Old/New Testament

Ang Paghari ni Ahaz sa Juda^(A)

28 Nagaedad si Ahaz sang 20 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 16 ka tuig. Malain ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo, indi pareho sa ginhimo sang iya katigulangan nga si David. ² Nagsunod siya sa mga pagginawi sang mga hari sang Israel, kag naghimo sang metal nga mga imahen ni Baal. ³ Nagsunog siya sang mga halad sa Pulopatag sang Ben Hinom, kag ang iya mismo mga anak ginhalad niya sa kalayo. Ginsunod niya ang makangilil-ad nga mga ginahimo sang mga nasyon nga ginpatabog sang Ginoo sa mga Israelinhon. ⁴ Naghalad siya sang mga halad kag nagsunog sang mga insenso sa mga simbahan sa mataas nga mga lugar, sa ibabaw sang mga bukid kag sa idalom sang tagsa ka madabong nga kahoy.

⁵ Gani gintugyan siya sang Ginoo nga iya Dios sa hari sang Aram.^[a] Ginpierdi siya sang mga Arameanhon kag madamo sa iya katawhan ang ginbihag pa-Damascus. Gintugyan man siya sa hari sang Israel, nga nagpatay sang madamo niya nga katawhan. ⁶ Sa isa lang ka adlaw 120,000 ka soldado sang Juda ang napatay ni Haring Peka sang Israel, nga anak ni Remalia. Natabo ini sa mga taga-Juda tungod kay ginsikway nila ang Ginoo, ang Dios sang ila mga katigulangan. ⁷ Ginpatay ni Zicri, nga isa ka maisog nga soldado sang Israel,^[b] si Maasea nga anak ni Haring Ahaz, si Azrikam nga administrador sang palasyo, kag si Elkana nga ikaduha sa hari. ⁸ Ginbihag sang mga taga-Israel ang 200,000 ka mga babayi kag mga kabataan halin sa ila mga kadugo nga mga taga-Juda. Ginpanguha man nila ang mga pagkabutang sang mga taga-Juda kag gindala pauli sa Samaria.

⁹ Pero sang pag-abot sang mga soldado sa Samaria, ginsugata sila ni Oded nga propeta sang Ginoo, kag ginsilingan, “Gintugyan sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios ang Juda tungod sa iya kaakig sa ila. Pero sobra ang inyo ginhimo; ginpamatay ninyo sila nga wala sing luoy-luoy, kag nahibaluan ini sang Ginoo didto sa langit. ¹⁰ Kag karon gusto pa ninyo nga ulipunon ining mga lalaki kag babayi nga halin sa Juda kag Jerusalem. Pero indi bala nga may sala man kamo sa Ginoo nga inyo Dios? ¹¹ Pamati kamo sa akon! Akig gid ang Ginoo sa inyo. Gani papaulia ninyo ang inyo mga kadugo nga inyo ginbihag.”

¹² Amo man ini ang ginsiling sang iban nga mga pangulo sang Israel sa mga soldado nga nag-abot halin sa inaway. Ini nga mga pangulo amo sila ni Azaria nga anak ni Jehohanan, Berekia nga anak ni Meshilemot, Jehizkia nga anak ni Shalum, kag Amasa nga anak ni Hadlai. ¹³ Siling nila, “Indi ninyo pagdal-a diri ina nga mga bihag, kay salabton ta gid ini sa Ginoo. Dugangan pa bala ninyo ang aton sala? Madamo na gani ang aton sala, kag akig na gid ang Ginoo sa Israel.”

¹⁴ Gani gintugyan sang mga soldado sa mga pangulo kag sa bug-os nga katilingban ang mga bihag kag ang mga pagkabutang nga naagaw nila sa inaway. ¹⁵ Dayon nagpalapit sa mga bihag atong apat ka pangulo nga ginmitlang ang ila mga ngalan, kag gin-asikaso nila ang mga bihag. Nagkuha sila sang mga bayo halin sa mga pagkabutang nga naagaw sang mga soldado, kag ginpasuksok ini sa mga hublas nga bihag. Ginhatagan nila ang mga bihag sang mga bayo, sandalyas, pagkaon, ilimnon, kag bulong. Ginpasakay nila sa mga asno ang mga maluya, kag gindala nila pabalik ang tanan nga bihag sa ila mga kasimanwa. Didto nila sila ginbilin sa Jerico, sa Banwa sang mga Palma, kag pagkatapos nagpauli sila sa Samaria.

