Beginning

Ang Talumpati ni David

28 Pinulong ni David sa Jerusalem ang lahat ng pinuno sa Israel, ang mga puno ng mga lipi, mga punong-kawal ng mga pulutong na naglilingkod sa hari, mga punong-kawal ng libu-libo, mga punong-kawal ng daan-daan, at ang mga katiwala sa lahat ng ari-arian at kawan ng hari at ng kanyang mga anak, kasama ng mga pinuno sa palasyo, at mga makapangyarihang lalaki, at lahat ng magigiting na mandirigma.

² At^(A) tumayo si Haring David at nagsabi, “Pakinggan ninyo ako, mga kapatid ko, at bayan ko. Nasa aking puso na ipagtayo ng isang bahay na pahingahan ang kaban ng tipan ng Panginoon, upang maging tuntungan ng mga paa ng ating Diyos; at ako'y naghanda para sa pagtatayo.

³ Ngunit sinabi ng Diyos sa akin, ‘Hindi ka magtatayo ng bahay para sa aking pangalan, sapagkat ikaw ay isang mandirigma at nagpadanak ng dugo.’

⁴ Gayunma'y pinili ako ng Panginoong Diyos ng Israel sa buong sambahayan ng aking ama upang maging hari sa Israel magpakailanman, sapagkat kanyang pinili ang Juda upang maging pinuno, at sa sambahayan ng Juda, ang sambahayan ng aking ama. Sa mga anak ng aking ama ay kinalugdan niya ako upang gawing hari sa buong Israel.

⁵ Sa lahat ng aking mga anak na lalaki (sapagkat binigyan ako ng Panginoon ng maraming anak,) pinili niya si Solomon na aking anak upang umupo sa trono ng kaharian ng Panginoon sa Israel.

⁶ Kanyang sinabi sa akin, ‘Si Solomon na iyong anak ang siyang magtatayo ng aking bahay at ng aking mga bulwagan, sapagkat pinili ko siya upang maging anak ko, at ako'y magiging kanyang ama.

⁷ Itatatag ko ang kanyang kaharian magpakailanman, kung kanyang laging susundin ang aking mga utos at mga tuntunin, gaya sa araw na ito.’

⁸ Ngayon, sa paningin ng buong Israel, ang kapulungan ng Panginoon, at sa pandinig ng ating Diyos, tuparin at sundin ninyo ang lahat ng mga utos ng Panginoon ninyong Diyos, upang inyong ariin ang mabuting lupaing ito, at maiwan bilang pamana sa inyong mga anak pagkatapos ninyo, magpakailanman.

⁹ “At ikaw, Solomon na aking anak, kilalanin mo ang Diyos ng iyong ama. Paglingkuran mo siya nang buong puso at nang kusang pag-iisip, sapagkat sinasaliksik ng Panginoon ang lahat ng puso, at nalalaman ang lahat ng balak at iniisip. Kung hahanapin mo siya, matatagpuan mo siya; ngunit kung pababayaan mo siya, itatakuwil ka niya magpakailanman.

¹⁰ Mag-ingat ka ngayon, sapagkat pinili ka ng Panginoon upang magtayo ng bahay bilang santuwaryo; magpakalakas ka, at kumilos ka.”

Ang Plano ng Templo

¹¹ Pagkatapos ay ibinigay ni David kay Solomon na kanyang anak ang plano ng portiko ng templo, ng mga kabahayan, ng mga kabang-yaman, ng mga silid sa itaas, ng mga panloob na silid, at ng silid para sa luklukan ng awa;

¹² at ang lahat ng plano na nasa kanyang isipan para sa mga bulwagan ng bahay ng Panginoon, sa lahat ng silid sa palibot, sa mga kabang-yaman ng bahay ng Diyos, at sa mga kabang-yaman ng mga nakatalagang bagay.

¹³ Sa mga pagpapangkat-pangkat ng mga pari at ng mga Levita, at sa lahat ng gawaing paglilingkod sa bahay ng Panginoon, at sa lahat ng kasangkapan para sa paglilingkod sa bahay ng Panginoon,

¹⁴ ang timbang ng ginto para sa lahat ng kasangkapang ginto sa bawat paglilingkod; ang timbang ng mga kasangkapang pilak para sa bawat paglilingkod,

¹⁵ ang timbang ng mga ilawang ginto, at ang mga ilaw niyon, ang timbang ng ginto para sa bawat ilawan at sa mga ilaw niyon, ang timbang ng pilak para sa ilawan at sa mga ilaw niyon, ayon sa gamit ng bawat ilawan para sa paglilingkod,

¹⁶ ang timbang ng ginto para sa bawat hapag para sa mga tinapay na handog, ang pilak para sa mga pilak na hapag,

¹⁷ at lantay na ginto para sa mga tinidor, mga palanggana, mga kopa, para sa mga gintong mangkok at ang timbang ng bawat isa; at sa mga pilak na mangkok at ang timbang ng bawat isa;

¹⁸ para sa dambana ng insenso na gawa sa gintong dalisay, at ang timbang niyon; maging ang kanyang plano para sa gintong karwahe ng kerubin na nakabuka ang mga pakpak at nakatakip sa kaban ng tipan ng Panginoon.

