Old/New Testament

Ang Palanan-awon ni Daniel Parte sa Karnero kag sa Kanding

8 Sang ikatatlo nga tuig sang paghari ni Belshazar, may palanan-awon liwat ako. ² Sa akon palanan-awon nakita ko nga nagatindog ako sa higad sang Suba sang Ulai didto sa napaderan nga siyudad sang Susa, sa probinsya sang Elam. ³ Dayon may nakita ako nga isa ka lalaki nga karnero nga nagatindog sa higad sang suba. May duha siya ka malaba nga sungay. Pero sang ulihi naglaba pa gid ang isa ka sungay sang sa isa. ⁴ Nakita ko siya nga nagapanungay sa bisan diin nga lugar. Wala sing iban nga sapat nga makapugong sa iya, kag wala man sing may makapalagyo sa iya. Gani pagusto lang siya sa iya ginahimo kag nangin gamhanan siya.

⁵ Samtang ginatan-aw ko ato, gulpi lang nga may nag-abot nga kanding halin sa nakatundan. Naglibot ini sa kalibutan nga wala nagadapat ang iya mga tiil sa duta sa kadasigon. May pinasahi siya nga sungay sa ulot sang iya mga mata. ⁶ Ginsalakay niya sang bug-os niya nga kusog ang lalaki nga karnero nga may duha ka sungay, nga nakita ko nga nagatindog sa higad sang suba. ⁷ Sa iya puwerte nga kaakig, wala niya pag-untati salakay ang karnero hasta nga napungal ang duha ka sungay sini. Indi na makabato ang karnero, gani natumba ini kag gintasak-tasak sang kanding. Wala gid sing may nakabulig sa iya. ⁸ Nangin gamhanan pa gid ang kanding. Pero sang puwerte na gid ang iya pagkagamhanan, napungal ang iya sungay. Pero gintubuan ini sang apat ka pinasahi nga mga sungay nga nagapuntirya sa apat ka direksyon sang kalibutan.

⁹ Ang isa sang apat gintubuan sang gamay nga sungay. Nangin gamhanan ini nga sungay sa bagatnan kag sa sidlangan kag sa matahom nga duta sang Israel. ¹⁰ Ang iya pagkagamhanan naglambot hasta sa kalangitan kag ginpanghulog niya ang iban nga langitnon nga mga tinuga kag mga bituon, kag dayon gintasak-tasak niya. ¹¹ Ginkabig niya ang iya kaugalingon nga mas gamhanan sang sa Pangulo sang langitnon nga mga tinuga.^[a] Ginpauntat niya ang adlaw-adlaw nga paghalad sa templo sang Dios, kag ginhalitan niya ang templo. ¹² Sa sini nga paglapas niya, ginpasakop sa iya ang langitnon nga mga tinuga kag ang adlaw-adlaw nga paghalad. Ginbaliwala niya ang kamatuoran, kag nagmadinalag-on siya sa iya mga ginhimo.

¹³ Dayon nabatian ko ang duha ka anghel nga nagaestoryahanay. Nagpamangkot ang isa ka anghel sa isa, “Ano ayhan kalawig ang katumanan sang palanan-awon parte sa pagpauntat sang adlaw-adlaw nga paghalad, sa paglapas sa templo nga mangin kabangdanan nga pabay-an ini, sa pagtugyan sa templo sa mga kaaway, kag sa pagtasak-tasak sang langitnon nga mga tinuga?”^{[b] 14} Nagsabat sa iya ang isa ka anghel, “Matabo ini sa sulod sang 2,300 ka aga kag hapon^[c] kag dayon limpyuhan ang templo.”

Ginsaysay ni Gabriel ang Kahulugan sang Damgo

¹⁵ Samtang nagatan-aw ako sang sadto nga palanan-awon kag nagahunahuna kon ano ang iya kahulugan, gulpi lang nga may nagtindog sa akon atubangan nga daw sa tawo. ¹⁶ Dayon may nabatian ako nga tingog sang tawo halin sa Suba sang Ulai nga nagsiling, “Gabriel, isaysay sa iya ang kahulugan sang palanan-awon nga iya nakita.”

