Beginning

Ang Pagwali ni Juan nga Manugbautiso^(A)

1 ^1-2 Amo ini ang Maayong Balita parte kay Jesu-Cristo nga Anak sang Dios. Nagsugod ini sang matuman ang ginsulat ni Propeta Isaias parte sa ginhambal sang Dios sa iya Anak nga nagasiling, “Ipadala ko ang akon mensahero una sa imo sa pagpreparar sang imo alagyan.^{[a] 3} Ini nga mensahero amo ang magawali sing mabaskog sa kamingawan. Magasiling siya sa mga tawo, ‘Ipreparar ninyo ang alagyan para sa Ginoo. Tadlunga ang dalan nga iya pagaagyan.’ ”^[b]

^4-5 Kag natuman ini sang pag-abot ni Juan nga manugbautiso didto sa kamingawan. Madamo gid nga mga tawo ang nagkadto sa iya halin sa Jerusalem kag sa bug-os nga probinsya sang Judea. Nagwali si Juan sa ila nga nagasiling, “Hinulsuli kag bayai ninyo ang inyo mga sala, kag magpabautiso kamo, agod patawaron kamo sang Dios.” Gintuad nila ang ila mga sala kag ginbautisohan sila ni Juan sa Suba sang Jordan. ⁶ Ang bayo ni Juan hinimo halin sa bulbol sang kamelyo, kag ang iya paha panit. Ang iya ginakaon apan kag dugos. ⁷ Amo ini ang iya ginapahibalo: “May magaabot nga nagasunod sa akon nga mas gamhanan pa sang sa akon kag indi gani ako takos nga mangin iya suluguon.”^{[c] 8} Nagsiling pa gid siya, “Ako nagabautiso sa inyo sa tubig, pero siya magabautiso sa inyo sa Espiritu Santo.”

Ang Pagbautiso kag Pagsulay kay Jesus^(B)

⁹ Sang sadto nga tion, nag-abot si Jesus halin sa Nazaret nga sakop sang Galilea, kag nagpabautiso siya kay Juan sa Suba sang Jordan. ¹⁰ Pagtakas ni Jesus sa tubig, nakita niya dayon nga nag-abri ang langit, kag naghugpa sa iya ang Espiritu Santo sa dagway sang pating. ¹¹ Kag may tingog nga nabatian halin sa langit nga nagasiling, “Ikaw ang akon hinigugma nga Anak. Nalipay gid ako sa imo.”

¹² Sa gilayon ginpakadto siya sang Espiritu Santo sa kamingawan. ¹³ Kag didto siya nagtiner sa sulod sang 40 ka adlaw nga ginasulay ni Satanas. May mapintas nga mga sapat didto, pero ginbuligan siya sang mga anghel.

Gintawag ni Jesus ang Apat ka Mangingisda^(C)

¹⁴ Sang napriso si Juan nga manugbautiso, nagkadto si Jesus sa Galilea kag nagwali sang Maayong Balita nga halin sa Dios. ¹⁵ Nagsiling siya, “Nag-abot na ang tion nga gintagna sang mga propeta sang una. Malapit na^[d] ang paghari sang Dios. Gani maghinulsol kamo sa inyo mga sala kag magtuo sa Maayong Balita.”

¹⁶ Isa sadto ka adlaw, sang nagalakat si Jesus sa higad sang Dagat^[e] sang Galilea, nakita niya ang mag-utod nga si Simon kag si Andres nga nagaladlad sang pukot. Mga mangingisda sila. ¹⁷ Nagsiling si Jesus sa ila, “Sunod kamo sa akon kag indi na isda ang inyo pangitaon, kay himuon ko kamo nga mga mangingisda sang mga tawo.” ¹⁸ Sa gilayon ginbayaan nila ang ila mga pukot kag nagsunod sa iya.