Nagpangayo sang Bulig si Ahaz sa Asiria^(B)

¹⁶ Sadto nga tion nagpangayo sang bulig si Haring Ahaz sa hari sang Asiria. ¹⁷ Kay ginsalakay liwat kag gindaog sang mga Edomnon ang Juda kag ginbihag ang iban nga mga pumuluyo sini. ¹⁸ Wala labot sini, ginsalakay man sang mga Filistinhon ang mga banwa sang Juda nga ara sa mga bulobukid sa nakatundan kag sa Negev. Naagaw nila ang Bet Shemesh, Ayalon, Gederot, Soco, Timnah, kag Gimzo, pati ang mga baryo sa palibot sini; kag didto na sila nag-estar. ¹⁹ Ginpaubos sang Ginoo ang Juda tungod kay gin-ganyat ni Haring Ahaz ang mga pumuluyo sa paghimo sang kalautan, kag wala gid siya nagsunod sa Ginoo. ²⁰ Gani pag-abot ni Haring Tiglat Pileser sang Asiria, ginpigos niya si Ahaz imbes nga buligan. ²¹ Nagpanguha si Ahaz sang mga pagkabutang sa templo sang Ginoo, sa palasyo, kag sa mga balay sang mga opisyal, kag ginhatag niya ini sa hari sang Asiria. Pero wala ini nakabulig kay Ahaz.

²² Kon mag-abot ang mga kalisod kay Haring Ahaz, mas masinupakon pa gid siya sa Ginoo. ²³ Naghalad siya sang mga halad sa mga dios sang Damascus nga nagpierdi sa iya. Kay siling niya, “Ang mga hari sang Aram ginbuligan sang ila mga dios. Gani mahalad man ako sa sini nga mga dios agod buligan man nila ako.” Pero amo ini ang nakapalaglag sa iya kag sa bug-os nga Israel.

²⁴ Ginpanguha ni Ahaz ang mga kagamitan sa templo sang Dios kag ginpangdugmok. Ginsira niya ang mga puwertahan sang templo, kag nagpatindog siya sang mga halaran sa tagsa ka kanto sang Jerusalem. ²⁵ Nagpatindog man siya sang mga simbahan sa mataas nga mga lugar sa tanan nga banwa sang Juda, agod maghalad sa iban nga mga dios. Kag nakapaakig gid ini sa Ginoo, ang Dios sang iya mga katigulangan.

²⁶ Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Ahaz kag sa iya pagginawi, halin sa umpisa hasta sa katapusan, nasulat sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Juda kag Israel. ²⁷ Sang napatay si Ahaz, ginlubong siya sa siyudad sang Jerusalem, pero indi sa lulubngan sang mga hari sang Israel. Kag si Hezekia nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari.

Ang Paghari ni Hezekia sa Juda^(C)

29 Nagaedad si Hezekia sang 25 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 29 ka tuig. Ang iya iloy amo si Abia nga anak ni Zacarias. ² Maayo ang ginhimo ni Hezekia sa panulok sang Ginoo, pareho sa ginhimo sang iya katigulangan nga si David. ³ Sang nahauna nga bulan sang nahauna nga tuig sang iya paghari, ginpabuksan niya liwat ang mga puwertahan sang templo sang Ginoo kag ginpakay-o ini. ⁴ Ginpatawag niya ang mga pari kag ang mga Levita kag ginpatipon sa lagwerta sa sidlangan dampi sang templo. ⁵ Nagsiling siya sa ila, “Pamatii ninyo ako, kamo nga mga kaliwat ni Levi. Magpakatinlo kamo^[c] subong, kag tinlui man ninyo ang templo sang Ginoo, ang Dios sang inyo mga katigulangan. Kuhaa ninyo sa templo ang tanan nga butang nga ginakabig nga mahigko. ⁶ Indi matutom ang aton mga katigulangan. Malain ang ila ginhimo sa panulok sang Ginoo nga aton Dios kag ginsikway nila siya. Gintalikdan nila ang templo nga ginaestaran sang Ginoo kag nagbiya sila sa iya. ⁷ Ginsiradhan nila ang mga puwertahan sa balkon sang templo kag ginpamatay ang mga suga. Wala sila magsunog sang insenso ukon maghalad sang mga halad nga ginasunog sa templo para sa Dios sang Israel. ⁸ Gani naakig ang Ginoo sa Juda kag Jerusalem. Kag tungod sa iya nga silot sa aton, ginkangidlisan, ginkangil-aran, kag gintamay kita sang mga tawo pareho sang inyo nakita subong. ⁹ Nagkalamatay ang aton mga katigulangan sa inaway, kag ginpangbihag ang aton mga asawa kag mga kabataan. ¹⁰ Pero karon desidido ako nga maghimo sang kasugtanan sa Ginoo, ang Dios sang Israel, agod madula ang iya puwerte nga kaakig sa aton. ¹¹ Gani mga pinalangga ko,^[d] indi na kamo magpatumbaya. Kamo ang ginpili sang Ginoo sa pagtindog sa iya presensya, sa pag-alagad, kag sa paghalad.”^[e]

