Old/New Testament

3 Amo ato ang umpisa sang malawig nga inaway sang mga nagaunong kay Saul kag sang mga nagaunong kay David. Nagalig-on nga nagalig-on ang grupo ni David pero ang kay Saul iya nagaluya nga nagaluya.

² Amo ini ang mga anak nga lalaki ni David nga nagkalatawo sa Hebron: Ang kamagulangan amo si Amnon nga anak niya kay Ahinoam nga taga-Jezreel. ³ Ang ikaduha amo si Kileab nga anak niya kay Abigail nga asawa anay ni Nabal nga taga-Carmel. Ang ikatatlo amo si Absalom nga anak niya kay Maaca nga anak ni Haring Talmai sang Geshur. ⁴ Ang ikaapat amo si Adonia nga anak niya kay Hagit. Ang ikalima amo si Shefatia nga anak niya kay Abital. ⁵ Kag ang ikaanom amo si Itream nga anak niya kay Egla. Sila ang mga anak ni David nga nagkalatawo sa Hebron.

Nagbuylog si Abner kay David

⁶ Samtang nagapadayon ang inaway sang mga nagaunong kay David kag sang mga nagaunong kay Saul, si Abner nangin gamhanan nga pangulo sang mga nagaunong kay Saul. ⁷ Isa ka adlaw, gin-akusar ni Ishboshet si Abner. Siling niya, “Ngaa nga naghulid ka sa isa sa mga asawa sang akon amay nga si Saul?” Ang ginatumod ni Ishboshet nga babayi amo si Rizpa nga anak ni Aya. ⁸ Naakig gid si Abner sa ginsiling ni Ishboshet, gani nagsabat siya, “Nagahunahuna ka bala nga ginatraiduran ko ang imo amay,^[a] kag nagaapin ako sa Juda? Halin pa gid sang una nagaunong ako sa imo amay kag sa iya pamilya kag mga abyan, kag wala ko ikaw gintugyan kay David. Pero karon ginaakusar mo ako nga nakasala ako parte sa sina nga babayi! ⁹ Kon amo man lang sina, maayo pa nga buligan ko na lang si David nga matuman ang ginpromisa sang Ginoo sa iya, kag kabay pa nga silutan ako sang Dios sing puwerte gid kon indi ko siya mabuligan. ¹⁰ Nagpromisa ang Ginoo nga indi na niya pagpaharion ang bisan sin-o sa mga kaliwat ni Saul kundi si David na ang iya paharion sa Israel kag sa Juda, halin sa Dan hasta sa Beersheba.”^{[b] 11} Wala na nangahas pa nga maghambal si Ishboshet kay nahadlok siya kay Abner.

¹² Dayon nagpadala si Abner sang mga mensahero kay David sa pagsiling, “Ikaw ang dapat maghari sa bug-os nga duta sang Israel. Maghimo ka sang kasugtanan sa akon kag buligan ko ikaw nga ipasakop sa imo ang bug-os nga nasyon sang Israel.” ¹³ Nagsabat si David, “Sige, mahimo ako sang kasugtanan sa imo sa isa ka kondisyon: dal-on mo balik sa akon ang akon asawa nga si Mical nga anak ni Saul sa imo pagpakigkita sa akon.”

¹⁴ Dayon nagpadala si David sang mga mensahero kay Ishboshet sa pagsiling, “Ibalik sa akon ang akon asawa nga si Mical. Kay napangasawa ko siya sa baylo sang 100 ka panit sa punta sang kinatawo sang mga Filistinhon nga akon ginpatay.” ¹⁵ Gani nagsugo si Ishboshet nga kuhaon si Mical sa iya bana nga si Paltiel nga anak ni Laish. ¹⁶ Nagsunod si Paltiel kay Mical nga nagahilibion hasta sa Bahurim. Ginhambalan ni Abner si Paltiel nga magpauli. Gani nagpauli siya.

¹⁷ Nagpakigsugilanon si Abner sa mga manugdumala sang Israel. Siling niya, “Dugay na nga luyag ninyo nga mangin hari si David. ¹⁸ Karon amo na ini ang inyo kahigayunan, kay nagpromisa ang Ginoo sa iya alagad nga si David nga paagi sa iya luwason niya ang iya katawhan nga mga Israelinhon sa kamot sang mga Filistinhon kag sa tanan nila nga kaaway.” ¹⁹ Nagpakigsugilanon man si Abner sa tribo ni Benjamin. Dayon nagkadto siya sa Hebron sa pagsugid kay David nga komporme ang katawhan sang Israel kag Benjamin nga mangin hari nila siya.

