Beginning

Ginpadala ni Jesus ang 72 Niya ka Sumulunod

10 Pagkatapos sadto, nagpili ang Ginoo sang 72^[a] pa gid ka tawo kag ginpadala niya sila sing tagduha-duha sa mga banwa nga iya pagakadtuan. ² Nagsiling siya sa ila, “Malapad ang alanihon pero diutay gid lang ang manug-ani. Gani magpangamuyo kamo sa Ginoo nga tag-iya sang alanihon, nga magpadala siya sang mga manug-ani sa iya alanihon. ³ Lakat kamo! Pero mag-andam kamo, kay pareho kamo sa mga karnero nga akon ginapadala sa mabangis nga mga ido.^{[b] 4} Indi kamo magdala sang kahita, bag, ukon sandalyas. Indi man kamo magdulog sa dalan kag magpanamyaw sa inyo masugata^{[c] 5} Kon magsulod kamo sa isa ka balay, magsiling kamo, ‘Kabay nga bendisyunan sang Dios ini nga pamilya.’ ⁶ Kag kon bagay sila nga magbaton sa inyo pagbendisyon, bendisyunan sila sang Dios. Pero kon indi, indi man sila pagbendisyunan sang Dios. ⁷ Magdayon kamo sa una nga balay nga nagabaton sa inyo, kag indi kamo magsaylo-saylo sang inyo dalayunan. Batuna ninyo ang ila ginapakaon sa inyo, kay ang nagapangabudlay dapat lang nga suhulan. ⁸ Kag kon diin kamo nga lugar magkadto nga ang mga tawo magabaton sa inyo, kauna ninyo ang bisan ano nga ila ginapakaon sa inyo. ⁹ Ayuha ninyo ang mga nagamasakit kag sugiri ninyo sila nga malapit na^[d] ang paghari sang Dios sa ila. ¹⁰ Pero kon mag-abot kamo sa isa ka banwa nga ang mga tawo indi magbaton sa inyo, magkadto kamo sa mga karsada kag magsiling, ¹¹ ‘Tungod nga indi kamo magbaton sa amon, bisan ang yab-ok sang inyo banwa nga nagatapik sa amon tiil amon taktakon bilang paandam kontra sa inyo. Tandai ninyo ini: malapit na ang paghari sang Dios.’ ” ¹² Dayon nagsiling si Jesus, “Sugiran ko kamo, sa adlaw sang paghukom, mas labaw pa nga silot ang mabaton nila sang sa mga taga-Sodom.”

Ang mga Banwa nga Wala Naghinulsol^(A)

¹³ Dayon nagsiling si Jesus, “Kaluluoy kamo nga mga taga-Corazin! Kaluluoy man kamo nga mga taga-Betsaida! Kay kon ang mga milagro nga akon ginhimo sa inyo ginhimo ko sa Tyre kag sa Sidon, dugay na kuntani sila nagsuksok sang sako kag nagbutang sang abo sa ila mga ulo sa pagpakita nga nagahinulsol sila sa ila mga sala. ¹⁴ Gani sa adlaw sang paghukom, mas labaw pa nga silot ang mabaton ninyo sang sa mga taga-Tyre kag taga-Sidon. ¹⁵ Kag kamo nga mga taga-Capernaum nagahunahuna nga dayawon kamo bisan didto sa langit. Pero sa impyerno^[e] gid kamo itagbong!”

¹⁶ Dayon nagsiling si Jesus sa iya mga inugpadala, “Ang nagapamati sa inyo nagapamati man sa akon, kag ang nagasikway sa inyo nagasikway man sa akon, kag ang nagasikway sa akon nagasikway man sa nagpadala sa akon.”