¹² Gani nagsugod dayon sa pag-obra ini nga mga Levita:

Sa pamilya ni Kohat: si Mahat nga anak ni Amasai kag si Joel nga anak ni Azaria.

Sa pamilya ni Merari: si Kish nga anak ni Abdi kag si Azaria nga anak ni Jehalelel.

Sa pamilya ni Gershon: si Joa nga anak ni Zima kag si Eden nga anak ni Joa.

¹³ Sa mga kaliwat ni Elizafan: si Shimri kag si Jiel.

Sa mga kaliwat ni Asaf: si Zacarias kag si Matania. ¹⁴ Sa mga kaliwat ni Heman: si Jehiel kag si Shimei.

Sa mga kaliwat ni Jedutun: si Shemaya kag si Uziel.

¹⁵ Gintipon nila ang ila kapareho nga mga Levita kag nagpakatinlo sila.^[f] Dayon gintinluan nila ang templo sang Ginoo suno sa ginmando sang hari. Ginsunod nila ang ginsiling sang Ginoo. ¹⁶ Nagsulod ang mga pari sa templo sa pagtinlo sini. Ginpaguwa nila sa lagwerta sang templo ang tanan nga ila nakita nga kagamitan nga ginakabig nga mahigko. Dayon gindala ini sang mga Levita sa Kidron nga ililigan sang tubig.

¹⁷ Nagsugod sila sa pagtinlo sang templo sa nahauna nga adlaw sang nahauna nga bulan, kag sang ikawalo nga adlaw nakaabot sila sa balkon sang templo. Ginpadayon nila ang pagtinlo sang templo sa sulod pa gid sang walo ka adlaw, kag natapos nila ini sang ika-16 nga adlaw sang amo nga bulan. ¹⁸ Pagkatapos nagkadto sila kay Haring Hezekia kag nagsiling, “Natinluan na namon ang bug-os nga templo sang Ginoo pati ang halaran sang halad nga ginasunog kag ang tanan nga kagamitan sini, kag ang lamisa nga ginabutangan sang tinapay nga ginahalad sa presensya sang Dios kag ang tanan man nga kagamitan sini. ¹⁹ Nabalik man namon ang tanan nga kagamitan nga ginkuha ni Haring Ahaz tungod sa iya pagtalikod sa Dios. Gintinluan namon ini kag handa na nga gamiton. Ara na ini subong sa atubangan sang halaran sang Ginoo.”

²⁰ Aga pa sang masunod nga adlaw, gintipon ni Haring Hezekia ang mga opisyal sang siyudad kag nagkadto sila sa templo sang Ginoo. ²¹ Nagdala sila sang pito ka turo nga baka, pito ka gulang nga karnero nga lalaki, pito ka bataon nga karnero nga lalaki, kag pito ka lalaki nga kanding bilang halad sa pagpakatinlo para sa ila ginharian, sa templo, kag sa katawhan sang Juda. Ginsugo ni Haring Hezekia ang mga pari nga mga kaliwat ni Aaron sa paghalad sang sina nga mga halad sa halaran sang Ginoo. ²² Gani gin-ihaw sang mga pari ang mga turo nga baka kag ginwisik ang dugo sini sa halaran; sunod ang mga gulang nga karnero kag ginwisik man nila ang dugo sini sa halaran, dayon ang mga bataon nga karnero kag ginwisik man ang dugo sini sa halaran. ²³ Ang mga kanding nga halad sa pagpakatinlo gindala nila sa hari kag sa katilingban, kag gintungtong nila ang ila mga kamot sa mga kanding. ²⁴ Dayon gin-ihaw sang mga pari ang mga kanding kag ginbubo ang dugo sini sa halaran bilang halad sa pagpakatinlo agod matinluan ang sala sang tanan nga Israelinhon. Kay nagsugo ang hari nga maghalad sang mga halad nga ginasunog kag mga halad sa pagpakatinlo para sa tanan nga Israelinhon.

