Chronological

20 At pagkatapos na mapatigil ang kaguluhan, nang maipatawag na ni Pablo ang mga alagad at sila'y mapangaralan, ay nagpaalam sa kanila, at ^(A)umalis upang pumaroon sa ^(B)Macedonia.

² At nang matahak na niya ang mga dakong yaon, at maaralan na sila ng marami, siya'y napasa Grecia.

³ At nang siya'y makapaggugol na ng tatlong buwan doon, at mapabakayan siya ng mga Judio nang siya'y lalayag na sa ^(C)Siria, ay pinasiyahan niyang bumalik na magdaan sa Macedonia.

1 Si Pablo na alipin ni Jesucristo, ^(A)na tinawag na maging apostol, ^(B)ibinukod sa evangelio ng Dios,

² Na kaniyang ipinangako nang una ^(C)sa pamamagitan ng kaniyang mga propeta sa mga banal na kasulatan,

³ Tungkol sa kaniyang Anak, ^(D)na ipinanganak sa binhi ni David ayon sa laman,

⁴ Na ^(E)ipinahayag na Anak ng Dios na may kapangyarihan ^(F)ayon sa espiritu ng kabanalan, sa pamamagitan ng pagkabuhay na maguli ng mga patay, sa makatuwid baga'y si Jesucristo na Panginoon natin,

⁵ Na sa pamamagitan niya'y ^(G)tinanggap namin ang biyaya at pagkaapostol, sa pagtalima sa pananampalataya sa lahat ng mga bansa, dahil sa kaniyang pangalan;

⁶ Sa mga ito kayo naman, ay ^(H)tinawag kay Jesucristo:

⁷ Sa lahat ninyong nangasa Roma, mga iniibig ng Dios, tinawag na mangagbanal: ^(I)Sumainyo nawa ang biyaya at kapayapaang mula sa Dios na ating Ama at Panginoong Jesucristo.

⁸ Kaunaunahan, ay ^(J)nagpapasalamat ako sa aking Dios sa pamamagitan ni Jesucristo tungkol sa inyong lahat, na ang ^(K)inyong pananampalataya ay bantog sa buong sanglibutan.

⁹ Sapagka't ang Dios ang aking saksi, na siyang pinaglilingkuran ko sa aking espiritu sa evangelio ng kaniyang Anak, na ^(L)walang patid na aking kayong binabanggit, sa aking mga panalangin,

¹⁰ At laging isinasamo ko, ^(M)kung ngayon sa wakas sa anomang paraan ay magkapalad ako sa kalooban ng Dios na makarating sa inyo.

¹¹ Sapagka't ninanasa kong makita kayo, upang ako'y makapamahagi sa inyo ng kaloob na ukol sa espiritu, upang kayo'y mangagsitibay;

¹² Sa makatuwid baga, upang ako't kayo ay maaliw sa inyo, ang bawa't isa sa atin sa pananampalataya ng iba, ang sa inyo at sa akin.

¹³ At hindi ko ibig, mga kapatid, na hindi ninyo matalastas na ^(N)madalas kong inaakalang makarating sa inyo (datapuwa't hanggang ngayon ako'y nahahadlangan), upang magkaroon naman ako sa inyo ng anomang bunga, na gaya sa mga ibang Gentil.

¹⁴ Ako'y may utang sa mga Griego at gayon din naman ^(O)sa mga barbaro, sa marurunong at gayon din sa mga mangmang.

¹⁵ Kaya nga, sa ganang akin, ay handa akong ipangaral din ang evangelio sa inyong nangasa Roma.

¹⁶ Sapagka't hindi ko ikinahihiya ang evangelio: ^(P)sapagka't siyang kapangyarihan ng Dios sa ikaliligtas ng bawa't sumasampalataya; una'y ^(Q)sa Judio, at gayon din sa Griego.

¹⁷ Sapagka't ^(R)dito ang katuwiran ng Dios ay nahahayag mula sa pananampalataya hanggang sa pananampalataya: gaya ng nasusulat, Nguni't ^(S)ang ganap ay mabubuhay sa pamamagitan ng pananampalataya.

¹⁸ Sapagka't ang poot ng Dios ^(T)ay nahahayag mula sa langit laban sa lahat na kasamaan at kalikuan ng mga tao, na mga sinasawata ang katotohanan ng kalikuan;

¹⁹ Sapagka't ^(U)ang nakikilala tungkol sa Dios ay hayag sa kanila; sapagka't ito'y ipinahayag ng Dios sa kanila.

