Beginning

Si Jesus kag ang Iya mga Utod nga Lalaki

7 Pagkatapos sadto, naglibot-libot si Jesus sa Galilea. Ginlikawan niya nga magkadto sa Judea tungod kay ang mga lider sang mga Judio nagtinguha sa pagpatay sa iya. ² Karon, sang malapit na ang piesta sang mga Judio nga ginatawag Piesta sang Pagpatindog sang mga Payag, ³ nagsiling ang mga utod ni Jesus sa iya, “Ngaa indi ka maghalin diri kag magkadto sa Judea agod makita sang imo mga sumulunod ang mga milagro nga imo ginahimo? ⁴ Kay wala sing tawo nga nagatago sang iya ginabuhat kon gusto siya makilala sang tanan. Gani kon nagahimo gid man ikaw sang mga milagro, ipakita mo na lang ini sa tanan!” ⁵ (Amo ini ang ginhambal sang mga utod ni Jesus kay bisan gani sila wala man nagtuo sa iya.) ⁶ Nagsiling si Jesus sa ila, “Kamo puwede maghimo sang inyo gusto bisan ano nga oras, pero kon sa akon, indi pa ini ang husto nga tion nga himuon ko ang dapat ko nga himuon. ⁷ Kamo indi pagdumtan sang mga tawo sang kalibutan, pero ako ginadumtan nila kay ginabuyagyag ko ang ila malain nga mga ginahimo. ⁸ Kamo lang ang magpamiesta. Pero indi lang ako kay indi pa ini ang akon husto nga tion.” ⁹ Pagkahambal niya sini sa ila nagpabilin siya sa Galilea.

Nagkadto si Jesus sa Piesta

¹⁰ Pagkahalin sang mga utod ni Jesus agod magpamiesta, nagsunod man si Jesus sa ila. Wala siya mag-upod sa kadam-an tungod kay indi niya gusto nga mahibaluan sang mga tawo nga didto siya. ¹¹ Didto sa piesta, ginpangita siya sang mga lider sang mga Judio. Nagsiling sila, “Diin bala siya?” ¹² Naghinuring-huring ang mga tawo parte sa iya. Ang iban nagsiling, “Maayo siya nga tawo.” Pero may iban man nga nagsiling, “Indi ina matuod, kay ginatunto lang niya ang mga tawo.” ¹³ Pero sekreto gid lang ang ila pagsugilanon parte sa iya, kay nahadlok sila sa mga lider sang mga Judio.

¹⁴ Sang nagatunga-tunga na ang piesta, nagkadto si Jesus sa templo kag nagpanudlo. ¹⁵ Natingala gid ang mga lider sang mga Judio. Siling nila, “Sa diin bala nakakuha sang kaalam ang tawo nga ini? Wala gani siya nakaeskwela.”^{[a] 16} Nagsiling si Jesus sa ila, “Ang mga ginatudlo ko sa inyo wala naghalin sa akon, kundi naghalin sa Amay nga nagpadala sa akon. ¹⁷ Ang bisan sin-o nga gusto magtuman sang kabubut-on sang Dios, makahibalo kon ining akon ginatudlo halin sa Dios ukon akon-akon lang. ¹⁸ Ang tawo nga nagatudlo sa iya kaugalingon nga kaalam nagapadungog sa iya lang kaugalingon. Pero ang nagapadungog sa nagpadala sa iya, amo ang mapatihan kag indi butigon. ¹⁹ Indi bala nga ginhatag sa inyo ni Moises ang Kasuguan? Pero wala gid sing bisan isa sa inyo nga nagatuman sang Kasuguan, tungod kay kon nagatuman kamo, ngaa gusto ninyo ako nga patyon?” ²⁰ Nagsiling ang mga tawo, “Ginsudlan ka siguro sang malaot nga espiritu! Ngaa, sin-o bala ang gusto magpatay sa imo?” ²¹ Nagsiling si Jesus, “Natingala kamo tungod kay may tawo ako nga gin-ayo sa Adlaw nga Inugpahuway. ²² Pero hunahunaa bala ninyo: gintudluan kamo ni Moises nga dapat tulion ninyo ang inyo mga kabataan. (Kon sa bagay ini wala nag-umpisa kay Moises kundi sa inyo mga katigulangan sang una pa gid). Gani ginatuli ninyo sila bisan Adlaw nga Inugpahuway. ²³ Kon ginatuli gani ninyo ang bata sa Adlaw nga Inugpahuway agod indi ninyo malapas ang Kasuguan ni Moises,^[b] ti ngaa bala naakig kamo sa akon tungod nga gin-ayo ko ang isa ka tawo sa Adlaw nga Inugpahuway? ²⁴ Indi kamo magsagi siling nga ang ginahimo sang tawo malain kon wala kamo makausisa. Usisaa ninyo anay siya agod mahibaluan ninyo kon ano ang husto.”

