Old/New Testament

Si Jehoshafat nga Hari sang Juda

17 Ang nagbulos kay Asa bilang hari amo ang iya anak nga si Jehoshafat. Ginpalig-on ni Jehoshafat ang iya ginharian agod makabato siya sa Israel. ² Ginbutangan niya sang mga soldado ang tanan nga napaderan nga mga banwa sang Juda, kag ginbutangan niya sang mga kampo sang mga soldado ang Juda kag ang mga banwa sang Efraim nga naagaw sang iya amay nga si Asa. ³ Ginaupdan sang Ginoo si Jehoshafat tungod kay sa una nga mga tinuig sang iya paghari ginsunod niya ang pagkabuhi sang iya katigulangan nga si David. Wala siya magdangop sa mga imahen ni Baal ⁴ kundi nagdangop siya sa Dios sang iya amay kag nagsunod sa iya kasuguan sa baylo nga magsunod sa pagginawi sang mga taga-Israel. ⁵ Ginpalig-on sang Ginoo ang ginharian sa idalom sang iya paghari. Nagdala sang mga regalo ang tanan nga taga-Juda sa iya, gani nagmanggaranon gid siya kag nagdungganon. ⁶ Matutom siya sa pagsunod sa mga pamaagi sang Ginoo. Ginpaguba niya sa Juda ang mga simbahan sa mataas nga mga lugar kag ang mga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera.

⁷ Sang ikatatlo nga tuig sang iya paghari, ginpadala niya ang iya mga opisyal nga sila ni Ben Hail, Obadias, Zacarias, Netanel, kag Micaya sa pagtudlo sa mga banwa sang Juda. ⁸ Kaupod nila ang iban nga mga Levita nga sila ni Shemaya, Netania, Zebadia, Asahel, Shemiramot, Jehonatan, Adonia, Tobia, Tob Adonia, kag ang mga pari nga sila ni Elishama kag Jehoram. ⁹ Gindala nila ang Libro sang Kasuguan sang Ginoo kag naglibot sila sa tanan nga banwa sang Juda kag nagpanudlo sa mga tawo.

¹⁰ Ginpahadlok sang Ginoo ang tanan nga ginharian sa palibot sang Juda, gani wala sa ila sing may nagpakig-away kay Jehoshafat. ¹¹ Ang iban nga mga Filistinhon nagdala kay Jehoshafat sang mga regalo kag pilak bilang buhis, kag ang mga Arabo nagdala man sa iya sang 7,700 ka karnero kag 7,700 ka kanding. ¹² Gani naggamhanan pa gid si Jehoshafat. Nagpatindog siya sa Juda sang mabakod nga mga kuta kag sang mga banwa nga bulutangan sang mga bodega. ¹³ Madamo nga mga kinahanglanon ang gintipon niya sa mga banwa sang Juda. Nagbutang man siya sang maayo nga mga soldado sa Jerusalem. ¹⁴ Ang iya mga soldado nalista suno sa ila mga pamilya. Si Adnah amo ang kumander sang 300,000 ka maayo nga mga soldado nga taga-Juda, nga gin-grupo sa tag-1,000. ¹⁵ Ang sunod sa iya amo si Jehohanan nga kumander sang 280,000 ka soldado. ¹⁶ Sunod amo si Amasia nga anak ni Zicri, nga kumander sang 200,000 ka maayo nga mga soldado. Nagbuluntad siya para sa buluhaton sang Ginoo.

¹⁷ Si Eliada, nga isa ka maayo nga soldado, amo ang kumander sang 200,000 ka soldado nga taga-Benjamin. Ini nga mga soldado may mga taming kag mga pana. ¹⁸ Ang sunod sa iya amo si Jehozabad nga kumander sang 180,000 ka armado nga mga soldado.

¹⁹ Amo ini sila ang mga nag-alagad kay Haring Jehoshafat luwas sa mga soldado nga iya ginbutang sa napaderan nga mga banwa sa bug-os nga Juda.

