Beginning

Si Zakeus

19 Nagsulod si Jesus sa Jerico kay didto siya maagi pakadto sa Jerusalem. ² May isa ka tawo didto nga manggaranon nga ang iya ngalan si Zakeus. Siya amo ang pangulo sang mga manugsukot sang buhis. ³ Gusto gid niya nga makita kon sin-o gid si Jesus. Pero putot si Zakeus kag tungod sa kadamuon sang mga tawo indi siya makakita kay Jesus. ⁴ Gani nagdalagan siya sa unhan kag nagsaka sa kahoy nga sikomoro agod makita niya si Jesus, kay didto gid siya dampi maagi. ⁵ Pag-abot ni Jesus didto nagtangla siya kag nagsiling, “Zakeus, dali-dali ka nga magpanaog, kay subong nga adlaw kinahanglan didto ako madayon sa imo balay.” ⁶ Gani dali-dali nga nagpanaog si Zakeus, kag ginbaton niya si Jesus sing malipayon gid. ⁷ Sang makita sang mga tawo nga didto nagadayon si Jesus sa balay ni Zakeus, nagkumod sila nga nagasiling, “Ngaa dira gid siya nagadayon sa balay sinang tawo nga makasasala?” ⁸ Didto sa iya balay nagtindog si Zakeus kag nagsiling, “Ginoo, ipanagtag ko sa mga imol ang katunga sang akon pagkabutang. Kag kon may gindayaan ako, ibalik ko sa iya ang apat ka pilo.” ⁹ Nagsiling si Jesus sa iya, “Karon ginluwas ini nga pamilya, tungod nga kaliwat man siya ni Abraham. ¹⁰ Kay ako nga Anak sang Tawo nagkadto diri sa kalibutan sa pagpangita kag sa pagluwas sang mga nagtalang.”^[a]

Ang Paanggid Parte sa Tatlo ka Suluguon^(A)

¹¹ Samtang nagapamati pa ang mga tawo, ginsugiran sila ni Jesus sang paanggid tungod kay malapit na sila sa Jerusalem kag ang hunahuna sang mga tawo masugod na gid ang paghari sang Dios. ¹² Nagsiling si Jesus sa ila, “May isa ka dungganon nga tawo nga naglakat sa malayo nga lugar sa pagbaton sang awtoridad bilang hari sa iya lugar, kag magabalik man siya dayon. ¹³ Pero sa wala pa siya makahalin ginpatawag niya ang iya napulo ka suluguon kag ginpanghatagan ang kada isa sa ila sang palareho nga kantidad sang kuwarta, kag nagsiling siya sa ila, ‘Gamita ninyo sa negosyo ang akon ginhatag sa inyo samtang wala ako.’

¹⁴ “Karon, ang iya mga kasimanwa wala naluyag sa iya. Gani sang nakahalin na siya, nagpadala sila sing mga representante sa ginkadtuan niya sa pagsiling nga indi nila gusto nga maghari siya sa ila. ¹⁵ Pero ginhimo man siya gihapon nga hari. Pagbalik niya sa iya lugar, ginpatawag niya ang mga suluguon nga iya ginpanghatagan sang kuwarta nga inegosyo, agod mahibaluan niya kon pila ang ila naganansya. ¹⁶ Ang premiro nga nag-abot nagsiling sa iya, ‘Sir, ang imo kuwarta nga ginhatag sa akon nakaganansya sang napulo ka pilo.’ ¹⁷ Nagsiling ang hari, ‘Maayo gid! Maayo ka nga suluguon. Tungod nga masaligan ka sa diutay nga butang, padumalahon ko ikaw sa napulo ka siyudad.’ ¹⁸ Ang ikaduha nga suluguon nag-abot man kag nagsiling, ‘Sir, ang imo kuwarta nga ginhatag sa akon nakaganansya sing lima ka pilo.’ ¹⁹ Nagsabat ang hari sa iya, ‘Padumalahon ko ikaw sa lima ka siyudad.’ ²⁰ Kag nag-abot ang isa pa gid kag nagsiling, ‘Sir, ari ang imo kuwarta. Ginputos ko gid ini kag gintago, ²¹ kay nahadlok ako sa imo tungod masyado ka kaestrikto. Ginakuha mo ang ganansya sang pinangabudlayan sang iban, kag ginakuha mo ang patubas bisan indi ikaw ang nagtanom.’ ²² Nagsiling ang hari sa iya, ‘Wala ka sing pulos nga suluguon! Ang imo ginhambal amo mismo ang akon gamiton sa pagsentensya sa imo. Nahibaluan mo gali nga estrikto ako kag ginakuha ko ang ganansya sang pinangabudlayan sang iban, kag ginakuha ko ang patubas bisan indi ako ang nagtanom. ²³ Ti ngaa wala mo pag-ibutang sa bangko ang akon kuwarta agod sa akon pagbalik makuha ko ang akon kuwarta nga may saka pa?’ ²⁴ Kag nagsiling ang hari sa mga tawo nga nagatindog didto, ‘Kuhaa ninyo sa iya ang kuwarta kag ihatag sa tawo nga nakaganansya sing napulo ka pilo.’ ²⁵ Pero nagsabat sila, ‘Sir, may napulo na siya ka pilo.’ ²⁶ Nagsabat ang hari, ‘Sugiran ko kamo, ang bisan sin-o nga may ara hatagan pa. Pero ang wala iya, bisan ang diutay nga ara sa iya kuhaon pa. ²⁷ Kon parte sa sadto nga mga tawo nga nagakontra sa akon kag indi gusto nga maghari ako sa ila, dal-a ninyo sila diri sa akon kag pamatyon!’ ”