Nagahunahuna ang mga Tawo Kon si Jesus amo na ang Cristo

²⁵ May mga taga-Jerusalem nga nagsiling, “Indi bala amo ini ang tawo nga ginahingabot sang aton mga lider nga patyon? ²⁶ Pero ari siya nagahambal sa mga tawo, kag ang aton mga lider wala man lang nagahambal kontra sa iya. Basi kon nahibaluan na nila nga siya amo ang Cristo. ²⁷ Pero nahibaluan ta gid kon diin naghalin ang tawo nga ini. Pero kon ang Cristo na ang mag-abot wala sing may makahibalo kon diin siya maghalin.”

²⁸ Gintuduhan dayon ni Jesus ang iya tingog didto sa templo. Nagsiling siya, “Ti ano, nakilala na ninyo kon sin-o gid ako, kag kon diin ako naghalin? Sa matuod lang, wala ako nagkadto diri sa kalibutan suno sa akon kaugalingon nga gusto, kundi ang matuod nga Dios amo ang nagpadala sa akon. Wala ninyo siya makilala. ²⁹ Pero ako iya, kilala ko siya, tungod kay didto ako naghalin sa iya, kag siya mismo ang nagpadala sa akon.” ³⁰ Tungod sa sining ginhambal ni Jesus, dakpon na siya kuntani sang mga lider sang mga Judio. Pero wala sing may nagdakop sa iya, kay wala pa mag-abot ang iya tion.^{[c] 31} Sa pihak sina, madamo pa gid sa mga tawo ang nagtuo sa iya. Nagsiling sila, “Siya na gid siguro ang Cristo, kay wala sing may makadaog sa iya sa mga milagro nga iya ginahimo.”

Ginsugo ang mga Guwardya sa Pagdakop kay Jesus

³² Nabatian sang mga Pariseo ang mga hinuring-huring sang mga tawo parte kay Jesus, gani sila kag ang mga manugdumala nga mga pari nagsugo sa mga guwardya sang templo^[d] nga dakpon si Jesus. ³³ Nagsiling si Jesus, “Malip-ot na lang ang tion nga magpakig-upod ako sa inyo tungod kay magabalik na ako sa nagpadala sa akon. ³⁴ Pangitaon ninyo ako, pero indi na ninyo ako makita, tungod kay indi kamo makakadto sa akon kaladtuan.” ³⁵ Nagpinamangkutanay ang mga lider sang mga Judio, “Sa diin bala siya makadto nga indi naton siya makita? Ano, makadto bala siya sa mga siyudad sang mga Griego (nga sa diin ang iban nga mga Judio naglalapta) agod magpanudlo sa mga Griego? ³⁶ Kay ngaa nagasiling siya nga ‘Pangitaon ninyo ako, pero indi na ninyo ako makita, tungod kay indi kamo makakadto sa akon kaladtuan’?”