¹⁷ Sang nagpalapit si Gabriel sa akon, nagluhod ako sa kahadlok. Pero nagsiling siya, “Tawo, dapat maintiendihan mo nga ang imo palanan-awon parte sa katapusan nga tion.” ¹⁸ Samtang nagapakighambal siya sa akon, nalipong ako nga nagahapa sa duta. Pero gin-uyatan niya ako kag ginpabangon. ¹⁹ Nagsiling siya, “Sugiran ko ikaw kon ano ang matabo sa palaabuton kon ipakita na sang Dios ang iya kaakig, kay gintalana na ina nga katapusan nga tion. ²⁰ Atong karnero nga may duha ka sungay nagarepresentar sang mga ginharian sang Media kag Persia. ²¹ Atong kanding nagarepresentar sang ginharian sang Grecia, kag ang dako nga sungay sa ulot sang iya mga mata nagarepresentar sang nahauna nga hari. ²² Ang apat ka sungay nga nagtubo sang mapungal ang nahauna nga sungay nagarepresentar sang apat ka ginharian sang Grecia nga nagbinahin-bahin. Pero ang ila mga hari indi pareho kagamhanan sa hari nga nauna sa ila.

²³ “Sa ulihi nga mga inadlaw sang paggahom sang sini nga mga hari, sa tion nga ang ila pagpakasala puwerte na gid, magahari ang isa ka mapintas kag madaya nga hari. ²⁴ Mangin gamhanan siya, pero indi pareho kagamhanan sa hari nga nauna sa iya.^[d] Matingala ang mga tawo sa himuon niya nga pagpanglaglag, kag mangin madinalag-on siya sa bisan ano nga iya pagahimuon. Laglagon niya ang gamhanan nga mga tawo kag ang pinili nga katawhan sang Dios. ²⁵ Tungod sa iya abilidad, mangin madinalag-on siya sa iya pagpangdaya. Magapabugal siya sang iya kaugalingon, kag madamo nga mga tawo ang pamatyon niya nga wala sing pulupaandam. Magabato pa gid siya sa Pangulo sang mga pangulo. Pero sa ulihi, laglagon siya indi sa gahom sang tawo kundi sa gahom sang Dios.

²⁶ “Daniel, matuod gid ang ginsugid ko sa imo parte sa pagpauntat sang aga kag hapon^[e] nga mga paghalad. Pero indi mo lang anay pag-ipanugid ini kay madugay pa man ini matabo.”

²⁷ Pagkatapos sadto, ako, si Daniel, nagpalangluya kag nagmasakit sing mga pila ka adlaw. Pag-ayo ko, nagbalik ako sa trabaho nga gintugyan sa akon sang hari. Pero sige gihapon ang akon palibog sadtong palanan-awon nga akon nakita. Mabudlay ato intiendihon.

Nagpangamuyo si Daniel para sa mga Israelinhon

9 ^1-2 Si Darius nga Medianhon nga anak ni Ahasuerus^[f] amo sadto ang hari sa bug-os nga Babilonia. Sang nahauna nga tuig sang iya paghari, nahibaluan ko sa mga Kasulatan nga magapabilin nga guba ang Jerusalem sa sulod sang 70 ka tuig, subong sang ginsiling sang Ginoo kay Propeta Jeremias. ³ Tungod sadto, nagdangop ako sa Ginoong Dios sa pangamuyo. Nagpuasa ako, nagsuksok sang sako, kag nagbutang sang abo sa akon ulo.^{[g] 4} Amo ini ang akon ginsiling sang nagpangamuyo ako sa Ginoo nga akon Dios kag nagtuad sang akon mga sala kag sang sala sang mga Israelinhon:

“Ginoo, gamhanan ka kag makatilingala nga Dios. Matutom ka sa pagtuman sang imo promisa nga higugmaon mo ang nagahigugma sa imo kag nagatuman sang imo mga sugo. ⁵ Nakasala kami sa imo. Naghimo kami sang mga kalautan kag ginsikway namon ang imo mga sugo kag pagsulundan. ⁶ Wala kami namati sa imo mga alagad nga mga propeta nga ginsugo mo nga magpakighambal sa amon mga hari, mga pangulo, mga katigulangan, kag sa tanan nga katawhan sang Israel.

