Beginning

Gin-ayo ni Jesus ang Masakiton nga Tawo

14 Isa sadto ka Adlaw nga Inugpahuway, gin-imbitar si Jesus sang isa ka manugdumala sang mga Pariseo nga magkaon sa iya balay. Pag-abot ni Jesus didto, ginbantayan siya sang mga tawo nga nagakontra sa iya kon bala lapason niya ang Kasuguan. ² Karon, may tawo didto nga nagapalamanog ang bug-os niya nga lawas. ³ Nagpamangkot si Jesus sa mga manunudlo sang Kasuguan kag sa mga Pariseo, “Ginatugot bala sang aton Kasuguan nga magpang-ayo sang mga masakiton sa Adlaw nga Inugpahuway ukon wala?” ⁴ Pero naghipos lang sila. Dayon ginkaptan ni Jesus ang tawo kag gin-ayo. Pagkatapos ginpalakat niya. ⁵ Kag nagsiling siya sa mga tawo didto, “Abi may bata kamo ukon baka nga mahulog sa bubon sa Adlaw nga Inugpahuway. Ano, pabay-an lang bala ninyo tungod kay Adlaw nga Inugpahuway? Siyempre, kuhaon ninyo!” ⁶ Pero wala gid sing may nakasabat sa iya pamangkot.

Ang Pagpaubos kag ang Pagkamaabiabihon

⁷ Napanilagan ni Jesus nga ang mga tawo nga ginpang-imbitar nagapili sang mga pulungkuan nga para sa dungganon nga mga tawo. Gani ginlaygayan niya sila, ⁸ “Kon imbitaron ka sa punsyon sang kasal, indi mo pagpilion ang pulungkuan nga para sa dungganon nga mga tawo. Kay basi may gin-imbitar nga mas dungganon pa gid sang sa imo. ⁹ Kag ang nag-imbitar sa inyo nga duha magapalapit sa imo kag magsiling, ‘Abi halin ka anay dira, kay napreparar na ini nga pulungkuan sa sini nga tawo.’ Ti mahuy-an ka kag mapungko ka na lang sa pulungkuan nga para sa ordinaryo nga mga tawo. ¹⁰ Pero kon imbitaron ka, pilion mo ang pulungkuan nga para sa ordinaryo nga mga tawo, agod sa pag-abot sang nag-imbitar sa imo palapitan ka niya kag papungkuon sa pulungkuan nga para sa dungganon nga mga tawo. Kundi mapadunggan ka pa sa atubangan sang tanan nga ginpang-imbitar. ¹¹ Kay ang bisan sin-o nga nagapakataas sang iya kaugalingon paubuson, kag ang nagapaubos sang iya kaugalingon pataason.” ¹² Dayon nagsiling si Jesus sa tawo nga nag-imbitar sa iya, “Kon mag-imbitar ka sang mga tawo nga magpanyaga ukon magpanyapon sa inyo, indi lang pag-imbitara ang imo mga amigo ukon ang imo mga utod ukon ang imo mga paryente ukon ang imo mga kaingod nga manggaranon, kay basi kon imbitaron ka man nila kag mabaton mo na ang imo balos. ¹³ Kon magpapunsyon ka, imbitaron mo man ang mga imol, ang mga pingkaw, ang mga piang, kag ang mga bulag. ¹⁴ Mangin bulahan ka tungod kay indi sila makabalos sa imo. Ang Dios amo ang magabalos sa imo sa pag-abot sang panahon sang pagkabanhaw sang mga matarong.”

Ang Paanggid Parte sa Punsyon^(A)