²⁵ Dayon nagbutang si Hezekia sang mga Levita sa templo sang Ginoo nga may mga simbals, mga arpa, kag mga lira. Ini suno man sa mando sang Ginoo kay Haring David paagi kay Gad nga propeta ni David kag kay Propeta Natan. ²⁶ Nagplastar ang mga Levita nga may mga instrumento ni Haring David, kag ang mga pari nga may mga trumpeta.

²⁷ Dayon nagmando si Hezekia nga ihalad sa halaran ang mga halad nga ginasunog. Kag samtang nagahalad, nagakanta ang mga tawo sa Ginoo, nga ginatukaran sang mga trumpeta kag iban pa nga mga instrumento ni Haring David sang Israel. ²⁸ Ang bug-os nga katilingban nagsimba sa Ginoo samtang nagakanta ang mga manugkanta kag nagatrumpeta ang mga manugtrumpeta hasta natapos ang tanan nga halad nga ginasunog. ²⁹ Pagkatapos sang mga halad, nagluhod si Haring Hezekia kag ang tanan nga kaupod niya kag nagsimba sa Ginoo. ³⁰ Nagsugo si Haring Hezekia kag ang iya mga opisyal sa mga Levita sa pagdayaw sa Ginoo paagi sa mga kanta nga ginhimo ni Haring David kag ni Asaf nga propeta. Gani nagkanta sila sang mga kanta sang pagdayaw nga may kalipay samtang nagaluhod sila sa pagsimba sa Dios.

³¹ Dayon nagsiling si Hezekia, “Karon nga nahalad na ninyo ang inyo kaugalingon sa Ginoo, magdala kamo sang mga halad, lakip na ang mga halad sa pagpasalamat sa templo sang Ginoo.” Gani nagdala ang katilingban sang sini nga mga halad sa templo sang Ginoo, kag ang iban kabubut-on nga naghalad sang mga halad nga ginasunog. ³² Ang kadamuon sang mga halad nga ginasunog nga gindala sang katilingban 70 ka turo nga baka, 100 gulang nga karnero nga lalaki, kag 200 ka bataon nga karnero nga lalaki. ³³ Nagdala man sila sang iban pa nga mga halad nga 600 ka turo nga baka kag 3,000 ka karnero kag kanding. ³⁴ Pero kulang ang mga pari nga mag-ihaw sining tanan nga sapat. Gani nagbulig sa ila ang ila mga kadugo nga mga Levita hasta nga nagdamo ang mga pari nga nagpakatinlo sang ila kaugalingon para magbulig kag hasta natapos ang amo nga obra. Kay mas matutom pa ang mga Levita sa pagpakatinlo sang ila kaugalingon sang sa mga pari. ³⁵ Madamo gid ang mga halad nga ginasunog, pati mga tambok sang mga sapat nga halad para sa maayo nga relasyon, kag mga halad nga ilimnon nga ginahalad upod sa mga halad nga ginasunog. Sa sini nga paagi, nabalik liwat ang mga buluhaton sa templo sang Ginoo. ³⁶ Nagkalipay gid si Hezekia kag ang mga tawo tungod nga sa bulig sang Dios nahimo nila ini tanan nga madali lang.

Nagpangamuyo si Jesus Para sa Iya mga Sumulunod

17 Pagkahambal sadto ni Jesus, nagtangla siya sa langit kag nagsiling, “Amay, nag-abot na ang tion. Padunggi ang imo Anak agod padunggan ka man sang imo Anak. ² Kay ginhatagan mo ako sing awtoridad nga maggahom sa tanan nga tawo, agod mahatagan ko sang kabuhi nga wala sing katapusan ang tanan nga tawo nga imo ginhatag sa akon. ³ Kag amo ini ang kabuhi nga wala sing katapusan: nga ang mga tawo magkilala sa imo nga amo lamang ang matuod nga Dios kag magkilala man sa akon nga imo ginpadala. ⁴ Ginpadunggan ko ikaw diri sa kalibutan tungod kay natapos ko na ang imo ginpahimo sa akon. ⁵ Gani karon Amay, padunggi ako dira sa imo presensya. Ihatag sa akon ang dungog nga akon man anay sang dira pa ako sa imo sa wala mo pa matuga ang kalibutan.

