M’Cheyne Bible Reading Plan
Bánh Ma-na Và Chim Cút
16 Toàn dân Y-sơ-ra-ên đi từ Ê-lim đến sa mạc Sin (sa mạc này nằm giữa Ê-lim và Si-nai) vào ngày mười lăm tháng hai, tính từ ngày họ ra khỏi Ai-cập. 2 Khi ở trong sa mạc toàn dân Y-sơ-ra-ên phiền trách Môi-se và A-rôn. 3 Họ nói với hai ông rằng: “Thà chúng tôi chết vì bàn tay của CHÚA trong xứ Ai-cập khi ngồi quanh nồi thịt và muốn chi có nấy, còn hơn là để hai ông đem vào sa mạc để chết đói cả đám!”
4 CHÚA phán dạy Môi-se rằng: “Ta sẽ cho bánh từ trời rơi xuống như mưa cho các ngươi. Mỗi ngày dân chúng sẽ đi lượm đủ bánh cho ngày đó. Ta sẽ dùng cách ấy thử chúng để xem chúng có vâng giữ các giáo huấn của Ta hay không. 5 Vào ngày thứ sáu chúng sẽ thu nhặt gấp đôi số lượng chúng thu nhặt trong những ngày khác.”
6 Vậy Môi-se và A-rôn nói với toàn dân Y-sơ-ra-ên: “Chiều nay, anh chị em sẽ nhận biết rằng chính CHÚA đã đem anh chị em ra khỏi Ai-cập. 7 Chiều nay anh chị em sẽ trông thấy vinh quang của CHÚA vì Ngài đã nghe tiếng than phiền của anh chị em rồi. Chúng tôi là ai mà anh chị em trách móc chúng tôi?” 8 Môi-se tiếp: “Anh chị em sẽ nhận biết CHÚA khi Ngài ban cho dư dật thịt vào buổi chiều và bánh vào buổi sáng, vì Ngài đã nghe tiếng anh chị em trách móc Ngài. Chúng tôi là ai? Không phải anh chị em trách móc chúng tôi đâu, nhưng chính anh chị em trách móc CHÚA đó.”
9 Sau đó Môi-se nói với A-rôn: “Anh truyền cho dân chúng đến trước mặt CHÚA vì Ngài đã nghe tiếng than phiền của họ.” 10 Đang khi A-rôn nói chuyện với toàn dân Y-sơ-ra-ên, họ ngó về hướng sa mạc và thấy vinh quang của CHÚA hiện ra trên đám mây.
11 CHÚA phán với Môi-se: 12 “Ta đã nghe tiếng than phiền của dân Y-sơ-ra-ên. Con nói với chúng: ‘đến chiều các ngươi sẽ ăn thịt và đến sáng mai sẽ có bánh ăn dư dật,’ rồi chúng nó sẽ nhận biết Ta là CHÚA, Đức Chúa Trời của chúng nó.” 13 Chiều đó, chim cút bay đến phủ cả trại quân và qua sáng mai có một lớp sương xung quanh trại quân. 14 Lớp sương tan đi và để lại trên cát sa mạc những hạt nhỏ mịn như sương muối. 15 Khi thấy các hạt nhỏ này, dân Y-sơ-ra-ên hỏi nhau: “Cái gì vậy?” vì họ không biết đó là vật gì. Môi-se đáp: “Đó là bánh CHÚA ban cho anh chị em ăn. 16 Và đây là mạng lệnh của Ngài: ‘Mỗi người đi nhặt đủ cho nhu cầu của mình. Nhặt cho mỗi người một ô-me[a] trong lều của mình.’ ”
17 Người Y-sơ-ra-ên làm theo lời ấy, người nhặt nhiều kẻ nhặt ít. 18 Nhưng khi đong, người nhặt nhiều cũng chẳng thừa, kẻ nhặt ít cũng không thiếu. Mỗi người thu lượm tùy theo nhu cầu của mình. 19 Môi-se có căn dặn họ đừng để bánh thừa đến sáng mai. 20 Tuy nhiên có một số người không để ý đến lời Môi-se và để bánh thừa đến sáng hôm sau, bánh hóa sâu và có mùi hôi hám. Vì vậy Môi-se giận họ.