Ginpaandaman ni Micaya si Ahab^(A)

18 Karon, nagmanggaranon kag nagdungganon na gid si Jehoshafat, kag nangin maayo ang iya relasyon kay Haring Ahab sang Israel tungod sa pag-asawahay sang miyembro sang ila pamilya. ² Pagkaligad sang pila ka tuig, nagbisita si Jehoshafat kay Ahab sa Samaria. Nag-ihaw si Ahab sang madamo nga mga karnero kag baka sa pagpapunsyon para kay Jehoshafat kag sa iya mga tinawo. Dayon ginhagad niya si Jehoshafat sa pagsalakay sa Ramot Gilead. ³ Nagsiling siya kay Jehoshafat, “Maupod ka bala sa amon sa pagpakig-away sa Ramot Gilead?” Nagsabat si Jehoshafat, “Handa ako nga mag-upod sa imo, kag handa ako nga ipagamit sa imo ang akon mga soldado. Huo, maupod kami sa inyo sa pagpakig-away. ⁴ Pero pamangkuton ta anay ang Ginoo kon ano ang iya masiling.”

⁵ Gani ginpatawag ni Ahab^[a] ang mga propeta—400 sila tanan, kag ginpamangkot, “Malakat bala kami sa pagpakig-away sa Ramot Gilead ukon indi?” Nagsabat sila, “Lakat, kay padaugon ka sang Dios!” ⁶ Pero nagpamangkot si Jehoshafat, “Wala na bala diri sang iban pa nga propeta sang Ginoo nga aton mapamangkutan?” ⁷ Nagsabat si Ahab kay Jehoshafat, “May isa pa nga puwede naton mapamangkutan kon ano ang isiling sang Ginoo—si Micaya nga anak ni Imla. Pero akig ako sa iya kay wala gid siya sing ginatagna nga maayo parte sa akon kundi puro lang malain.” Nagsabat si Jehoshafat, “Indi ka dapat maghambal sang subong sina.” ⁸ Gani ginpatawag ni Ahab ang isa sa iya mga opisyal kag ginsilingan, “Dal-a ninyo diri gilayon si Micaya nga anak ni Imla.”

⁹ Karon, si Haring Ahab sang Israel kag si Haring Jehoshafat sang Juda, nga nagabayo sang ila harianon nga mga bayo, nagapungko sa ila tagsa ka trono sa atubangan sang linasan nga ara dampi sa puwertahan sang Samaria. Kag nagapamati sila sa ginasiling sang mga propeta. ¹⁰ Si Zedekia nga isa sa mga propeta, nga anak ni Kenaana, may ginhimo nga sulosungay nga salsalon. Nagsiling siya, “Amo ini ang ginasiling sang Ginoo: ‘Paagi sa sini nga sungay, laglagon mo, Haring Ahab, ang mga Arameanhon hasta nga maubos sila.’ ” ¹¹ Amo man ang ginsiling sang tanan nga propeta. Siling nila, “Salakaya ang Ramot Gilead, Haring Ahab, kag magadaog ka, kay itugyan ini sang Ginoo sa imo.”

¹² Sa pihak nga bahin, ang ginsugo sa pagkuha kay Micaya nagsiling sa iya, “Ang tanan nga propeta palareho nga nagsiling nga magadaog ang hari, gani amo man dapat ang imo isiling.” ¹³ Pero nagsiling si Micaya, “Nagasumpa ako sa buhi nga Ginoo nga akon Dios nga ihambal ko lang ang ginapahambal niya sa akon.”

¹⁴ Pag-abot ni Micaya kay Haring Ahab nagpamangkot ang hari sa iya, “Micaya, salakayon bala namon ang Ramot Gilead ukon indi?” Nagsabat si Micaya, “Salakaya ninyo kag magadaog kamo, kay itugyan ini sa inyo.” ¹⁵ Pero nagsiling ang hari kay Micaya, “Pila gid bala ka beses nga pasumpaon ko ikaw nga sugiran mo ako sing matuod sa ngalan sang Ginoo?” ¹⁶ Gani nagsiling si Micaya, “Nakita ko sa palanan-awon nga naglalapta ang mga Israelinhon sa mga kabukiran pareho sa mga karnero nga wala sing manugbantay, kag nagsiling ang Ginoo, ‘Ini nga mga tawo wala na sing pangulo. Papaulia sila nga may kalinong.’ ” ¹⁷ Nagsiling si Ahab kay Jehoshafat, “Indi bala ginsilingan ko na ikaw nga wala gid siya sing maayo nga ginatagna parte sa akon kundi puro lang malain?”