Ang Pagbalik sang 72 ka Sumulunod

¹⁷ Pagbalik sang 72 nga ginpadala sang Ginoo malipayon gid sila, kag nagsiling sila kay Jesus, “Ginoo, bisan ang malaot nga mga espiritu nagtuman sa amon paagi sa imo ngalan!”^[f]

¹⁸ Nagsiling si Jesus sa ila, “Nakita ko ang pagkahulog ni Satanas halin sa langit nga daw kilat kadasig. ¹⁹ Ginhatagan ko kamo sang awtoridad agod madaog ninyo ang malaot nga mga espiritu kag ang tanan nga gahom sang aton kaaway nga si Satanas,^[g] kag indi gid kamo maano. ²⁰ Pero indi kamo magkalipay tungod nga ang malaot nga mga espiritu nagtuman sa inyo, kundi magkalipay kamo tungod nga ang inyo ngalan nasulat na didto sa langit.”

Ginlipay si Jesus sang Espiritu Santo^(B)

²¹ Sang sadto nga tion, ginlipay gid si Jesus sang Espiritu Santo. Nagsiling si Jesus, “Amay, nga tag-iya sang langit kag sang duta, ginadayaw ko ikaw tungod nga ang kamatuoran nga gintago mo sa mga tawo nga ginakabig nga mga maalam kag may mga tinun-an ginpahayag mo sa mga tawo nga pareho sang mga bata nga diutay ang kaalam. Amay, salamat gid nga amo ina ang imo kabubut-on.” ²² Pagkatapos sadto, nagsiling si Jesus sa mga tawo, “Ang tanan nga butang gintugyan sa akon sang akon Amay. Ang Amay lang ang nakakilala sa akon nga iya Anak. Kag ang nakakilala sa Amay ako gid lang nga iya Anak kag ang mga tawo nga buot ko nga ipakilala sa Amay.”

²³ Dayon nag-atubang si Jesus sa iya mga sumulunod kag naghambal sa ila nga silahanon lang, “Bulahan kamo tungod nga nakita gid ninyo ang mga butang nga akon ginapanghimo. ²⁴ Sa pagkamatuod, madamo nga mga propeta kag mga hari sang una ang naghandom nga makakita kag makabati sang inyo nakita kag nabatian subong, pero wala natabo ini sa ila tiyempo.”

Ang Maayo nga Samariahanon

²⁵ May isa didto ka manunudlo sang Kasuguan nga nagtindog kag nagpamangkot sa pagdakop-dakop kay Jesus, “Manunudlo, ano ang akon dapat himuon agod maangkon ko ang kabuhi nga wala sing katapusan?” ²⁶ Nagsabat si Jesus sa iya, “Ano bala ang ginasiling sang Kasuguan suno sa imo nabasahan?” ²⁷ Nagsabat ang tawo, “Higugmaon mo ang Ginoo nga imo Dios sa bug-os mo nga tagipusuon, sa bug-os mo nga kalag, sa bug-os mo nga kusog, kag sa bug-os mo nga hunahuna.^[h] Kag higugmaon mo ang imo kapareho pareho sang paghigugma mo sa imo kaugalingon.”^{[i] 28} Nagsiling si Jesus sa iya, “Husto gid ang imo sabat. Himua ina agod may kabuhi ka nga wala sing katapusan.”