Ang Tubig nga Nagahatag sang Kabuhi

³⁷ Karon, nag-abot ang katapusan nga adlaw sang piesta. Amo ini ang pinakaimportante nga adlaw sang piesta. Sa sadto nga adlaw nagtindog si Jesus kag naghambal sing mabaskog, “Ang bisan sin-o nga ginauhaw magpalapit sa akon kag mag-inom. ³⁸ Kay nagasiling ang Kasulatan nga ang bisan sin-o nga magtuo sa akon, magailig halin sa iya tagipusuon ang tubig nga nagahatag sang kabuhi.” ³⁹ (Ang buot silingon ni Jesus sa tubig nga nagahatag sang kabuhi amo ang Espiritu Santo nga madali na lang ihatag sa mga tawo nga nagatuo sa iya. Sadto nga tiyempo wala pa mahatag ang Espiritu Santo, tungod kay wala pa makabalik si Jesus sa langit.)

Lain-lain ang Pagpati sang mga Tawo Parte kay Jesus

⁴⁰ Madamo sa mga tawo ang nakabati sang ginhambal ni Jesus, kag nagsiling ang iban, “Ini nga tawo amo na gid ang Propeta nga aton ginapaabot.” ⁴¹ Nagsiling man ang iban, “Amo na ini ang Cristo!” Pero nagsiling pa gid ang iban, “Indi, kay indi mahimo nga ang Cristo magahalin sa Galilea. ⁴² Indi bala nagasiling ang Kasulatan nga ang Cristo magahalin sa kaliwat ni David, kag matawo sa banwa sang Betlehem nga lugar ni David?” ⁴³ Gani lain-lain ang pagpati sang mga tawo parte kay Jesus. ⁴⁴ Ang iban didto gusto magdakop sa iya, pero wala gid sing may nagpangisog sa pagdakop sa iya.

Indi Magtuo kay Jesus ang mga Lider sang mga Judio

⁴⁵ Karon, nagbalik ang mga guwardya sang templo sa mga manugdumala nga mga pari kag mga Pariseo nga nagsugo sa ila agod dakpon si Jesus. Pag-abot sang mga guwardya, nagsiling dayon ang nagsugo sa ila, “Ngaa wala ninyo siya pagdakpa kag dal-on diri?” ⁴⁶ Nagsiling ang mga guwardya, “Karon pa gid lang kami nakabati sang tawo nga nagahambal pareho sadto.” ⁴⁷ Nagsiling ang mga Pariseo, “Ang buot ninyo silingon pati kamo natunto man niya? ⁴⁸ May nakita bala kamo nga mga Pariseo kag mga manugdumala nga nagatuo sa iya? ⁴⁹ Wala gid! Ang mga tawo lang gid nga wala kahibalo sang Kasuguan ni Moises ang nagatuo sa iya. Pakamalauton gid sila sang Dios.” ⁵⁰ Ang isa sini sa ila nga mga Pariseo amo si Nicodemus. Amo ini siya ang tawo nga nagpakigkita anay kay Jesus. ⁵¹ Nagsiling siya sa iya mga kaupod, “Indi bala nga kontra sa aton kasuguan ang pagsentensya sa tawo nga wala ta pa nabatian sa iya mismo kon ano ang iya ginhimo?” ⁵² Nagsiling sila kay Nicodemus, “Ano, daw sa taga-Galilea ka man. Usisaa bala ang Kasulatan kag makita mo nga wala gid sing propeta sang Dios nga magahalin sa Galilea.” [⁵³ Pagkatapos sadto nagpalauli sila tanan.]

Ang Babayi nga Nadakpan nga Nagpanginlalaki

[8 Nagkadto si Jesus sa Bukid sang mga Olibo. ² Kag pagkaaga, aga pa gid, nagbalik siya liwat sa templo. Madamo nga mga tawo ang nagtilipon didto sa iya. Gani nagpungko siya kag nagpanudlo sa ila. ³ Karon, ang mga manunudlo sang Kasuguan kag ang mga Pariseo nagdala didto kay Jesus sang isa ka babayi nga nadakpan nga nagapanginlalaki, kag ginpatindog nila siya sa atubangan sang tanan nga tawo. ⁴ Nagsiling sila dayon kay Jesus, “Manunudlo, nadakpan ang ini nga babayi sa akto mismo nga nagapanginlalaki. ⁵ Suno sa Kasuguan ni Moises, ang pareho sini nga klase sang babayi dapat batuhon hasta mapatay. Ti, ano sa imo?” ⁶ Amo ato ang ila pamangkot tungod kay ginatilawan lang nila si Jesus, agod nga kon magsala siya sa iya sabat may iakusar sila kontra sa iya. Pero ang ginhimo ni Jesus, nagduko siya kag nagsulat sa duta paagi sa iya tudlo. ⁷ Pero tungod kay sige gihapon ang ila pamangkot sa iya, nagtindog si Jesus kag nagsiling sa ila, “Kon sin-o sa inyo ang wala sing sala amo ang mag-una haboy sa iya sing bato.” ⁸ Pagkatapos niya hambal sadto, nagpungko siya kag nagduko, kag nagsulat liwat sa duta.