²⁰ Sapagka't ang mga bagay niyang hindi nakikita buhat pa nang lalangin ang sanglibutan ay nakikitang maliwanag, sa pagkatanto sa pamamagitan ng mga bagay na ginawa niya, maging ang walang hanggan niyang kapangyarihan at pagka Dios; upang sila'y ^(V)walang madahilan:

²¹ Sapagka't kahit kilala nila ang Dios, siya'y hindi niluwalhati nilang tulad sa Dios, ni pinasalamatan; kundi bagkus ^(W)niwalang kabuluhan sa kanilang mga pagmamatuwid at ang mangmang nilang puso ay pinapagdilim.

²² Ang mga nangagmamarunong ay naging mga mangmang,

²³ At pinalitan nila ang kaluwalhatian ng Dios na hindi nasisira, ng isang katulad ^(X)ng larawan ng tao na nasisira, at ng mga ibon, at ng mga hayop na may apat na paa, at ng mga nagsisigapang.

²⁴ Dahil dito'y sa karumihan ng mga pita ng kanilang mga puso ay ibinigay sila ng ^(Y)Dios sa kahalayan, ^(Z)upang alisan nila ng puri ang kanilang mga katawan sa kanikanilang sarili:

²⁵ Sapagka't pinalitan nila ang katotohanan ng Dios ^(AA)ng kasinungalingan, at sila'y nagsisamba at nangaglingkod sa nilalang kay sa Lumalang, na siyang pinupuri magpakailan man. Siya nawa.

²⁶ Dahil dito'y ibinigay sila ng Dios sa mga mahahalay na pita: sapagka't pinalitan ng kanilang mga babae ang katutubong kagamitan niyaong nalalaban sa katutubo:

²⁷ At gayon din naman ang mga lalake, na nang iwan na ang katutubong kagamitan sa mga babae, ay nangagningas sa kanilang karumihan ng pita ang isa't isa, na gumagawa ng kahalayan ang mga lalake sa mga kapuwa lalake, at tumatanggap sa kanilang sarili ng kagantihan ng kanilang pagkakamali.

²⁸ At palibhasa'y hindi nila minagaling na kilalanin ang Dios, ibinigay sila ng ^(AB)Dios sa isang mahalay na pagiisip, upang gawin yaong mga bagay na hindi nangararapat;

²⁹ Nangapuspus sila ng buong kalikuan, ng kasamaan, ng kasakiman, ng kahalayan; puspos ng kapanaghilian, ng pagpatay sa kapuwa tao, ng pagtatalo, ng pagdaraya, ng mga kasamaan; mga mapagupasala,

³⁰ Mga mapanirang puri, mga napopoot sa Dios, mga manglalait, mga palalo, mga mapagmapuri, mga mangangatha ng mga kasamaan, mga masuwayin sa mga magulang,

³¹ Mga haling, mga hindi tapat sa tipanan, mga walang katutubong paggiliw, mga walang habag:

³² Na, ^(AC)bagama't nalalaman nila ang kautusan ng Dios, na ang mga nagsisigawa ng gayong mga bagay ^(AD)ay mga karapatdapat sa kamatayan, ay hindi lamang gayon ang ginagawa, kundi naman ^(AE)pinapayagan ang mga nagsisigawa ng mga yaon.

2 Dahil dito'y wala kang madadahilan, Oh tao, sino ka man na humahatol: ^(AF)sapagka't sa iyong paghatol sa iba, ay ang iyong sarili ang hinahatulan mo; sapagka't ikaw na humahatol ay gumagawa ka ng gayon ding mga bagay.

² At nalalaman natin na ang hatol ng Dios ay ayon sa katotohanan laban sa kanila na mga nagsisigawa ng gayong mga bagay.

³ At iniisip mo baga ito, Oh tao, na humahatol sa mga nagsisigawa ng gayong mga bagay, at ginagawa mo ang gayon din, na ikaw ay makatatanan sa hatol ng Dios?

⁴ O hinahamak mo ang ^(AG)mga kayamanan ng kaniyang kabutihan at ^(AH)pagtitiis ^(AI)at pagpapahinuhod, ^(AJ)na hindi mo nalalaman na ang kabutihan ng Dios ay siyang umaakay sa iyo sa pagsisisi?

