Old/New Testament

Ang mga Banwa nga Dalangpan^(A)

19 “Kon laglagon na sang Ginoo nga inyo Dios ang mga nasyon nga ang ila duta ginahatag niya sa inyo, kag kon mapalayas na ninyo sila kag didto na kamo nagaestar sa ila mga banwa kag mga balay, ² magpili kamo sang tatlo ka banwa nga dalangpan sa duta nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios nga inyo panag-iyahan. ³ Partidaha ninyo sa tatlo ka distrito ang duta nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios, nga may isa ka banwa nga dalangpan sa kada distrito. Kay-uha ninyo ang mga dalan pakadto sa sini nga mga banwa, agod nga ang bisan sin-o nga makapatay sang tawo makapalagyo sa isa sa sini nga mga banwa. ⁴ Kon ang isa ka tawo nakapatay sang iya isigkatawo nga indi niya hungod kag wala man sing dumot, makapalagyo siya sa isa sa sini nga mga banwa nga dalangpan kag wala sing may mag-ano sa iya.

⁵ “Halimbawa, nagkadto ang isa ka tawo upod sang iya kaingod sa kakahuyan sa pagpangahoy. Samtang nagautod siya sang kahoy gulpi lang nga nahukas ang ulo sang iya wasay kag naigo ang iya kaingod kag napatay. Puwede siya makapalagyo sa isa sa sini nga mga banwa nga dalangpan kag wala sing may mag-ano sa iya. ⁶ Kon isa lang ang banwa nga dalangpan basi malayo ini para sa tawo nga nakapatay, kag malagas siya sang tawo nga gusto magbalos sa iya, kag mapatay siya. Pero indi siya dapat nga patyon kay ang iya pagpatay indi hungod kag wala man sing dumot. ⁷ Amo ini ang rason kon ngaa ginasugo ko kamo sa pagpili sang tatlo ka banwa nga dalangpan.

⁸ “Palaparon sang Ginoo nga inyo Dios ang inyo teritoryo suno sa iya ginpromisa sa inyo mga katigulangan, kag mangin inyo na ang bug-os nga duta nga iya ginpromisa sa ila. ⁹ Himuon ini sang Ginoo nga inyo Dios kon sundon ninyo sing maayo ining tanan nga sugo nga ginasugo ko sa inyo subong, nga higugmaon ninyo siya kag magkabuhi kamo permi suno sa iya mga pamaagi. Kon maglapad na ang inyo teritoryo, magdugang kamo sang tatlo pa ka banwa nga dalangpan. ¹⁰ Dugangi ninyo ang banwa nga dalangpan agod wala sing inosente nga tawo nga mapatay sa inyo duta nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios bilang palanublion ninyo, kag agod indi kamo pagsukton kon may inosente nga tawo nga mapatay.

¹¹ “Pero kon ang isa ka tawo nagadumot sa iya kapareho kag ginbantayan niya ini kag ginpatay, kag dayon nagpalagyo siya sa isa sa mga banwa nga dalangpan, ¹² kinahanglan nga ipakuha siya sang mga manugdumala sang iya banwa kag itugyan sa gusto magbalos sa iya agod patyon siya. ¹³ Indi ninyo siya pagkaluoyi. Kinahanglan nga dulaon ninyo sa Israel ang pagpamatay sa mga inosente nga mga tawo agod mangin maayo ang inyo kahimtangan.

Parte sa Dulunan sang Duta

¹⁴ “Kon mag-abot kamo sa duta nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios nga inyo panag-iyahan, indi ninyo pagkawaton ang duta sang imo kapareho paagi sa paghalin sang muhon^[a] sang iya duta nga ginbutang sadto sang inyo mga katigulangan.

Ang mga Saksi

¹⁵ “Indi ninyo pagsentensyahi ang isa ka tawo nga nakasala siya tungod sa pagpamatuod sang isa lang ka saksi. Kinahanglan nga may duha ukon tatlo ka saksi nga makapamatuod nga ang isa ka tawo nakasala. ¹⁶ Kon ang isa ka saksi magbinutig sa korte kag magpahayag nga nakasala ang isa ka tawo, ¹⁷ sila nga duha patindugon sa presensya sang Ginoo sa atubangan sang mga pari kag sang mga manughukom nga nagaalagad sa sina nga tion. ¹⁸ Kinahanglan nga imbistigaron gid ini sing maayo sang mga manughukom. Kag kon mapamatud-an nga nagabinutig ang saksi paagi sa pagbutang-butang sa iya isigkatawo, ¹⁹ kinahanglan nga silutan siya sang silot nga para kuntani sa akusado. Dapat dulaon ninyo ini nga kalautan sa inyo.^{[b] 20} Ang makabati parte sini mahadlok kag wala na gid sing may maghimo liwat sining malaot nga buhat. ²¹ Kinahanglan nga indi kamo magpakita sang inyo kaluoy. Kon ginpatay sang isa ka tawo ang iya isigkatawo, dapat patyon man siya. Kon ginbulag niya siya, dapat bulagon man siya. Kon ginbingaw niya siya, dapat bingawon man siya. Kon ginbali niya ang iya kamot ukon tiil, dapat balion man ang iya kamot ukon tiil.