¹⁵ Sang pagkabati sadto sang isa nga nakaupod kay Jesus sa pagkaon, nagsiling siya, “Bulahan atong mga tawo nga magakaon sa punsyon sa paghari sang Dios!” ¹⁶ Dayon gin-estoryahan siya ni Jesus, “May isa ka tawo nga nagpreparar sang dako nga punsyon, kag madamo ang iya ginpang-imbitar. ¹⁷ Pag-abot sang oras nga inugkaon na, ginsugo niya ang iya suluguon nga kadtuan ang mga ginpang-imbitar kag silingon, ‘Magkadto na kamo kay preparado na ang tanan!’ ¹⁸ Pero kada isa sa ila nagbalibad nga indi sila makakadto. Nagsiling ang isa, ‘Bag-o lang ako nakabakal sang duta kag kinahanglan nga kadtuan ko kag tan-awon. Gani pasensyaha lang anay ako.’ ¹⁹ Nagsiling pa gid ang isa, ‘Indi ako makakadto kay bag-o lang ako nakabakal sang napulo ka baka kag tilawan ko na kon bala maayo iarado. Gani pasensyaha lang anay ako.’ ²⁰ Nagsiling pa gid ang isa, ‘Bag-o gid lang ako ginkasal, gani indi ako makakadto.’ ²¹ Pagkatapos nagbalik ang suluguon sa iya agalon kag ginsugiran niya siya kon ngaa indi sila makakadto. Pagkabati sang agalon naakig siya. Gani nagsiling siya sa iya suluguon, ‘Kadto didto sa mga karsada kag mga kalye sang aton banwa kag dal-a diri ang mga imol, mga pingkaw, mga bulag, kag mga piang.’ ²² Sang mahimo ato sang suluguon, nagsiling siya sa iya agalon, ‘Sir, natuman ko na ang imo sugo, pero may bakante pa gid sa kalan-an.’ ²³ Gani nagsiling ang agalon sa iya, ‘Kadto didto sa mga dalan sa guwa sang banwa kag piliton mo ang mga tawo nga imo makita nga magkadto diri agod mapuno ang akon balay. ²⁴ Sugiran ko kamo sang matuod, sa mga tawo nga akon gin-imbitar, wala gid sing may makatilaw sa ila sang akon ginpreparar nga pagkaon.’ ”

Ang Pagsunod sa Ginoo^(B)

²⁵ Sang nagapadayon si Jesus sa iya paglakat pakadto sa Jerusalem, madamo nga mga tawo ang nag-upod sa iya. Ginbalikid niya sila kag nagsiling, ²⁶ “Kon may tawo nga luyag magsunod sa akon, pero mas palangga pa niya ang iya mga ginikanan, asawa, mga bata, mga utod, ukon ang iya kaugalingon sang sa akon, indi siya takos nga mangin akon sumulunod. ²⁷ Ang bisan sin-o nga indi magsunod sa akon tungod kay nahadlok siya nga mapatay para sa akon^[a] indi takos nga mangin akon sumulunod. ²⁸ Ang tawo nga luyag magsunod sa akon pareho siya sang isa ka tawo nga nagaplano nga magpatindog sang mataas nga balay. Una, bantaon niya anay kon pila ang magasto niya kag kon bala makaigo ang iya kuwarta nga gastuhon hasta mahuman ini. ²⁹ Kay kon indi niya ini paghimuon basi pundasyon pa lang ang iya maobra kag maubos na ang iya kuwarta kag indi na niya mahuman. Gani kadlawan gid siya sang mga tawo nga makakita. ³⁰ Magasiling sila, ‘Nagsagi lang patindog sang balay nga indi man lang makapahuman.’ ³¹ Pareho man sa isa ka hari nga magapakig-away sa iban nga hari. Kinahanglan planohon niya anay kon bala ang iya mga soldado nga 10,000 makasarang magpakig-away sa hari nga may 20,000 ka soldado. ³² Kon banta niya nga indi siya makasarang, maayo pa nga samtang wala pa ang away magsugo siya sang pila sang iya mga tinawo sa pagsiling sa iya kontra nga hari nga luyag na lang niya nga magpakighusay. ³³ Amo man ina ang dapat ninyo nga himuon. Binagbinagon ninyo anay ang inyo pagsunod sa akon, kay kon indi ninyo pagbayaan ang tanan nga inyo ginapasulabi diri sa kalibutan, indi man kamo takos nga mangin akon sumulunod.”

Ang Asin^(C)

³⁴ “Ang asin maayo, pero kon maglain ang iya sabor, wala na sing may mahimo agod mapabalik pa ang iya sabor. ³⁵ Indi na mapuslan bisan ilakot pa sa mga higko agod iabuno, gani ginapilak na lang. Kamo nga nagapamati, dapat intiendihon gid ninyo ining inyo nabatian.”

Ang Nadula nga Karnero^(D)

15 Madamo nga mga manugsukot sang buhis kag iban pa nga ginakabig nga mga makasasala ang nagpalapit kay Jesus sa pagpamati sang iya mga pagpanudlo. ² Nagkumod ang mga Pariseo kag ang mga manunudlo sang Kasuguan. Siling nila, “Ini nga tawo nagabaton sang mga makasasala, kag nagaupod sa ila sa pagkaon!”