21 Cứ đến sáng, mỗi người đi thu nhặt đủ số cần dùng và khi mặt trời đã nóng, bánh tan đi hết. 22 Vào ngày thứ sáu, họ thu nhặt gấp đôi, tức là mỗi người hai ô-me. Khi thấy vậy các người lãnh đạo trong hội chúng đến báo cáo với Môi-se. 23 Nhưng Môi-se nói rằng: “Đây là điều CHÚA truyền dạy: ‘ngày mai là ngày nghỉ, là ngày Sa-bát thánh cho CHÚA. Hãy nấu nướng món gì các ngươi muốn nấu nướng, luộc món gì các ngươi muốn luộc, rồi để dành một phần cho ngày hôm sau.’ ”
24 Họ làm theo lời Môi-se và để thức ăn đến sáng hôm sau; thức ăn không hôi hám cũng không hóa sâu. 25 Khi ấy Môi-se nói với họ: “Anh chị em ăn các món đó hôm nay đi, vì hôm nay là ngày Sa-bát cho CHÚA. Hôm nay anh chị em sẽ không tìm thấy bánh trên mặt đất đâu. 26 Anh chị em đi thu lượm trong sáu ngày nhưng qua ngày thứ bảy là ngày Sa-bát, sẽ không có bánh.”
27 Tuy nhiên, một số người đi ra kiếm bánh vào ngày Sa-bát nhưng không tìm thấy gì cả. 28 CHÚA phán hỏi Môi-se: “Các ngươi cứ từ chối không chịu vâng theo mạng lệnh và giáo huấn của Ta cho đến khi nào? 29 Nên nhớ rằng CHÚA đã cho các ngươi ngày Sa-bát; vì đó mà vào ngày thứ sáu Ngài cho các ngươi đủ bánh cho hai ngày. Tất cả mọi người phải nghỉ ngơi trong ngày thứ bảy; không ai được phép đi ra ngoài.” 30 Như vậy dân chúng nghỉ ngơi vào ngày thứ bảy.
31 Dân Y-sơ-ra-ên gọi bánh đó là ma-na,[b] nó giống hạt ngò, có vị như bánh mật ong. 32 Môi-se nói: “Đây là mạng lệnh CHÚA truyền dạy: ‘Lấy một ô-me ma-na và giữ lại cho các thế hệ tương lai, để chúng được thấy thứ bánh Ta ban cho các ngươi ăn trong sa mạc khi Ta đem các ngươi ra khỏi xứ Ai-cập.’ ” 33 Vậy Môi-se nói với A-rôn: “Anh lấy một cái bình, bỏ vào đấy một ô-me ma-na, rồi đem bình để trước mặt CHÚA để giữ lại cho các thế hệ tương lai.” 34 Đúng theo mạng lệnh CHÚA đã truyền cho Môi-se, A-rôn đem ma-na đặt trước Rương Giao Ước để lưu truyền. 35 Dân Y-sơ-ra-ên ăn ma-na trong bốn mươi năm, cho đến khi họ vào định cư, tức là họ ăn ma-na cho tới biên giới xứ Ca-na-an. 36 Một ô-me bằng một phần mười ê-pha.[c]
Xa-chê Gặp Chúa
19 Vào đến Giê-ri-cô, Đức Giê-su đi ngang qua thành phố. 2 Tại đó, có một người tên Xa-chê, làm trưởng đoàn thu thuế rất giàu có. 3 Ông muốn nhìn xem Đức Giê-su là ai nhưng không được, vì dân chúng đông đảo mà ông lại thấp bé. 4 Ông chạy trước leo lên một cây sung,[a] để có thể nhìn thấy Ngài vì Ngài sắp đi qua đó.
5 Khi đến chỗ ấy, Đức Giê-su nhìn lên bảo: “Xa-chê, hãy xuống mau vì hôm nay Ta phải ghé lại nhà con!” 6 Xa-chê vội vàng tụt xuống, mừng rỡ tiếp đón Ngài.