¹⁸ Nagsiling pa si Micaya, “Pamatii ang mensahi sang Ginoo! Nakita ko ang Ginoo nga nagapungko sa iya trono, kag may nagatindog nga mga langitnon nga mga tinuga sa iya tuo kag wala. ¹⁹ Kag nagsiling ang Ginoo, ‘Sin-o ang magahaylo kay Haring Ahab nga magsalakay sa Ramot Gilead agod mapatay siya didto?’ Lain-lain ang sabat sang langitnon nga mga tinuga. ²⁰ Sang ulihi may espiritu nga nagpalapit sa Ginoo kag nagsiling, ‘Ako ang magahaylo sa iya.’ Nagpamangkot ang Ginoo, ‘Sa ano nga paagi?’ ²¹ Nagsabat siya, ‘Malakat ako kag pahambalon ko sing binutig ang mga propeta ni Ahab.’ Nagsiling ang Ginoo, ‘Lakat kag himua ina. Magamadinalag-on ka sa paghaylo sa iya.’ ”

²² Nagsiling dayon si Micaya, “Amo ato ang natabo. Ginpadal-an sang Ginoo ang imo mga propeta sang espiritu nga nagpahambal sa ila sing binutig. Ginbuot sang Ginoo nga malaglag ka.” ²³ Nagpalapit si Zedekia kay Micaya kag gintampa siya. Kag nagsiling si Zedekia, “Paano ka makasiling nga ang Espiritu sang Ginoo naghalin sa akon kag nagpakighambal sa imo?” ²⁴ Nagsabat si Micaya, “Mahibaluan mo ini sa adlaw nga mapierdi kamo sa inaway kag manago ka sa pinakasulod nga kuwarto sang balay.”

²⁵ Nagmando dayon si Ahab, “Dakpa ninyo si Micaya kag dal-a pabalik kay Amon nga pangulo sang banwa kag kay Joash nga akon anak. ²⁶ Kag silinga ninyo sila nga nagmando ako nga prisohon ini nga tawo kag hatagan siya sang tinapay lang kag tubig hasta makabalik ako halin sa inaway nga wala maano.”

²⁷ Nagsiling si Micaya, “Kon makabalik ka pa nga wala maano, ti, ang Ginoo wala naghambal paagi sa akon.” Dayon nagsiling si Micaya sa tanan nga tawo didto, “Tandai ninyo ang akon ginsiling!”

Napatay si Ahab^(B)

²⁸ Gani nagsalakay sa Ramot Gilead si Haring Ahab sang Israel kag si Haring Jehoshafat sang Juda. ²⁹ Nagsiling si Ahab kay Jehoshafat, “Sa tion sang inaway indi ako magpakilala nga ako ang hari, pero ikaw iya magsuksok sang imo harianon nga bayo.” Gani nagpakuno-kuno si Ahab, kag nagpakig-away sila.

³⁰ Karon, nagmando ang hari sang Aram^[b] sa mga kumander sang iya mga karwahe, “Indi ninyo pagsalakayon si bisan sin-o, kundi ang hari lang sang Israel.” ³¹ Pagkakita sang mga kumander sang mga karwahe kay Jehoshafat, naghunahuna sila nga siya ang hari sang Israel, gani ginsalakay nila siya. Pero nagpangayo sang bulig sa Ginoo si Jehoshafat, kag ginbuligan niya siya paagi sa pagpalikaw sang iya mga kaaway sa iya. ³² Kay sang matalupangdan sang mga kumander sang mga karwahe nga indi gali siya ang hari sang Israel, nag-untat sila sa paglagas sa iya.

³³ Pero sang nagapamana ang isa ka Arameanhon nga soldado sa mga soldado sang Israel, nalagpatan nga naigo niya si Haring Ahab sang Israel sa tinabuan sang iya panagang sa dughan. Nagsiling si Haring Ahab sa nagadala sang iya karwahe, “Ipalayo ako sa inaway! Kay napilasan ako.” ³⁴ Puwerte na gid ang inaway sadto nga adlaw, kag ang hari sang Israel nagasandig na lang sa iya karwahe nga nagaatubang sa mga Arameanhon hasta maghapon. Kag sang nagasalop na ang adlaw, napatay siya.

Ginhugasan ni Jesus ang mga Tiil sang iya mga Sumulunod

13 Sa wala pa mag-abot ang adlaw sang Piesta sang Paglabay sang Anghel, nahibaluan na nga daan ni Jesus nga nag-abot na ang tion nga mahalin na siya sa sini nga kalibutan kag mabalik sa Amay. Palangga gid niya ang iya mga sumulunod diri sa kalibutan, kag hasta sa katapusan ginpakita niya ang iya pagpalangga.