²⁰ Pag-abot ni Abner sa Hebron kaupod sang iya 20 ka tinawo, nagpapunsyon si David para sa ila. ²¹ Nagsiling si Abner kay David, “Mahal nga Hari, tuguti ako nga maglakat subong sa pagkombinsi sa tanan nga katawhan sang Israel nga suportaran ka nila bilang hari. Pahimuon ko sila sang kasugtanan sa imo nga batunon ka nila nga ila hari. Dayon magahari ka sa bisan diin nga luyag mo pagaharian.” Gani ginpalakat ni David si Abner nga wala niya pag-anha.

Ginpatay ni Joab si Abner

²² Nag-abot si Joab kag ang iban nga mga tinawo ni David didto sa Hebron halin sa pagsalakay, kag madamo gid ang ila dala nga mga inagaw. Pero wala na didto si Abner kay ginpalakat na siya ni David nga wala niya pag-anha. ²³ Sang mabalitaan ni Joab nga nagkadto si Abner sa hari kag ginpalakat nga wala pag-anha, ²⁴ nagkadto si Joab sa hari kag nagsiling, “Ano bala ang imo ginhimo? Nagkadto na gid diri sa imo si Abner, ngaa ginpalakat mo pa? Ti, karon wala na siya! ²⁵ Kilala mo man si Abner. Nagkadto siya diri sa pagdaya sa imo, kag sa pagpanilag sa tanan mo nga ginahimo.” ²⁶ Naghalin dayon si Joab kay David kag nagpasugo siya sa paglagas kay Abner. Naabtan nila si Abner sa bubon sang Sira kag gindala siya balik sa Hebron. Pero wala kahibalo si David sini. ²⁷ Sang didto na si Abner sa Hebron, gindala siya ni Joab sa may puwertahan sang banwa nga silahanon lang kay kuno may estoryahan sila nga duha. Kag didto ginbuno ni Joab si Abner sa tiyan bilang balos sa pagpatay ni Abner sa iya utod nga si Asahel. Kag napatay si Abner.

²⁸ Sang mabalitaan ato ni David, nagsiling siya, “Nakahibalo ang Ginoo nga ako kag ang akon mga tinawo inosente gid sa pagkapatay ni Abner nga anak ni Ner. ²⁹ Si Joab kag ang iya pamilya amo ang may salabton. Kabay pa nga sa iya mga kaliwat may ara permi sang may balatian nga may nagaguwa sa iya kinatawo, may delikado nga balatian sa panit,^[c] inutil, mapatay sa inaway kag magutuman.” ³⁰ (Ang kabangdanan nga ginpatay ni Joab kag sang iya utod nga si Abishai si Abner tungod nga ginpatay ni Abner ang ila utod nga si Asahel sa inaway didto sa Gibeon.)

³¹ Dayon nagsiling si David kay Joab kag sa tanan nga kaupod niya, “Gisia ang inyo mga bayo, kag magsuksok kamo sang sako. Magpangasubo kamo samtang nagalakat kamo sa unahan sang bangkay ni Abner sa paglubong sa iya.” Nagkumpanyar man si Haring David nga nagasunod sa bangkay. ³² Ginlubong si Abner sa Hebron, kag naghibi gid sing tudo si Haring David didto sa ginlubngan. Naghibi man ang tanan nga tawo nga nagkumpanyar. ³³ Nagkanta si Haring David sang sini nga panalambiton para kay Abner:

Naghibi liwat ang tanan nga tawo kay Abner. ³⁵ Sadto nga adlaw wala magkaon si David, gani ginpilit siya sang mga tawo nga magkaon. Pero nagsumpa si David nga nagasiling, “Kabay pa nga silutan ako sang Dios sing puwerte gid kon magkaon ako sang bisan ano sa wala pa magsalop ang adlaw.” ³⁶ Nalipay ang mga tawo sa ginsiling ni David, kag indi lang sa sina, kundi pati man sa tanan nga ginhimo ni David. ³⁷ Gani nahibaluan sang tanan nga katawhan sang Israel nga si Haring David wala sing labot sa pagkapatay ni Abner.

