Old/New Testament

Ang Dapat Himuon agod Pakamaayuhon sang Dios

30 “Halimbawa, matabo sa inyo ini nga mga butang—ang mga pagpakamaayo kag ang mga pagpakamalaot nga akon ginsiling sa inyo—kag madumduman ninyo ini kon didto na kamo sa mga nasyon nga sa diin ginpabihag kamo sang Ginoo nga inyo Dios. ² Kon sa sina nga tion magbalik kamo kag ang inyo mga anak sa Ginoo nga inyo Dios, kag tumanon ninyo sa bug-os ninyo nga tagipusuon kag kalag ang tanan nga ginsugo ko sa inyo subong, ³ kaluoyan kamo sang Ginoo nga inyo Dios. Tipunon niya kamo halin sa tanan nga nasyon nga sa diin ginpabihag niya kamo, kag dayon ibalik niya ang inyo maayo nga kahimtangan. ⁴ Bisan didto pa niya kamo ginpalayas sa pinakamalayo nga parte sang kalibutan, tipunon gihapon kamo sang Ginoo nga inyo Dios ⁵ kag pabalikon sa duta nga ginpanag-iyahan sang inyo mga katigulangan, kag panag-iyahan ninyo ini liwat. Pauswagon kag padamuon pa gid niya kamo sang sa inyo mga katigulangan. ⁶ Bag-uhon sang Ginoo nga inyo Dios ang inyo mga tagipusuon kag ang mga tagipusuon sang inyo mga kaliwat agod higugmaon ninyo siya sa bug-os ninyo nga tagipusuon kag kalag, kag magkabuhi kamo sing malawig. ⁷ Ipaagom sang Ginoo nga inyo Dios ining tanan nga pagpakamalaot sa inyo mga kaaway nga nagadumot kag nagapigos sa inyo. ⁸ Tumanon ninyo liwat ang Ginoo kag sundon ang tanan niya nga mga sugo nga ginahatag ko sa inyo subong. ⁹ Pauswagon gid kamo sang Ginoo nga inyo Dios sa tanan ninyo nga ginahimo. Padamuon niya ang inyo mga anak, mga kasapatan, kag ang inyo mga patubas, kay malipay liwat ang Ginoo sa pagpakamaayo sa inyo, subong nga nalipay siya sa pagpakamaayo sa inyo mga katigulangan. ¹⁰ Matabo ini kon tumanon ninyo ang Ginoo nga inyo Dios kag sundon ang tanan niya nga mga sugo kag mga pagsulundan nga nasulat sa sini nga Libro sang Kasuguan. Huo, matabo ini kon magbalik kamo sa iya sa bug-os ninyo nga tagipusuon kag kalag.

¹¹ “Indi mabudlay intiendihon kag himuon ini nga mga sugo nga ginahatag ko sa inyo subong. ¹² Wala ini sa langit nga magpamangkot kamo, ‘Sin-o bala ang mapa-langit sa pagkuha sini kag ibantala sa aton agod sundon naton?’ ¹³ Wala man ini sa tabok sang dagat nga magpamangkot kamo, ‘Sin-o bala ang matabok sa dagat sa pagkuha sini kag ibantala sa aton agod sundon naton?’ ¹⁴ Ara ina nga mga pulong sa inyo, sa inyo mismo baba kag tagipusuon, gani matuman ninyo ina.

¹⁵ “Pamati! Subong nga adlaw ginapapili ko kamo sini: kabuhi ukon kamatayon, kauswagan ukon kalaglagan. ¹⁶ Ginamanduan ko kamo subong nga higugmaon ninyo ang Ginoo nga inyo Dios, magkabuhi kamo suno sa iya mga pamaagi, kag magtuman sang iya mga sugo kag mga pagsulundan. Kon himuon ninyo ini, makaangkon kamo sang maayo nga kabuhi kag magdamo, kag pakamaayuhon kamo sang Ginoo nga inyo Dios didto sa duta nga inyo pagasudlon kag panag-iyahan.

¹⁷ “Pero kon indi kamo magtuman kag magsunod sa iya, kag magsimba kamo kag mag-alagad sa iban nga mga dios, ¹⁸ subong pa lang nga daan ginapaandaman ko na kamo nga sigurado gid nga malaglag kamo. Indi kamo magkabuhi sing malawig sa duta nga inyo sudlon kag panag-iyahan didto sa tabok sang Jordan.