¹⁹ Lahat ng ito'y kanyang nilinaw sa pamamagitan ng sulat mula sa kamay ng Panginoon; ang lahat ng gagawin ay ayon sa plano.

Huling Habilin

²⁰ Sinabi pa ni David kay Solomon na kanyang anak, “Magpakalakas at magpakatapang ka, at kumilos ka. Huwag kang matakot, o manlupaypay man, sapagkat ang Panginoong Diyos, na aking Diyos, ay sumasaiyo. Hindi ka niya bibiguin, o pababayaan man, hanggang sa ang lahat ng gawain sa paglilingkod sa bahay ng Panginoon ay matapos.

²¹ Narito ang mga pagbabahagi ng mga pari at ng mga Levita, para sa lahat ng paglilingkod sa bahay ng Diyos, at makakasama mo sa lahat ng gawain ay mga taong may kusang-loob at bihasa sa anumang uri ng paglilingkod; gayundin ang mga punong-kawal at ang buong bayan ay lubos na susunod sa iyong utos.”

Mga Inihandang Gagamitin sa Pagtatayo ng Templo

29 Sinabi^(B) ni Haring David sa buong kapulungan, “Si Solomon na aking anak na siya lamang pinili ng Diyos ay bata pa at walang sapat na karanasan, at ang gawain ay malaki; sapagkat ang templo ay hindi sa tao, kundi para sa Panginoong Diyos.

² Kaya't ako'y naghanda sa abot ng aking makakaya para sa bahay ng aking Diyos, ng ginto para sa mga bagay na ginto, pilak para sa mga bagay na pilak, tanso para sa mga bagay na tanso, bakal para sa mga bagay na bakal, kahoy para sa mga bagay na kahoy; bukod sa napakaraming batong onix, mga batong pangkalupkop, mga batong panggayak, batong may sari-saring kulay, at ng lahat ng uri ng mahahalagang bato, at mga batong marmol.

³ Bukod dito, bilang karagdagan sa lahat ng aking ibinigay para sa bahay ng aking Diyos, may pag-aari akong ginto at pilak, at dahil sa aking pagmamalasakit sa bahay ng aking Diyos, ibinibigay ko ito sa banal na bahay:

⁴ tatlong libong talentong ginto mula sa Ofir, at pitong libong talentong dalisay na pilak upang ibalot sa mga dingding ng gusali;

⁵ ginto na ukol sa mga bagay na ginto, at pilak na ukol sa mga bagay na pilak, at sa lahat ng sari-saring gawain na gagawin ng mga kamay ng mga manggagawa. Sino ngayon ang maghahandog nang kusa upang italaga ang sarili sa Panginoon sa araw na ito?”

Ang Handog ng mga Tao

⁶ Nang magkagayo'y nagbigay ng mga kusang-loob na handog ang mga puno ng mga sambahayan ng mga ninuno, gayundin ang mga pinuno ng mga lipi ng Israel, at ang mga punong-kawal ng mga libu-libo at daan-daan, pati ang mga tagapamahala sa gawain ng hari.

⁷ Nagbigay sila para sa paglilingkod sa bahay ng Diyos ng ginto, na limang libong talento, at sampung libong dariko ng ginto at sampung libong talentong pilak at labingwalong libong talentong tanso, at isandaang libong talentong bakal.

⁸ Sinumang may mamahaling bato ay ibinigay ang mga ito sa kabang-yaman ng bahay ng Panginoon, sa ilalim ng pag-iingat ni Jehiel na Gershonita.

⁹ Pagkatapos ay nagalak ang bayan, sapagkat ang mga ito'y kusang-loob na naghandog, sapagkat sila'y may dalisay na puso na kusang naghandog sa Panginoon at si Haring David ay labis na nagalak.

Ang Pagpapasalamat ni David

¹⁰ Kaya't pinuri ni David ang Panginoon sa harap ng buong kapulungan at sinabi ni David, “Purihin ka, O Panginoon, ang Diyos ni Israel na aming ama, magpakailan kailanman.