³⁸ Dayon nagsiling si David sa iya mga tinawo, “Wala bala ninyo mareyalisar nga napatay ang isa ka gamhanan nga pangulo sang Israel subong nga adlaw? ³⁹ Kag bisan ako ang ginpili nga hari subong, wala ako sing ikasarang sa pagtapna kay Joab kag kay Abishai, nga mga anak ni Zeruya. Nabudlayan ako sa pagtapna sa ila. Gani ang Ginoo na lang ang magabalos sa sining malaot nga mga tawo sa mga kalautan nga ila ginahimo.”

Ginpatay si Ishboshet

4 Sang pagkabati ni Ishboshet, nga anak ni Saul, nga ginpatay si Abner sa Hebron, hinadlukan gid siya pati ang tanan nga katawhan sang Israel. ² May duha ka tinawo si Ishboshet nga nagpangulo sa mga manugsalakay sa mga banwa sang ila mga kaaway. Sila amo si Baanah kag si Recab. Mga anak sila ni Rimon nga taga-Beerot, nga halin sa tribo ni Benjamin. Ining Beerot sakop subong sang Benjamin, ³ kay ang mga nahauna nga mga pumuluyo sini nagpalagyo sa Gitaim, kag hasta subong nagaestar sila didto bilang mga dumuluong.

⁴ (May isa pa ka anak si Saul nga si Jonatan nga may anak nga lupog. Ang iya ngalan si Mefiboshet. Nagaedad siya sang lima ka tuig sang napatay si Saul kag si Jonatan sa Jezreel. Sang mabalitaan sang yaya ni Mefiboshet nga napatay si Saul kag si Jonatan, ginhakwat niya siya kag nagpalagyo. Pero samtang nagadali-dali ang yaya sa pagpalagyo, nabuy-an niya ang bata, kag ang resulta nalupog ini.)

⁵ Isa ka adlaw, nagkadto sa balay ni Ishboshet si Recab kag si Baanah nga mga anak ni Rimon nga taga-Beerot. Nag-abot sila didto sang udtong-adlaw, samtang nagapahuway si Ishboshet. ^6-7 Nagsulod sila sa balay nga kuno makuha sang trigo. Dayon nagsulod sila sa kuwarto ni Ishboshet, nga sa diin nagahigda siya sa iya katre, kag ginbuno nila siya sa tiyan. Pagkatapos gin-utod nila ang iya ulo kag gindala ini sa ila pagpalagyo. Nagpanglakaton sila sa Kapatagan sang Jordan^[d] sa bilog nga gab-i.

⁸ Pag-abot nila sa Hebron, gindala nila ang ulo ni Ishboshet kay David kag nagsiling sila sa iya, “Ari ang ulo ni Ishboshet nga anak sang imo kaaway nga si Saul nga nagtinguha sa pagpatay sa imo. Nagtimalos ang Ginoo para sa imo subong nga adlaw kontra kay Saul kag sa iya mga kaliwat.” ⁹ Nagsabat si David sa ila, “Isugid ko sa inyo ang matuod sa presensya sang buhi nga Ginoo nga nagluwas sa akon sa tanan nga katalagman. ¹⁰ Sadto anay may tawo nga nagkadto sa akon sa Ziklag kag nagsiling nga patay na si Saul. Naghunahuna siya nga nagdala siya sang maayo nga balita sa akon. Sa baylo, ginpadakop ko siya kag ginpapatay. Amo ato ang akon premyo sa iya, sa iya nga ginbalita. ¹¹ Karon, kamo nga mga malaot silutan ko sing sobra pa sa sini, kay ginpatay ninyo ang isa ka tawo nga wala sing sala, nga nagakatulog pa sa iya katre sa iya balay. Sukton ko kamo sa inyo pagpatay sa iya agod mawala kamo sa kalibutan.”

¹² Gani nagmando si David sa iya mga tinawo nga patyon si Recab kag si Baanah, kag gintuman nila ini. Gin-utod nila ang ila sini mga kamot kag mga tiil kag ginpakabit ang ila mga lawas sa may punong sa Hebron. Ginkuha nila ang ulo ni Ishboshet kag ginlubong sa ginlubngan kay Abner sa Hebron.