¹⁹ “Subong nga adlaw ginatawag ko bilang mga saksi ang langit kag ang duta kon diin sa sini ang inyo pilion: kabuhi ukon kamatayon, pagpakamaayo ukon pagpakamalaot. Pilia ninyo ang kabuhi agod magkabuhi kamo kag ang inyo mga kabataan.^{[a] 20} Higugmaa ninyo ang Ginoo nga inyo Dios. Tumana ninyo siya kag magpabilin kamo sa iya, kay siya ang inyo kabuhi. Kon himuon ninyo ini, magakabuhi kamo sing malawig didto sa duta nga iya ginsumpa nga ihatag sa inyo mga katigulangan nga sila ni Abraham, Isaac kag Jacob.”

Si Josue amo ang Nagbulos kay Moises^(A)

31 Nagpadayon si Moises sa pagpakighambal sa tanan nga Israelinhon. ² Siling niya, “120 na ka tuig ang akon edad kag indi na ako makasarang sa pagpangulo sa inyo. Kag nagsiling ang Ginoo sa akon nga indi ako makatabok sa Jordan. ³ Ang Ginoo nga inyo Dios amo mismo ang magapanguna sa inyo sa pagtabok. Laglagon niya ang mga nasyon didto, kag panag-iyahan ninyo ang ila duta. Pangunahan kamo ni Josue sa pagtabok suno sa ginsiling sang Ginoo. ⁴ Himuon sang Ginoo sa sini nga mga nasyon ang iya ginhimo kay Sihon kag kay Og nga mga hari sang mga Amornon, kag sa ila duta. ⁵ Itugyan sila sang Ginoo sa inyo, kag kinahanglan nga himuon ninyo sa ila ang tanan nga ginsugo ko sa inyo. ⁶ Magpakabakod kamo kag magpakaisog. Indi kamo magkahadlok sa ila kay ang Ginoo nga inyo Dios nagaupod sa inyo; indi niya kamo pagbayaan ukon pagpabay-an.”

⁷ Dayon gintawag ni Moises si Josue kag ginsilingan sa atubangan sang tanan nga Israelinhon, “Magpakabakod ka kag magpakaisog, kay ikaw ang magapangulo sa sini nga katawhan sa pagkadto sa duta nga ginsumpa sang Ginoo nga ihatag sa ila mga katigulangan. Buligan mo sila nga maangkon nila ang duta. ⁸ Pangunahan ka sang Ginoo kag magaupod siya sa imo; indi niya ikaw pagbayaan ukon pagpabay-an. Gani indi ka magkahadlok ukon magkaluya.”

Ang Pagbasa sang Kasuguan

⁹ Ginsulat ni Moises ini nga mga sugo kag ginhatag sa mga pari nga mga kaliwat ni Levi, nga amo ang nagadala sang Kahon sang Kasugtanan sang Ginoo, kag sa tanan nga manugdumala sang Israel. ¹⁰ Dayon ginmanduan sila ni Moises, “Sa katapusan sang kada pito ka tuig nga amo ang tuig nga kanselahon na ang mga utang, sa tion sang Piesta sang Pagpatindog sang mga Payag, ¹¹ basahon ninyo ini nga mga sugo sa tanan nga Israelinhon kon magtipon sila sa presensya sang Ginoo nga inyo Dios sa lugar nga iya pilion. ¹² Tipuna ang mga tawo—ang mga lalaki, mga babayi, mga kabataan, kag mga indi Israelinhon nga nagaestar sa inyo mga banwa—agod makapamati sila kag makatuon nga magtahod sa Ginoo nga inyo Dios kag magtuman sing maayo sa tanan nga ginapatuman sa sini nga mga sugo. ¹³ Himuon ninyo ini agod ang inyo mga kabataan nga wala pa makahibalo sang sini nga mga sugo makabati sini kag makatuon sa pagtahod sa Ginoo nga inyo Dios samtang nagakabuhi kamo sa duta nga inyo panag-iyahan sa tabok sang Jordan.”

Gintagna ang Pagsupak sang mga Israelinhon

¹⁴ Nagsiling ang Ginoo kay Moises, “Madali na lang ka mapatay; gani ipatawag si Josue kag magkadto kamo sa Tolda nga Ginapakigkitaan, kay tudluan ko siya didto sang iya pagahimuon.” Gani nagkadto si Moises kag si Josue sa Tolda nga Ginapakigkitaan.