⁷ “Matarong ka gid, Ginoo, pero kami iya makahuluya bisan subong. Matuod ini sa tanan nga pumuluyo sang Juda kag Jerusalem, kag sa tanan nga Israelinhon nga ginlapta mo sa malapit kag sa malayo nga mga lugar tungod sang ila paglapas sa imo. ⁸ Makahuluya kami, Ginoo, pati ang amon mga hari, mga pangulo, kag mga katigulangan, tungod nga nakasala kami sa imo. ⁹ Pero maluluy-on gihapon ikaw kag mapinatawaron bisan pa nga naglapas kami sa imo. ¹⁰ Wala kami nagtuman sa imo tungod wala kami nagsunod sa mga sugo nga ginhatag mo sa amon paagi sa imo mga alagad nga mga propeta. ¹¹ Naglapas ang tanan nga Israelinhon sa imo mga sugo; indi nila luyag magtuman sa imo ginsiling. Kag tungod sang amon pagpakasala, nag-abot sa amon ang pagpakamalaot nga nasulat sa Kasuguan ni Moises nga imo alagad. ¹² Gintuman mo ang imo ginsiling kontra sa amon kag sa amon mga pangulo nga silutan mo kami sing puwerte gid. Gani wala gid sing natabo diri sa kalibutan pareho sang natabo sa Jerusalem. ¹³ Nag-abot ini nga silot sa amon suno sa nasulat sa Kasuguan ni Moises. Pero Ginoo nga amon Dios, bisan amo ini ang natabo sa amon wala gihapon kami nagtinguha sa paglipay sa imo paagi sa pagtalikod sa amon mga sala kag pagsapak sa imo kamatuoran. ¹⁴ Handa ka nga silutan kami; kag ginhimo mo na gani tungod kay husto ka sa tanan mo nga ginahimo. Pero sa gihapon wala kami nagtuman sa imo.

¹⁵ “O Ginoo nga amon Dios, ginpakita mo ang imo gahom paagi sa paghilway mo sa imo katawhan halin sa Egipto, kag tungod sini nangin bantog ka hasta subong. Ginaako namon nga nakasala kami kag naghimo sang kalautan. ¹⁶ Gani, Ginoo, suno sa imo husto nga ginahimo, nagapakitluoy ako nga kuhaon mo na ang imo kaakig sa Jerusalem, ang imo siyudad kag balaan^[h] nga bukid. Tungod sang amon mga sala kag sang sala sang amon mga katigulangan, ginapakahuy-an kami kag ang Jerusalem sang mga tawo sa amon palibot.

¹⁷ “Gani, O Dios, pamatii ang akon pangamuyo kag pagpakitluoy. Para mapadunggan ka Ginoo, patinduga liwat ang imo templo^[i] nga naguba kag ginpabay-an na lang. ¹⁸ O Dios, pamatii ako. Tan-awa ang amon makaluluoy nga kahimtangan kag ang pagkaguba sang imo siyudad nga sa diin ginakilala ka nga Dios. Wala kami nagapangamuyo sa imo tungod kay matarong kami, kundi tungod kay nahibaluan namon nga maluluy-on ka gid. ¹⁹ Pamatii kami, Ginoo, kag patawara. Buligi kami sa gilayon para mapadunggan ka, kay ginakilala ka nga Dios sa imo siyudad kag sang imo katawhan.”

Ginsaysay ni Gabriel ang Kahulugan sang Tagna

²⁰ Padayon ako nga nagapangamuyo kag nagatuad sang akon mga sala kag sang sala sang akon mga kasimanwa nga mga Israelinhon. Nagapakitluoy ako sa Ginoo nga akon Dios para sa iya balaan nga bukid. ²¹ Kag samtang nagapangamuyo ako, madasig nga naglupad pakadto sa akon si Gabriel nga nakita ko anay sa akon palanan-awon. Oras sadto sang pangsirom nga halad.^{[j] 22} Ginpaintiendi niya ako, siling niya, “Daniel, nagkadto ako diri para paintiendihon ka parte sa tagna. ²³ Kay sang pagsugod mo pa lang pangamuyo may ginpahayag na ang Dios, kag nagkadto ako diri para isugid ini sa imo, tungod kay palangga ka sang Dios. Gani pamatian mo kag intiendihon ang isaysay ko sa imo:

²⁴ “Nagtalana ang Dios sang 490 ka tuig^[k] sa balaan nga siyudad kag sa imo mga kasimanwa para mauntat ang ila pagrebelde kag pagpakasalasa Dios, para matubos sila sa ila mga sala, para mapaluntad sang Dios ang pagkamatarong nga magapadayon hasta san-o, para matuman ang palanan-awon kag tagna, kag para madedikar liwat ang templo sa Dios.