¹¹ Iyo,^(C) O Panginoon, ang kadakilaan, kapangyarihan, kaluwalhatian, pagtatagumpay, at karangalan. Sapagkat sa iyo ang lahat ng nasa langit at nasa lupa; iyo ang kaharian, O Panginoon, at ikaw ay mataas na pinuno sa lahat.

¹² Ang mga kayamanan at gayundin ang karangalan ay nagmumula sa iyo, at ikaw ang namumuno sa lahat. Nasa iyong kamay ang kapangyarihan, kalakasan, pagpapadakila, at pagpapalakas sa lahat.

¹³ At ngayon, aming Diyos, kami ay nagpapasalamat sa iyo, at aming pinupuri ang iyong maluwalhating pangalan.

¹⁴ “Ngunit sino ba ako, at ano ang aking bayan, na kusang makapaghahandog sa ganitong paraan? Sapagkat ang lahat ng bagay ay nagmumula sa iyo, at ang sa iyo ang aming ibinigay sa iyo.

¹⁵ Sapagkat kami ay mga dayuhan at manlalakbay sa harap mo, gaya ng lahat ng aming mga ninuno; ang aming mga araw sa lupa ay gaya ng anino, at hindi magtatagal.

¹⁶ O Panginoon naming Diyos, lahat ng kasaganaang ito na aming inihanda upang ipagtayo ka ng bahay na ukol sa iyong banal na pangalan ay nagmumula sa iyong kamay, at lahat ay sa iyo lamang.

¹⁷ Alam ko rin, aking Diyos, na iyong sinisiyasat ang puso, at nalulugod ka sa katuwiran. Sa katuwiran ng aking puso ay aking kusang-loob na inihandog ang lahat ng bagay na ito, at ngayo'y nakita ko ang iyong bayan na naririto, kusang-loob at may kagalakang naghahandog sa iyo.

¹⁸ O Panginoon, ang Diyos ni Abraham, ni Isaac, at ni Israel na aming mga ninuno, ingatan mo nawa magpakailanman ang mga gayong layunin at mga pag-iisip ng puso ng iyong bayan, at ituon mo ang kanilang puso sa iyo.

¹⁹ Bigyan mo si Solomon na aking anak ng sakdal na puso, upang ingatan niya ang iyong mga utos, mga patotoo, mga batas, upang gawin ang lahat ng bagay na ito, at upang itayo niya ang templo, na siyang aking pinaghandaan.”

Nagsunog ng Handog

²⁰ Sinabi ni David sa buong kapulungan, “Ngayo'y purihin ninyo ang Panginoon ninyong Diyos.” Ang buong kapulungan ay nagpuri sa Panginoon, sa Diyos ng kanilang mga ninuno; iniyukod ang kanilang mga ulo, sumamba sa Panginoon, at nagbigay-galang sa hari.

²¹ Sila'y nag-alay ng mga handog sa Panginoon, at kinabukasan ay naghandog sa Panginoon ng mga handog na sinusunog na isang libong baka, isang libong tupang lalaki, at isang libong kordero, pati mga inuming handog na para sa mga iyon, at ng saganang alay ukol sa buong Israel.

Si Solomon ay Ginawang Hari

²² Sila'y kumain at uminom sa harap ng Panginoon nang araw na iyon na may malaking kasayahan. Sa ikalawang pagkakataon ay kanilang ginawang hari si Solomon na anak ni David, at binuhusan siya ng langis bilang pinuno para sa Panginoon at si Zadok bilang pari.

²³ Pagkatapos^(D) ay umupo si Solomon sa trono ng Panginoon bilang hari na kapalit ni David na kanyang ama; at siya'y nagtagumpay, at ang buong Israel ay sumunod sa kanya.

²⁴ Ang lahat ng pinuno at ang mga mandirigma, at ang lahat ng mga anak ni Haring David ay nangako ng kanilang katapatan kay Haring Solomon.

²⁵ Pinadakilang mabuti ng Panginoon si Solomon sa paningin ng buong Israel, at binigyan ng karangalan bilang hari na hindi tinanggap ng sinumang nauna sa kanya sa Israel.

Ang Pamamahala at Kamatayan ni David

²⁶ Sa gayon naghari si David na anak ni Jesse sa buong Israel.

²⁷ Ang^(E) panahon ng kanyang paghahari sa Israel ay apatnapung taon; pitong taon siyang naghari sa Hebron, at tatlumpu't tatlong taon naman sa Jerusalem.

²⁸ Pagkatapos siya'y namatay sa sapat na katandaan, puspos ng mga araw, mga kayamanan, at karangalan; at si Solomon na kanyang anak ay nagharing kapalit niya.