¹⁹ Pagkatapos sadto, nagpadayon si Jesus sa paglakat, kag sa unhan nakita niya ang mag-utod nga si Santiago kag si Juan nga mga anak ni Zebedee. Ara sila sa ila sakayan nga nagapamuna sang ila pukot. ²⁰ Gintawag dayon sila ni Jesus. Ginbayaan nila didto sa sakayan ang ila amay nga si Zebedee kag ang mga trabahador nila, kag nagsunod sila kay Jesus.

Ang Tawo nga may Malaot nga Espiritu^(D)

²¹ Nagkadto sila ni Jesus sa Capernaum. Pag-abot sang Adlaw nga Inugpahuway, nagsulod si Jesus sa simbahan sang mga Judio kag nagpanudlo. ²² Natingala gid ang mga tawo sa iya pagpanudlo, tungod nga nagatudlo siya nga may awtoridad, kag indi pareho sang mga manunudlo sang Kasuguan.

²³ Sa mga tawo didto nga nagatilipon may isa nga may malaot nga espiritu nga nagsinggit, ²⁴ “Jesus nga taga-Nazaret, ano ang labot mo sa amon? Nagkadto ka bala diri sa paglaglag sa amon? Kilala ko ikaw. Ikaw ang Balaan nga ginpadala sang Dios.” ²⁵ Pero ginsabdong ni Jesus ang malaot nga espiritu, “Maghipos ka kag magguwa sa iya!” ²⁶ Ang ato nga tawo ginpakurog sang malaot nga espiritu nga nagasinggit samtang nagaguwa sa iya. ²⁷ Natingala gid ang mga tawo didto, gani nagsiling sila, “Ano ini? Bag-o ini nga klase sang pagpanudlo nga may gahom. Bisan ang malaot nga mga espiritu ginamanduan niya kag nagatuman sa iya.” ²⁸ Gani madasig nga naglapnag ang balita parte kay Jesus sa bug-os nga probinsya sang Galilea.

Ginpang-ayo ni Jesus ang Madamo nga mga Tawo^(E)

²⁹ Naghalin sila sa simbahan sang mga Judio kag nagkadto sa balay nila ni Simon kag ni Andres. Nag-upod man si Santiago kag si Juan. ³⁰ Sang sadto nga tion, nagahigda ang ugangan nga babayi ni Simon, kay may hilanat siya. Kag ginsugid dayon nila ini kay Jesus. ³¹ Gani ginpalapitan siya ni Jesus kag gin-uyatan sa kamot kag ginpabangon. Nag-ayo dayon siya, kag ginhimusan niya sang pagkaon sila ni Jesus.

³² Pagkasalop sang adlaw, gindala sang mga tawo kay Jesus ang tanan nga nagamasakit kag ang mga may malaot nga espiritu. ³³ Madamo gid nga mga tawo sa banwa ang nagtilipon sa atubangan sang balay. ³⁴ Gin-ayo ni Jesus ang madamo nga mga nagamasakit sang nagkalain-lain nga balatian, kag gintabog niya ang madamo nga malaot nga mga espiritu. Wala niya pagtuguti nga maghambal ang malaot nga mga espiritu, kay kilala nila kon sin-o siya.

Nagwali si Jesus sa Galilea^(F)

³⁵ Sang madason nga adlaw, sang madulumdulom pa, nagbangon si Jesus kag nagkadto sa kamingawan kag nagpangamuyo. ³⁶ Ginpangita siya ni Simon kag sang iya mga kaupod. ³⁷ Pagkakita nila kay Jesus nagsiling sila, “Ginapangita ka sang tanan.” ³⁸ Pero nagsiling siya sa ila, “Malakat kita sa malapit nga mga banwa agod makawali man ako didto, kay amo ini ang kabangdanan nga nagkadto ako diri sa kalibutan.” ³⁹ Gani ginlibot ni Jesus ang bug-os nga Galilea nga nagawali sa mga simbahan sang mga Judio kag nagatabog sang malaot nga mga espiritu sa mga tawo nga ila ginsudlan.