Ang Madinalag-on nga Pagsulod ni Jesus sa Jerusalem^(B)

²⁸ Pagkatapos niya hambal sadto, nagpadayon sila ni Jesus sa paglakat pakadto sa Jerusalem. ²⁹ Sang malapit na sila sa mga baryo sang Betfage kag Betania, sa bukid nga ginatawag Bukid sang mga Olibo, ginpauna ni Jesus ang duha sang iya mga sumulunod. ³⁰ Nagsiling siya sa ila, “Mag-una kamo didto sa sunod nga baryo. Pagsulod ninyo, may makita kamo nga tinday nga asno nga nahigot. Wala pa gid ini masakyi. Hubari ninyo kag dal-a diri. ³¹ Kon may magpamangkot sa inyo kon ngaa ginahubaran ninyo ang asno, sabton ninyo nga kinahanglan sang Ginoo.” ³² Gani naglakat sila nga duha, kag ang ginsiling ni Jesus sa ila natuman gid. ³³ Sang ginahubaran nila ang tinday nga asno ginpamangkot sila sang tag-iya, “Ngaa ginahubaran ninyo ina?” ³⁴ Nagsabat sila, “Kinahanglan ini sang Ginoo.” ³⁵ Gindala nila dayon kay Jesus. Pag-abot didto, ginhapinan nila ang asno sang ila mga panapton kag ginpasakay si Jesus. ³⁶ Sang nagasakay siya pakadto sa Jerusalem, ginhumlad sang mga tawo ang ila mga panapton sa dalan bilang pagpadungog sa iya. ³⁷ Kag sang nagapadulhog na siya halin sa Bukid sang mga Olibo, nagakalipay ang iya mga sumulunod kag nagasinggit sa pagdayaw sa Dios tungod sang mga milagro nga ila nakita. ³⁸ Nagsiling sila, “Ginapakamaayo sang Ginoo ang Hari nga iya pinadala!^[b] Maayo na ang aton relasyon sa Dios.^[c] Dayawon ta ang Dios!”

³⁹ Sa kadam-an may mga Pariseo nga nagsiling kay Jesus, “Manunudlo, pahipusa ang imo mga sumulunod.” ⁴⁰ Nagsabat si Jesus sa ila, “Sa pagkamatuod, kon maghipos sila, ang mga bato amo ang magasinggit sang mga pagdayaw.”

Naghibi si Jesus Para sa mga Taga-Jerusalem

⁴¹ Sang malapit na si Jesus sa siyudad sang Jerusalem, kag sang makita niya ini, naghibi siya para sa mga pumuluyo sini. ⁴² Nagsiling siya, “Kuntani nahibaluan ninyo subong nga adlaw kon ano ang makahatag sa inyo sang kalinong! Ugaling nalipdan ang inyo pag-intiendi. ⁴³ Magaabot ang adlaw nga ang inyo siyudad libutan sang kuta sang inyo mga kaaway. Kibunon nila kamo sa tanan nga direksyon agod indi gid kamo makapalagyo. ⁴⁴ Pamatyon nila kamo, kag gub-on nila ang inyo siyudad nga wala na gid sang may mabilin nga mga bato nga nagasalampaw. Ini tanan matabo sa inyo tungod nga wala ninyo pagsapaka ang tion nga luwason na kuntani kamo sang Dios.”

Gintabog ni Jesus ang mga Nagabaligya sa Templo^(C)

⁴⁵ Pag-abot nila sa Jerusalem, nagkadto si Jesus sa templo kag gintabog niya ang mga nagabaligya didto. ⁴⁶ Nagsiling siya sa ila, “Nagasiling ang Dios sa Kasulatan, ‘Ang akon balay lugar nga palangamuyuan.’^[d] Pero ginhimo ninyo nga palanaguan sang mga tulisan.”^[e]

⁴⁷ Halin sadto, nagatudlo siya sa templo adlaw-adlaw. Ang manugdumala nga mga pari, ang mga manunudlo sang Kasuguan, kag ang mga opisyal sang banwa nagtinguha sa pagpatay sa iya. ⁴⁸ Pero wala sila sing kahigayunan sa paghimo sini tungod kay nawili ang mga tawo sa pagpamati sang iya mga pagpanudlo.

