Old/New Testament

Ang Katapusan nga Ginhambal ni David

23 Si David nga anak ni Jesse ginpabantog sang Labing Mataas nga Dios. Ginpili siya sang Dios ni Jacob nga mangin hari. Kag manugkumposo siya sang matahom nga mga ambahanon sang Israel. Amo ini ang katapusan niya nga ginhambal:

Ang Maisog nga mga Tinawo ni David^(A)

⁸ Amo ini ang maisog nga mga tinawo ni David:

Si Josheb Bashebet nga taga-Takemon, nga amo ang nagapanguna sa tatlo ka maisog nga mga tinawo ni David. Sa isa lang ka inaway, nakapatay siya sang 800 ka tawo paagi sa iya bangkaw.

⁹ Ang sunod sa iya amo si Eleazar nga anak ni Dodai nga kaliwat ni Ahoa, nga isa man sa tatlo ka maisog nga mga tinawo ni David. Isa siya sa mga kaupod ni David nga naghangkat sa mga Filistinhon nga nagtipon sa Pas Damim^[b] sa pagpakig-away. Nagpalagyo ang mga Israelinhon, ¹⁰ pero siya iya nagpabilin kag ginpamatay niya ang mga Filistinhon hasta nga ginkapoy ang iya kamot kag naniskog ini nga daw indi na makabuya sa espada. Ginpadaog sila sang Ginoo sa sadto nga adlaw. Ang nagpalalagyo nga mga Israelinhon nagbalik didto kay Eleazar sa pagpanguha lang sang mga armas sang mga nagkalamatay.

¹¹ Ang sunod pa gid amo si Shama nga anak ni Agee nga taga-Harar. Isa ka tion, nagtipon ang mga Filistinhon sa Lehi, kag ginsalakay nila ang mga Israelinhon sa may uma nga puno sang balatong. Nagpalalagyo ang mga Israelinhon, ¹² pero si Shama iya nagpabilin sa tunga sang uma kag ginprotektaran niya ini. Ginpamatay niya ang mga Filistinhon kag ginpadaog sila sang Ginoo sadto nga adlaw.

¹³ Isa ka tion sang tig-alani, nagkadto kay David ang tatlo niya ka tinawo didto sa kuweba sang Adulam. Ini sila nga tatlo miyembro sang 30 ka maisog nga mga tinawo ni David. Nagakampo sadto ang mga Filistinhon sa Kapatagan sang Refaim ¹⁴ kag naagaw nila ang Betlehem. Samtang didto si David sa isa ka mabakod nga palanaguan, ¹⁵ gin-uhaw siya. Nagsiling siya, “Maayo kuntani kon may magkuha para sa akon sang tubig nga mainom didto sa bubon malapit sa puwertahan sang Betlehem.” ¹⁶ Gani nagsulod sing tago atong tatlo ka maisog nga mga tawo sa kampo sang mga Filistinhon kag nagkuha sila sang tubig sa bubon malapit sa puwertahan sang Betlehem kag gindala kay David. Pero indi mag-inom si David; sa baylo, gin-ula niya ini bilang halad sa Ginoo. ¹⁷ Nagsiling siya, “Ginoo, indi ko gid ini mainom tungod kay pareho ini kamahal sa dugo sang mga tawo nga nagtaya sang ila kabuhi sa pagkuha sini.” Gani indi gid mag-inom si David.

Amo ato ang mga ginhimo sang tatlo ka maisog nga mga tinawo ni David.

¹⁸ Si Abishai nga utod ni Joab, nga anak ni Zeruya amo ang pangulo sang 30^[c] ka maisog nga mga tinawo ni David. Nakapatay siya sang 300 ka Filistinhon paagi sa iya bangkaw. Gani nangin bantog siya pareho sadtong tatlo ka maisog nga mga tawo. ¹⁹ Kag tungod nga siya ang pinakabantog sa iya kaupod nga 30,^[d] siya ang nangin kumander nila, pero indi siya kaupod sadtong tatlo ka maisog.