Gin-ayo ni Jesus ang Tawo nga May Delikado nga Balatian sa Panit^(G)

⁴⁰ May nagpalapit kay Jesus nga isa ka tawo nga may delikado nga balatian sa panit.^[f] Nagluhod siya kay Jesus kag nagpakitluoy, “Kon gusto mo, mapaayo mo ako sa akon balatian agod makabig ako nga matinlo.” ⁴¹ Naluoy gid si Jesus sa iya. Gani gintandog niya siya kag nagsiling, “Gusto ko. Magmatinlo ka!” ⁴² Sa gilayon nadula ang iya balatian kag nagtinlo siya.^{[g] 43} Ginpalakat dayon siya ni Jesus pagkatapos nga ginpaandaman niya siya. Siling niya, ⁴⁴ “Indi ka gid magpanugid bisan kay sin-o parte sini, kundi magderetso ka sa pari kag magpatan-aw sa iya.^[h] Dayon maghalad ka sang halad nga ginsugo ni Moises sa pagpamatuod sa mga tawo nga matinlo ka na.” ⁴⁵ Pero ato nga tawo naglakat kag nagsagi panugid parte sa natabo sa iya. Gani naglapnag ang balita parte sa natabo sa tawo hasta indi na makasulod si Jesus sa mga banwa, kay nagadinaguso ang mga tawo pakadto sa iya. Didto na lang siya nagtiner sa kamingawan. Pero padayon pa gihapon ang pagkadto sang mga tawo sa iya halin sa iban nga mga lugar.

Gin-ayo ni Jesus ang Paralitiko^(H)

2 Pagkaligad sang pila ka adlaw, nagbalik si Jesus sa Capernaum. Naglapnag ang balita nga ara siya sa iya ginaestaran. ² Gani madamo nga mga tawo ang nagtilipon didto hasta nga napuno ang balay, kag bisan pa sa may puwertahan nagaginutok sila. Ginwali ni Jesus sa ila ang pulong sang Dios. ³ Karon may nag-abot nga paralitiko nga ginatuwangan sang apat ka tawo. ⁴ Pero tungod nga nagaginutok ang mga tawo indi sila makapalapit kay Jesus. Gani gin-guhaban nila ang atop sa ibabaw sang ginatindugan ni Jesus. Pagkatapos gintunton nila ang paralitiko nga nagahigda sa iya hiligdaan. ⁵ Pagkakita ni Jesus nga may pagtuo sila sa iya, nagsiling siya sa paralitiko, “Anak, ginpatawad na ang imo mga sala.” ⁶ Sang mabatian ini sang mga manunudlo sang Kasuguan nga nagapungko didto, nagsiling sila sa ila kaugalingon, ⁷ “Paano nga makahambal siya sang subong sina? Pagpasipala ina sa Dios. Wala sing bisan sin-o nga makapatawad sang mga sala kundi ang Dios lang.” ⁸ Sa gilayon nahibaluan ni Jesus ang ila hunahuna. Gani nagsiling siya sa ila, “Ngaa nagahunahuna kamo sang subong sina? ⁹ Diin bala ang mas mahapos, ang magsiling sa paralitiko, ‘Ginpatawad na ang imo mga sala,’ ukon ang magsiling, ‘Magtindog ka, dal-a ang imo hiligdaan kag maglakat’? ¹⁰ Karon pamatud-an ko sa inyo paagi sa pag-ayo sa sini nga paralitiko nga ako nga Anak sang Tawo may gahom diri sa duta sa pagpatawad sang mga sala.” ¹¹ Gani nagsiling siya sa paralitiko, “Magtindog ka, dal-a ang imo hiligdaan kag magpauli!” ¹² Samtang nagatan-aw sila, nagtindog ang paralitiko kag gindala niya ang iya hiligdaan kag nagguwa. Natingala gid sila tanan kag gindayaw nila ang Dios. Siling nila, “Wala pa kami sing may nakita nga pareho sini.”

