Beginning
Li Jesús quixqˈuirtesi jun li cui̱nk mutzˈ ru chalen saˈ xyoˈlajic
9 Nak yo̱ chi xic li Jesús, quiril jun li cui̱nk mutzˈ ru chalen saˈ xyoˈlajic. 2 Eb lix tzolom li Jesús queˈxpatzˈ re: ―At tzolonel, ¿cˈaˈut nak mutzˈ ru li cui̱nk aˈin? ¿Ani cuan xma̱c? ¿Ma li cui̱nk aˈin malaj ut lix naˈ xyucuaˈ? chanqueb. 3 Li Jesús quixye: ―Ma̱ ani cuan xma̱c. Chi moco aˈan, chi moco lix naˈ xyucuaˈ. Aˈan xcˈul chi joˈcan yal re nak ta̱cˈutbesi̱k lix cuanquilal li Dios, chan. 4 Tento nak tinse̱ba cuib chixba̱nunquil li cˈaˈru naraj li Dios li xtaklan chak cue. Anakcuan xcutanquil xba̱nunquil xban nak ta̱cuulak xkˈehil nak ma̱ ani chic ta̱ru̱k ta̱cˈanjelak. 5 Nak toj cua̱nkin saˈ ruchichˈochˈ, la̱in tincutanobresi lix cˈaˈuxeb li cuanqueb saˈ ruchichˈochˈ, chan. 6 Nak ac xye aˈin, li Jesús quichu̱bac saˈ chˈochˈ. Riqˈuin lix chu̱b quixyi̱b li sulul. Ut quixyul saˈ rix ru li mutzˈ. 7 Ut quixye re: ―Ayu. Chˈaj chak la̱ cuu saˈ li haˈ Siloé, chan. Siloé naraj naxye “taklanbil chak”. Li mutzˈ co̱ ut quixchˈaj chak li ru ut na‑iloc chic nak quisukˈi chak. 8 Ut eb li rech cabal ut chixjunileb li nequeˈnaˈoc nak mutzˈ ru, queˈxye: ―¿Ma ma̱cuaˈ ta biˈ aˈan li nacˈojla chire be chixtzˈa̱manquil cˈaˈru re? chanqueb. 9 Ut cuan li queˈyehoc: ―Ya̱l. Aˈan li cui̱nk, chanqueb. Cuan cuiˈchic li queˈxye: ―Chanchan aˈan, aban ma̱cuaˈ, chanqueb. Ut li cui̱nk quixye: ―La̱in li cui̱nk aˈan, chan. 10 Ut queˈxye re: ―Cui la̱at li cui̱nk aˈan, ¿chanru nak xtehon li xnakˈ a̱cuu? chanqueb. 11 Quichakˈoc li cui̱nk ut quixye reheb: ―Li cui̱nk Jesús xcˈabaˈ, quixyi̱b li sulul. Quixyul saˈ rix cuu ut quixye cue nak tinxic chi chˈajoc saˈ li haˈ Siloé. Joˈcan nak co̱in ut quinchˈaj li cuu ut anakcuan nin‑iloc chic, chan li cui̱nk. 12 Ut queˈxye re: ―¿Bar cuan li cui̱nk aˈan? chanqueb. Ut li cui̱nk quixye reheb: ―Incˈaˈ ninnau bar cuan, chan. 13 Ut queˈxcˈam riqˈuineb laj fariseo li cui̱nk li mutzˈ nak quicuan, 14 xban nak li Jesús quixyi̱b li sulul saˈ li hiloba̱l cutan ut quixqˈue chi iloc li mutzˈ. 15 Ut eb laj fariseo queˈxpatzˈ cuiˈchic re li cui̱nk chanru nak quiteli li xnakˈ ru. Li cui̱nk quixye reheb: ―Li Jesús quixqˈue li sulul saˈ rix cuu, ut quinchˈaj li cuu ut anakcuan nin‑iloc chic, chan. 16 Cuanqueb laj fariseo queˈxye: ―Li cui̱nk aˈan, li Jesús xcˈabaˈ, moco taklanbil ta chak xban li Dios xban nak incˈaˈ naxqˈue xlokˈal li hiloba̱l cutan, chanqueb. Ut cuanqueb cuiˈchic queˈyehoc re: ―¿Chanru nak tixba̱nu li milagro junak cui̱nk aj ma̱c? chanqueb. Xban nak jalan jala̱nk nequeˈxcˈoxla chirix li Jesús, incˈaˈ chic junajeb xchˈo̱leb. 17 Joˈcan nak eb laj fariseo queˈxpatzˈ cuiˈchic re li cui̱nk, li mutzˈ nak quicuan. Queˈxye re: ―Ut la̱at, ¿cˈaˈru nacaye chirix li cui̱nk aˈin li xqˈuehoc a̱cue chi iloc? chanqueb re. Ut li cui̱nk quixye reheb: ―La̱in ninye nak aˈan profeta, chan. 18 Ut eb laj judío li nequeˈtaklan incˈaˈ queˈraj xpa̱banquil nak li cui̱nk mutzˈ junxil ut na‑iloc chic. Joˈcan nak queˈxtakla xbokbal lix naˈ xyucuaˈ. 19 Ut queˈxpatzˈ reheb: ―¿Ma aˈin le̱ ralal? ¿Ma ya̱l nak mutzˈ li ru chalen saˈ xyoˈlajic? ¿Chanru nak na‑iloc chic anakcuan? chanqueb. 20 Queˈchakˈoc lix naˈ xyucuaˈ ut queˈxye: ―La̱o nakanau nak aˈan li kalal. Ut nakanau nak aˈan mutzˈ chalen saˈ xyoˈlajic. 21 Abanan incˈaˈ nakanau ani xtehoc li ru chi moco nakanau chanru nak na‑iloc chic. Patzˈomak re aˈan. Ac cuan xchihab. Tixnau chic xsumenquil aˈan, chanqueb. 22 Queˈxye chi joˈcan lix naˈ xyucuaˈ xban nak queˈxucuac xbaneb li nequeˈtaklan saˈ xya̱nkeb laj judío xban nak ac cˈu̱banbil ru xbaneb cui ani tixye nak li Jesús, aˈan li Cristo, li jun aˈan incˈaˈ chic ta̱cˈulekˈ saˈ li cab li nequeˈxchˈutub cuiˈ ribeb laj judío. 23 Joˈcan nak lix naˈ xyucuaˈ queˈxye: ―Aˈan ac cuan xchihab. Patzˈomak re aˈan.― 24 Eb laj fariseo queˈxbok cuiˈchic xcaˈ sut li cui̱nk, li mutzˈ nak quicuan, ut queˈxye re: ―Saˈ xcˈabaˈ li Dios ta̱ye ke li xya̱lal. La̱o nakanau nak li cui̱nk aˈan aj ma̱c, chanqueb re. 25 Li cui̱nk, li mutzˈ nak quicuan, quixye reheb: ―La̱in incˈaˈ ninnau ma aj ma̱c malaj ut incˈaˈ. Caˈaj cuiˈ li ninnau la̱in nak mutzˈin nak xincuan ut anakcuan nin‑iloc chic, chan. 26 Ut queˈxye cuiˈchic re: ―¿Cˈaˈru xba̱nu a̱cue? ¿Chanru nak xatxqˈue chi iloc? chanqueb. 27 Li cui̱nk quixye reheb: ―Ac xinye e̱re chanru xba̱nu nak xinixqˈue chi iloc ut incˈaˈ xeraj xpa̱banquil. ¿Cˈaˈut nak te̱raj te̱rabi cuiˈchic? ¿Ma te̱raj ajcuiˈ oc chokˈ xtzolom la̱ex? chan reheb. 28 Ut queˈxhob li cui̱nk ut queˈxye re: ―La̱at xtzolom li cui̱nk aˈan. La̱o incˈaˈ. La̱o xtzolom laj Moisés, chanqueb re. 29 ―La̱o nakanau nak li Dios quia̱tinac riqˈuin laj Moisés; abanan li cui̱nk aˈan incˈaˈ nakanau bar xchal chak, chanqueb. 30 Li cui̱nk quixye reheb: ―La̱ex nequeye nak incˈaˈ nequenau bar xchal chak li cui̱nk aˈan. Nasach inchˈo̱l e̱ban xban nak li cui̱nk aˈan xqˈuehoc cue chi iloc la̱in. 31 La̱o nakanau nak li Dios incˈaˈ narabi nak nequeˈtijoc laj ma̱c. Narabi ban lix tijeb li nequeˈxxucua ru ut nequeˈxba̱nu li cˈaˈru naraj. 