¹⁵ Nagpakita ang Ginoo paagi sa panganod nga daw haligi didto sa may puwertahan sang Tolda. ¹⁶ Nagsiling ang Ginoo kay Moises, “Madali na lang ka mapatay kag isimpon sa imo mga katigulangan. Kon wala ka na, ini nga katawhan magasimba sa iban nga mga dios nga ginasimba sang mga tawo sa duta nga ila pagakadtuan. Isikway nila ako kag lapason nila ang kasugtanan nga ginhimo ko sa ila. ¹⁷ Sa sina nga adlaw maakig gid ako sa ila kag isikway ko sila. Talikdan ko sila kag malaglag sila. Madamo nga mga katalagman kag mga kabudlayan ang magaabot sa ila, kag sa sina nga tion mamangkot sila, ‘Nag-abot bala sa aton ini nga mga katalagman tungod kay ang Dios wala nagaupod sa aton?’ ¹⁸ Talikdan ko gid sila sa sina nga tion tungod sa tanan nga kalautan nga ila ginhimo paagi sa pagsimba sa iban nga mga dios.

¹⁹ “Gani isulat ini nga kanta kag itudlo sa mga Israelinhon. Ipakanta ini sa ila agod mangin saksi ko ini kontra sa ila. ²⁰ Dal-on ko sila sa maayo kag mapatubason nga duta^[b] nga ginsumpa ko nga ihatag sa ila mga katigulangan. Didto magakabuhi sila nga mabuganaon; magakaon sila sang tanan nga pagkaon nga luyag nila, kag mabusog gid sila. Pero magabiya sila sa akon kag magasimba sa iban nga mga dios. Lapason nila ang akon kasugtanan. ²¹ Kon mag-abot na sa ila ang madamo nga katalagman kag mga kabudlayan, ini nga kanta mangin saksi kontra sa ila, kay indi ini malipatan sang ila mga kaliwat. Nahibaluan ko kon ano ang ila ginaplano nga himuon bisan wala ko pa sila madala sa duta nga akon ginsumpa nga ihatag sa ila.” ²² Sadto nga adlaw, ginsulat ni Moises ang kanta kag gintudlo sa mga Israelinhon.

²³ Ginmanduan dayon sang Ginoo si Josue nga anak ni Nun: “Magpakabakod ka kag magpakaisog, kay ikaw ang magadala sa mga Israelinhon sa duta nga akon ginsumpa nga ihatag sa ila, kag magaupod ako sa imo.”

²⁴ Pagkatapos nga nasulat ni Moises ang tanan nga sugo sa libro, ²⁵ ginmanduan niya ang mga Levita nga amo ang nagadala sang Kahon sang Kasugtanan sang Ginoo. Nagsiling siya, ²⁶ “Kuhaa ninyo ining Libro sang Kasuguan kag ibutang sa tupad sang Kahon sang Kasugtanan sang Ginoo nga inyo Dios. Magapabilin ini didto bilang saksi kontra sa katawhan sang Israel. ²⁷ Kay nahibaluan ko kon ano kamo ka rebelde kag katig-a sing ulo. Bisan subong gani nga kaupod pa ninyo ako, nagarebelde na kamo sa Ginoo, ano pa gid ayhan kon patay na ako! ²⁸ Tipuna sa akon atubangan ang tanan nga manugdumala sang inyo tribo kag ang tanan nga opisyal agod hambalan ko sila sang sini nga mga butang. Kag tawgon ko ang langit kag ang duta bilang saksi kontra sa ila. ²⁹ Kay nahibaluan ko nga kon patay na ako, magahimo gid kamo sang kalautan kag isikway ninyo ang tanan nga ginasugo ko sa inyo. Sa ulihi, magaabot sa inyo ang mga katalagman kay magahimo kamo sing malaot sa panulok sang Ginoo kag paakigon ninyo siya paagi sa inyo himuon.”