Gintawag ni Jesus si Levi^(I)

¹³ Pagkatapos sadto nagbalik liwat si Jesus sa higad sang Dagat sang Galilea. Madamo nga mga tawo ang nagpalapit sa iya, gani gintudluan niya sila. ¹⁴ Kag samtang nagalakat siya, nakita niya ang manugsukot sang buhis nga si Levi nga anak ni Alfeus. Didto siya nagapungko sa balayaran sang buhis. Nagsiling si Jesus sa iya, “Dali, sunod ka sa akon.” Kag nagtindog si Levi kag nagsunod kay Jesus.

¹⁵ Karon, samtang nagakaon si Jesus kag ang iya mga sumulunod sa balay ni Levi, madamo nga mga manugsukot sang buhis kag iban pa nga ginakabig nga mga makasasala ang nag-upod sa ila kaon, kay madamo na ang nagasunod sa iya. ¹⁶ May mga manunudlo sang Kasuguan nga mga Pariseo nga didto man. Nakita nila si Jesus nga nagakaon upod sa mga manugsukot sang buhis kag sa iban pa nga ginakabig nga mga makasasala pareho sa mga manugsukot sang buhis. Nagpamangkot sila sa iya mga sumulunod, “Ngaa nagakaon siya upod sa mga tawo nga pareho sina?” ¹⁷ Nabatian ni Jesus ang ila pamangkot, gani ginsabat niya sila, “Ang tawo nga maayo ang lawas wala nagakinahanglan sang doktor, kundi ang nagamasakit lang. Gani wala ako nagkadto diri sa pagtawag sa mga nagakilala nga sila matarong, kundi sa mga makasasala.”

Ang Pamangkot Parte sa Pagpuasa^(J)

¹⁸ Ang mga sumulunod ni Juan nga manugbautiso kag ang mga Pariseo nagapuasa.^[i] May mga tawo nga nagpalapit kay Jesus kag nagpamangkot, “Ngaa ang mga sumulunod ni Juan kag ang mga sumulunod sang mga Pariseo nagapuasa pero ang imo iya wala?” ¹⁹ Nagsabat si Jesus sa ila, “Mahimo bala nga indi pagpakaunon ang mga bisita sa kasal samtang kaupod pa nila ang nobyo? Siyempre, indi! ²⁰ Pero magaabot ang tion nga ang nobyo kuhaon sa ila, kag amo na ina ang ila pagpuasa.” ²¹ Ginsugiran pa gid sila ni Jesus sang mga paanggid, “Indi maayo nga itukap sa daan nga bayo ang bag-o nga tela nga wala pa malabhan, tungod nga magakulo ang bag-o nga tela kag magadako pa gid ang gisi. ²² Indi man maayo nga isulod ang bag-o nga bino sa daan nga suludlan nga panit. Kay mabusdik ang suludlan kag mausik ang bino, kag pareho nga indi na mapuslan. Sa baylo, ginasulod ang bag-o nga bino sa bag-o nga suludlan nga panit.”^[j]

Ang Pamangkot Parte sa Adlaw nga Inugpahuway^(K)