²⁹ Pero indi gusto sang manunudlo sang Kasuguan nga mahuy-an siya, gani nagpamangkot pa gid siya, “Sin-o bala ang akon kapareho?” ³⁰ Ginsabat siya ni Jesus paagi sa isa ka estorya. Siling niya, “May isa ka tawo nga nagdulhog pa-Jerico halin sa Jerusalem. Samtang nagalakat siya, hinali lang nga ginbanggaan siya sang mga tulisan. Ginkuha nila ang iya pagkabutang pati ang iya bayo, ginbakol nila siya, kag ginbayaan nga lipong kag daw patay na. ³¹ Natabuan man nga may pari nga nagdulhog sa amo nga dalan. Pagkakita niya sang tawo nga nagahamyang, naglikaw siya sa pihak sang dalan kag gin-agyan lang niya siya. ³² Nag-agi man didto ang isa ka Levita.^[j] Pagkakita niya sang tawo naglikaw man siya kag nag-agi lang. ³³ Sang ulihi may nakaagi nga Samariahanon. Pagkakita niya sa tawo nga ginbakol naluoy gid siya. ³⁴ Gani ginpalapitan niya siya kag ginbulong. Ginbutangan niya sang lana kag bino ang iya pilas kag ginbugkusan. Dayon ginpasakay niya siya sa iya ginasakyan nga sapat kag gindala sa isa ka dalayunan. Didto, gin-atipan pa gid niya siya. ³⁵ Sang madason nga adlaw, ginhatagan niya sing kuwarta ang tag-iya sang dalayunan kag nagsiling, ‘Atipanon mo siya, kag kon kulangon pa ang akon ginhatag sa imo dugangan ko lang ini sa akon pagbalik diri.’ ”

³⁶ Dayon naghambal si Jesus sa manunudlo sang Kasuguan, “Ti sa imo, sin-o bala sa ila nga tatlo ang nagpakita nga siya ang kapareho sang ginbanggaan sang mga tulisan?” ³⁷ Nagsiling ang manunudlo sang Kasuguan, “Ang tawo nga nagpakita sang kaluoy sa iya.” Nagsiling dayon si Jesus, “Himua man ang pareho sang ginhimo niya.”

Nagbisita si Jesus sa Ila ni Marta kag Maria

³⁸ Nagpadayon sa paglakat si Jesus kag ang iya mga sumulunod, kag nakaabot sila sa isa ka baryo. May babayi didto nga ang iya ngalan si Marta. Ginpadayon niya sila sa iya balay. ³⁹ May utod siya nga si Maria nga nagpungko didto sa tiilan ni Ginoong Jesus kay gusto niya magpamati sang iya mga ginatudlo. ⁴⁰ Pero si Marta nagapalibog gid sa paghimos sang pagkaon nila ni Jesus. Gani nagpalapit siya kay Jesus kag nagsiling, “Ginoo, wala lang bala sing kaso sa imo nga ginapabay-an lang ako sang akon utod sa paghimos sang pagkaon? Abi hambali man siya nga buligan niya ako!” ⁴¹ Nagsabat ang Ginoo sa iya, “Ikaw Marta, madamo nga mga butang ang imo ginapaligban. ⁴² Isa ka butang gid lang ang kinahanglan kag amo ini ang ginpili ni Maria nga labing maayo, kag wala sing may makakuha sini sa iya.”

Nagtudlo si Jesus Parte sa Pangamuyo^(C)

11 Isa sadto ka adlaw, sang pagkatapos pangamuyo ni Jesus, ang isa sang iya mga sumulunod nagpalapit sa iya kag nagsiling, “Ginoo, si Juan nga manugbautiso nagtudlo sa iya mga sumulunod sa pagpangamuyo. Tudlui man kami magpangamuyo.”

² Gani nagsiling si Jesus sa ila, “Magpangamuyo kamo pareho sini:

⁵ Nagsiling pa gid si Jesus sa ila, “Abi kon may amigo ka, kag sa tungang gab-i magkadto ka sa iya balay kag magsiling sa iya, ‘Amigo, pahulama ako anay sang pagkaon,^{[l] 6} kay may amigo ako nga bag-o lang nag-abot kag wala gid ako sang ipakaon sa iya.’ ⁷ Dayon magsabat siya sa sulod, ‘Indi na ako pagtublaga. Nasiradhan na namon ang puwertahan kag nagahigda na ako kag ang akon mga bata, gani mabudlay na sa akon ang pagbangon agod hatagan ka.’ ⁸ Pero ang matuod, bisan daw indi siya magbangon kag maghatag sa imo, bisan amigohay pa kamo, magabangon gid siya kag magahatag sang imo ginakinahanglan tungod kay wala ka nagahuyahuya sa pagpilit sa iya. ⁹ Gani ginasilingan ko kamo: Magpangayo kamo sa Dios kag hatagan niya kamo. Pangitaa ninyo sa iya ang inyo ginapangita kag makita ninyo. Magpanuktok kamo kag pagabuksan niya kamo. ¹⁰ Kay ang tanan nga nagapangayo, nagabaton. Ang mga nagapangita, makakita. Kag ang mga nagapanuktok, pagabuksan. ¹¹ Kamo nga mga ginikanan,^[m] kon magpangayo ang inyo bata sang isda hatagan bala ninyo sing man-og? ¹² Kon magpangayo siya sang itlog, hatagan bala ninyo sang iwi-iwi? Siyempre indi! ¹³ Ti kon kamo nga mga tawo nga malaot makahibalo maghatag sang maayo nga mga butang sa inyo mga bata, daw ano pa gid ang inyo Amay sa langit! Ihatag gid niya ang Espiritu Santo sa mga nagapangayo sa iya.”

Si Jesus kag ang Hari sang Malaot nga mga Espiritu^(D)

¹⁴ Isa sadto ka tion nagtabog si Jesus sang malaot nga espiritu nga nagsulod sa isa ka tawo nga nangin kabangdanan sang iya pagkaapa. Sang matabog niya ang malaot nga espiritu, nakahambal dayon ang apa. Natingala gid ang mga tawo. ¹⁵ Pero may mga tawo didto nga nagsiling, “Nagatabog siya sang malaot nga mga espiritu paagi sa gahom nga ginhatag sa iya ni Satanas^[n] nga amo ang pangulo sang malaot nga mga espiritu.” ¹⁶ Ang iban didto gusto nga tilawan si Jesus, gani nagpangayo sila sa iya sang milagro halin sa Dios^[o] bilang pamatuod nga ginpadala siya sang Dios. ¹⁷ Pero nahibaluan ni Jesus ang ila hunahuna, gani nagsiling siya sa ila, “Kon ang mga pumuluyo sang isa ka ginharian magbinahin-bahin kag mag-ilinaway, ina nga ginharian malaglag. Amo man ang matabo sa panimalay kon ang mga nagaestar dira magbinahin-bahin kag mag-ilinaway. ¹⁸ Gani kon si Satanas kag ang iya mga sakop magbinahin-bahin kag mag-ilinaway, paano makapadayon ang iya ginharian? Kay nagasiling man bala kamo nga nagatabog ako sang malaot nga mga espiritu paagi sa gahom nga ginhatag sa akon ni Satanas nga pangulo sang malaot nga mga espiritu. ¹⁹ Kon si Satanas ang naghatag sa akon sang gahom para magtabog sang malaot nga mga espiritu, sin-o ang naghatag sang gahom sa inyo mga sumulunod nga nagatabog man sang malaot nga mga espiritu? Ang inyo mga sumulunod mismo nagapamatuod nga sala gid kamo. ²⁰ Karon, tungod kay nagatabog ako sang malaot nga mga espiritu paagi sa gahom sang Dios, nagapamatuod ini nga ang paghari sang Dios nag-abot na sa inyo.”

²¹ Ginsugiran sila ni Jesus sang isa pa ka paanggid, “Kon nagaguwardya ang makusog nga tawo sa iya balay, nga kompleto ang armas, indi gid maano ang iya mga pagkabutang. ²² Pero kon sulungon siya sang mas makusog pa sang sa iya, mapierdi siya. Ang iya ginasaligan nga mga armas kuhaon sa iya, kag pati ang tanan niya nga mga pagkabutang pamartidahon pa.”

²³ Pagkatapos nagsiling si Jesus, “Ang wala nagaapin sa akon, kontra sa akon. Kag ang wala nagabulig sa akon sa pagtipon sang mga tawo sa Dios nagapalapta lang.”