²⁵ “Dapat mo mahibaluan kag maintiendihan nga halin sa tion sang pagmando nga patindugon liwat ang Jerusalem hasta sa pag-abot sang pangulo nga pinili sang Dios, magaligad ang 49 ka tuig. ^[l] Kag sa sulod sang 434 ka tuig^[m] patindugon liwat ang Jerusalem nga may mga plasa kag depensa. Ina nga panahon magamo. ²⁶ Pagkatapos sang 434 ka tuig,^[n] pagapatyon ang pangulo nga pinili sang Dios nga wala sing may magbulig sa iya.^[o] Dayon magaabot ang isa ka hari kag halitan^[p] sang iya mga tinawo ang siyudad kag ang templo. Kag suno sa gintalana sang Dios, ang kalaglagan kag ang pag-ilinaway magapadayon hasta sa katapusan. Ang katapusan nga mga inadlaw magaabot nga daw sa baha. ²⁷ Ato nga hari magahimo sang malig-on nga kasugtanan sa madamo nga mga katawhan sa sulod sang pito ka tuig. Pero pagkaligad sang tatlo ka tuig kag tunga, pauntaton niya ang mga paghalad kag ibutang niya sa templo ang makangilil-ad nga butang nga mangin kabangdanan nga pabay-an ang templo. Magapabilin ini didto hasta nga mag-abot ang katapusan sang sina nga hari, suno sa gintalana sang Dios.”

Ang Palanan-awon ni Daniel sa Higad sang Suba sang Tigris

10 Sang ikatatlo nga tuig sang paghari ni Cyrus sa Persia, may ginpahayag nga mensahi kay Daniel, nga ginatawag man nga Belteshazar. Matuod ang mensahi, kag parte ini sa puwerte nga inaway. Ginpaintiendi ini kay Daniel sa isa ka palanan-awon. ² Amo ini ang natabo suno kay Daniel:

Sadto nga tion, tatlo ka semana ang akon pagpangasubo. ³ Wala gid ako magkaon sang manamit nga pagkaon ukon karne, wala ako mag-inom sang bino, kag wala gid ako nagbutang sang pahamot sa akon lawas hasta matapos ang tatlo ka semana.

⁴ Sang ika-24 nga adlaw sang nahauna nga bulan, didto ako nagatindog sa higad sang dako nga Suba sang Tigris. ⁵ Kag didto may nakita ako nga daw sa tawo nga nagabayo sang linen, kag may wagkos sa iya hawak nga puro nga bulawan. ⁶ Ang iya lawas nagaidlak pareho sang isa ka malahalon nga bato. Ang iya nawong nagaidlab pareho sang kilat, kag ang iya mata nagasiga pareho sang suga. Ang iya mga kamot kag tiil nagaidlak nga daw sa ginpahining nga saway, kag ang iya tingog mabaskog gid nga daw sa ginahod sang madamo nga mga tawo.

⁷ Ako lang gid ang nakakita sang sadto nga palanan-awon. Ang akon mga kaupod wala nakakita sini, pero ginkulbaan sila kag nagpalanago tungod sa kahadlok. ⁸ Gani ako lang gid isa ang nabilin nga nagatan-aw sa sadtong makatilingala nga palanan-awon. Nagpalanglapsi ako kag nagpalangluya. ⁹ Dayon nabatian ko nga naghambal ato nga tawo. Kag samtang nagahambal siya, nalipong ako kag natumba sa duta. ¹⁰ Dayon gin-uyatan niya ako kag ginbuligan nga makaluhod kag makapanukod samtang nagapalangurog ako. ¹¹ Nagsiling siya, “Daniel, palangga ka sang Dios. Tindog ka kag magpamati sing maayo sa akon ihambal sa imo, kay ginpadala ako diri sang Dios sa imo.” Sang paghambal niya sadto, nagtindog ako nga nagapalangurog. ¹² Nagsiling siya dayon, “Daniel, indi ka magkahadlok. Kay sang nahauna pa lang nga adlaw sang imo pagpaubos sa Dios kag paghandom nga maintiendihan mo ang mga palanan-awon, ginsabat na sang Dios ang imo pangamuyo. Gani nagkadto ako diri sa pagdala sang sabat sa imo pangamuyo. ¹³ Ugaling wala dayon ako makaabot diri, tungod kay sa sulod sang 21 ka adlaw ginsablagan ako sang pangulo^[q] sang ginharian sang Persia. Maayo lang gani kay ginbuligan ako ni Micael nga isa sa mga pangulo sang mga anghel, tungod kay ako lang ang nagapakig-away kontra sa pangulo sang Persia. ¹⁴ Karon, ari ako agod ipaintiendi sa imo kon ano ang matabo sa imo kapareho nga mga Israelinhon sa palaabuton, kay ang imo palanan-awon parte sa matabo sa palaabuton.”

¹⁵ Samtang nagahambal siya sadto, nagluhod ako, kag indi ako makahambal. ¹⁶ Dayon, ini siya nga daw sa tawo, gintandog niya ang akon bibig kag sa liwat nakahambal ako. Nagsiling ako sa iya nga nagatindog sa akon atubangan, “Sir, lain gid ang akon pamatyag kag nagapalangluya ako tungod sadtong akon nakita nga palanan-awon. ¹⁷ Paano pa ako makapakighambal sa imo kay wala na ako sang kusog kag halos indi na ako makaginhawa?”