7 Mọi người thấy vậy đều lầm bầm: “Ông ấy vào nhà kẻ tội lỗi mà trọ!”
8 Nhưng Xa-chê đứng dậy thưa với Chúa: “Lạy Chúa, đây này, con xin phân phát một nửa tài sản của con cho người nghèo khổ, và nếu con có bóc lột ai bất cứ điều gì, con xin bồi thường gấp tư!”
9 Đức Giê-su bảo Xa-chê: “Hôm nay, sự cứu rỗi đã vào nhà này, vì người cũng là con cháu Áp-ra-ham. 10 Vì Con Người đã đến, tìm và cứu kẻ bị hư mất.”
Ví Dụ Về Mười Mi-na Bạc(A)
11 Vì lúc ấy, Đức Giê-su tới gần Giê-ru-sa-lem và dân chúng tưởng Nước Đức Chúa Trời sắp xuất hiện đến nơi, nên khi họ đang nghe Ngài dạy, Ngài kể thêm một ngụ ngôn sau đây: 12 “Một thái tử đi phương xa để được phong vương[b] rồi mới về nước. 13 Ông gọi mười đầy tớ đến, giao cho họ mười mi-na bạc[c] và bảo: ‘Hãy kinh doanh cho đến khi ta về!’
14 Nhưng dân ghét thái tử, nên cử một phái đoàn theo sau đưa thỉnh nguyện: ‘Chúng tôi không muốn thái tử này cai trị chúng tôi.’
15 Sau khi thụ phong, tân vương quay về, cho gọi những đầy tớ đã được giao bạc đến, để xem mỗi người làm lợi được bao nhiêu.
16 Đầy tớ thứ nhất đến thưa: ‘Thưa, mi-na bạc của ngài sinh lợi được mười mi-na.’
17 Vua khen: ‘Được lắm, đầy tớ giỏi của ta. Vì ngươi trung tín trong việc nhỏ nên ngươi sẽ được quản trị mười thành.’
18 Đầy tớ thứ hai đến trình: ‘Thưa, mi-na bạc của ngài sinh lợi được năm mi-na.’
19 Vua đáp: ‘Ngươi sẽ được quản trị năm thành!’
20 Một đầy tớ khác đến thưa: ‘Thưa, đây là mi-na bạc của ngài, con đã gói cất trong khăn, 21 vì con sợ ngài; bởi ngài là người nghiêm ngặt, lấy những gì không đặt, lại gặt những gì không gieo!’
22 Vua phán: ‘Ta căn cứ vào lời ngươi mà xét xử ngươi, tên đầy tớ gian ác kia! Ngươi đã biết ta nghiêm ngặt, lấy những gì ta không đặt, lại gặt những gì ta không gieo, phải không? 23 Thế sao ngươi không gửi bạc ta vào ngân hàng,[d] để khi ta về, ta có thể thu lại cả vốn lẫn lời?’
24 Rồi vua ra lệnh cho các người hầu cận: ‘Hãy lấy mi-na bạc của nó mà cho người có mười mi-na.’
25 Họ tâu: ‘Thưa, người ấy đã có mười mi-na rồi!’
26 Vua phán: ‘Ta bảo cho các ngươi biết, ai đã có sẽ được cho thêm; nhưng ai không có sẽ bị lấy mất luôn điều gì họ có. 27 Còn những tên chống nghịch, không muốn ta cai trị, hãy giải chúng đến đây mà xử tử trước mặt ta.’ ”
Chúa Vào Giê-ru-sa-lem Cách Khải Hoàn
28 Dạy xong những điều ấy, Đức Giê-su dẫn đầu đoàn dân đi lên Giê-ru-sa-lem. 29 Khi đến gần làng Bết-pha-giê và Bê-tha-ni, bên núi Ô-liu, Ngài sai hai môn đệ đi, và dặn rằng: 30 “Các con hãy vào làng trước mặt, sẽ thấy một con lừa con đang cột ở đó, chưa từng có ai cưỡi. Hãy mở dây dắt nó về đây. 31 Nếu ai hỏi: ‘Tại sao các anh mở lừa ra?’ các con cứ đáp: ‘Vì Chúa cần nó.’ ”
32 Các môn đệ ấy[e] ra đi, gặp đúng như điều Ngài đã báo trước. 33 Khi họ đang tháo lừa con, các người chủ nó hỏi: “Tại sao các anh tháo lừa con ra?”