Ang Pamangkot Parte sa Awtoridad ni Jesus^(D)

20 Isa ka adlaw, samtang nagatudlo si Jesus sang Maayong Balita sa mga tawo didto sa templo, nagpalapit sa iya ang manugdumala nga mga pari, ang mga manunudlo sang Kasuguan, kag ang mga manugdumala sang mga Judio. ² Nagpamangkot sila, “Sugiri kami kon ano ang imo awtoridad sa paghimo sang mga butang nga imo ginahimo diri sa templo. Sin-o ang naghatag sa imo sang sini nga awtoridad?” ³ Nagsabat si Jesus sa ila, “May pamangkot man ako sa inyo. Sugiri ninyo ako, ⁴ kay sin-o bala naghalin ang awtoridad ni Juan sa pagbautiso, sa Dios^[f] bala ukon sa tawo?” ⁵ Nagbinaisay sila kon ano ang ila isabat, “Kon magsiling kita nga halin sa Dios, masiling siya, ‘Ti ngaa wala kamo nagpati kay Juan?’ ⁶ Pero kon magsiling kita nga halin sa tawo, batuhon kita sang mga tawo, kay nagapati sila nga si Juan propeta sang Dios.” ⁷ Gani nagsabat sila kay Jesus, “Wala kami kahibalo kon kay sin-o naghalin ang awtoridad ni Juan.” ⁸ Dayon nagsiling si Jesus sa ila, “Ti indi ko man kamo pagsugiran kon kay sin-o awtoridad ginahimo ko ini nga mga butang.”

Ang Paanggid Parte sa Agsador^(E)

⁹ Dayon nagsugid si Jesus sa mga tawo sini nga paanggid: “May isa ka tawo nga may duta nga ginpatamnan niya sang ubas. Pagkatapos ginpaagsahan niya ini kag naglakat sa malayo nga lugar kag nagtiner didto sing malawig. ¹⁰ Sang tion na sang pagpamupo sang ubas, ginsugo niya ang isa ka suluguon sa mga agsador sa pagkuha sang iya parte. Pero pag-abot didto sang suluguon, ginbakol siya sang mga agsador kag ginpapauli nga wala gid sing dala. ¹¹ Dayon nagsugo liwat ang tag-iya sang isa pa ka suluguon. Pero pag-abot sang suluguon sa mga agsador, ginbakol man siya kag ginpakahuy-an kag ginpabalik man nila nga wala gid sing dala. ¹² Ginsugo pa gid sang tag-iya ang ikatlo nga suluguon, pero pag-abot niya didto ginsakit nila siya kag gintabog pauli. ¹³ Gani nagsiling ang tag-iya sang talamnan, ‘Ano na lang ang akon himuon? Ah, ipadala ko na lang ang akon pinalangga nga anak. Kay siguro tahuron nila siya.’ ¹⁴ Pero pagkakita sang mga agsador sa iya anak, nagsiling sila, ‘Ari na ang manunubli. Dali, patyon ta siya agod mangin aton ang iya palanublion.’ ¹⁵ Gani gindala nila siya sa guwa sang talamnan kag ginpatay.”

Dayon nagsiling si Jesus sa mga tawo, “Ti ano ayhan ang himuon sang tag-iya sa ila? ¹⁶ Sigurado gid nga kadtuan niya ang mga agsador kag pamatyon. Dayon paagsahan niya sa iban ang iya talamnan.” Pagkabati sadto sang mga tawo nagsiling sila, “Kabay pa nga indi lang pag-itugot sang Dios nga matabo ang pareho sina!” ¹⁷ Pero gintulok sila ni Jesus kag ginpamangkot, “Ano bala ang kahulugan sang Kasulatan nga nagasiling,

¹⁸ Ang bisan sin-o nga mahulog sa sadto nga bato mabali, pero ang mahulugan sang amo nga bato madugmok gid.”