³ Gani ginsugiran sila ni Jesus sang mga paanggid. Siling niya, ⁴ “Halimbawa, may tawo nga may 100 ka karnero. Ang isa nadula. Ti ano ang iya himuon? Siyempre bayaan niya anay ang 99 sa palahalban kag pangitaon ang nadula hasta nga makita niya ini. ⁵ Kon makita na niya magakalipay siya kag pas-anon niya ini pauli. ⁶ Pag-abot niya sa ila balay panawgon niya ang iya mga abyan kag mga kaingod kag magsiling, ‘Dali kamo, magkalipay kita, kay nakita ko na ang akon karnero nga nadula.’ ” ⁷ Dayon nagsiling si Jesus, “Pareho man sina didto sa langit. Mas dako ang kalipay tungod sa isa ka makasasala nga nagahinulsol sang sa 99 nga mga matarong nga indi kinahanglan nga maghinulsol.”

Ang Nadula nga Kuwarta

⁸ “Ukon halimbawa may isa ka babayi nga may napulo ka sinsilyo. Ano ayhan ang iya himuon kon madula ang isa? Siyempre sindihan niya ang suga kag silhigan sing maayo ang iya balay agod pangitaon ang sinsilyo hasta nga makita niya ini. ⁹ Kon makita na niya ini, panawgon niya ang iya mga amiga kag mga kaingod kag magsiling, ‘Magkalipay kita, kay nakita ko na ang akon sinsilyo nga nadula.’ ” ¹⁰ Dayon nagsiling si Jesus, “Pareho man sina ang kalipay sang mga anghel sang Dios sa langit kon ang isa ka makasasala maghinulsol.”

Ang Nadula nga Anak

¹¹ May isa pa gid ka paanggid nga ginsugid si Jesus. Nagsiling siya, “May isa ka tawo nga may duha ka anak nga lalaki. ¹² Nagsiling ang manghod sa iya amay, ‘Tay, ihatag na sa akon ang akon parte nga palanublion.’ Gani ginpartida niya ang iya mga pagkabutang sa ila nga duha. ¹³ Pagligad sang pila ka adlaw, ginpamaligya sang manghod ang iya parte kag naglakat sa malayo nga lugar. Kag didto nagpagusto siya gasto sang iya kuwarta sa wala gid sing kapuslanan. ¹⁴ Sang naubos na niya gasto ang iya kuwarta, nag-abot ang puwerte nga gutom sa sadto nga lugar. Binudlayan gid siya. ¹⁵ Gani nag-obra na lang siya sa uma sang tawo nga taga-didto bilang manugbahog sang baboy. ¹⁶ Kon kaisa gusto niya nga magkaon sang kalan-on sang baboy agod mauli-ulian ang iya kagutom, kay wala gid sing may nagahatag sang pagkaon sa iya. ¹⁷ Sang ulihi nakatalupangod siya sa iya kahimtangan. Nadumduman niya nga didto sa ila pagusto sa pagkaon ang mga trabahador sang iya amay, pero siya iya daw mapatay na sa kagutom. ¹⁸ Gani nagsiling siya, ‘Maayo pa mapauli na lang ako didto kay tatay kag magsiling sa iya, “Tay nakasala ako sa Dios kag sa imo. ¹⁹ Karon indi na ako takos nga tawgon nga imo anak, kabiga na lang ako nga isa sang imo mga trabahador.” ’ ²⁰ Gani nagpauli siya. Sang malayo pa siya, nakita siya sang iya amay. Naluoy gid ang amay sa iya anak, gani nagdalagan siya pakadto sa iya anak kag ginhakos niya siya kag ginhalukan. ²¹ Dayon naghambal ang iya anak sa iya, ‘Tay, nakasala ako sa Dios kag sa imo. Indi na ako takos nga tawgon nga imo anak. [Kabiga na lang ako nga isa sang imo mga trabahador.]’ ²² Gintawag sang amay ang iya mga suluguon kag nagsiling, ‘Dali, kuha kamo sang pinakamatahom nga bayo kag ipabayo sa iya. Suksuki man ninyo siya sang singsing kag sandalyas. ²³ Dayon kuhaa ninyo ang ginpatambok nga torite nga baka kag ihawa. Magapunsyon kita. ²⁴ Tungod kay ining akon anak, nga ginakabig ko nga patay na, karon nabuhi. Nadula siya pero karon nakita.’ Gani nagsugod sila sa pagkinasadya.