¹⁸ Gani gintandog niya liwat ako kag nagbalik ang akon kusog. ¹⁹ Nagsiling siya sa akon, “Ikaw nga palangga sang Dios, indi ka magkahadlok ukon magkabalaka. Magpakabaskog ka gid.” Sang paghambal niya sadto sa akon, nagbaskog ako. Dayon nagsiling ako sa iya, “Sir, padayuna ang imo paghambal kay ginpabaskog mo na ako.” ²⁰ Nagsabat siya, “Kinahanglan nga magbalik ako sa pagpakig-away sa pangulo sang Persia. Paghalin ko sa sina nga pagpakig-away, magaabot ang pangulo^[r] sang Grecia. Pero nakahibalo ka bala kon ngaa nagkadto ako diri sa imo? ²¹ Nagkadto ako para isaysay sa imo kon ano ang nasulat sa Libro sang Kamatuoran. Sa akon nga pagpakig-away, wala sing iban nga nagabulig sa akon kundi si Micael gid lang, ang pangulo^[s] sang Israel.

¹ Ako nga manugdumala sang mga tumuluo nagapangamusta sa imo, Gaius, nga akon hinigugma gid nga utod kay Cristo.

² Kabay pa nga maayo ang imo lawas kag ang imo kahimtangan dira, subong nga nahibaluan ko nga maayo ang imo espirituhanon nga kahimtangan. ³ Nalipay gid ako sang pag-abot diri sang pila ka mga utod naton nga nagsugid nga matutom ka gid sa kamatuoran, subong nga nahibaluan ko nga nagakabuhi ka suno sa sini nga kamatuoran. ⁴ Wala na sang makahatag kalipay sa akon nga sobra pa sang mabatian ko nga ang akon mga anak sa pagtuo nagakabuhi suno sa kamatuoran.

⁵ Hinigugma ko nga Gaius, masaligan ka gid matuod, kay ginaatipan mo gid ang aton mga utod nga nagaagi dira bisan pa indi mo sila kilala. ⁶ Ginsugiran nila ang iglesya diri parte sang imo paghigugma nga ginpakita sa ila. Kon mahimo, pag-abot nila dira sa inyo, buligan mo sila sa paagi nga malipay ang Dios, agod nga makapadayon sila sa ila paglakat. ⁷ Kay nagapanglakaton sila sa pagtudlo parte kay Cristo, kag wala gid sila nagabaton sing bulig halin sa mga tawo nga wala nakakilala sa Dios. ⁸ Gani kita nga mga tumuluo dapat gid magbulig sa mga tawo nga pareho nila agod nga may bahin man kita sa ila pagpangabudlay para sa kamatuoran.

⁹ Ginsulatan ko ang iglesya dira, pero si Diotrefes nga gusto magpangulo sa inyo indi magpamati sa amon. ¹⁰ Gani sa pag-abot ko dira isugid ko sa inyo ang tanan niya nga ginahimo, tungod nga tama kalain sang iya mga ginapanghambal nga butig parte sa amon. Kag indi lang ina, kundi indi man niya pagbatunon ang aton mga utod kay Cristo nga nagaagi dira. Ginapunggan pa niya kag ginapahalin sa iglesya ang gusto magbaton sa ila.

¹¹ Hinigugma ko nga Gaius, indi pagsunda ang malain nga ginahimo sang sina nga tawo. Sunda ang maayo. Ang nagahimo sang maayo iya sang Dios, pero ang nagahimo sang malain wala makakilala sa Dios. ¹² Tan-awa si Demetrius. Ang tanan nga tumuluo nagasugid nga maayo siya nga tawo, kag makita sa iya kabuhi nga nagasunod siya sa kamatuoran. Kami nagapamatuod man nga maayo siya nga tawo, kag nahibaluan mo nga matuod ang amon ginasugid.

¹³ Madamo pa kuntani ang akon isugid sa imo, pero indi ko na lang pag-isulat. ¹⁴ Masugilanon lang kita ugaling kon mag-abot ako dira kay may plano ako nga magpakigkita sa imo sa labing madali.

¹⁵ Kabay pa nga maayo ang imo kahimtangan. Ang imo mga abyan diri nagapangamusta sa imo. Ipaabot mo man ang akon pagpangamusta sa tagsa-tagsa naton ka abyan dira.