Old/New Testament

10 Subong nga ang patay nga mga langaw makapabaho sa pahamot, ang gamay nga kabuangan makaguba sa kaalam kag dungog.

² Ang maalamon nga tawo gusto maghimo sang maayo, pero ang buang-buang nga tawo gusto maghimo sang malain. ³ Bisan sa paglakat sang buang-buang makita nga wala siya sing pag-intiendi. Ginapakita gid niya sa tanan ang iya pagkabuang-buang.

⁴ Kon akig sa imo ang isa ka manugdumala indi pagbayai ang imo katungdanan. Kay kon madula na ang iya kaakig basi pa lang patawaron ka niya bisan dako pa nga sala ang imo nahimo.

⁵ May isa pa ka indi maayo nga butang nga nakita ko diri sa kalibutan, kag ini ginahimo sang mga pangulo: ⁶ Ang mga buang-buang ginahatagan sang mataas nga posisyon, pero ang mga manggaranon^[a] iya ginahatagan sang manubo nga posisyon. ⁷ Nakita ko man nga ang mga ulipon nagasakay sa kabayo samtang ang dungganon nga mga tawo nagalakat lang pareho sa mga ulipon.

⁸ Kon magkutkot ka sang buho, basi kon mahulog ka. Kon maglusot ka sa buho sang pader, basi kon kadton ka sang man-og. ⁹ Kon maglukat ka sang bato ukon magbial sang kahoy, basi kon mapilas ka. ¹⁰ Kon mahabol ang imo wasay kag wala mo ini ginabaid, magpangusog ka gid sing tudo sa paggamit sini. Bintaha kon maalamon ka kay paagi sini magmadinalag-on ka.

¹¹ Wala sing pulos ang abilidad mo sa pag-anta sang man-og kon makagat ka man lang niya. ¹² Ang mga ginahambal sang maalamon nga tawo makahatag sa iya sang kaayuhan, pero ang mga ginahambal sang buang-buang nga tawo makalaglag sa iya. ¹³ Sa umpisa pa lang kabuangan na ang iya mga ginahambal, kag sa ulihi malaot na gid, nga daw wala na siya sa iya kaugalingon. ¹⁴ Kag wala siya nagauntat hambal.

Wala gid sing may nakahibalo sang palaabuton, kag wala sing may makasugid sa aton kon ano ang matabo sa tapos kita mapatay.

¹⁵ Ginakapoy ang buang-buang sa iya trabaho, gani nagahunahuna siya nga indi na lang siya magkadto sa banwa sa pagtrabaho.^[b]

¹⁶ Kaluluoy ang nasyon nga ang hari sini ulipon sadto anay, kag ang mga pangulo sini nagapunsyon lang sa bilog nga adlaw. ¹⁷ Pero bulahan ang nasyon nga ang hari sini natawo sa dungganon nga pamilya kag ang mga pangulo sini nagapunsyon sa husto nga tion nga may pagpugong sa ila kaugalingon kag wala sila nagapahubog.

¹⁸ Kon tamad ang isa ka tawo sa pagkay-o sang atop sang iya balay, magatulo ini kag marumpag.

¹⁹ Ang pagkinaon kag pag-ininom makahatag sing kalipay sa tawo; kag ang kuwarta makahatag sang tanan niya nga kinahanglanon.

²⁰ Indi pagpakamalauta ang hari bisan sa hunahuna mo lang, ukon ang manggaranon bisan sa tago lang, kay basi kon may makasugid sini sa ila.^[c]

Ang Ginahimo sang Maalamon nga Tawo

11 Inegosyo ang imo kuwarta kay sa ulihi may maganansya ka.^{[d] 2} Ibutang ang imo kuwarta sa nagkalain-lain^[e] nga negosyo,^[f] kay wala ka kahibalo kon ano nga kalamidad ang magaabot sa kalibutan.

³ Kon ang gal-om madamol na, nagaulan. Kag kon diin matumba ang kahoy, didto ini nagapabilin.^[g]

⁴ Kon ang panahon lang ang imo ginabantayan, indi ka gid makatanom kag wala ka sing patubas.

⁵ Subong nga indi mo mahibaluan kon paano nagasugod ang kabuhi sang bata^[h] sa tiyan sang iya iloy, indi mo man maintiendihan ang mga ginahimo sang Dios nga manughimo sang tanan nga butang.

⁶ Magtanom ka sa bilog nga adlaw, kay wala ka kahibalo kon ang tanan magatubo sing maayo ukon ang iban lang.