²⁵ “Natabo ini sang sa uma pa ang magulang niya nga bata. Sang nagpauli na siya, kag malapit na sa balay, nabatian niya ang sunata kag may nagasinaot. ²⁶ Gani gintawag niya ang isa sang mga suluguon kag nagpamangkot, ‘May ano diri sa balay?’ ²⁷ Ginsugiran siya sang suluguon, ‘Ang imo manghod nagpauli na kag ginpaihaw ni tatay mo ang ginpatambok nga torite, kay nagbalik siya nga maayo ang iya lawas kag wala man maano.’ ²⁸ Pagkabati niya sadto naakig siya kag indi siya magsulod sa balay. Gani nagguwa ang iya amay kag gin-uloulohan siya. ²⁹ Pero nagsabat siya sa iya amay, ‘Dumduma bala kon pila na ka tuig ang akon pag-alagad sa imo. Wala gid ako magsupak sa imo. Pero bisan isa lang ka bataon nga kanding wala mo gid ako paghatagi agod magkalipay ako upod sa akon mga amigo. ³⁰ Karon, pag-abot sang imo anak nga nagpatuyang sang imo pagkabutang upod sa mga babayi nga nagabaligya sang ila lawas, ginpaihawan pa nimo siya sang ginpatambok nga torite.’ ³¹ Pero nagsabat ang iya amay, ‘Ikaw permi diri sa akon, kag ang tanan nga akon imo man. ³² Dapat kita magkalipay, kay ang imo manghod nga ginkabig naton nga patay na, karon nabuhi. Nadula siya pero karon nakita na.’ ”

Ang Dayaon nga Tinugyanan

16 Nagsugid si Jesus sang isa ka paanggid sa iya mga sumulunod. Siling niya, “May isa ka manggaranon nga may suluguon nga gintugyanan niya sang iya mga pagkabutang. Karon may nagsugid sa manggaranon nga ang iya mga pagkabutang ginausikan lang sang iya tinugyanan nga suluguon. ² Gani ginpatawag niya siya kag ginhambalan, ‘Ano ining nabatian ko nga ginausikan mo lang ang akon pagkabutang? Maayo pa magsumahay kita parte sa akon pagkabutang kay halin subong pahalinon ko na ikaw.’ ³ Tungod nga ginapahalin na siya sang iya agalon, nagsiling siya sa iya kaugalingon, ‘Ano bala ang akon himuon? Indi ako makasarang sang mabug-at nga obra pareho sang pagkutkot sang buho, kag nahuya man ako nga magpakilimos. ⁴ Ah, nahibaluan ko na kon ano ang akon himuon agod nga bisan pahalinon ako sang akon agalon may makadtuan ako nga mga tawo nga magabaton sa akon sa ila mga balay.’ ⁵ Ang iya ginhimo, isa-isa niya nga ginpatawag ang mga may utang sa iya agalon. Nagpamangkot siya sa nahauna, ‘Pila ang imo utang sa akon agalon?’ ⁶ Nagsabat siya, ‘100 ka lata nga lana sang olibo.’ Nagsiling ang tinugyanan sa iya, ‘Sige, ari ang lista sang imo utang, pungko kag isulat 50.’ ⁷ Pagkatapos nagpamangkot siya sa ikaduha, ‘Pila ang imo utang sa akon agalon?’ Nagsabat siya, ‘100 ka sako nga trigo.^[b]’ ‘Sige, ari ang lista sang imo utang, isulat nga 80 lang ka sako.’ ⁸ Pagkahibalo sang agalon sang iya ginhimo, gindayaw niya ang dayaon nga tinugyanan tungod nga maayo siya magpadihot. Kay ang mga tawo nga kalibutanon mas maayo magpadihot sa ila isigkatawo sang sa mga tawo nga ginpasanagan na sang Dios.

⁹ “Gani sugiran ko kamo, bisan matuod nga ang manggad ginagamit sa pagpangdaya, gamita ninyo ini sa pagpakig-amigo, agod pag-abot sang adlaw nga wala na ini nga manggad, batunon nila^[c] kamo didto sa puluy-an nga wala na sing katapusan. ¹⁰ Ang tawo nga masaligan sa gagmay nga mga butang masaligan man sa dalagko nga mga butang. Kag ang tawo nga nagadaya sa gagmay nga mga butang, nagadaya man sa dalagko nga mga butang. ^11-12 Gani kon indi kamo masaligan sa manggad sa kalibutan nga indi gid inyo, sin-o ang magatugyan sa inyo sang matuod gid nga manggad nga napreparar para sa inyo?

¹³ “Wala sing suluguon nga makaalagad sa duha ka agalon. Kay magasikway siya sa isa kag magahigugma sa isa; magadampig siya sa isa kag magapakalain sa isa. Indi man kamo makaalagad sing dungan sa Dios kag sa manggad.”