34 Họ đáp: “Vì Chúa cần nó!”
35 Họ dắt lừa con về cho Đức Giê-su, phủ áo mình trên lưng lừa, rồi đỡ Ngài lên cưỡi. 36 Ngài cưỡi lừa đi, nhiều người trải áo mình ra trên đường.
37 Lúc đến gần sườn núi Ô-liu, cả đoàn môn đệ đông đảo đều mừng rỡ lớn tiếng ca ngợi Đức Chúa Trời về những việc quyền năng họ đã được chứng kiến. Họ tung hô:
38 “Phước cho Đức Vua, Đấng nhân danh Chúa mà đến,
Bình an trên trời, vinh quang trên các nơi chí cao!”[f]
39 Vài người Pha-ri-si trong đám đông nói: “Thưa Thầy, xin quở trách các môn đệ Thầy!”
40 Chúa đáp: “Ta bảo cho các người biết: Nếu họ nín lặng, đá sẽ tung hô!”
41 Khi đến gần, nhìn thấy thành phố, Ngài khóc cho nó, 42 rằng: “Ước chi hôm nay chính ngươi biết được điều gì đem lại cho mình sự bình an! Nhưng bây giờ, những điều ấy bị che khuất, mắt ngươi không nhìn thấy được. 43 Vì sẽ có ngày, địch quân kéo đến, đắp lũy, bao vây ngươi và đồng loạt tấn công[g] tất cả các mặt; 44 chúng sẽ phá đổ ngươi và con cái trong thành ngươi ra bình địa, chúng sẽ không để tảng đá nào chồng lên tảng đá nào, vì ngươi đã không nhận biết thời điểm ngươi được thăm viếng.”[h]
Dẹp Sạch Đền Thờ(B)
45 Đức Giê-su vào đền thờ, xua đuổi những kẻ buôn bán ở đó, 46 và quở trách họ: “Kinh Thánh chép: ‘Nhà Ta là nhà cầu nguyện, nhưng các ngươi đã biến thành sào huyệt trộm cướp!’ ”
47 Hằng ngày, Ngài dạy dỗ trong đền thờ; nhưng các thượng tế, các giáo sư Kinh Luật, và các nhà lãnh đạo dân chúng tìm cách giết Ngài, 48 song chưa tìm dược phương kế vì tất cả dân chúng đều say mê nghe Ngài giảng dạy.
Ê-li-hu Trách Các Bạn Của Gióp Thiếu Khôn Ngoan
34 Ê-li-hu nói tiếp:
2 Các anh tự cho mình là khôn ngoan, xin nghe lời tôi,
Các anh tưởng mình hiểu biết nhiều, xin lắng tai nghe tôi nói.
3 Vì tai biết phân biệt lời nói,
Như miệng nếm thức ăn.
4 Chúng ta hãy cùng nhau nghiên cứu trường hợp của Gióp,
Chọn điều gì phải, quyết định điều gì tốt.
Ê-li-hu Trách Gióp Tự Xưng Mình Vô Tội
5 Vì Gióp nói: “Tôi vô tội,
Nhưng Đức Chúa Trời từ chối xét lẽ công bình cho tôi.
6 Tôi sẽ nói dối nếu tôi chấp nhận mình có lỗi,
Vết thương tôi vô phương cứu chữa, dù tôi vô tội.”
7 Có ai giống như Gióp,
Buông lời nhạo báng như thể uống nước lã,
8 Nhập bọn với phường lưu manh,
Đồng hành với bọn gian ác?
9 Vì Gióp nói: “Loài người chẳng được lợi gì
Khi tìm vui thỏa trong Đức Chúa Trời.”