⁹ Pagkabati sadto sang mga manunudlo sang Kasuguan kag sang mga Pariseo, isa-isa sila nga naghalin umpisa sa mga tigulang, hasta nga si Jesus na lang ang nabilin kag ang babayi nga nagatindog pa didto. ¹⁰ Nagtindog si Jesus kag nagsiling sa babayi, “Ti diin na sila? Wala gid sing may nagsentensya sa imo?” ¹¹ Nagsiling ang babayi, “Wala gid, sir.” Nagsiling si Jesus sa iya, “Ako wala man nagasentensya sa imo. Magpauli ka na, pero indi ka na magpakasala liwat.”]

Si Jesus amo ang Suga sang mga Tawo sa Kalibutan

¹² Nagsiling liwat si Jesus sa mga tawo, “Ako ang suga sang mga tawo sa kalibutan. Ang nagasunod sa akon, indi na magakabuhi sa kadulom, kundi masanagan siya sang suga nga nagahatag sang kabuhi.” ¹³ Pagkabati sadto sang mga Pariseo, nagsiling sila, “Ikaw man lang ang nagasugid parte sa imo kaugalingon, gani indi ka mapatihan.” ¹⁴ Nagsiling si Jesus sa ila, “Bisan tuod nga nagasugid ako parte sa akon kaugalingon, ang akon ginasugid matuod, tungod kay nahibaluan ko kon diin ako naghalin kag kon diin ako makadto. Pero kamo wala kahibalo kon diin ako naghalin kag kon diin ako makadto. ¹⁵ Ang inyo pagsentensya indi masaligan tungod kay ina suno gid lang sa hunahuna sang tawo. Pero ako wala nagasentensya kay bisan sin-o. ¹⁶ Kag kon magsentensya gid man ako, ang akon sentensya husto, tungod kay indi lang ako ang magasentensya kundi duha kami, ako kag ang Amay nga nagpadala sa akon. ¹⁷ Indi bala nasulat sa inyo Kasuguan nga kon magsinanto ang sugid sang duha ka tawo, ang ila sugid matuod? ¹⁸ Ako nagapamatuod parte sa akon kaugalingon kag ang Amay nga nagpadala sa akon nagapamatuod man parte sa akon.” ¹⁹ Nagsiling ang mga Pariseo sa iya, “Ti, sa diin bala ang imo amay?” Nagsiling si Jesus, “Wala kamo makakilala sa akon ukon sa akon Amay. Kon nakilala kuntani ninyo ako, makilala man ninyo ang akon Amay.”

²⁰ Ini tanan ginhambal ni Jesus sang nagatudlo siya sa templo, malapit sa ginabutangan sang kuwarta. Pero wala sing may nagdakop sa iya, kay wala pa mag-abot ang iya tion.