Ang mga Kasuguan Parte sa Gira

20 “Kon maglakat gani kamo sa pagpakig-away sa inyo mga kaaway, kag makita ninyo ang ila mga kabayo, mga karwahe kag mga soldado nga mas madamo pa sang sa inyo, indi kamo magkahadlok sa ila, kay kaupod ninyo ang Ginoo nga inyo Dios nga nagpaguwa sa inyo sa Egipto. ² Antes kamo magkadto sa inaway magtindog anay sa tunga ang pari kag magsiling sa mga soldado, ³ ‘Pamati kamo, O katawhan sang Israel. Indi kamo magkahadlok sa inyo pagpakig-away subong. Magpakaisog kamo kag indi kamo magsinalasala. ⁴ Kay ang Ginoo nga inyo Dios magaupod sa inyo! Magapakig-away siya para sa inyo kontra sa inyo mga kaaway kag padag-on niya kamo!’

⁵ “Dayon masiling ang mga opisyal sa mga soldado, ‘Kon may ara sa inyo nga bag-o lang nakapatindog sang iya balay kag wala pa niya ini madedikar sa Ginoo, magpauli siya kay basi bala mapatay siya sa inaway kag ang iban nga tawo ang magdedikar sang iya balay. ⁶ Kon may ara sa inyo nga nakatanom sang ubas kag wala pa siya makapulos sang bunga sini, magpauli siya kay basi bala mapatay siya sa inaway kag ang iban nga tawo ang magapulos sini. ⁷ Kon may ara sa inyo nga kalaslon, magpauli siya kay basi bala mapatay siya sa inaway kag ang iban nga tawo ang magpangasawa sang iya palangasaw-on.’

⁸ “Masiling pa gid ang mga opisyal, ‘Kon may ara sa inyo nga nahadlok ukon nakulbaan, magpauli siya kay basi pati ang iya mga kaupod makulbaan man.’ ⁹ Kon makatapos na ang mga opisyal sa paghambal sa mga soldado, magpili dayon sila sang mga kumander sa pagpangulo sa mga soldado.

¹⁰ “Kon magsalakay kamo sa isa ka banwa, hatagi anay ninyo ang mga pumuluyo sang kahigayunan nga magsurender. ¹¹ Kon magsurender sila kag abrihan nila para sa inyo ang puwertahan sang ila banwa, himuon ninyo sila tanan nga mga ulipon kag paobrahon ninyo sila para sa inyo sa gusto man nila ukon indi. ¹² Pero kon indi gani sila magsurender kundi magpakig-away sila sa inyo, salakaya ninyo sila. ¹³ Kon itugyan na sila sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios, pamatyon ninyo ang tanan nila nga mga lalaki. ¹⁴ Pero puwede ninyo bihagon ang mga babayi, ang mga kabataan, kag ang mga kasapatan, kag puwede ninyo kuhaon ang tanan nga pagkabutang nga ara sa sina nga banwa. Gamita ninyo ini nga mga butang nga ginhatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios halin sa inyo mga kaaway. ¹⁵ Himuon lang ninyo ini sa mga banwa nga malayo kag indi bahin sang duta nga pagasakupon ninyo. ¹⁶ Pero sa mga banwa nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios bilang palanublion ninyo, pamatyon gid ninyo ang tanan. ¹⁷ Laglagon ninyo sing bug-os^[c] ang mga Hithanon, ang mga Amornon, ang mga Canaanhon, ang mga Periznon, ang mga Hivhanon, kag ang mga Jebusnon, suno sa ginsugo sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios. ¹⁸ Kay kon indi, tudluan nila kamo sang tanan nga makangilil-ad nga mga buhat nga ila ginahimo sa ila pagsimba sa ila mga dios, kag tungod sini makasala kamo sa Ginoo nga inyo Dios. ¹⁹ Kon ang inyo pagsalakay sa isa ka banwa madugay, indi ninyo pagpanapson ang mga kahoy. Kauna ninyo ang mga bunga sini pero indi ninyo pagpanapson. Kay indi sila mga kaaway nga inyo laglagon. ²⁰ Pero puwede ninyo tapson ang mga kahoy nga ang bunga sini indi puwede makaon, kag gamiton ninyo ini sa inyo pagkibon sa banwa hasta nga maagaw ninyo ini.