⁶ “Ginpakilala ko ikaw sa mga tawo nga imo ginpili sa kalibutan kag ginhatag sa akon. Imo sila anay kag ginhatag mo sila sa akon, kag gintuman nila ang imo mga sugo. ⁷ Karon nahibaluan na nila nga ang tanan nga imo ginhatag sa akon sa imo naghalin. ⁸ Kon ano ang imo gintudlo sa akon amo man ang akon gintudlo sa ila, kag ginbaton nila ini. Kag nahibaluan nila nga matuod gid man nga sa imo ako naghalin. Kag nagapati sila nga ikaw ang nagpadala sa akon.

⁹ “Nagapangamuyo ako para sa ila. Ini nga pangamuyo indi para sa mga tawo sang kalibutan, kundi para sa mga tawo nga imo ginhatag sa akon, tungod kay ini sila imo. ¹⁰ Ang tanan nga tawo nga akon, imo, kag ang tanan nga imo, akon man. Kag ginapadunggan nila ako. ¹¹ Karon mabalik na ako sa imo kag indi na ako magtiner sa sini nga kalibutan. Pero sila mabilin pa diri sa kalibutan. O balaan nga Amay, paagi sa imo gahom nga imo ginhatag sa akon bantayi ini nga mga tawo agod sila tanan mangin isa pareho nga ikaw kag ako isa. ¹² Sang kaupod pa nila ako ginbantayan ko sila paagi sa imo gahom nga ginhatag mo sa akon. Ginbantayan ko sila, kag wala gid sing may nadula sa ila, luwas lang sa tawo nga madula gid man agod matuman ang Kasulatan. ¹³ Karon mabalik na ako dira sa imo. Ini nga mga butang ginasugid ko na nga daan sa ila samtang diri pa ako sa kalibutan agod malipay gid sila pareho sa akon. ¹⁴ Gintudlo ko sa ila ang imo ginpatudlo sa akon. Gindumtan sila sang mga tawo sang kalibutan. Kay indi na sila iya sang kalibutan, pareho man sa akon nga indi iya sang kalibutan. ¹⁵ Wala ako nagapangamuyo nga kuhaon mo na sila diri sa kalibutan, kundi nga apinan mo sila kontra kay Satanas. ¹⁶ Indi sila iya sang kalibutan, pareho man sa akon nga indi iya sang kalibutan. ¹⁷ Iseparar sila para mangin imo paagi sa kamatuoran; ang imo pulong amo ang kamatuoran. ¹⁸ Ginpadala mo ako diri sa kalibutan, gani ginapadala ko man sila nga magpanudlo sa mga tawo diri sa kalibutan. ¹⁹ Tungod sa ila ginahalad ko sa imo ang akon kaugalingon, agod mangin imo man sila paagi sa kamatuoran.

²⁰ “Indi lang ang ini nga mga tawo nga nagatuo sa akon ang akon ginapangamuyuan, kundi pati man ang mga tawo nga magatuo sa akon sa ulihi paagi sa mga pagpanudlo sang mga nagatuo sa akon. ²¹ Ginapangamuyo ko sa imo nga sila tanan mangin isa, pareho man sa aton nga isa lang. Kag kon paano nga ikaw, Amay, ari sa akon kag ako ara sa imo, kabay pa nga sila ari man sa aton agod ang mga tawo sang kalibutan magatuo nga ikaw amo ang nagpadala sa akon. ²² Ginhatagan ko sila sing kadungganan nga pareho man sang ginhatag mo sa akon, agod mangin isa sila pareho man sa aton nga isa lang. ²³ Ako ara sa ila kag ikaw ari sa akon, agod nga mangin isa gid sila, kag sa sini nga paagi mahibaluan sang mga tawo sang kalibutan nga ikaw amo ang nagpadala sa akon. Kag mahibaluan man nila nga ginapalangga mo ang mga tumuluo pareho sang imo pagpalangga sa akon.

²⁴ “Amay, gusto ko nga ang ini nga mga tawo nga imo ginhatag sa akon mangin kaupod ko kon diin ako, agod makita man nila ang akon gahom, ang gahom nga imo ginhatag sa akon, tungod kay palangga mo ako bisan sa wala pa matuga ang kalibutan. ²⁵ Matarong nga Amay, ang mga tawo sang kalibutan wala makakilala sa imo. Pero ako nakakilala sa imo, kag ini sila nga akon mga kaupod nakahibalo nga ikaw amo ang nagpadala sa akon. ²⁶ Ginpakilala ko ikaw sa ila, kag ipakilala ko pa gid ikaw agod ang imo paghigugma sa akon mangin ara man sa ila, kag agod ako man mangin ara sa ila.”