²⁰ May isa pa ka maisog nga tawo nga ang iya ngalan si Benaya. Taga-Kabzeel siya, kag ang iya amay amo si Jehoyada. Naghimo siya sang pinasahi nga mga buhat, lakip na ang pagpatay sa duha ka pinakamaayo nga soldado sang Moab. Sa isa man ka tion, ginlagas niya ang isa ka leon. Bisan nagasnow kag madanlog, nagpanaog siya sa buho kag ginpatay niya ang leon. ²¹ Sa isa pa gid ka tion, ginpatay niya ang isa ka Egiptohanon nga puwerte kadako. Ang armas sang Egiptohanon bangkaw, pero ang iya armas inuglampos lang. Gin-agaw niya ang bangkaw sa Egiptohanon kag amo ini ang ginpatay sa iya. ²² Amo ato ang mga ginhimo ni Benaya nga anak ni Jehoyada. Nangin bantog man siya pareho sa tatlo ka maisog nga mga tawo, ²³ pero indi siya bahin nila. Kag tungod nga siya ang pinakabantog sa iya kaupod nga 30, ginhimo siya ni David nga pangulo sang iya mga badigard.

²⁴ Amo ini ang iban nga mga miyembro sang 30 ka maisog nga mga tawo:

Ginsensos ni David ang Iya mga Soldado^(B)

24 Sa liwat naakig ang Ginoo sa mga Israelinhon, kag ginsugyot niya si David sa paghimo sang butang nga makahalit sa ila. Siling niya kay David, “Isipa ang mga katawhan sang Israel kag Juda.” ² Gani nagsiling si Haring David kay Joab kag sa mga kumander sang mga soldado, “Lakat kamo sa tanan nga tribo sang Israel, halin sa Dan hasta sa Beersheba,^[k] kag isensos ninyo ang mga tawo, agod mahibaluan ko kon pila sila tanan.” ³ Pero nagsabat si Joab sa hari, “Kabay pa nga padamuon sang Ginoo nga imo Dios ang imo katawhan sing 100 ka pilo, kag kabay pa nga makita mo ini. Pero Mahal nga Hari, ngaa nga gusto mo himuon ini nga butang?” ⁴ Pero nag-insister gid si David, gani naglakat si Joab kag ang mga opisyal sang mga soldado sa pagsensos sa katawhan sang Israel. ⁵ Nagtabok sila sa Suba sang Jordan kag nagsugod sa pagsensos^[l] sa Aroer, sa bagatnan sang banwa nga ara sa higad sang ililigan sang tubig. Halin didto nagkadto sila sa Gad kag dayon sa Jazer. ⁶ Nagkadto man sila sa Gilead, sa Tatim Hodshi, sa Dan Jaan, kag naglibot sila pakadto sa Sidon. ⁷ Dayon nagkadto sila sa napaderan nga siyudad sang Tyre, kag sa tanan nga banwa sang mga Hivhanon kag mga Canaanhon. Kag sa katapusan, nagkadto sila sa Beersheba, sa bagatnan^[m] sang Juda. ⁸ Nalibot nila ang bug-os nga nasyon sa sulod sang 9 ka bulan kag 20 ka adlaw, kag pagkatapos nagbalik sila sa Jerusalem.

⁹ Ginsugid ni Joab kay Haring David ang kadamuon sang mga lalaki nga makasarang magpakig-away: 800,000 sa Israel kag 500,000 sa Juda. ¹⁰ Ginkonsensya si David matapos niya ginpasensos ang mga tawo. Gani nagsiling siya sa Ginoo, “Nakasala gid ako sa akon ginhimo. Gani nagapakitluoy ako sa imo, Ginoo, nga patawaron mo ako nga imo alagad sa akon sala, kay kabuangan gid ang akon ginhimo.”

¹¹ Sa wala pa makabangon si David sang madason nga aga, nagsiling ang Ginoo kay Gad nga propeta ni David, ¹² “Magkadto ka kay David kag papilia siya kon sa diin sa tatlo ka silot ang gusto niya nga himuon ko sa iya.”

¹³ Gani nagkadto si Gad kay David kag nagsiling sa iya, “Diin sa sini ang gusto mo: Tatlo^[n] ka tuig nga gutom sa imo nasyon, tatlo ka bulan nga magpalagyo kamo sa inyo mga kaaway samtang ginalagas nila kamo, ukon tatlo ka adlaw nga kalalat-an sa imo nasyon? Hunahunaa ina sing maayo, kag pahibalua ako kon ano ang isabat ko sa Ginoo nga nagpadala sa akon.”

¹⁴ Nagsabat si David kay Gad, “Nabudlayan gid ako magpili. Maayo pa nga ang Ginoo na lang ang magsilot sa amon sang sa mga tawo, kay maluluy-on ang Ginoo.”