Ang Kanta ni Moises

³⁰ Dayon ginpabati ni Moises sa bug-os nga katilingban sang Israel ang ini nga kanta halin sa umpisa hasta sa katapusan:

Gindala si Jesus kay Pilato^(A)

15 Aga pa gid sang madason nga adlaw, nagmiting ang manugdumala nga mga pari kaupod ang mga manugdumala sang mga Judio, ang mga manunudlo sang Kasuguan, kag ang tanan nga miyembro sang Korte sang mga Judio. Gin-gapos nila si Jesus kag gindala didto kay Gobernador Pilato^[a] agod itugyan sa iya. ² Ginpamangkot siya ni Pilato, “Ikaw bala ang hari sang mga Judio?” Nagsabat si Jesus sa iya, “Ginasiling mo.” ³ Madamo ang mga akusasyon sang manugdumala nga mga pari kontra kay Jesus. ⁴ Gani ginpamangkot siya liwat ni Pilato, “Wala ka bala sing isabat sa mga akusasyon nga ina? Madamo gid ang ila akusasyon kontra sa imo.” ⁵ Pero wala gid nagsabat si Jesus, gani natingala gid si Pilato.

Ginsentensyahan si Jesus nga Patyon^(B)

⁶ Kinabatasan ni Pilato nga kada Piesta sang Paglabay sang Anghel nagahilway siya sang isa ka priso nga ginapangayo sang mga tawo. ⁷ May isa ka priso didto nga si Barabas. Ini nga tawo ginpriso kaupod sadtong mga nakapatay sang pagrebelde nila kontra sa gobyerno. ⁸ Madamo nga mga tawo ang nagpalapit kay Pilato kag nagpangayo nga himuon niya liwat sa sadto nga tuig ang kinabatasan niya nga ginahimo. ⁹ Nagpamangkot siya sa ila, “Gusto bala ninyo nga buy-an ko ang hari sang mga Judio?” ¹⁰ Nahibaluan ni Pilato nga nahisa ang manugdumala nga mga pari, amo gani nga gin-akusar nila si Jesus sa iya. ¹¹ Pero ginsutsot sang manugdumala nga mga pari ang mga tawo nga si Barabas lang ang ila pangayuon nga buy-an kag indi si Jesus. ¹² Ginpamangkot ni Pilato ang mga tawo, “Ano ang akon himuon sa tawo nga inyo ginasiling nga hari sang mga Judio?” ¹³ Nagsinggit sila, “Ilansang siya sa krus!” ¹⁴ Nagsiling si Pilato sa ila, “Ngaa, ano bala nga sala ang iya nahimo?” Pero gintuduhan pa gid gani nila singgit, “Ilansang siya sa krus!” ¹⁵ Gani tungod nga gusto ni Pilato nga paayunan ang mga tawo, ginbuy-an niya si Barabas. Pero si Jesus ginpahanot niya kag gintugyan sa mga soldado agod ilansang sa krus.

Ginyaguta sang mga Soldado si Jesus^(C)

¹⁶ Gindala sang mga soldado si Jesus sa sulod sang palasyo sang gobernador kag gintawag nila ang bug-os nga batalyon sang mga soldado nga magtilipon didto. ¹⁷ Pagkatapos ginsukluban nila si Jesus sang kapa nga granate^[b] kag naghimo sila sang korokorona nga tunukon kag ginsuksok nila sa iya ulo. ¹⁸ Dayon nagsaludo sila sa iya nga nagasiling, “Mabuhay ang Hari sang mga Judio!” ¹⁹ Kag sige ang ila lampos sang bulobaston sa iya ulo kag ginaduplaan pa nila siya. Ginluhod-luhuran nila siya kag ginsulusimba. ²⁰ Sa tapos sang ila pagyaguta, gin-uba nila ang kapa nga granate kag ginsuksukan nila siya liwat sang iya bayo. Dayon gindala nila siya sa guwa sang siyudad agod ilansang sa krus.

Ginlansang si Jesus sa Krus^(D)

²¹ Sang nagalakat na sila, nasugata nila ang isa ka tawo nga halin sa uma. (Ang iya ngalan amo si Simon nga taga-Cyrene, nga amay ni Alexander kag ni Rufus.) Ginpilit nila siya nga magpas-an sang krus ni Jesus. ²² Dayon gindala nila si Jesus sa lugar nga ginatawag Golgota (nga kon sayuron, lugar sang bagol).^{[c] 23} Pag-abot nila didto ginhatagan nila si Jesus sang bino nga may simbog nga mira,^[d] pero indi mag-inom si Jesus. ²⁴ Dayon ginlansang nila siya sa krus, kag ginpartida nila ang iya mga bayo paagi sa paggabot-gabot, agod mahibaluan kon ano nga bahin ang makuha sang kada isa. ²⁵ Mga alas nuebe sadto sang aga sang ginlansang nila si Jesus sa krus.