Beginning

Ang Halad sang Balo nga Babayi^(A)

21 Sang ulihi nagpanan-aw tan-aw si Jesus kag nakita niya ang mga manggaranon nga nagahulog sang ila kuwarta sa ginahulugan sang mga halad. ² Kag nakita man niya ang isa ka imol nga balo nga babayi nga nagahulog sang duha lang ka sinsilyo. ³ Dayon nagsiling si Jesus, “Sa pagkamatuod, mas madamo ang ginhulog sang imol nga balo sang sa ila tanan. ⁴ Kay sila madamo ang ila kuwarta kag ang ila ginhatag baliwala lang sa ila; pero ang balo, bisan imol siya, ginhatag niya ang tanan nga iya ginasaligan agod mabuhi.”

Ang Parte sa Pagkaguba sang Templo^(B)

⁵ May mga tawo didto nga nagasugilanon parte sa matahom nga mga bato sang templo kag sa mga dekorasyon sini nga ginregalo sang mga tawo. Pero nagsiling si Jesus sa ila, ⁶ “Magaabot ang adlaw nga ang mga butang nga ini nga inyo nakita gub-on, kag wala gid sing may mabilin nga mga bato nga nagasalampaw.”

Ang Parte sa Palaabuton nga mga Inadlaw^(C)

⁷ Nagpamangkot sila kay Jesus, “Manunudlo, san-o bala matabo ang mga butang nga imo ginsiling? Ano bala ang tanda nga madali na lang ini matabo?”

⁸ Nagsiling si Jesus sa ila, “Mag-andam kamo nga indi kamo pagpatalangon. Kay madamo ang magaabot kag magasiling nga sila amo ako, kag magasiling man sila nga nag-abot na ang tion. Pero indi kamo magpati ukon magsunod sa ila. ⁹ Kon makabati kamo nga may mga gira kag mga ginamo, indi kamo magkahadlok, kay ina kinahanglan nga matabo anay, pero wala nagakahulugan nga magaabot na ang katapusan.”

¹⁰ Kag nagsiling pa gid si Jesus sa ila, “Magailinaway ang mga nasyon kag magailinaway ang mga ginharian. ¹¹ May magaabot nga mabaskog nga mga linog, kag may mga gutom kag mga kalalat-an nga magaabot sa nagkalain-lain nga mga lugar. Kag makita man ninyo ang mga makahaladlok kag makatilingala nga mga tanda halin sa langit.

¹² “Pero sa wala pa ini matabo, pagadakpon kamo kag hingabuton sang mga tawo. Pagadal-on nila kamo sa mga simbahan sang mga Judio agod sentensyahan kag prisohon. Pagadal-on man nila kamo sa mga hari kag mga gobernador agod imbistigaron. Ini tanan himuon nila sa inyo tungod sang inyo pagsunod sa akon. ¹³ Pero ini mangin kahigayunan ninyo sa pagsugid sa ila sang Maayong Balita. ¹⁴ Gani itanom ninyo sa inyo hunahuna nga kon matabo ini, indi kamo magpalibog kon ano ang inyo isabat, ¹⁵ kay hatagan ko kamo sang kaalam sa pagsabat agod indi makasabat kontra sa inyo ang inyo mga kaaway. ¹⁶ Itugyan kamo sa inyo mga kaaway sang inyo mismo mga ginikanan, mga utod, mga paryente, kag sang inyo mga amigo. Kag ang iban sa inyo patyon gid nila. ¹⁷ Dumtan kamo sang tanan tungod sang inyo pagsunod sa akon. ¹⁸ Pero indi gid kamo maano; wala sing bisan isa ka buhok ninyo nga madula. ¹⁹ Kay kon magpadayon kamo makaangkon kamo sang kabuhi nga wala sing katapusan.”

Ang Parte sa Pagkaguba sang Jerusalem^(D)

²⁰ “Kon makita ninyo nga ang Jerusalem ginalibutan na sang mga soldado, mahibaluan ninyo nga madali na lang ang iya kalaglagan. ²¹ Gani ang nagaestar sa Judea dapat magpalagyo sa kabukiran. Kag ang ara sa siyudad sang Jerusalem magpalagyo man. Ang mga tawo sa uma dapat indi magsulod sa Jerusalem. ²² Kay amo na ina ang mga inadlaw nga silutan sang Dios ang Jerusalem sa pagtuman sang ginasiling sang Kasulatan. ²³ Makaluluoy ang mga nagabulusong kag ang mga nagapatiti sa sina nga mga inadlaw tungod nga mabudlayan sila sa pagpalagyo. Magaabot ang puwerte nga pag-antos sa sini nga lugar, kay dako ang kaakig sang Dios sa sini nga mga tawo. ²⁴ Ang iban sa ila magakalamatay sa gira, kag ang iban pagabihagon sa iban nga mga nasyon. Kag ini nga siyudad sang Jerusalem pagagub-on kag pagadumalahan sang mga indi Judio samtang ginatugutan sang Dios.”