¹⁵ Gani nagpadala ang Ginoo sang kalalat-an sa Israel halin sadto nga aga hasta sa tion nga iya ginsiling. Kag 70,000 ka tawo ang napatay halin sa Dan hasta sa Beersheba. ¹⁶ Sang laglagon na kuntani sang anghel ang Jerusalem, nagbaylo ang hunahuna sang Ginoo sa pagsilot sa mga tawo. Gani nagsiling siya sa anghel nga nagasilot sa mga tawo, “Tama na! Indi na sila pagsiluti.” Sadto nga tion didto ang anghel sang Ginoo sa may linasan ni Arauna nga Jebusnon.

Naghimo si David sang Halaran

¹⁷ Sang makita sadto ni David ang anghel nga nagapamatay sang mga tawo, nagsiling siya sa Ginoo, “Ako ang nakasala. Ini nga mga tawo mga inosente pareho sa mga karnero. Wala sila sing may nahimo nga sala. Ako na lang kag ang akon pamilya ang siluti.”

¹⁸ Sina nga adlaw nagkadto si Gad kay David kag nagsiling sa iya, “Magtaklad ka sa linasan ni Arauna nga Jebusnon kag maghimo ka didto sang halaran para sa Ginoo.” ¹⁹ Gani nagtaklad si David suno sa ginsugo sang Ginoo paagi kay Gad. ²⁰ Sang makita ni Arauna si David kag ang iya mga tinawo nga nagapadulong, nagguwa siya kag nagluhod sa atubangan ni David bilang pagtahod sa iya. ²¹ Nagsiling si Arauna, “Mahal nga Hari, ngaa nga ari ka?” Nagsabat si David, “Nagkadto ako diri sa pagbakal sang imo linasan kay mahimo ako sang halaran para sa Ginoo, agod mauntat na ang kalalat-an sa mga tawo.” ²² Nagsiling si Arauna, “Kuhaa kag ihalad sa Dios ang bisan ano nga gusto mo, Mahal nga Hari. Ari ang mga baka para imo ihalad bilang halad nga ginasunog, kag ari man ang ila mga gota kag pati ang mga tapi nga ginagamit sa paglinas para igatong. ²³ Mahal nga Hari, ginahatag ko ini tanan sa imo, kag kabay pa nga batunon sang Ginoo nga imo Dios ang imo halad.”

²⁴ Pero nagsabat si David sa iya, “Indi ko ini pagbatunon nga libre; bayaran ko gid ikaw. Indi ako maghalad sa Ginoo nga akon Dios sang mga halad nga ginasunog nga wala sing bili sa akon.” Gani ginbakal ni David ang linasan kag ang mga baka sa kantidad nga 50 ka bilog nga pilak. ²⁵ Dayon naghimo siya didto sang halaran para sa Ginoo kag naghalad sang mga halad nga ginasunog kag sang mga halad nga para sa maayo nga relasyon. Ginsabat sang Ginoo ang pangamuyo ni David para sa Israel, kag nag-untat ang kalalat-an.

Si Zakeus

19 Nagsulod si Jesus sa Jerico kay didto siya maagi pakadto sa Jerusalem. ² May isa ka tawo didto nga manggaranon nga ang iya ngalan si Zakeus. Siya amo ang pangulo sang mga manugsukot sang buhis. ³ Gusto gid niya nga makita kon sin-o gid si Jesus. Pero putot si Zakeus kag tungod sa kadamuon sang mga tawo indi siya makakita kay Jesus. ⁴ Gani nagdalagan siya sa unhan kag nagsaka sa kahoy nga sikomoro agod makita niya si Jesus, kay didto gid siya dampi maagi. ⁵ Pag-abot ni Jesus didto nagtangla siya kag nagsiling, “Zakeus, dali-dali ka nga magpanaog, kay subong nga adlaw kinahanglan didto ako madayon sa imo balay.” ⁶ Gani dali-dali nga nagpanaog si Zakeus, kag ginbaton niya si Jesus sing malipayon gid. ⁷ Sang makita sang mga tawo nga didto nagadayon si Jesus sa balay ni Zakeus, nagkumod sila nga nagasiling, “Ngaa dira gid siya nagadayon sa balay sinang tawo nga makasasala?” ⁸ Didto sa iya balay nagtindog si Zakeus kag nagsiling, “Ginoo, ipanagtag ko sa mga imol ang katunga sang akon pagkabutang. Kag kon may gindayaan ako, ibalik ko sa iya ang apat ka pilo.” ⁹ Nagsiling si Jesus sa iya, “Karon ginluwas ini nga pamilya, tungod nga kaliwat man siya ni Abraham. ¹⁰ Kay ako nga Anak sang Tawo nagkadto diri sa kalibutan sa pagpangita kag sa pagluwas sang mga nagtalang.”^[a]