Nangin Hari si David sang Israel^(A)

5 Nagkadto ang tanan nga tribo sang Israel kay David sa Hebron kag nagsiling, “Mga kadugo mo kami. ² Halin sang una, bisan sang si Saul pa ang amon hari, ikaw ang nagapangulo sa mga Israelinhon sa pagpakig-away. Kag nagsiling ang Ginoo sa imo, ‘Atipanon mo ang akon katawhan nga mga Israelinhon pareho sa isa ka manug-atipan sang mga karnero. Ikaw ang mangin pangulo nila.’ ”

³ Gani didto sa Hebron, naghimo si David sang kasugtanan sa mga manugdumala sang Israel sa presensya sang Ginoo, kag ginhaplasan nila sang lana ang ulo ni David sa pagpakita nga siya na ang hari sang Israel. ⁴ Nagaedad si David sang 30 ka tuig sang nangin hari siya, kag naghari siya sa sulod sang 40 ka tuig. ⁵ Pito ka tuig kag anom ka bulan ang iya paghari sa Juda samtang nagaestar siya sa Hebron, kag 33 ka tuig ang iya paghari sa bug-os nga Israel kag Juda samtang nagaestar siya sa Jerusalem.

Ang Pag-agaw ni David sa Jerusalem

⁶ Isa ka tion, naglakat si David kag ang iya mga tinawo sa Jerusalem sa pagsalakay sa mga Jebusnon nga nagaestar didto. Nagsiling ang mga Jebusnon kay David, “Indi gid kamo makasulod diri sa Jerusalem! Bisan ang mga bulag kag mga piang makapugong sa inyo sa pagsulod.” Amo ato ang ila ginsiling, kay naghunahuna sila nga indi gid makasulod sila ni David. ⁷ Pero naagaw gid man nila ni David ang mabakod nga kuta sang Zion, nga gintawag sang ulihi nga Banwa ni David.

⁸ Sang wala pa masulod ni David ang Jerusalem, nagsiling siya sa iya mga tinawo, “Didto kamo agi sa alagyan sang tubig agod makasulod kamo sa Jerusalem kag mapierdi ninyo ang mga Jebusnon nga daw sa mga piang kag mga bulag. Kontra ko gid sila!” Amo ina nga may hulubaton nga nagasiling, “Indi makasulod ang mga bulag kag mga piang sa balay sang Ginoo.”

⁹ Sa tapos maagaw ni David ang Zion, didto siya nag-estar, kag gintawag niya ato nga Banwa ni David. Ginpadugangan niya ini sang pader sa palibot halin sa manubo nga parte sang banwa.^{[e] 10} Naggamhanan nga naggamhanan si David, tungod kay ginabuligan siya sang Ginoong Dios nga Makagagahom.

¹¹ Karon nagpadala si Haring Hiram sang Tyre sang mga mensahero kay David kaupod ang mga panday kag mga mason, lakip ang mga kahoy nga sedro, agod patindugan si David sang palasyo. ¹² Kag nareyalisar ni David nga ang Ginoo ang nagbutang sa iya nga hari sa Israel kag nagpauswag sang iya ginharian para sa iya katawhan nga mga Israelinhon.

¹³ Sang magsaylo si David sa Jerusalem halin sa Hebron, madamo pa gid ang iya ginpangasawa; ang iban sa ila iya mga suluguon, kag nagdugang pa gid ang iya mga anak. ¹⁴ Amo ini ang mga ngalan sang iya mga anak nga lalaki nga natawo sa Jerusalem: Shamua, Shobab, Natan, Solomon, ¹⁵ Ibhar, Elishua, Nefeg, Jafia, ¹⁶ Elishama, Eliada, kag Elifelet.

Ginpierdi ni David ang mga Filistinhon^(B)

¹⁷ Sang mabalitaan sang mga Filistinhon nga si David ang ginpili nga hari sa Israel, gintipon nila ang tanan nila nga mga soldado sa pagdakop sa iya. Pero nabalitaan ato ni David, gani nagkadto siya sa isa ka mabakod nga kuta. ¹⁸ Karon, nagkampo ang mga Filistinhon sa Kapatagan sang Refaim. ¹⁹ Gani nagpamangkot si David sa Ginoo, “Salakayon bala namon ang mga Filistinhon? Ipapierdi mo bala sila sa amon?” Nagsabat ang Ginoo sa iya, “Huo, lakat kamo, kay ipapierdi ko gid sila sa inyo.”