Ang Iban pa gid nga mga Butang nga Gintudlo ni Jesus^(E)

¹⁴ Pagkabati sadto sang mga Pariseo, ginyaguta nila si Jesus kay dalok gid sila sa kuwarta. ¹⁵ Nagsiling si Jesus sa ila, “Ginapakita-kita lang ninyo sa mga tawo nga maayo kamo. Pero nahibaluan sang Dios kon ano gid ang sa inyo tagipusuon. Kay ang mga butang nga ginapasulabi sang tawo ginakahigkuan sang Dios.

¹⁶ “Sa wala pa mag-abot si Juan nga manugbautiso, ang Kasuguan ni Moises kag ang mga sinulatan sang mga propeta amo ang ginasunod sang mga tawo. Halin sang pag-abot ni Juan ginatudlo na ang Maayong Balita parte sa paghari sang Dios, kag madamo gid ang nagapamilit nga magpasakop. ¹⁷ Pero wala ini nagakahulugan nga nadula na ang Kasuguan. Mahapos pa nga madula ang langit kag ang duta sang sa mangin wala sing pulos bisan ang pinakagamay nga bahin sang Kasuguan.

¹⁸ “Gani kon bulagan sang lalaki ang iya asawa kag magpangasawa sang iban, nagapanginbabayi siya. Kag ang magpangasawa sa babayi nga ginbulagan nagapanginbabayi man.”

Si Lazarus kag ang Manggaranon

¹⁹ Nagpadayon pa gid si Jesus sa paghambal, “Sang una may isa ka manggaranon nga ang iya bayo malahalon gid kag nagapagusto siya sa manamit nga mga pagkaon adlaw-adlaw. ²⁰ May isa man ka tawo nga imol nga ang iya ngalan si Lazarus. Ang iya lawas puno sang katol. Ginadala siya didto sa puwertahan sang balay sang manggaranon. ²¹ Gusto niya nga makakaon kuntani bisan sang mga pagkaon na lang nga nagakalahulog sa lamisa sang manggaranon. Ginapalapitan siya sang mga ido kag ginadilapan ang iya mga katol. ²² Sang ulihi napatay si Lazarus kag gindala siya sang mga anghel didto sa tupad gid ni Abraham. Ang manggaranon napatay man kag ginlubong. ²³ Kag sang nagaantos siya sing puwerte gid sa impyerno^[d] nakita niya sa malayo si Abraham kag didto sa iya tupad si Lazarus. ²⁴ Gani nagsinggit ang manggaranon kay Abraham, ‘Amay Abraham, kaluoyi man ako! Sugua si Lazarus nga itum-oy niya sa tubig bisan ang iya na lang tudlo kag patuluan ang akon dila agod mabugnawan, kay puwerte gid ang akon pag-antos sa sini nga kalayo.’ ²⁵ Pero ginsabat siya ni Abraham, ‘Anak, sang nagakabuhi ka pa sa kalibutan maayo gid ang imo kahimtangan, kag si Lazarus iya nag-antos. Pero subong ginalipay siya diri kag ikaw nagaantos. ²⁶ Luwas pa sina, ang imo ginapangayo indi gid mahimo, tungod may dako nga kadadalman nga nagaulot sa aton, nga ang bisan sin-o diri sa amon nga gusto magsaylo dira indi gid makatabok, kag wala man sang may makatabok nga halin dira sa inyo pakadto diri sa amon.’ ²⁷ Dayon nagsiling ang manggaranon, ‘Amay Abraham, kon amo gali sina, nagapangabay ako sa imo nga kon mahimo ipadala mo si Lazarus sa balay sang akon amay, ²⁸ kay may lima pa ako ka utod nga lalaki, kag paandaman niya sila agod indi sila makakadto sa sini nga lugar nga puro lang pag-antos.’ ²⁹ Pero nagsabat si Abraham, ‘Ato man didto sa ila ang mga ginsulat ni Moises kag sang mga propeta. Dapat pamatian nila ina.’ ³⁰ Nagsabat ang manggaranon, ‘Pero amay Abraham, indi sila magpati. Pero kon may napatay nga magkadto didto sa ila, magahinulsol sila sa ila mga sala.’ ³¹ Pero nagsiling si Abraham, ‘Kon indi gani sila magpati sa mga ginsulat ni Moises kag sang mga propeta, ti indi man sila magpati bisan pa may mabanhaw nga patay!’ ”