Ang Pamangkot Parte sa Pagbayad sang Buhis^(F)

¹⁹ Sa sadto gid nga tion dakpon na siya kuntani sang mga manunudlo sang Kasuguan kag sang manugdumala nga mga pari, kay nahibaluan nila nga sila gid ang iya ginatumod sa iya nga paanggid. Pero nahadlok sila sa mga tawo. ²⁰ Gani naghulat pa gid sila sing kahigayunan. Nagpadala sila sing mga espiya nga nagpakuno-kuno nga maayo ang ila tuyo, agod kon may makita sila nga sala sa iya ginapanghambal iakusar nila siya sa gobernador. ²¹ Nagpamangkot ini nga mga espiya kay Jesus, “Manunudlo, nahibaluan namon nga husto ang imo ginapanghambal kag ginapanudlo. Kag wala ka sing may ginapasulabi bisan sin-o, kundi kon ano ang kamatuoran parte sa kabubut-on sang Dios sa mga tawo amo gid ang imo ginatudlo. ²² Ano bala sa imo, husto bala nga kita nga mga Judio magbayad sang buhis sa Emperador sang Roma ukon indi?” ²³ Pero nahibaluan ni Jesus ang ila madaya nga tinutuyo, gani nagsiling siya sa ila, ²⁴ “Abi pakitai ninyo ako sang kuwarta.^[h] Kay sin-o bala hitsura kag ngalan ang nabutang dira?” Nagsabat sila, “Iya sang Emperador.” ²⁵ Gani nagsiling si Jesus sa ila, “Ti kundi ihatag ninyo sa Emperador ang iya sang Emperador kag sa Dios ang iya sang Dios.” ²⁶ Gani sa atubangan sang tanan wala gid nila siya madakpi sa iya mga paghambal. Kag tungod nga natingala sila sa sabat ni Jesus, naghipos na lang sila.

Ang Pamangkot Parte sa Pagkabanhaw^(G)

²⁷ May mga Saduceo nga nagpalapit kay Jesus. Ini nga mga tawo wala nagapati nga may pagkabanhaw. ²⁸ Nagpamangkot sila, “Manunudlo, suno sa ginsulat ni Moises sa aton, kon mapatay ang lalaki nga wala sila sing bata sang iya asawa, dapat ang iya utod ang magpangasawa sa nabalo agod makapabata siya para sa iya utod nga napatay.^{[i] 29} Karon, may pito ka mag-ulutod nga lalaki. Ang kamagulangan nagpangasawa, kag napatay nga wala sing bata. ³⁰ Gani ang balo ginpangasawa sang madason nga utod. Pero napatay man siya nga wala sila sang bata. ³¹ Amo man ang natabo sa ikatlo nga utod, hasta sa ikapito. Nagkalamatay sila tanan nga wala gid nakapabata sa sadto nga babayi. ³² Sang ulihi ang babayi napatay man. ³³ Karon, kon mag-abot na ang pagkabanhaw, kay sin-o gid siya nga asawa? Kay sila nga pito nagpangasawa sa iya.”

³⁴ Ginsabat sila ni Jesus, “Sa sini nga kalibutan nagaasawahay ang mga tawo. ³⁵ Pero ang bisan sin-o nga suno sa Dios takos nga banhawon kag magkabuhi sa palaabuton nga panahon indi na magaasawahay. ³⁶ Indi na sila mapatay tungod nga mangin pareho na sila sang mga anghel; mga anak sila sang Dios, kay ginbanhaw sila. ³⁷ Kon parte sa pagbanhaw sang mga patay, bisan gani ang ginsiling ni Moises didto sa nagadabadaba nga kahoy-kahoy nagapamatuod sini. Indi bala nga gintawag niya ang Ginoo nga ‘Dios ni Abraham, Isaac, kag Jacob’^[j]? ³⁸ Ti buhi sila, kay ang Dios indi Dios sang mga patay kundi Dios sang mga buhi, kay kon sa iya, buhi ang tanan.” ³⁹ Nagsiling ang iban nga mga manunudlo sang Kasuguan, “Manunudlo, husto ang imo sabat.” ⁴⁰ Kag wala na gid sing may nangahas nga magpamangkot sa iya.

Ang Pamangkot Parte sa Cristo^(H)

⁴¹ Karon, nagpamangkot si Jesus sa mga tawo, “Ngaa nagasiling sila nga ang Cristo kaliwat lang ni David? ⁴² Kay si David mismo nagsiling sa Libro sang mga Salmo:

⁴⁴ Kon gintawag siya ni David nga iya Ginoo, paano bala nga siya kaliwat lang ni David?”

Nagpaandam si Jesus Parte sa mga Manunudlo sang Kasuguan^(I)

⁴⁵ Sang nagapamati ang mga tawo kay Jesus, nagsiling siya sa iya mga sumulunod, ⁴⁶ “Mag-andam kamo sa mga manunudlo sang Kasuguan nga gusto maglagaw-lagaw nga nagasuksok sang espesyal nga bayo.^[l] Sa mga lugar nga madamo sang tawo,^[m] gusto nila nga tamyawon sila. Sa mga simbahan ukon sa mga punsyon ginapili gid nila ang mga pulungkuan nga para sa mga dungganon. ⁴⁷ Ginaubos nila kuha ang mga pagkabutang sang mga balo nga babayi, kag ginatabon-tabunan lang nila ang ila ginahimo paagi sa malawig nga mga pagpangamuyo. Ini sila magabaton sang mas dako nga silot.”