Ang Parte sa Pagpatay nga Wala Mahibalui

21 “Halimbawa may bangkay sang tawo nga nakita sa duta nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios nga inyo panag-iyahan, kag wala mahibalui kon sin-o ang nagpatay sini. ² Kinahanglan nga takson sang inyo mga manugdumala kag mga manughukom ang distansya sang bangkay sa mga banwa sa palibot. ³ Dayon ang mga manugdumala sang banwa nga pinakamalapit sa nahamtangan sang bangkay magkuha sang bakiya nga wala pa gid makaagi obra ukon arado. ⁴ Dal-on nila ini sa ililigan sang tubig nga ang duta sa tupad sini wala pa gid maarado ukon matamnan. Kag didto balion nila ang liog sang bakiya. ⁵ Dapat magkadto man didto ang mga pari nga mga kaliwat ni Levi, kay ginpili sila sang Ginoo nga inyo Dios nga mag-alagad kag maghatag sang bendisyon sa ngalan sang Ginoo, kag maghusay sang tanan nga kaso. ⁶ Dayon ang tanan nga manugdumala sang banwa nga pinakamalapit sa lugar nga sa diin nakita ang bangkay magpanghugas sang ila mga kamot sa ibabaw sang bakiya nga ginbali ang liog. ⁷ Dayon magasiling sila, ‘Indi kami ang nagpatay kag wala man kami nakakita kon sin-o ang nagpatay. ⁸ O Ginoo, patawara ang imo katawhan nga mga Israelinhon nga imo ginluwas sa Egipto. Indi kami pagsukta sa kamatayon sining inosente nga tawo.’ Dayon wala na sila sang salabton sa kamatayon sang sadto nga tawo. ⁹ Paagi sa pagtuman sini, indi kamo pagsukton sang Ginoo sa pagpatay, kay nakita niya nga matarong kamo.

Ang Pagpangasawa sa Bihag nga Babayi

¹⁰ “Halimbawa nagpakig-away kamo sa inyo mga kaaway kag gintugyan sila sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios, kag ginbihag ninyo sila. ¹¹ Kag halimbawa ang isa sa inyo nakakita sang isa ka matahom nga babayi sa mga bihag kag naluyag siya sa iya kag gusto niya siya nga pangasaw-on. ¹² Kon matabo ini, dal-on niya ang babayi sa iya balay kag kalbuhon, utdan ang mga kuko, ¹³ kag ilisan ang bayo nga ginasuksok sang ginbihag ini. Kinahanglan magpabilin sa iya balay ang babayi sa sulod sang isa ka bulan samtang nagapangasubo ang babayi para sa iya mga ginikanan. Pagkatapos sina, puwede na siya nga pangasaw-on. ¹⁴ Pero kon sa ulihi wala na siya sing gana sa babayi, dapat palakton niya ini sa bisan diin nga gusto niya. Indi niya siya pag-ibaligya ukon pag-ulipunon tungod kay ginpakahuy-an na niya siya.

Ang Kinamatarong sang mga Kamagulangan

¹⁵ “Halimbawa may isa ka tawo nga duha ang iya asawa, kag ginahigugma niya ang isa pero ang isa wala, kag may mga kabataan siya sa ila nga duha. Kag halimbawa ang iya kamagulangan nga lalaki bata sang iya asawa nga wala niya ginahigugma. ¹⁶ Kon partihon na gani niya ang iya pagkabutang sa iya mga anak, kinahanglan nga ang parte nga para sa iya kamagulangan nga anak indi pag-ihatag sa anak sang iya asawa nga ginahigugma niya. Dapat ihatag gid niya ini sa kamagulangan bisan ang iloy sini wala niya ginahigugma. ¹⁷ Dapat kilalahon niya nga iya kamagulangan nga anak ang anak sang iya asawa nga wala niya ginahigugma. Kag ihatag niya sa iya ang doble nga parte sang iya pagkabutang kay siya ang nahauna niya nga anak kag may kinamatarong siya sa pagbaton sang iya bahin bilang kamagulangan nga anak.