Ê-li-hu Xưng Nhận Đức Chúa Trời Công Bình
10 Nhưng các anh là người thông sáng, hãy nghe tôi:
Đức Chúa Trời không thể làm điều ác,
Đấng Toàn Năng không thể làm điều bất công.
11 Ngài báo trả loài người tùy việc họ làm,
Đối xử với mọi người tùy cách ăn nết ở.
12 Thật Đức Chúa Trời không hề làm điều ác,
Đấng Toàn Năng không hề bẻ cong lẽ phải.
13 Ai ủy thác cho Ngài việc cai quản trái đất?
Ai giao cho Ngài trọng trách điều khiển cả thế giới?
14 Nếu Ngài quyết định làm,
Nếu Ngài thu hồi thần linh và sinh khí của Ngài,
15 Mọi loài xác thịt sẽ chết ngay tức khắc,
Và loài người trở về với đất bụi.
Ê-li-hu Xưng Nhận Đức Chúa Trời Không Thiên Vị Và Toàn Tri
16 Nếu anh thông sáng, xin anh nghe điều này,
Xin lắng tai nghe lời tôi nói.
17 Người ghét sự công bình làm sao cai trị được?
Anh dám lên án Đấng công chính quyền năng sao?
18 Đức Chúa Trời nghiêm trách vua: “Đồ vô dụng!”
Và các nhà lãnh đạo: “Phường gian ác!”
19 Ngài không thiên vị hàng vương giả,
Cũng không trọng người giàu hơn kẻ nghèo,
Vì tất cả đều do tay Ngài tạo dựng.
20 Bất ngờ họ chết giữa đêm khuya,
Họ co giật rồi qua đời,
Các kẻ quyền thế cũng bị cất đi, không do tay người.
21 Mắt Ngài xem xét đường lối loài người,
Ngài nhìn thấy mọi bước họ đi.
22 Tối tăm mù mịt hoặc bóng đêm dày đặc
Cũng không cho bọn làm ác ẩn náu.
23 Đức Chúa Trời không cần định thời hạn
Cho loài người chịu phán xét trước mặt Ngài.
24 Ngài đập tan bọn quyền thế không cần điều tra,
Rồi lập người khác thế vào.
25 Vì Ngài biết rõ công việc chúng làm,
Ban đêm qua đi, và chúng bị chà nát.
26 Ngài đánh chúng cùng với phường gian ác,
Nơi mọi người xem thấy,
27 Vì chúng quay đi, không theo Ngài,
Không quan tâm đến đường lối Ngài,
28 Làm cho kẻ nghèo kêu than đến Chúa,
Và Ngài nghe kẻ khốn cùng kêu van.
29 Khi Ngài im lặng, ai dám chỉ trích Ngài?
Khi Ngài ẩn mặt, ai có thể nhìn thấy Ngài?
Ngài chăm sóc từng dân tộc, từng người,
30 Không cho kẻ vô đạo cầm quyền,
Không cho bọn gài bẫy dân thống trị.
Ê-li-hu Kêu Gọi Gióp Ăn Năn
31 Có ai từng thưa với Đức Chúa Trời:
“Con đã chịu hình phạt, không dám phạm tội nữa.
32 Xin Chúa chỉ dạy con điều gì con chưa thấy.
Nếu con có làm ác, con xin từ, không làm nữa?”
33 Theo ý anh, Ngài có nên báo trả người đó không?
Nhưng anh đã chống đối điều Ngài làm!
Chính anh phải quyết định, chẳng phải tôi.
Điều gì anh biết, xin anh nói ra.
34 Những người thông sáng sẽ nói với tôi,
Người khôn ngoan nghe tôi cũng sẽ nói:
35 “Gióp nói thiếu hiểu biết,
Lời nói người vô nghĩa.”
36 Ước gì Gióp bị xét xử tường tận,
Vì anh đối đáp như phường gian ác.
37 Anh đã phạm tội lại thêm nổi loạn,
Nhạo báng Đức Chúa Trời ngay giữa chúng ta,
Nói quá nhiều những lời phạm thượng.