²⁰ Gani nagkadto sila ni David sa Baal Perazim, kag didto ginpierdi nila ang mga Filistinhon. Nagsiling dayon si David, “Ginlaglag sang Ginoo ang akon mga kaaway nga daw sa ginsalakay sang mabaskog nga baha, kag nakita ko ini mismo.” Amo ina kon ngaa gintawag ato nga lugar nga Baal Perazim.^{[f] 21} Ginbayaan sang mga Filistinhon ang ila mga dios-dios didto, kag gindala ini ni David kag sang iya mga tinawo.

²² Nagbalik liwat ang mga Filistinhon kag nagkampo sa Kapatagan sang Refaim. ²³ Gani nagpamangkot liwat si David sa Ginoo, kag nagsabat ang Ginoo, “Indi kamo magderetso salakay sa ila kundi libuti ninyo sila kag salakaya malapit sa mga kahoy nga balsam. ²⁴ Kon mabatian ninyo ang daw martsa sang mga soldado sa ibabaw nga parte sang mga kahoy nga balsam, magdali-dali kamo sa pagsalakay kay amo ina ang tanda nga nagapanguna ako sa inyo sa pagsalakay sa mga Filistinhon.” ²⁵ Gani gintuman ni David ang ginsugo sang Ginoo sa iya, kag ginpamatay nila ang mga Filistinhon halin sa Geba^[g] hasta sa Gezer.

Ang Pagsunod sa Ginoo^(A)

²⁵ Sang nagapadayon si Jesus sa iya paglakat pakadto sa Jerusalem, madamo nga mga tawo ang nag-upod sa iya. Ginbalikid niya sila kag nagsiling, ²⁶ “Kon may tawo nga luyag magsunod sa akon, pero mas palangga pa niya ang iya mga ginikanan, asawa, mga bata, mga utod, ukon ang iya kaugalingon sang sa akon, indi siya takos nga mangin akon sumulunod. ²⁷ Ang bisan sin-o nga indi magsunod sa akon tungod kay nahadlok siya nga mapatay para sa akon^[a] indi takos nga mangin akon sumulunod. ²⁸ Ang tawo nga luyag magsunod sa akon pareho siya sang isa ka tawo nga nagaplano nga magpatindog sang mataas nga balay. Una, bantaon niya anay kon pila ang magasto niya kag kon bala makaigo ang iya kuwarta nga gastuhon hasta mahuman ini. ²⁹ Kay kon indi niya ini paghimuon basi pundasyon pa lang ang iya maobra kag maubos na ang iya kuwarta kag indi na niya mahuman. Gani kadlawan gid siya sang mga tawo nga makakita. ³⁰ Magasiling sila, ‘Nagsagi lang patindog sang balay nga indi man lang makapahuman.’ ³¹ Pareho man sa isa ka hari nga magapakig-away sa iban nga hari. Kinahanglan planohon niya anay kon bala ang iya mga soldado nga 10,000 makasarang magpakig-away sa hari nga may 20,000 ka soldado. ³² Kon banta niya nga indi siya makasarang, maayo pa nga samtang wala pa ang away magsugo siya sang pila sang iya mga tinawo sa pagsiling sa iya kontra nga hari nga luyag na lang niya nga magpakighusay. ³³ Amo man ina ang dapat ninyo nga himuon. Binagbinagon ninyo anay ang inyo pagsunod sa akon, kay kon indi ninyo pagbayaan ang tanan nga inyo ginapasulabi diri sa kalibutan, indi man kamo takos nga mangin akon sumulunod.”

Ang Asin^(B)

³⁴ “Ang asin maayo, pero kon maglain ang iya sabor, wala na sing may mahimo agod mapabalik pa ang iya sabor. ³⁵ Indi na mapuslan bisan ilakot pa sa mga higko agod iabuno, gani ginapilak na lang. Kamo nga nagapamati, dapat intiendihon gid ninyo ining inyo nabatian.”