² Sang gab-i na, nagpanihapon si Jesus kag ang iya mga sumulunod. Karon, napasulod na nga daan ni Satanas sa hunahuna ni Judas nga anak ni Simon Iscariote^[a] ang handom nga traiduran niya si Jesus. ³ Nahibaluan ni Jesus nga ang tanan nga gahom ginhatag na sang Amay sa iya. Nahibaluan man niya nga sa Dios siya naghalin kag sa Dios man siya mabalik. ⁴ Samtang sa lamisa pa ang iya mga sumulunod, nagtindog siya kag nag-uba sang iya pangguwa nga bayo. Pagkatapos nagkuha siya sang tuwalya kag ginwagkos niya ini sa iya hawak. ⁵ Ginbubuan dayon niya sang tubig ang labador kag ginpanghugasan niya ang mga tiil sang iya mga sumulunod. Ang kada mahugasan niya nga tiil, ginapahiran dayon niya sang tuwalya nga iya ginwagkos sa iya hawak. ⁶ Pag-abot niya kay Simon Pedro, nagsiling si Simon sa iya, “Ginoo, hugasan mo bala ang akon mga tiil?” ⁷ Ginsabat siya ni Jesus, “Karon indi mo pa maintiendihan kon ano ang kahulugan sining akon ginahimo, pero maintiendihan mo man ini sa ulihi.” ⁸ Nagsiling si Pedro, “Indi gid puwede nga ikaw ang maghugas sang akon mga tiil.” Pero nagsiling si Jesus sa iya, “Ti kon indi ka magpahugas sang imo mga tiil sa akon, indi ka na akon kaupod.” ⁹ Gani nagsiling si Simon Pedro, “Ti kon amo sina Ginoo, indi lang ang akon mga tiil ang imo hugasan, kundi pati man ang akon mga kamot kag ang akon ulo.” ¹⁰ Pero nagsiling si Jesus, “Ang nakapaligo, limpyo na ang iya bug-os nga lawas, kag indi na kinahanglan nga hugasan pa luwas lamang sa iya mga tiil. Limpyo na kamo, pero indi tanan kamo.” ¹¹ (Nagsiling siya nga indi limpyo ang tanan tungod kay nahibaluan niya kon sin-o ang magatraidor sa iya.)

¹² Sang nahugasan na ni Jesus ang ila mga tiil, ginsuksok niya liwat ang iya pangguwa nga bayo kag nagbalik sa lamisa. Nagpamangkot dayon siya sa ila, “Ti, naintiendihan bala ninyo kon ano ang kahulugan sang akon ginhimo sa inyo? ¹³ Ginatawag ninyo ako nga Manunudlo kag Ginoo, kag husto ina, kay ako gid man ang inyo Manunudlo kag Ginoo. ¹⁴ Ti kon ako gani nga inyo Ginoo kag Manunudlo naghugas sang inyo mga tiil, dapat man nga maghinugasay kamo sang inyo mga tiil. ¹⁵ Ginhimo ko ini bilang halimbawa agod sundon ninyo. Gani himuon man ninyo sa isa kag isa ining akon ginhimo sa inyo. ¹⁶ Sa pagkamatuod, ginasugid ko sa inyo nga wala sing suluguon nga labaw pa sa iya agalon, kag wala sing sinugo nga labaw pa sa nagsugo sa iya. ¹⁷ Karon nga nahibaluan na ninyo ini nga mga butang, bulahan kamo kon inyo ini himuon.

¹⁸ “Wala ako nagasiling nga bulahan kamo tanan, kay kilala ko ang akon mga ginpili. Pero kinahanglan nga matuman ang ginasiling sang Kasulatan nga ‘ang tawo nga nagasalo sa akon sa pagkaon amo pa ang nagtraidor sa akon.’^{[b] 19} Ginasugid ko na ini nga daan sa inyo samtang wala pa matabo, agod nga kon matabo na magapati kamo nga ako amo gid man ang Cristo. ²⁰ Sa pagkamatuod, ginasugid ko sa inyo nga ang nagabaton sa mga tawo nga akon ginapadala nagabaton man sa akon, kag ang nagabaton sa akon nagabaton man sa nagpadala sa akon.”