Ang Pagbalik sang Malaot nga Espiritu^(E)

²⁴ “Kon ang malaot nga espiritu magguwa sa tawo nga iya ginsudlan, nagalibot siya sa mga lugar nga wala sing tubig kay nagapangita siya sang lugar nga iya mapahuwayan. Kon indi siya makakita sang palahuwayan, magahunahuna siya nga magbalik na lang sa iya ginhalinan. ²⁵ Kag kon sa iya pagbalik makita niya nga ang iya ginhalinan matinlo na kag nahimos ang tanan, ²⁶ malakat siya dayon kag manghagad sang pito pa gid ka espiritu nga mas malaot pa sang sa iya. Magasulod sila sa sadto nga tawo kag didto mag-estar. Kag ang kahimtangan sang tawo mangin grabe pa gid sang sa una.”

Ang Matuod nga Pagkabulahan

²⁷ Pagkatapos hambal ni Jesus sadto, may babayi didto sa kadam-an nga nagsinggit sa iya, “Bulahan ang babayi nga nagbusong kag nagpatiti sa imo!” ²⁸ Nagsabat si Jesus, “Pero mas bulahan ang mga tawo nga nagapamati kag nagatuman sang pulong sang Dios.”

Ginpangayuan si Jesus sang Milagro^(F)

²⁹ Samtang nagadamo pa gid ang mga tawo nga nagatilipon kay Jesus, nagsiling siya, “Kamo nga mga tawo sa sini nga henerasyon tama kalaot. Nagapangayo kamo sang milagro bilang pamatuod nga ginpadala ako sang Dios. Pero wala sing milagro nga ipakita sa inyo luwas sa milagro nga pareho sang natabo kay Jonas. ³⁰ Subong nga si Jonas nangin tanda sa mga taga-Nineve, ang matabo sa akon nga Anak sang Tawo mangin tanda man sa inyo. ³¹ Sa adlaw sang paghukom, mabanhaw^[p] ang Rayna sang Bagatnan^[q] upod sa inyo nga mga tawo sa sini nga henerasyon kag basulon niya kamo. Kay naghalin pa siya sa malayo gid nga lugar^[r] sa pagpamati sa kaalam ni Haring Solomon. Karon may ari diri nga labaw pa kay Solomon, pero wala kamo nagpamati sa iya. ³² Sa adlaw sang paghukom, mabanhaw man ang mga taga-Nineve upod sa inyo nga mga tawo sa sini nga henerasyon kag basulon man nila kamo. Kay pagkabati sang mga taga-Nineve sadto sang wali ni Jonas, naghinulsol sila. Karon may ari diri nga labaw pa kay Jonas, pero wala kamo naghinulsol sang nagwali siya sa inyo.”

Ang Suga nga Ara sa Aton^(G)

³³ Nagsiling pa gid si Jesus, “Wala sing tawo nga nagasindi sang suga kag taguon lang niya ini dayon ukon takluban sang sulukban, kundi ginabutang ini sa tulungtungan agod masanagan ang mga nagasulod sa balay. ³⁴ Ang aton mata amo ang suga sang aton lawas. Kon masanag ang imo panulok, masanagan ang imo bug-os nga lawas. Pero kon madulom ang imo panulok, madulman ang imo bug-os nga lawas. ³⁵ Gani siguruhon mo nga nasanagan ka gid, kay basi nga ang imo ginasiling nga masanag madulom. ³⁶ Kag kon ang imo bug-os nga lawas nasanagan kag wala gid sing parte nga nadulman, masanagan ang tanan, pareho sang pagsiga sang suga sa imo.”