²³ Sang isa ka Adlaw nga Inugpahuway, samtang nagaagi sila ni Jesus sa kaumahan sang trigo, nagpangutol^[k] ang iya mga sumulunod sang mga uhay sang trigo. ²⁴ Gani nagsiling ang mga Pariseo kay Jesus, “Tan-awa ang imo mga sumulunod! Ngaa ginahimo nila ang ginadilian nga himuon sa Adlaw nga Inugpahuway?” ²⁵ Ginsabat sila ni Jesus, “Wala bala ninyo mabasahi sa Kasulatan ang ginhimo ni David sang siya kag ang iya mga kaupod gin-gutom kag nagkinahanglan sang pagkaon? ²⁶ Nagsulod si David sa balay sang Dios sadtong panahon nga si Abiatar ang pangulo nga pari. Ginkaon ni David ang tinapay nga ginhalad sa Dios, kag ginpakaon man niya ang iya mga kaupod, bisan pa nga ginadilian sang Kasuguan ang magkaon sadto luwas lang sa mga pari.” ²⁷ Kag nagsiling pa gid si Jesus, “Ginhimo ang Adlaw nga Inugpahuway para sa kaayuhan sang tawo. Wala ginhimo ang tawo para sa kaayuhan sang Adlaw nga Inugpahuway. ²⁸ Gani, ako nga Anak sang Tawo may gahom sa pagsiling kon ano ang husto nga himuon sa Adlaw nga Inugpahuway.”

Ang Tawo nga Pingkaw ang Kamot^(L)

3 Sa liwat nagbalik si Jesus sa simbahan sang mga Judio kag may tawo didto nga pingkaw^[l] ang kamot. ² Tungod nga ang mga Pariseo nagapangita gid sang kabangdanan nga maakusar nila si Jesus, ginabantayan nila kon bala ayuhon niya ang ato nga tawo sa Adlaw nga Inugpahuway. ³ Nagsiling si Jesus sa tawo nga pingkaw, “Magpalapit ka diri sa atubangan.” ⁴ Pagkatapos nagpamangkot siya sa mga Pariseo, “Ano bala ang ginatugot sang aton Kasuguan sa Adlaw nga Inugpahuway: ang paghimo sang maayo sa mga tawo ukon ang paghimo sang malain? Ang pagluwas sang ila kabuhi ukon ang pagpatay?” Pero wala gid sing may nagsabat. ⁵ Gintulok sila ni Jesus nga may kaakig, pero nasubuan man siya tungod sang katig-a sang ila balatyagon. Dayon nagsiling siya sa tawo nga pingkaw, “Untaya ang imo kamot!” Gin-untay niya, kag nag-ayo ini. ⁶ Pagkatapos sadto nagguwa ang mga Pariseo kag nagpakigkita sa mga sumulunod ni Haring Herodes. Nagplano sila kon paano nila mapatay si Jesus.

Madamo nga mga Tawo ang Nagtipon kay Jesus

⁷ Nagkadto si Jesus kag ang iya mga sumulunod sa higad sang Dagat sang Galilea. Nagsunod sa ila ang madamo nga mga tawo nga halin sa Galilea kag sa Judea. ⁸ Madamo man ang naghalin sa Jerusalem, sa Idumea, sa tabok sang Suba sang Jordan, kag sa palibot sang Tyre kag Sidon, kay nabatian nila ang iya ginpanghimo. ⁹ Tungod sa kadamuon sang mga tawo ginsilingan niya ang iya mga sumulunod nga magpreparar sang sakayan para sa iya, agod nga kon magdinaguso sa iya ang mga tawo may masakyan siya. ¹⁰ Tungod nga madamo ang iya ginpang-ayo, ang tanan nga may masakit nagpanagil-ot agod makatandog sa iya. ¹¹ Kag kon makita siya sang mga tawo nga may malaot nga mga espiritu, nagaluhod sila kag nagasinggit, “Ikaw ang Anak sang Dios!” ¹² Pero ginpaandaman gid niya ang malaot nga mga espiritu nga indi magpanugid kon sin-o siya.

