của Đức Chúa Trời; chúng tôi dùng vũ khí công chính trong lúc tiến công lẫn phòng thủ; 8 khi vinh lẫn khi nhục, khi được tiếng khen hay bị chê bai. Chúng tôi bị coi như kẻ lừa dối nhưng là người thành thật, 9 bị coi như người xa lạ nhưng là quen biết cả, bị coi như đang chết mà chúng tôi vẫn sống, dù bị hình phạt nhưng không mất mạng; 10 thấy như đau khổ nhưng luôn luôn vui mừng, thấy như nghèo ngặt nhưng làm cho nhiều người giàu có, thấy như không có gì nhưng lại đầy đủ mọi sự.
11 Thưa anh chị em tại Cô-rinh-tô, chúng tôi nói với anh chị em một cách thẳng thắn, lòng chúng tôi rộng mở đối với anh chị em. 12 Chúng tôi không hẹp hòi đối với anh chị em, nhưng chính lòng anh chị em hẹp hòi. 13 Hãy đền đáp chúng tôi xứng đáng, tôi nói với anh chị em như nói với con cái, cũng hãy mở rộng lòng anh chị em.
Đền Thờ Đức Chúa Trời
14 Đừng mang ách chung với người không tin. Vì công chính với gian ác có thể nào chung phần được không? Hay ánh sáng và bóng tối có thể nào liên hợp được không? 15 Chúa Cứu Thế hòa hợp với quỷ vương sao được? Hay người tin có chung phần gì với kẻ không tin? 16 Đền thờ Đức Chúa Trời có thể chứa thần tượng được không? Vì chúng ta là đền thờ của Đức Chúa Trời hằng sống như Đức Chúa Trời đã phán:
New Vietnamese Bible. Used by permission of VBI (www.nvbible.org)