32 Chalen chak saˈ xticlajic li ruchichˈochˈ, ma̱ jun sut qui‑abiman nak cuan ta junak cui̱nk tixte ta xnakˈ ru junak mutzˈ chalen saˈ xyoˈlajic. 33 Cui ta incˈaˈ taklanbil chak xban li Dios li cui̱nk aˈin, ma̱cˈaˈ raj naru naxba̱nu, chan li cui̱nk reheb. 34 Eb aˈan queˈchakˈoc ut queˈxye re: ―La̱at aj ma̱c chalen chak saˈ a̱yoˈlajic. ¿Ma nacacˈoxla nak naru ta̱qˈue kanaˈleb la̱o? chanqueb. Ut queˈrisi li cui̱nk saˈ xya̱nkeb ut incˈaˈ chic queˈxcˈul. 35 Li Jesús quirabi resil li cˈaˈru queˈxba̱nu. Nak quixtau li cui̱nk li quixqˈuirtesi, quixye re: ―¿Ma nacapa̱b li Ralal li Dios? chan re. 36 Li cui̱nk quixye re: ―Ye cue ani aˈan, Ka̱cuaˈ, re nak ta̱ru̱k tinpa̱b la̱in, chan. 37 Li Jesús quixye re: ―Aˈan li yo̱cat chirilbal ru anakcuan. Li Ralal li Dios, aˈan la̱in li yo̱quin chi a̱tinac a̱cuiqˈuin, chan. 38 Li cui̱nk quixye: ―At Ka̱cuaˈ, la̱in nacatinpa̱b, chan ut quixcuikˈib rib chiru ut quixlokˈoni. 39 Li Jesús quixye re: ―La̱in xinchal saˈ ruchichˈochˈ chi rakoc a̱tin. La̱in tincutanobresi xnaˈlebeb li incˈaˈ nequeˈxtau xya̱lal. Ut tinmuk li xya̱lal chiruheb li nequeˈxcˈoxla nak cuanqueb xnaˈleb. Chanchan nak tinqˈueheb chi iloc li incˈaˈ nequeˈiloc. Ut tinqˈueheb chi mutzˈocˈ li nequeˈiloc, chan li Jesús. 40 Cuanqueb laj fariseo aran ut yo̱queb chirabinquil li quixye li Jesús. Eb aˈan queˈxye re li Jesús: ―¿Ma mutzˈoˈ ta biˈ la̱o nak nacacˈoxla la̱at? chanqueb. 41 Li Jesús quixye reheb: ―Chanchanex mutzˈ. Cui ta la̱ex incˈaˈ nequenau xya̱lal, ma̱cˈaˈ raj e̱ma̱c. Abanan cuan e̱ma̱c xban nak nequeye nak nequenau xya̱lal, chan li Jesús.
Li Jesús quixye nak aˈan li cha̱bil pastor
10 Relic chi ya̱l tinye e̱re, li ani na‑oc saˈ xcorraleb li carner chi incˈaˈ na‑oc saˈ li tzˈakal oqueba̱l re li corral, li jun aˈan aj e̱lkˈ. 2 Abanan li ani na‑oc saˈ li tzˈakal oqueba̱l re li corral, li jun aˈan aj ilol reheb li carner. 3 Li nacˈacˈalen re li oqueba̱l naxnau ru aˈan ut naxte li oqueba̱l chiru. Ut eb li carner nequeˈxnau ru li xya̱b xcux nak naxbokeb chi xju̱nkaleb riqˈuin lix cˈabaˈeb ut narisiheb saˈ li corral. 4 Nak ac xrisiheb, naxberesiheb ut eb li carner nequeˈxta̱ke xban nak nequeˈxnau ru xya̱b lix cux. 5 Abanan junak li incˈaˈ nequeˈxnau ru, ma̱ jokˈe teˈxta̱ke. E̱lelic ban chic teˈxba̱nu chiru xban nak incˈaˈ nequeˈxnau ru xya̱b lix cux, chan li Jesús. 