Ang mga Ginpanghambal ni Jesus Kontra sa mga Pariseo kag mga Manunudlo sang Kasuguan^(H)

³⁷ Pagkatapos hambal ni Jesus, may isa ka Pariseo nga nag-agda sa iya nga magkaon sa iya balay. Gani nag-upod si Jesus kag nagkaon. ³⁸ Natingala ang Pariseo sang makita niya nga wala nagpanghugas si Jesus antes magkaon suno sa ila ritual. ³⁹ Gani naghambal ang Ginoo sa iya, “Kamo nga mga Pariseo, ginahugasan ninyo ang sa guwa lang nga bahin sang tasa kag pinggan bilang ritual, pero ang sa sulod ninyo puno sang kadalok kag kalautan. ⁴⁰ Mga buang-buang! Indi bala nga ang Dios nga naghimo sang guwa nga bahin amo man ang naghimo sang sulod nga bahin? ⁴¹ Gani agod mangin matinlo kamo, kaluoyi ninyo ang mga imol kag indi ninyo pagdaluki kon ano man ang ila mga kinahanglanon.

⁴² “Kaluluoy kamo nga mga Pariseo! Ginahatag ninyo ang inyo ikanapulo bisan sang inyo mga panakot, pero ginabaliwala ninyo ang paghimo sang matarong sa inyo isigkatawo kag ang paghigugma sa Dios. Maghatag kamo sang inyo ikanapulo pero indi ninyo pag-ibaliwala ang paghimo sang sinang mas importante nga mga butang.

⁴³ “Kaluluoy kamo nga mga Pariseo! Kay kon ara kamo sa mga simbahan, gusto gid ninyo magpungko sa mga pulungkuan nga para sa mga dungganon. Kag sa mga lugar nga madamo sang tawo, gusto gid ninyo nga magtahod sila sa inyo. ⁴⁴ Kaluluoy kamo! Pareho kamo sa lulubngan nga wala sing tanda kag ginatapakan lang sang mga tawo nga wala kahibalo nga lulubngan gali ato.”^[s]

⁴⁵ Nagsiling ang isa ka manunudlo sang Kasuguan, “Manunudlo, sa imo panghambal ginainsultuhan mo man kami.” ⁴⁶ Nagsabat si Jesus, “Kamo nga mga manunudlo sang Kasuguan, kaluluoy man kamo! Kay ginapabug-atan ninyo ang mga tawo sa madamo nga mga pagsulundan nga ginadugang ninyo sa Kasuguan, pero kamo mismo wala gani nagatuman. ⁴⁷ Kaluluoy kamo! Nagapakay-o kamo sang mga lulubngan sang mga propeta nga ginpamatay sang inyo mga katigulangan. ⁴⁸ Gani nagapamatuod kamo kag nagakomporme man sang ila mga ginhimo. Kay sila ang nagpamatay sang mga propeta kag kamo ang nagapakay-o sang ila mga lulubngan. ⁴⁹ Amo gani nga suno sa kaalam sang Dios nagsiling siya, ‘Magapadala ako sa ila sang mga propeta kag mga apostoles; ang iban sang akon ipadala pagapatyon nila, kag ang iban hingabuton nila.’ ⁵⁰ Gani kamo nga mga tawo sa sini nga henerasyon pagasilutan man sang Dios tungod sang ila pagpamatay sang mga propeta sang una, halin pa sang pagtuga sang kalibutan— ⁵¹ halin kay Abel hasta kay Zacarias nga ginpatay sa tunga sang halaran kag sang templo. Huo, nagasiling ako sa inyo, kamo nga mga tawo sa sini nga henerasyon silutan gid tungod sang ila mga ginhimo.

⁵² “Kaluluoy kamo nga mga manunudlo sang Kasuguan! Kay ginatago ninyo ang yabi sa pag-intiendi sang kamatuoran. Indi lang nga wala kamo nagasunod sa kamatuoran, kundi ginabalabagan pa ninyo ang iban nga gusto magsunod.”

⁵³ Pagkatapos nga naghalin si Jesus sa balay, ang mga manunudlo sang Kasuguan kag ang mga Pariseo nagsugod na nga magdumot gid sa iya. Sige ang ila pamangkot sa iya parte sa nagkalain-lain nga mga butang ⁵⁴ sa pagdakop-dakop sa iya mga pulong.