Ang Pagbalik ni Jesus Diri sa Kalibutan^(E)

²⁵ “Matabo man nga may mga tanda nga makita sa adlaw, sa bulan, kag sa mga bituon. Diri sa kalibutan makulbaan ang mga nasyon tungod sang dalagko nga mga balod nga nagalinagumba. ²⁶ Magakalalipong ang mga tawo sa kahadlok kon ano ang matabo sa sini nga kalibutan. Kay ang mga butang sa langit^[a] pagapatalangon sa ila kinaandan nga alagyan.^{[b] 27} Dayon ako nga Anak sang Tawo makita sa panganod nga nagabalik diri sa kalibutan nga may gahom kag puwerte nga kadungganan.^{[c] 28} Kon ini nga mga butang magasugod na nga magkalatabo, maglaom kamo kag maghulat^[d] kay madali na lang ang pagluwas sa inyo.”

Ang Leksyon sa Kahoy nga Higera^(F)

²⁹ Dayon ginsugiran sila ni Jesus sini nga paanggid: “Tan-awa ninyo ang kahoy nga higera kag ang iban pa nga mga kahoy. ³⁰ Indi bala nga kon makita ta nga nagapang-ugbos na nagasiling kita nga madali na lang ang tig-ilinit? ³¹ Sa amo man nga bagay, kon makita ninyo nga nagakalatabo na ini nga mga butang nga akon ginasugid sa inyo, mahibaluan ninyo nga malapit na^[e] ang paghari sang Dios. ³² Sa pagkamatuod, magakalatuman ini tanan nga butang sa wala pa mapatay ang mga tawo sa sini nga henerasyon. ³³ Madula ang langit kag ang duta, pero ang akon mga pulong indi gid madula kundi matuman gid ini.”

Mag-andam Kamo

³⁴ “Gani bantayan ninyo ang inyo kaugalingon nga indi kamo mawili sa patuyang nga pangabuhi, sa pagpahubog, kag sa pagpalibog sa inyo pagpangabuhi, kay basi kon hinali lang nga mag-abot ato nga adlaw nga wala kamo makabantay, ³⁵ nga daw sa nasiod kamo. Kay gulpi lang ini nga magaabot sa tanan nga nagaestar diri sa kalibutan. ³⁶ Gani magpreparar kamo permi kag magpangamuyo nga kon matabo na ini tanan, may kabakod kamo agod indi kamo maano, kag makaatubang kamo sa akon nga Anak sang Tawo nga indi mahuya.”

³⁷ Adlaw-adlaw nagakadto si Jesus sa templo kag nagapanudlo. Kon gab-i, nagatulog siya sa Bukid sang mga Olibo. ³⁸ Aga pa gid nagakadto ang mga tawo sa templo sa pagpamati sa iya.

Ang Plano sa Pagpatay kay Jesus^(G)

22 Malapit na lang ang Piesta sang Tinapay nga Wala sing Inugpahabok nga ginatawag man nga Piesta sang Paglabay sang Anghel. ² Ang manugdumala nga mga pari kag ang mga manunudlo sang Kasuguan nagapangita sing paagi kon paano nila mapatay si Jesus nga indi magkinagamo, kay nahadlok sila sa mga tawo.

Nagsugot si Judas sa Pagtraidor kay Jesus^(H)

³ Nagsulod si Satanas kay Judas nga ginatawag Iscariote, nga isa sang dose ka apostoles ni Jesus. ⁴ Gani naglakat siya kag nagpakigkita sa manugdumala nga mga pari kag sa mga opisyal sang mga guwardya sa templo. Ginhambalan nila kon paano niya matugyan si Jesus sa ila. ⁵ Nalipay gid sila kag nagsugot nga bayaran siya. ⁶ Nagsugot man si Judas, kag halin sadto nagpangita siya sing kahigayunan kon paano niya matugyan si Jesus sa ila nga indi mahibaluan sang mga tawo.