Si Jesus Indi Taga-diri sa Kalibutan

²¹ Nagsiling liwat si Jesus sa mga lider sang mga Judio, “Malakat ako, kag kon wala na gani ako diri pangitaon ninyo ako, pero magakalamatay lang kamo nga nagapadayon sa pagpakasala. Kag indi kamo makakadto sa akon kaladtuan.” ²² Gani nagpinamangkutanay sila,^[e] “Ano bala ang buot niya silingon nga kita kuno indi makakadto sa iya kaladtuan? Ano, mahikog bala siya?” ²³ Nagsiling si Jesus sa ila, “Kamo kalibutanon, pero ako langitnon. Kamo iya sang kalibutan, pero ako iya indi. ²⁴ Amo ina nga nagsiling ako sa inyo nga magakalamatay lang kamo nga wala mapatawad ang inyo mga sala. Kay kon indi kamo magtuo nga ako amo ang Cristo, sigurado gid nga magakalamatay lang kamo nga nagapadayon sa pagpakasala.” ²⁵ Nagsiling sila, “Ngaa, sin-o ka gid bala?” Nagsiling si Jesus, “Indi bala ginsugiran ko na kamo halin pa sang una kon sin-o gid ako? ²⁶ Madamo ang akon inughambal kontra sa inyo mga ginahimo. Sa pagkamatuod, ang mga butang nga akon ginasugid sa mga tawo amo lang ang mga butang nga ginapahambal sa akon sang nagpadala sa akon. Kag ang tanan nga iya ginasugid matuod.”

²⁷ Wala sila makaintiendi nga naghambal siya sa ila parte sa Amay. ²⁸ Gani nagsiling si Jesus sa ila, “Kon ibayaw^[f] na ninyo ako nga Anak sang Tawo, mahibaluan na ninyo nga ako gali amo ang Cristo. Sa sina nga tion mahibaluan man ninyo nga ang tanan nga akon ginahimo kag ginasugid wala sing iban kundi ang mga butang nga ginapahimo kag ginapasugid sa akon sang Amay. ²⁹ Ang nagpadala sa akon nagaupod permi sa akon kag wala niya gid ako ginapabay-an, tungod kay kon ano ang iya gusto amo man ang akon ginahimo.” ³⁰ Pagkabati sang mga tawo sa sining mga ginhambal ni Jesus, madamo sa ila ang nagtuo sa iya.

Ang Kamatuoran nga Nagahilway sa Tawo

³¹ Karon, nagsiling si Jesus sa mga Judio nga nagtuo sa iya, “Kon padayon kamo nga nagatuman sa akon mga ginatudlo, matuod gid nga kamo akon mga sumulunod. ³² Mahibaluan ninyo ang kamatuoran kag ang kamatuoran amo ang magahilway sa inyo.” ³³ Nagsiling sila sa iya, “Mga kaliwat kami ni Abraham, kag wala pa gid sing may nakaulipon sa amon. Ngaa nagasiling ka nga mahilway kami?” ³⁴ Nagsiling si Jesus, “Sa pagkamatuod, ginasugid ko sa inyo nga ang bisan sin-o nga nagapakasala, ulipon sang sala. ³⁵ Ang isa ka ulipon umalagi lang sa panimalay, pero ang anak iya permanente. ³⁶ Gani kon ang Anak sang Dios amo ang magahilway sa inyo, mahilway gid kamo. ³⁷ Nahibaluan ko nga mga kaliwat kamo ni Abraham, pero ginatinguhaan ninyo nga patyon ako tungod kay indi kamo magbaton sang akon mga ginatudlo. ³⁸ Ginasugid ko sa inyo ang mga butang nga akon nakita sa Amay; pero kamo, ginahimo ninyo ang inyo nabatian sa inyo amay.”