Ginpili ni Jesus ang Dose ka Apostoles^(M)

¹³ Pagkatapos sadto, nagtaklad si Jesus sa bukid kag gintawag niya ang luyag niya nga pilion. Gani nagpalapit sila sa iya. ¹⁴ Dayon nagpili siya sang dose [nga iya man gintawag nga mga apostoles] agod mangin kaupod niya kag ipadala niya sa pagpangwali. ¹⁵ Ginhatagan niya sila sing gahom agod magtabog sang malaot nga mga espiritu. ¹⁶ [Amo ini ang dose nga iya ginpili:] si Simon (nga iya gin-ngalanan nga Pedro), ¹⁷ sila ni Santiago kag ni Juan nga mga anak ni Zebedee (gin-ngalanan sila nga Boanerges nga ang buot silingon, mga anak sang daguob), ¹⁸ si Andres, si Felipe, si Bartolome, si Mateo, si Tomas, si Santiago nga anak ni Alfeus, si Tadeus, si Simon (nga sang una rebelde sa gobyerno sang Roma), ¹⁹ kag si Judas Iscariote^[m] nga amo ang nagtraidor kay Jesus.

Si Jesus kag si Satanas^(N)

²⁰ Dayon, nagpauli sila ni Jesus. Kag nagtilipon liwat ang mga tawo didto, gani si Jesus kag ang iya mga sumulunod wala na sing tiyempo bisan magkaon. ²¹ Pagkabati sang iya pamilya parte sa mga ginahimo ni Jesus, nagkadto sila didto agod kuhaon siya, kay nagsiling ang mga tawo nga buang siya.

²² Ang mga manunudlo sang Kasuguan nga nag-abot halin sa Jerusalem nagsiling, “Ginsudlan siya ni Satanas^[n] nga pangulo sang malaot nga mga espiritu. Gani paagi sa gahom ni Satanas nagatabog siya sang malaot nga mga espiritu.” ²³ Gintawag ni Jesus ang mga tawo nga magpalapit sa iya, kag naghambal siya sa ila paagi sa sini nga mga paanggid, “Indi mahimo nga si Satanas magtabog sang iya mga kaupod. ²⁴ Kon ang mga pumuluyo sang isa ka ginharian magbinahin-bahin kag mag-ilinaway, ina nga ginharian indi makapadayon. ²⁵ Amo man ang matabo sa isa ka panimalay kon ang mga nagaestar dira magbinahin-bahin kag mag-ilinaway. ²⁶ Gani kon si Satanas kag ang iya mga sakop magbinahin-bahin kag mag-ilinaway, ang iya ginharian indi man makapadayon kundi malaglag ini.

²⁷ “Ang matuod, wala sing tawo nga sarang makasulod sa balay sang makusog nga tawo sa pagkuha sang iya mga pagkabutang kon indi niya anay paggapuson inang makusog nga tawo. Pero kon magapos na niya, makapagusto na siya sa pagkuha sang mga pagkabutang sa sina nga balay.^[o]

²⁸ “Nagasiling pa gid ako sing matuod, nga ang tanan nga klase sang sala, bisan pa ang pagpasipala sa Dios mapatawad. ²⁹ Pero ang bisan sin-o nga magpasipala sa Espiritu Santo indi gid mapatawad. Ini nga sala indi gid mapatawad hasta san-o.” ³⁰ Ginhambal ini ni Jesus kay nagasiling ang mga manunudlo sang Kasuguan nga may malaot siya kuno nga espiritu.

Ang Iloy kag ang mga Utod ni Jesus^(O)

³¹ Dayon nag-abot ang iloy kag ang mga utod ni Jesus. Samtang nagatindog sila didto sa guwa sang balay ginpatawag nila siya. ³² Madamo nga mga tawo didto ang nagapungko sa palibot ni Jesus. Siling sang mga tawo sa iya, “Ang imo iloy kag mga utod ara sa guwa kag ginapatawag ka nila.” ³³ Siling niya, “Nahibaluan bala ninyo kon sin-o ang akon iloy kag mga utod?” ³⁴ Nagtulok siya sa mga tawo nga nagapungko sa palibot niya kag nagsiling, “Amo ini sila ang akon iloy kag mga utod! ³⁵ Ang bisan sin-o nga nagahimo sang kabubut-on sang Dios amo ang akon iloy kag mga utod.”