Nagsugo si Jesus nga Magpreparar sang Panihapon Para sa Piesta^(I)

⁷ Karon, nag-abot na ang Piesta sang Tinapay nga Wala sing Inugpahabok. Amo ini ang adlaw nga kinahanglan sang mga Judio nga maghalad sing mga karnero nga ila pagakaunon para sa Piesta sang Paglabay sang Anghel. ⁸ Gani ginsugo ni Jesus si Pedro kag si Juan. Siling niya, “Mag-una kamo kag magpreparar sang aton panihapon para sa Piesta sang Paglabay sang Anghel.” ⁹ Nagpamangkot sila sa iya, “Diin bala ang gusto mo nga magpreparar kami sini?” ¹⁰ Nagsabat si Jesus sa ila, “Pag-abot ninyo sa siyudad sang Jerusalem, may masugata sa inyo nga tawo nga nagadala sang banga nga may tubig. Sunod kamo sa iya sa balay nga iya pagasudlan, ¹¹ kag magsiling kamo sa tagbalay, ‘Nagapamangkot ang Manunudlo kon diin ang kuwarto nga pagakaunan niya upod sang iya mga sumulunod sa pagselebrar sang Piesta sang Paglabay sang Anghel.’ ¹² Ipakita niya sa inyo ang malapad nga kuwarto sa ibabaw nga kompleto sang kagamitan. Didto kamo maghimos sang aton panihapon.” ¹³ Naglakat ang duha nga iya ginsugo, kag nakita nila ang tanan suno sa ginsiling ni Jesus sa ila. Kag ginpreparar nila didto ang panihapon para sa piesta.

Ang Panihapon sang Ginoo^(J)

¹⁴ Pag-abot sang tion nga inugpanihapon na, nagpungko si Jesus kaupod sang iya mga apostoles agod magkaon. ¹⁵ Dayon nagsiling si Jesus sa ila, “Dako gid ang akon handom nga sa wala pa ako mag-antos, mag-ulupod kita anay sa pagkaon sa pagselebrar sining Piesta sang Paglabay sang Anghel. ¹⁶ Kay ang matuod, indi na ako magkaon liwat sini hasta matuman ang iya matuod nga kahulugan sa paghari sang Dios.” ¹⁷ Dayon nagkuha siya sang ilimnon, nagpasalamat sa Dios, kag nagsiling, “Palibuta ninyo ini kag bulus-bulusan inom. ¹⁸ Sugiran ko kamo, indi na ako mag-inom liwat sang ilimnon nga halin sa ubas hasta mag-abot ang paghari sang Dios.” ¹⁹ Nagkuha siya sang tinapay kag ginpasalamatan niya sa Dios. Ginpamihak-pihak niya dayon, kag ginpanagtag sa ila nga nagasiling, “Amo ini ang akon lawas nga ginahatag para sa inyo. Himua ninyo ini sa pagdumdom sa akon.” ²⁰ Pagkatapos nagkuha siya sang ilimnon kag nagsiling, “Ini nga ilimnon amo ang bag-o nga kasugtanan nga patigayunon paagi sa akon dugo nga iula para sa inyo.

²¹ “Pero pamati kamo! Kaupod ta diri sa pagkaon ang tawo nga magatraidor sa akon.^{[f] 22} Kay ako nga Anak sang Tawo pagapatyon suno sa plano sang Dios, pero kaluluoy ang tawo nga magatraidor sa akon.” ²³ Pagkabati nila sadto nagpinamangkutanay sila kon sin-o ayhan sa ila ang magahimo sina.

Ang Pagbinais-bais kon Sin-o ang Pinakaimportante

²⁴ Sang ulihi nagbinais-bais ang mga apostoles kon sin-o gid sa ila ang pinakaimportante. ²⁵ Gani nagsiling si Jesus sa ila, “Ang mga hari sang mga nasyon may gahom sa ila mga sakop. Kag gusto sang sini nga mga manugdumala nga tawgon sila nga mga ‘manugbulig sa mga tawo.’ ²⁶ Pero sa inyo iya indi pareho sina. Kay kon sin-o sa inyo ang may mataas nga katungdanan, dapat magpaubos siya. Kag kon sin-o sa inyo ang nagadumala, dapat mangin pareho siya sa suluguon. ²⁷ Sin-o sa duha ang mas importante, ang ginaserbihan sang pagkaon ukon ang nagaserbi? Indi bala mas importante ang ginaserbihan? Pero ako mismo ang nagaserbi sa inyo bisan ako ang inyo agalon.”