6 Aˈan aˈin li jaljo̱quil ru a̱tin li quixye li Jesús reheb. Abanan incˈaˈ queˈxtau ru lix ya̱lal. 7 Joˈcan nak li Jesús quixye cuiˈchic reheb: ―Relic chi ya̱l ninye e̱re, La̱in li oqueba̱l reheb li teˈpa̱ba̱nk cue. 8 Chixjunileb li queˈcˈulun xbe̱n cua chicuu la̱in, aˈaneb aj e̱lkˈeb ut aj balakˈeb. Ut eb li nequeˈpa̱ban cue, incˈaˈ nequeˈxpa̱b li cˈaˈru nequeˈxye. 9 La̱in li oqueba̱l. Chixjunileb li nequeˈpa̱ban cue la̱in, teˈcolekˈ ut la̱in tin‑ilok reheb. Chanchaneb li carner li nequeˈoc ut nequeˈel ut nequeˈxtau lix cuaheb. 10 Laj e̱lkˈ nachal chi elkˈac ut chi camsi̱nc ut chi sachoc. La̱in xinchal re nak ta̱cua̱nk e̱yuˈam chi tzˈakal. Ta̱cua̱nk e̱yuˈam chi junelic. 11 La̱in chanchanin jun li cha̱bil pastor. Junak cha̱bil pastor naxkˈaxtesi lix yuˈam saˈ xcˈabaˈeb lix carner. 12 Junak tojbil mo̱s ma̱cuaˈ tzˈakal pastor xban nak ma̱cuaˈ aˈan laj e̱chal re li carner. Naril nak yo̱ chi cha̱lc laj xoj, naxcanabeb li carner ut nae̱lelic. Ut laj xoj naxchapeb li carner ut naxchaˈchaˈi ruheb. 13 Li tojbil mo̱s nae̱lelic xban nak yal mo̱s. Aˈan incˈaˈ naxqˈue xchˈo̱l chixcolbaleb li carner. 14 La̱in chanchanin jun cha̱bil pastor. La̱in ninnau ruheb li cualal incˈajol. Ut eb aˈan nequeˈxnau cuu la̱in. 15 Joˈ nak lin yucuaˈ naxnau cuu la̱in, joˈcan ajcuiˈ nak ninnau ru lin yucuaˈ ut tinkˈaxtesi cuib chi camsi̱c re xcolbaleb li cualal incˈajol. 16 Cuanqueb ajcuiˈ cualal incˈajol jalaneb xtenamiteb. Tento nak la̱in tincˈameb chak. Eb aˈan teˈrabi ajcuiˈ xya̱b lin cux. Ut junajakeb chic ru nak teˈcua̱nk ut junak ajcuiˈ laj ilol reheb. 17 Ninxra li Yucuaˈbej xban nak la̱in tinkˈaxtesi cuib chi camsi̱c ut tincˈul cuiˈchic lin yuˈam. 18 Ma̱ ani ta̱qˈuehok cue chi camsi̱c cui incˈaˈ nacuaj la̱in. Xban nak la̱in nacuaj, tinkˈaxtesi cuib chi camsi̱c. Cuan incuanquil chixkˈaxtesinquil lin yuˈam. Ut cuan ajcuiˈ incuanquil chixcˈulbal cuiˈchic lin yuˈam. Aˈan aˈin li quixye cue lin Yucuaˈ nak tento tinba̱nu, chan li Jesús. 19 Ut xban nak jalan jala̱nk yo̱queb chixcˈoxlanquil chirix li quixye li Jesús, quicuan cuiˈchic jachoc ib saˈ xya̱nkeb. 20 Nabaleb queˈyehoc re: ―Cuan ma̱us aj musikˈej riqˈuin. Incˈaˈ tuktu xjolom. ¿Cˈaˈut nak nequerabi li cˈaˈru naxye aˈan? chanqueb. 21 Ut cuanqueb cuiˈchic yo̱queb xyebal: ―Incˈaˈ naru ta̱a̱tinak chi joˈcan cui cuan ma̱us aj musikˈej riqˈuin. ¿Ma ta̱ru̱k ta biˈ tixqˈue chi iloc junak mutzˈ cui cuan ma̱us aj musikˈej riqˈuin? chanqueb.