⁵ Datapuwa't ayon sa iyong katigasan at iyong pusong hindi nagsisisi ay ^(AK)nagtitipon ka sa iyong sarili ng poot sa kaarawan ng kapootan at pagpapahayag ng tapat na paghuhukom ng Dios;

^6 (AL)Na siya ang magbibigay sa bawa't tao ayon sa kaniyang mga gawa:

⁷ Sa mga nagsisipagtiyaga sa mabubuting gawa sa paghanap ng kaluwalhatian at puri at ng di pagkasira, ay ^(AM)ang buhay na walang hanggan:

⁸ Datapuwa't ang sa mga palaaway, at mga ^(AN)hindi nagsisitalima sa katotohanan, kundi bagkus nagsisisunod sa kalikuan, ay ang kagalitan at kapootan,

⁹ Kapighatian at kahapisan, ang sa bawa't kaluluwa ng tao na gumagawa ng masama, ^(AO)ng Judio ^(AP)una-una, at gayon din ng Griego;

¹⁰ Datapuwa't kaluwalhatian at karangalan at kapayapaan ang sa bawa't taong gumagawa ng mabuti, sa Judio ang una-una, at gayon din sa Griego:

¹¹ Sapagka't ang Dios ^(AQ)ay hindi nagtatangi ng mga tao.

¹² Sapagka't ang ^(AR)lahat ng nangagkasala ng walang kautusan ay mangapapahamak din naman ng walang kautusan: at ang lahat na nangagkasala sa ilalim ng kautusan ay sa kautusan din sila hahatulan;

¹³ Sapagka't hindi ^(AS)ang mga tagapakinig ng kautusan ang siyang mga ganap sa harapan ng Dios, kundi ang nangagsisitalima sa kautusan ^(AT)ay aariing mga ganap;

¹⁴ (Sapagka't kung ang mga Gentil na walang kautusan sa katutubo, ay nagsisigawa ng mga bagay ng kautusan, ang mga ito, na walang kautusan, ay siyang kautusan sa kanilang sarili;

¹⁵ Na nangagtatanyag ng gawa ng kautusang nasusulat sa kanilang puso, na pinatotohanan ito pati ng kanilang budhi, at ang ^(AU)kanilang mga pagiisip ay nangagsusumbungan o nangagdadahilanan sa isa't isa);

¹⁶ Sa araw na ^(AV)hahatulan ng Dios ang mga lihim ng mga tao, ^(AW)ayon sa aking evangelio, ^(AX)sa pamamagitan ni Jesucristo.

¹⁷ Nguni't kung ^(AY)ikaw na may taglay na pangalang Judio, at ^(AZ)nasasalig sa kautusan, at ^(BA)nagmamapuri sa Dios,

¹⁸ At ^(BB)nakaaalam ng kaniyang kalooban, at sumasangayon sa mga bagay na magagaling, palibhasa'y tinuruan ka ng kautusan,

¹⁹ At nagkakatiwala ka na ikaw ay tagaakay ng mga bulag, ilaw ng mga nasa kadiliman,

²⁰ Tagasaway sa mga di nakaaalam, guro ng mga bata, ^(BC)na sa kautusan ay mayroon kang anyo ng pagkakilala at ng katotohanan;

²¹ Ikaw nga ^(BD)na nagtuturo sa iba, hindi mo tinuturuan ang iyong sarili? ikaw na nangangaral sa tao na huwag magnanakaw, ay nagnanakaw ka?

²² Ikaw na nagsasabing ang tao ay huwag mangalunya, ay nangangalunya ka? ikaw na nasusuklam sa mga diosdiosan, ay ^(BE)nanakawan mo ang mga templo?

²³ Ikaw na nagmamapuri sa kautusan, sa iyong pagsuway sa kautusan ay niwawalan mo ng puri ang Dios?

²⁴ Sapagka't ang pangalan ng Dios ay nalalait ng mga Gentil dahil sa iyo, ^(BF)gaya ng nasusulat.

²⁵ Sapagka't ang pagtutuli'y tunay na ^(BG)pinakikinabangan, kung tinutupad mo ang kautusan; datapuwa't kung ikaw ay masuwayin sa kautusan, ang iyong pagtutuli ay nagiging di pagtutuli.

^26 (BH)Kung ang di pagtutuli nga ay tumutupad ng katuwiran ng kautusan, hindi baga aariing pagtutuli ang kaniyang di pagtutuli?

²⁷ At ang di pagtutuli sa katutubo, kung tumupad ng kautusan, ay hindi baga ^(BI)hahatol sa iyo na ^(BJ)may titik at may pagtutuli na masuwayin sa kautusan?

²⁸ Sapagka't siya'y ^(BK)hindi Judio kung sa labas lamang; ni magiging pagtutuli yaong hayag sa laman;

²⁹ Datapuwa't siya'y Judio sa loob; at ^(BL)ang pagtutuli ay yaong sa puso, ^(BM)sa Espiritu hindi sa titik; ang kaniyang kapurihan ay hindi sa mga tao, kundi sa Dios.

3 Ano nga ang kahigitan ng Judio? o ano ang mapapakinabang sa pagtutuli?

² Marami sa anomang paraan: ang una sa lahat, ay ^(BN)ipinagkatiwala sa kanila ^(BO)ang mga aral ng Dios.