²⁸ Naghambal pa gid si Jesus sa ila, “Kamo ang nagaunong sa akon sa mga pagtilaw nga akon ginaagihan. ²⁹ Gani tungod nga ginhatagan ako sang akon Amay sang gahom sa paghari, hatagan ko man kamo sang gahom sa paghari. ³⁰ Mangin kaupod ko kamo sa pagkaon kag pag-inom sa akon paghari. Magadumala kag magahukom kamo sa dose ka tribo sang Israel.”

Naghambal si Jesus nga Ipanginwala Siya ni Pedro^(K)

³¹ Dayon naghambal si Jesus kay Pedro, “Simon, pamati bala! Naglisensya si Satanas nga tilawan gid niya kamo.^{[g] 32} Pero ginpangamuyuan ko gid ikaw nga indi madula ang imo pagtuo. Kag kon makapanumbalik ka na, palig-unon mo ang pagtuo sang imo mga utod.” ³³ Nagsabat si Pedro, “Ginoo, handa gid ako nga mag-unong sa imo bisan sa prisohan ukon sa kamatayon.” ³⁴ Nagsiling si Jesus sa iya, “Pedro, sugiran ko ikaw sing matuod, sa wala pa makapamalo ang manok karon nga gab-i ipanginwala mo ako sing tatlo ka beses nga wala ka makakilala sa akon.”

Sa Panahon sang Kabudlayan

³⁵ Dayon ginpamangkot ni Jesus ang iya mga apostoles, “Sang ginsugo ko kamo anay nga maglakat sa pagwali, ginsilingan ko kamo nga indi magdala sing kahita, bag, ukon sandalyas. Ti ano, ginkulang bala kamo?” Nagsabat sila, “Wala gid.” ³⁶ Nagsiling si Jesus, “Pero karon, ang bisan sin-o nga may kahita ukon bag, dapat dal-on niya. Kag kon sin-o sa inyo ang wala sing espada, magbaligya siya sang iya bayo kag magbakal sing espada. ³⁷ Sa pagkamatuod, dapat matuman ang ginasiling sang Kasulatan parte sa akon nga, ‘Ginkabig siya nga isa sang mga kriminal.’^[h] Ang nasulat gani sa Kasulatan parte sa akon nagakatuman na.” ³⁸ Nagsiling ang mga apostoles, “Ginoo, ari may duha ka espada diri.” Nagsabat si Jesus, “Husto na ina.”

Nagpangamuyo si Jesus sa Bukid sang mga Olibo^(L)

³⁹ Sang paghalin didto ni Jesus, nagkadto siya sa Bukid sang mga Olibo pareho sang permi niya nga ginahimo. Nag-upod sa iya ang iya mga sumulunod. ⁴⁰ Pag-abot nila didto nagsiling siya, “Magpangamuyo kamo nga indi kamo madaog sang pagsulay.” ⁴¹ Nagpalayo siya sa ila kag nagkadto sa ulo-unhan. Didto nagluhod siya kag nagpangamuyo. ⁴² Siling niya, “Amay, kon luyag mo, ilikaw ini nga pag-antos nga nagaabot sa akon. Pero indi ang akon luyag ang dapat matuman kundi ang imo.” [⁴³ Nagpakita sa iya ang anghel halin sa langit kag nagpabakod sa iya. ⁴⁴ Tungod sang dako nga kasakit nga iya ginabatyag, nagpangamuyo pa gid siya sing hugot sa iya tagipusuon, kag ang iya balhas daw sa dugo nga nagatulo sa duta.]

⁴⁵ Pagkatapos niya pangamuyo, nagtindog siya kag nagbalik sa iya mga sumulunod. Naabtan niya sila nga nagakatulog tungod kay ginkapoy sila sang puwerte gid nga pagpangasubo. ⁴⁶ Nagsiling si Jesus sa ila, “Ngaa nagakatulog kamo? Magbangon kamo kag magpangamuyo nga indi kamo madaog sang pagsulay.”

Ang Pagdakop kay Jesus^(M)

⁴⁷ Sang nagahambal pa si Jesus, nag-abot ang madamo gid nga mga tawo. Si Judas mismo nga isa sang dose ka apostoles ang nagapanguna sa ila. Nagpalapit si Judas kay Jesus sa paghalok sa iya. ⁴⁸ Nagsiling si Jesus sa iya, “Judas, traiduran mo bala ako nga Anak sang Tawo paagi sa isa ka halok?” ⁴⁹ Sang makita sang mga upod ni Jesus nga may himuon na sa iya ang mga tawo, nagsiling sila, “Ginoo, panglabuon bala namon sila?” ⁵⁰ Kag ginlabo sang isa sang mga sumulunod ni Jesus ang suluguon sang pangulo nga pari, kag nautod ang iya tuo nga dulunggan. ⁵¹ Pero nagsiling si Jesus sa ila, “Husto na ina!” Dayon ginbalik ni Jesus ang nautod nga dulunggan sang tawo kag gin-ayo niya.