Li Jesús quitzˈekta̱na̱c xbaneb laj judío
22 Yo̱ li habalkˈe aran Jerusalén nak quicuulac xkˈehil li ninkˈe re xjulticanquil nak queˈxkˈaxtesi li templo saˈ rukˈ li Ka̱cuaˈ Dios. 23 Ut li Jesús yo̱ chi be̱c saˈ li templo bar cuan cuiˈ li oqueba̱l Salomón xcˈabaˈ. 24 Quisuteˈ xbaneb laj judío ut queˈxye re: ―¿Jokˈe ta̱ye ke chi tzˈakal anihat? ¿Ma yal yo̱kat chixqˈuebal kacˈaˈux? ¿Ma la̱at li Mesías, li yechiˈinbil xban li Dios? Cui la̱at li Cristo, ye ke chi tzˈakal anakcuan, chanqueb. 25 Li Jesús quixye reheb: ―Ac xinye e̱re anihin ut incˈaˈ niquine̱pa̱b. Li milagros li yo̱quin chixba̱nunquil saˈ xcˈabaˈ lin Yucuaˈ, aˈan naxcˈut chi tzˈakal anihin. 26 La̱ex incˈaˈ niquine̱pa̱b xban nak la̱ex ma̱cuaˈex cualal incˈajol. 27 Eb li cualal incˈajol nequeˈrabi li cˈaˈru ninye. La̱in ninnauheb ru ut eb aˈan nequeˈxba̱nu li cˈaˈru ninye. 28 La̱in tinqˈueheb xyuˈam chi junelic. Incˈaˈ teˈosokˈ ut ma̱ ani ta̱ru̱k ta̱makˈok reheb chicuu. 29 Lin Yucuaˈ li kˈaxal nim xcuanquil chiruheb chixjunil, aˈan li quikˈaxtesin reheb saˈ cuukˈ. Ma̱ ani naru ta̱makˈok reheb chiru aˈan. 30 La̱in ut li Yucuaˈbej junajo chi kibil kib, chan li Jesús. 31 Ut eb laj judío queˈxchap xpequeb ut queˈraj cuiˈchic xcutbal chi pec. 32 Li Jesús quixye reheb: ―Nabal li cha̱bilal xinba̱nu che̱ru joˈ quicˈutbesi̱c chicuu xban lin Yucuaˈ. ¿Bar cuan reheb li cha̱bil cˈanjel aˈin li xinba̱nu tine̱cuti cuiˈ chi pec? chan. 33 Eb aˈan queˈchakˈoc ut queˈxye: ―Incˈaˈ tatkacut chi pec xban li cha̱bilal xaba̱nu. Tatkacut chi pec xban nak nacajuntakˈe̱ta a̱cuib riqˈuin li Dios. La̱at yal cui̱nkat. Moco Diosat ta joˈ yo̱cat chixyebal, chanqueb re li Jesús. 34 Li Jesús quixye reheb: ―¿Ma incˈaˈ ta biˈ tzˈi̱banbil retalil saˈ le̱ chakˈrab nak li Dios quixye reheb li queˈcˈuluc re li ra̱tin “diosex la̱ex”? 35 Nakanau nak incˈaˈ naru takaye nak incˈaˈ ya̱l li tzˈi̱banbil saˈ li Santil Hu. Li Dios quixye “dios” reheb li quixxakab. 36 Li Acuabej Dios xsicˈoc cuu ut xinixtakla chak saˈ ruchichˈochˈ. ¿Cˈaˈut nak nequeye la̱ex nak yo̱quin chixmajecuanquil li Dios riqˈuin nak ninye nak la̱in li Ralal? 37 Cui la̱in incˈaˈ yo̱quin chixba̱nunquil li cˈaˈru naraj lin Yucuaˈ, me̱pa̱b nak la̱in li Ralal li Dios. 38 Abanan cui yo̱quin chixba̱nunquil li cˈaˈru naraj li Dios, usta incˈaˈ niquine̱pa̱b la̱in, cheqˈue retal li milagro li yo̱quin chixba̱nunquil re nak te̱nau chi tzˈakal nak li Dios cuan cuiqˈuin ut la̱in cuanquin riqˈuin aˈan, chan li Jesús. 39 Ut queˈxyal cuiˈchic xchapbal, abanan li Jesús qui‑el chiruheb. 40 Ut co̱ jun pacˈal li nimaˈ Jordán saˈ li naˈajej li quicubsin cuiˈ haˈ laj Juan junxil. Ut aran quicana. 41 Nabaleb li tenamit queˈcuulac riqˈuin. Yo̱queb chixyebal chi ribileb rib: ―Laj Juan ma̱ jun milagro quixba̱nu. Abanan ya̱l chixjunil li quixye chirix li cui̱nk aˈin, chanqueb. 42 Ut nabaleb li cuanqueb aran queˈxpa̱b li Jesús.
Copyright © 2000 by Wycliffe Bible Translators International