³ Ano nga ^(BP)kung ang ilan ay hindi nangagsisampalataya? ang di pananampalataya nila ay nagpapawalang halaga baga sa ^(BQ)pagtatapat ng Dios?

⁴ Huwag nawang mangyari: oo, bagkus pa nga ang ^(BR)Dios ay tapat, datapuwa't ang ^(BS)bawa't tao'y sinungaling; gaya ng nasusulat,

⁵ Datapuwa't kung ang ating kalikuan ^(BU)ay nagbibigay dilag sa katuwiran ng Dios, ano ang ating sasabihin? Liko baga ang Dios na dumadalaw na may poot? (^(BV)nagsasalita akong ayon sa pagkatao.)

⁶ Huwag nawang mangyari: sapagka't kung gayo'y paanong paghatol ng Dios sa sanglibutan?

⁷ Datapuwa't kung ^(BW)ang katotohanan ng Dios sa pamamagitan ng aking kasinungalingan ay sumagana sa ikaluluwalhati niya, bakit pa naman ako'y hinahatulang tulad sa isang makasalanan?

⁸ At bakit hindi (gaya ng pagkalibak sa atin, at gaya ng pinatotohanan ng ilan na ating sinasabi), ^(BX)Magsigawa tayo ng masama upang dumating ang mabuti? ang kaparusahan sa mga gayon ay matuwid.

⁹ Ano nga? tayo baga'y lalong mabuti kay sa kanila? Hindi, sa anomang paraan: sapagka't ating kapuwa isinasakdal na muna ang mga Judio at ang mga Griego, ^(BY)na silang lahat ay nangasa ilalim ng kasalanan;

¹⁰ Gaya ng nasusulat,

¹⁹ Ngayon ay nalalaman natin na ang anomang sinasabi ng kautusan, yaon ay sinasabi sa nangasa ilalim ng kautusan; ^(CF)upang matikom ang bawa't bibig, at ^(CG)ang buong sanglibutan ay mapasa ilalim ng hatol ng Dios:

²⁰ Sapagka't sa pamamagitan ng mga gawa ^(CH)ng kautusan ay walang laman na aariing-ganap sa paningin niya; sapagka't ^(CI)sa pamamagitan ng kautusan ay ang pagkakilala ng kasalanan.

²¹ Datapuwa't ngayon ^(CJ)bukod sa kautusan ay ipinahahayag ang isang katuwiran ng Dios, na sinasaksihan ng kautusan at ng mga propeta;

²² Sa makatuwid baga'y ang katuwiran ng Dios ^(CK)sa pamamagitan ng pananampalataya kay Jesucristo sa lahat ng mga nagsisisampalataya; sapagka't ^(CL)walang pagkakaiba;

²³ Sapagka't ang lahat ay nangagkasala nga, at hindi nangakaabot sa kaluwalhatian ng Dios;

²⁴ Palibhasa'y inaring-ganap na walang bayad ^(CM)ng kaniyang biyaya ^(CN)sa pamamagitan ng pagtubos na nasa kay Cristo Jesus:

²⁵ Na siyang inilagay ng Dios ^(CO)na maging pangpalubagloob, sa pamamagitan ng pananampalataya, sa ^(CP)kaniyang dugo, upang maipakilala ang kaniyang katuwiran dahil sa hindi pagpansin sa mga ^(CQ)kasalanan na nagawa nang nagdaang panahon sa pagpapahinuhod ng Dios;

²⁶ Sa pagpapakilala'y aking sinasabi, ng kaniyang katuwiran sa panahong kasalukuyan, upang siya'y maging ganap at tagaaring-ganap sa may pananampalataya kay Cristo.

^27 (CR)Kaya nga saan naroon ang pagmamapuri? Ito'y inihiwalay na. Sa pamamagitan ng anong kautusan? ng mga gawa? Hindi: kundi sa pamamagitan ng kautusan ng pananampalataya.

²⁸ Kaya nga maipasisiya natin na ang tao ay inaaring-ganap sa pananampalataya ^(CS)na hiwalay sa mga gawa ng kautusan.

²⁹ O ang Dios baga ay Dios ng mga Judio lamang? hindi baga siya ang Dios din ng mga Gentil? Oo, ng mga Gentil din naman:

³⁰ Kung gayon ^(CT)nga na iisa ang Dios, at kaniyang aariing-ganap ang pagtutuli sa pamamagitan ng pananampalataya, at ang di pagtutuli sa pamamagitan ng pananampalataya.

³¹ Niwawalan kaya nating kabuluhan ang kautusan sa pamamagitan ng pananampalataya? Huwag nawang mangyari: kundi ^(CU)pinagtitibay pa nga natin ang kautusan.