Ang Paanggid Parte sa Tatlo ka Suluguon^(A)

¹¹ Samtang nagapamati pa ang mga tawo, ginsugiran sila ni Jesus sang paanggid tungod kay malapit na sila sa Jerusalem kag ang hunahuna sang mga tawo masugod na gid ang paghari sang Dios. ¹² Nagsiling si Jesus sa ila, “May isa ka dungganon nga tawo nga naglakat sa malayo nga lugar sa pagbaton sang awtoridad bilang hari sa iya lugar, kag magabalik man siya dayon. ¹³ Pero sa wala pa siya makahalin ginpatawag niya ang iya napulo ka suluguon kag ginpanghatagan ang kada isa sa ila sang palareho nga kantidad sang kuwarta, kag nagsiling siya sa ila, ‘Gamita ninyo sa negosyo ang akon ginhatag sa inyo samtang wala ako.’

¹⁴ “Karon, ang iya mga kasimanwa wala naluyag sa iya. Gani sang nakahalin na siya, nagpadala sila sing mga representante sa ginkadtuan niya sa pagsiling nga indi nila gusto nga maghari siya sa ila. ¹⁵ Pero ginhimo man siya gihapon nga hari. Pagbalik niya sa iya lugar, ginpatawag niya ang mga suluguon nga iya ginpanghatagan sang kuwarta nga inegosyo, agod mahibaluan niya kon pila ang ila naganansya. ¹⁶ Ang premiro nga nag-abot nagsiling sa iya, ‘Sir, ang imo kuwarta nga ginhatag sa akon nakaganansya sang napulo ka pilo.’ ¹⁷ Nagsiling ang hari, ‘Maayo gid! Maayo ka nga suluguon. Tungod nga masaligan ka sa diutay nga butang, padumalahon ko ikaw sa napulo ka siyudad.’ ¹⁸ Ang ikaduha nga suluguon nag-abot man kag nagsiling, ‘Sir, ang imo kuwarta nga ginhatag sa akon nakaganansya sing lima ka pilo.’ ¹⁹ Nagsabat ang hari sa iya, ‘Padumalahon ko ikaw sa lima ka siyudad.’ ²⁰ Kag nag-abot ang isa pa gid kag nagsiling, ‘Sir, ari ang imo kuwarta. Ginputos ko gid ini kag gintago, ²¹ kay nahadlok ako sa imo tungod masyado ka kaestrikto. Ginakuha mo ang ganansya sang pinangabudlayan sang iban, kag ginakuha mo ang patubas bisan indi ikaw ang nagtanom.’ ²² Nagsiling ang hari sa iya, ‘Wala ka sing pulos nga suluguon! Ang imo ginhambal amo mismo ang akon gamiton sa pagsentensya sa imo. Nahibaluan mo gali nga estrikto ako kag ginakuha ko ang ganansya sang pinangabudlayan sang iban, kag ginakuha ko ang patubas bisan indi ako ang nagtanom. ²³ Ti ngaa wala mo pag-ibutang sa bangko ang akon kuwarta agod sa akon pagbalik makuha ko ang akon kuwarta nga may saka pa?’ ²⁴ Kag nagsiling ang hari sa mga tawo nga nagatindog didto, ‘Kuhaa ninyo sa iya ang kuwarta kag ihatag sa tawo nga nakaganansya sing napulo ka pilo.’ ²⁵ Pero nagsabat sila, ‘Sir, may napulo na siya ka pilo.’ ²⁶ Nagsabat ang hari, ‘Sugiran ko kamo, ang bisan sin-o nga may ara hatagan pa. Pero ang wala iya, bisan ang diutay nga ara sa iya kuhaon pa. ²⁷ Kon parte sa sadto nga mga tawo nga nagakontra sa akon kag indi gusto nga maghari ako sa ila, dal-a ninyo sila diri sa akon kag pamatyon!’ ”