Kho Tàng Trong Bình Đất
4 Vì vậy, khi lãnh chức vụ này, chúng tôi được ơn Chúa thương nên không nản lòng. 2 Hơn nữa chúng tôi từ khước những điều giấu giếm đáng hổ thẹn, không hành động xảo quyệt, không giả mạo lời Đức Chúa Trời, trái lại trong khi công khai trình bày chân lý, chúng tôi được lương tâm mọi người ca ngợi trước mặt Đức Chúa Trời. 3 Nhưng nếu Phúc Âm của chúng tôi vẫn bị che khuất thì chỉ bị che khuất đối với những kẻ hư mất 4 là những người vô tín mà thần đời này đã làm mờ tối tâm trí để họ không thấy ánh sáng Phúc Âm tỏa vinh quang của Chúa Cứu Thế, chính Ngài là hình ảnh của Đức Chúa Trời. 5 Vì chúng tôi không truyền giảng về chúng tôi nhưng về Chúa Cứu Thế Giê-su, tức là Chúa Tể, còn chúng tôi vì cớ Đức Giê-su mà làm tôi tớ cho anh chị em. 6 Vì Đức Chúa Trời Đấng đã ra lệnh cho ánh sáng chiếu ra từ nơi tối tăm, cũng là Đấng đã soi sáng tấm lòng chúng tôi để đem đến cho chúng tôi ánh sáng hiểu biết về vinh quang của Đức Chúa Trời nơi mặt Chúa Cứu Thế Giê-su.
7 Chúng tôi chứa đựng bảo vật này trong những bình đất để bày tỏ quyền năng vô hạn đến bởi Đức Chúa Trời, chứ không phải từ chúng tôi. 8 Chúng tôi bị chèn ép đủ điều nhưng vẫn không bị đè bẹp, chúng tôi có bối rối nhưng không bao giờ tuyệt vọng, 9 Chúng tôi bị bắt bớ nhưng không bị bỏ rơi, chúng tôi bị đánh ngã nhưng không bị hủy diệt, 10 Chúng tôi luôn luôn mang sự chết của Đức Giê-su trong thân thể mình để sự sống của Đức Giê-su cũng được thể hiện trong thân thể chúng tôi. 11 Vì tuy vẫn sống, nhưng vì cớ Đức Giê-su chúng tôi luôn luôn bị đưa vào chỗ chết để sự sống của Đức Giê-su được thể hiện trong thân xác hay chết của chúng tôi. 12 Điều này có nghĩa là sự chết hành động trong chúng tôi nhưng sự sống hành động trong anh chị em. 13 Và chúng tôi có cùng một tinh thần đức tin như Kinh Thánh chép: “Ta đã tin vì thế ta nói ra.” Chúng tôi cũng tin vì thế chúng tôi cũng nói ra. 14 Chúng tôi biết rằng Đấng đã khiến Đức Giê-su sống lại cũng sẽ khiến chúng tôi sống lại với Đức Giê-su và đặt chúng tôi cùng anh chị em đứng trước mặt Ngài. 15 Tất cả mọi điều ấy đều được thực hiện vì cớ anh chị em để khi ân sủng gia tăng cho nhiều người hơn thì càng có nhiều người cảm tạ Chúa hơn, để đem lại vinh quang cho Đức Chúa Trời.
Sống Bởi Đức Tin
16 Cho nên chúng tôi không nản lòng, trái lại dầu con người bên ngoài của chúng tôi bị suy tàn, nhưng con người bên trong chúng tôi cứ đổi mới mỗi ngày. 17 Vì hoạn nạn nhẹ và tạm của chúng tôi đem lại cho chúng tôi vinh quang vô hạn đời đời không gì sánh được. 18 Vì chúng tôi không chú tâm vào những sự vật hữu hình, nhưng vào những sự vật vô hình vì sự vật hữu hình chỉ là tạm thời, còn sự vật vô hình mới là vĩnh cửu.
New Vietnamese Bible. Used by permission of VBI (www.nvbible.org)