⁵² Dayon nagsiling si Jesus sa manugdumala nga mga pari, sa mga opisyal sang mga guwardya sa templo, kag sa iban nga mga manugdumala sang mga Judio nga nagkadto didto sa pagdakop sa iya, “Ano, tulisan bala ako nga kinahanglan gid nga magdala pa kamo sang mga espada kag mga inuglampos sa pagdakop sa akon? ⁵³ Adlaw-adlaw didto ako sa templo kag kamo didto man. Ti ngaa wala ninyo ako pagdakpa? Pero amo na ini ang inyo tion nga dakpon ako. Kag sa sini nga tion nagahari ang kadulom.”

Ginpanginwala ni Pedro si Jesus^(N)

⁵⁴ Gindakop nila si Jesus kag gindala sa balay sang pangulo nga pari. Si Pedro nagsunod man, pero malayo-layo ang iya antad. ⁵⁵ Didto sa tunga sang lagwerta nagadabok sang kalayo ang mga tawo kag nagapungko sa malapit agod magpainit-init. Nagpalapit man si Pedro didto sa ila kag nagpungko. ⁵⁶ May isa ka suluguon nga babayi nga nakakita kay Pedro nga nagapungko malapit sa kalayo. Ginhimutaran niya si Pedro, kag nagsiling dayon, “Ini nga tawo kaupod man sadtong tawo.” ⁵⁷ Pero nagpanginwala si Pedro. Siling niya, “’Day, wala gani ako makakilala sa iya.” ⁵⁸ Dugay-dugay may nakakita naman sa iya nga lalaki nga nagsiling, “Ikaw isa man sang iya mga kaupod.” Pero nagsabat si Pedro, “Indi ako iya kaupod.” ⁵⁹ Pagkaligad sang mga isa ka oras may nagsiling naman, “Matuod gid nga ining tawo kaupod niya kay siya taga-Galilea man.” ⁶⁰ Pero nagsabat si Pedro, “Wala ako kahibalo sang imo ginapanghambal.” Sang nagahambal pa si Pedro, nagpamalo ang manok. ⁶¹ Nagbalikid ang Ginoo kag gintulok niya si Pedro. Dayon nadumduman ni Pedro ang ginsiling sang Ginoo sa iya, “Sa wala pa makapamalo ang manok karon, ipanginwala mo ako sing tatlo ka beses.” ⁶² Gani nagguwa si Pedro kag naghilibion gid.

Ginyaguta kag Ginbunal si Jesus^(O)

⁶³ Ginyaguta kag ginbunal si Jesus sang mga tawo nga nagaguwardya sa iya. ⁶⁴ Ginbuta-butahan nila siya kag ginsumbag, kag ginsilingan, “Pakta abi kon sin-o ang nagsumbag sa imo?” ⁶⁵ Kag madamo pa gid ang ila ginpanghambal nga malain kontra sa iya.

Gindala si Jesus sa Korte sang mga Judio^(P)

⁶⁶ Pagkaaga, nagtilipon ang mga manugdumala sang mga Judio. Ang iban sa ila manugdumala nga mga pari, kag ang iban mga manunudlo sang Kasuguan. Gindala nila si Jesus sa ila Korte. ⁶⁷ Nagsiling sila kay Jesus, “Sugiri kami kon ikaw bala ang Cristo.” Nagsabat siya, “Bisan sugiran ko kamo indi man gihapon kamo magpati. ⁶⁸ Kag kon may pamangkot ako sa inyo indi man kamo magsabat. ⁶⁹ Pero halin subong, ako nga Anak sang Tawo magapungko na sa tuo sang makagagahom nga Dios.” ⁷⁰ Nagsiling sila tanan, “Kon amo, ikaw gali ang Anak sang Dios.” Nagsabat si Jesus, “Ti kamo mismo ang nagasiling.” ⁷¹ Gani nagsiling sila, “Ti ano pa gid nga mga ebidensya ang aton kinahanglan? Kita na mismo ang nakabati sang iya ginhambal.”