Ang Indi Matinumanon nga Anak

¹⁸ “Halimbawa ang isa ka tawo may anak nga lalaki nga matig-a sing ulo kag rebelde, kag wala nagasunod sa iya mga ginikanan bisan ginadisiplina nila siya. ¹⁹ Kon matabo ini, dal-on sang mga ginikanan ining ila anak sa mga manugdumala didto sa puwertahan sang banwa. ²⁰ Masiling dayon sila sa mga manugdumala, ‘Ining anak namon matig-a sing ulo kag rebelde; wala siya nagatuman sa amon. Gastador siya kag palahubog.’ ²¹ Kinahanglan nga batuhon siya sang tanan nga pumuluyo sang banwa hasta nga mapatay. Dapat dulaon ninyo ini nga kalautan sa inyo.^[d] Kon mabatian ini sang tanan nga Israelinhon mahadlok sila.

Iban pa nga mga Kasuguan

²² “Kon ang isa ka tawo ginsilutan sang kamatayon tungod sang krimen nga iya nahimo, kag ang iya bangkay ginbitay sa kahoy, ²³ kinahanglan nga indi maagahan ang iya bangkay didto sa kahoy. Dapat ilubong ninyo ini sa amo man nga adlaw, kay ang bisan sin-o nga ginbitay sa kahoy ginpakamalaot sang Dios. Indi ninyo pagdagtaan ang duta nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios bilang palanublion ninyo.

²¹ “Kon may magsiling sa inyo, ‘Ari na ang Cristo!’ ukon ‘Didto siya!’ indi kamo magpati. ²² Kay magaguwa ang indi matuod nga mga Cristo kag ang indi matuod nga mga propeta. Magahimo sila sang mga milagro kag makatilingala nga mga butang sa katuyuan nga patalangon, kon mahimo, bisan pa ang mga pinili sang Dios. ²³ Gani magbantay kamo! Ginasugid ko na sa inyo nga daan ini nga mga butang sa wala pa matabo.”

Ang Pagbalik ni Jesus Diri sa Kalibutan^(A)

²⁴ “Pagkatapos sang pag-antos sa sina nga tiyempo, ang adlaw magadulom, ang bulan indi na magsanag, ²⁵ kag ang mga bituon magakalahulog. Ang mga butang^[a] sa langit pagapatalangon sa ila kinaandan nga alagyan. ²⁶ Dayon ako nga Anak sang Tawo makita sa mga panganod nga nagabalik diri sa kalibutan nga may puwerte nga gahom kag kadungganan.^{[b] 27} Suguon ko ang akon mga anghel sa pagtipon sang akon mga pinili halin sa tanan nga lugar sang kalibutan.”

Ang Leksyon sa Kahoy nga Higera^(B)

²⁸ “Magtuon kamo sang leksyon sa kahoy nga higera. Kon ang iya mga sanga nagapanalingsing na, mahibaluan ninyo nga madali na lang ang tig-ilinit. ²⁹ Sa amo man nga bagay, kon makita ninyo nga nagakalatabo na ini nga mga butang nga akon ginasugid sa inyo, mahibaluan ninyo nga madali na lang ako mag-abot. ³⁰ Sa pagkamatuod, magakalatuman ini tanan nga butang sa wala pa mapatay ang mga tawo sa sini nga henerasyon. ³¹ Madula ang langit kag ang duta, pero ang akon mga pulong indi gid madula kundi matuman gid ini.”

Wala sing may Nakahibalo kon San-o gid Mabalik si Jesus^(C)

³² “Kon parte sa adlaw ukon oras sang akon pag-abot, wala gid sing may nakahibalo bisan ang mga anghel sa langit ukon ako nga Anak sang Dios, kundi ang Amay gid lang. ³³ Gani magbantay kamo kag mag-andam, kay wala kamo kahibalo kon san-o ako maabot. ³⁴ Pareho man ini sa tawo nga naglakat sa malayo nga lugar. Antes siya maghalin sa iya balay, ginbilinan niya sang mga ulobrahon ang tagsa niya ka suluguon kag ginhambalan ang guwardya sa puwertahan nga magbantay sa iya nga pag-abot. ³⁵ Gani magbantay kamo, kay wala kamo kahibalo kon san-o mabalik ang tag-iya sang balay; mahimo nga sa hapon, sa tungang gab-i, sa kaagahon ukon sa pagbutlak sang adlaw. ³⁶ Basi kon sa iya pagbalik maabtan niya kamo nga nagakatulog. ³⁷ Ang ginasiling ko sa inyo ginasiling ko sa tanan: Magbantay kamo!”