³⁹ Nagsiling sila kay Jesus, “Ang amon amay amo si Abraham.” Nagsiling si Jesus, “Kon matuod nga mga kaliwat kamo ni Abraham, kuntani ginahimo ninyo ang maayo pareho sang iya mga ginhimo. ⁴⁰ Pero ang inyo ginahimo, ginatinguhaan ninyo nga patyon ako, bisan wala ako sing may nahimo kundi nagsugid man lang ako sa inyo sang kamatuoran nga akon nabatian halin sa Dios. Si Abraham wala gid nakahimo pareho sining inyo ginahimo. ⁴¹ Ang inyo ginahimo pareho man sa ginahimo sang inyo amay.” Nagsiling sila, “Indi kami mga anak sa guwa.^[g] Ang Dios amo ang amon Amay.” ⁴² Nagsiling si Jesus sa ila, “Kon matuod nga ang Dios amo ang inyo Amay, kuntani palanggaon ninyo ako, kay ako naghalin sa Dios. Wala ako nagkadto diri sa kalibutan sa akon lang luyag, kundi siya amo ang nagpadala sa akon. ⁴³ Indi ninyo maintiendihan ang akon mga ginahambal tungod kay indi kamo makaagwanta sa pagpamati sang akon pulong. ⁴⁴ Si Satanas amo ang inyo amay kag kon ano ang gusto sang inyo amay nga si Satanas amo man ang inyo gusto nga himuon. Manugpatay siya sang tawo halin pa sang una. Wala sing pulos para sa iya ang kamatuoran tungod kay wala gid sing kamatuoran sa iya. Batasan niya ang magbutig, tungod kay butigon siya kag siya amo ang ginahalinan sang tanan nga kabutigan. ⁴⁵ Pero ako, ang kamatuoran amo ang akon ginasugid sa inyo, kag amo ina nga indi kamo magpati sa akon. ⁴⁶ Sin-o bala sa inyo ang makapamatuod nga nakahimo ako sang sala? Wala gid! Ti ngaa indi kamo magpati sa akon kon nagasugid ako sang kamatuoran? ⁴⁷ Ang mga tawo nga iya sang Dios nagapati sa pulong sang Dios. Pero tungod kay kamo indi iya sang Dios, amo ina nga indi kamo magpati sa akon.”

Si Jesus kag si Abraham

⁴⁸ Nagsabat kay Jesus ang mga lider sang mga Judio, “Matuod gali ang amon ginasiling nga ikaw isa ka Samariahanon,^[h] kag ginsudlan sang malaot nga espiritu.” ⁴⁹ Nagsiling si Jesus, “Wala sing may nagsulod sa akon nga malain nga espiritu. Ginapadunggan ko lang ang akon Amay, pero kamo, ginapakahuy-an ninyo ako. ⁵⁰ Wala ako nagahandom sang kadungganan para sa akon kaugalingon. Ang Amay amo ang nagahandom nga padunggan ako sang mga tawo, kag nahibaluan niya nga matuod ang mga butang nga akon ginasugid. ⁵¹ Sa pagkamatuod, ginasugid ko sa inyo nga ang mga nagatuman sang akon mga pagpanudlo indi na gid mapatay.” ⁵² Nagsiling sa iya ang mga lider sang mga Judio, “Sigurado na gid kami nga ginsudlan ka sang malaot nga espiritu. Bisan si Abraham napatay, kag ang mga propeta nagkalamatay man. Pero nagasiling ka nga ang nagatuman sang imo mga pagpanudlo indi na gid mapatay hasta san-o. ⁵³ Ano, mas maayo ka pa bala kay Abraham? Napatay gani siya. Kag ang mga propeta nagkalamatay man. Ngaa, sin-o ka gid haw?” ⁵⁴ Nagsiling si Jesus sa ila, “Kon ako lang gid ang magpadungog sa akon kaugalingon, wala ini sing pulos. Pero ang akon Amay amo gid ang nagapadungog sa akon. Siya amo ang inyo ginasiling nga inyo Dios. ⁵⁵ Ugaling wala ninyo siya makilala. Pero ako iya, kilala ko siya. Karon, kon magsiling ako nga wala ako makakilala sa iya, magaguwa nga butigon ako pareho sa inyo. Pero ang matuod, kilala ko gid siya kag ginatuman ko ang iya pulong. ⁵⁶ Nalipay gid ang inyo amay nga si Abraham nga makita niya ang akon tion. Kag nakita niya gani kag nalipay gid siya.” ⁵⁷ Nagsiling ang mga lider sang mga Judio sa iya, “Ti, paano ang imo pagkakita kay Abraham nga wala pa gani 50 ang imo edad?” ⁵⁸ Nagsiling si Jesus, “Sa pagkamatuod, ginasugid ko sa inyo nga sang wala pa matawo si Abraham, ara na ako nga daan.” ⁵⁹ Tungod sa sining ginhambal ni Jesus nagpulot sila sing bato agod habuyon siya. Pero nagpanago^[i] si Jesus kag naghalin sa templo.