²⁹ At ang mga gawa ni Haring David, mula sa una hanggang huli ay nakasulat sa Kasaysayan^[a] ni Samuel na tagakita at sa Kasaysayan ni Natan na propeta, at sa Kasaysayan ni Gad na tagakita;

³⁰ pati ang salaysay ng kanyang buong paghahari, ang kanyang kapangyarihan at ang mga pangyayaring dumating sa kanya at sa Israel, at sa lahat ng mga kaharian sa daigdig.

Nanalangin si Haring Solomon para sa Karunungan^(A)

1 Pinatatag ni Solomon na anak ni David ang sarili sa kanyang kaharian, at ang Panginoon niyang Diyos ay kasama niya at ginawa siyang lubhang dakila.

² Nagsalita si Solomon sa buong Israel, sa mga punong-kawal ng libu-libo at ng daan-daan, sa mga hukom, at sa lahat ng mga pinuno sa buong Israel, na mga puno ng mga sambahayan.

³ Si Solomon at ang buong kapulungan na kasama niya ay pumunta sa mataas na dako na nasa Gibeon, sapagkat ang toldang tipanan ng Diyos na ginawa ni Moises na lingkod ng Panginoon sa ilang ay naroon.

⁴ Ngunit^(B) ang kaban ng Diyos ay dinala ni David mula sa Kiryat-jearim hanggang sa dakong pinaghandaan ni David para dito sapagkat ito ay kanyang ipinagtayo ng tolda sa Jerusalem.

⁵ Bukod^(C) dito, ang dambanang tanso na ginawa ni Bezalel na anak ni Uri, na anak ni Hur ay naroon sa harapan ng tabernakulo ng Panginoon. Doon ay sumangguni sa Panginoon si Solomon at ang kapulungan.

⁶ Si Solomon ay umakyat sa dambanang tanso sa harapan ng Panginoon na nasa toldang tipanan at nag-alay doon ng isang libong handog na sinusunog.

⁷ Nang gabing iyon, nagpakita ang Diyos kay Solomon at sinabi sa kanya, “Hingin mo ang dapat kong ibigay sa iyo.”

⁸ Sinabi ni Solomon sa Diyos, “Ikaw ay nagpakita ng malaki at tapat na pag-ibig kay David na aking ama, at ginawa mo akong hari na kapalit niya.

⁹ O^(D) Panginoong Diyos, matupad nawa ngayon ang iyong pangako kay David na aking ama, sapagkat ginawa mo akong hari sa isang bayan na kasindami ng alabok sa lupa.

¹⁰ Bigyan mo ako ngayon ng karunungan at kaalaman upang ako'y makalabas-masok sa harapan ng bayang ito; sapagkat sinong makakapamahala dito sa iyong bayang napakalaki?”

¹¹ Sinabi ng Diyos kay Solomon, “Sapagkat ito ay nasa iyong puso, at hindi ka humingi ng ari-arian, kayamanan, karangalan o ng buhay man ng mga napopoot sa iyo, at hindi ka man lamang humingi ng mahabang buhay, kundi humingi ka ng karunungan at kaalaman para sa iyong sarili, upang iyong mapamahalaan ang aking bayan na dito ay ginawa kitang hari,

¹² ang karunungan at kaalaman ay ipinagkakaloob sa iyo. Bibigyan din kita ng kayamanan, ari-arian, at karangalan, na walang haring nauna o kasunod mo ang magkakaroon nang gayon.”

Ang Kapangyarihan at Kayamanan ni Haring Solomon^(E)

¹³ Sa gayo'y umalis si Solomon mula sa mataas na dako na nasa Gibeon, mula sa harapan ng toldang tipanan patungo sa Jerusalem. At siya'y naghari sa Israel.

¹⁴ Nagtipon^(F) si Solomon ng mga karwahe at mga mangangabayo; siya'y may isang libo at apatnaraang karwahe, labindalawang libong mangangabayo, na kanyang inilagay sa bayan ng mga karwahe, at kasama ng hari sa Jerusalem.

¹⁵ Ginawa ng hari ang pilak at ginto na karaniwan sa Jerusalem na gaya ng bato, at ginawa niya ang mga sedro na kasindami ng mga sikomoro ng Shefela.

¹⁶ Ang^(G) mga kabayo ni Solomon ay inangkat mula sa Ehipto at Kue, at tinanggap ito ng mga mangangalakal ng hari mula sa Kue sa halagang umiiral.

¹⁷ Sila ay umangkat mula sa Ehipto ng isang karwahe sa halagang animnaraang siklong pilak, at ang isang kabayo sa halagang isandaan at limampu. Gayundin, sa pamamagitan nila, ang mga ito ay ipinagbili sa lahat ng mga hari ng mga Heteo, at sa mga hari ng Siria.