⁷ Maayo gid kon buhi ka pa. ⁸ Bisan ano man kalawig ang imo kabuhi, magkalipay ka sa bug-os mo nga kabuhi. Dumdumon mo nga ang kamatayon magaabot kag magadugay ini. Wala sing pulos ang tanan nga matabo sa palaabuton.

⁹ Ikaw nga pamatan-on, magkalipay ka sa imo kabuhi samtang bataon ka pa. Himua ang gusto mo nga himuon, pero dumdumon mo nga pagahukman ka sang Dios sa tanan mo nga ginahimo. ¹⁰ Indi ka magpalibog ukon magkalisod kay ang pagkabataon umalagi lang.

12 Dumduma ang imo Manunuga samtang bataon ka pa, sa wala pa mag-abot ang mga tion sang kalisod nga magasiling ka, “Wala ako nalipay sa akon kabuhi.” ² Dumduma siya sa wala pa magdulom sa imo ang kasanag sang adlaw, bulan kag mga bituon, kag sa wala pa magdulom sa imo ang imo palibot nga daw sa nadulman permi sang gal-om. ³ Magaabot ang adlaw nga ang imo mga butkon^[i] magakulurog kag ang imo mga tiil^[j] magaluya. Ang imo mga ngipon^[k] indi na makausang tungod kay pila na lang ini ka bilog, kag ang imo mga mata^[l] indi na makakita sing maayo. ⁴ Ang imo mga dulunggan^[m] indi na kaayo makabati, bisan sang gahod sang galingan ukon huni sang mga pispis ukon sang sunata. ⁵ Mahadlok ka na magsaka sa mataas nga lugar ukon maglakat-lakat sa karsada. Magaputi na ang imo mga buhok kag madula ang imo kapagros kag mga handom. Sa ulihi magakadto ka sa lugar nga imo puy-an sa wala sing katapusan, kag madamo ang magapangasubo para sa imo sa mga karsada.

⁶ Gani dumduma ang Dios sa wala ka pa mapatay, sa wala pa mabugto ang kadena nga pilak kag mabuka ang suludlan nga bulawan, ukon sa wala pa mabugto ang higot sang tibod nga ginatimba sa bubon, kag mawasak ang tibod. ⁷ Magabalik ka sa duta nga amo ang imo ginhalinan, kag ang imo espiritu^[n] magabalik sa Dios nga amo ang naghatag sini.

⁸ Ako nga manugwali^[o] nagasiling, “Wala gid sing pulos! Wala gid sing pulos ang tanan!”

Tahura kag Tumana ang Dios

⁹ Wala labot nga maalamon ang amo nga manugwali, ginatudluan man niya ang mga tawo parte sa iya nahibaluan. Gintun-an niya sing maayo ang madamo nga mga hulubaton nga iya ginplastar diri. ¹⁰ Gintinguhaan niya nga magamit ang ensakto nga mga pulong, kag ang iya mga ginsulat diri husto kag matuod. ¹¹ Ang mga pulong sang maalamon nga tawo pareho sa taliwis nga baston nga ginagamit sa pagtuytoy sa mga sapat, kag pareho man ini sang lansang nga nagadulot sing maayo. Ginhatag ini sang isa ka Manugbantay.

¹² Anak, mag-andam ka sa sining isa pa ka butang: Ang pagsulat sang mga libro wala sing katapusan, kag ang sobra nga pagtuon makapakapoy sa imo.

¹³ Karon nga nabasahan^[p] mo ini tanan, amo ini ang akon masiling sa katapusan: Magtahod ka sa Dios kag tumana ang iya mga sugo, kay amo ini ang katungdanan sang tagsa ka tawo. ¹⁴ Kay hukman sang Dios ang tanan ta nga ginahimo, maayo man ukon malain, pati ang mga ginahimo naton sa tago.

1 Ako si Pablo nga apostol. Ang akon pagkaapostol indi halin sa tawo ukon paagi sa tawo, kundi paagi kay Jesu-Cristo kag sa Dios nga Amay nga nagbanhaw sa iya halin sa kamatayon.

² Ako kag ang tanan nga utod kay Cristo diri nagapangamusta sa mga iglesya^[a] dira sa Galacia.

³ Kabay pa nga mabaton ninyo ang bugay^[b] kag paghidaet^[c] halin sa Dios nga aton Amay kag kay Ginoong Jesu-Cristo.

⁴ Naghalad si Cristo sang iya kaugalingon agod mapatawad kita sa aton mga sala, kag agod maluwas niya kita sa kalautan nga nagahari diri sa kalibutan. Ginhimo niya ini tungod nga amo ini ang kabubut-on sang aton Dios kag Amay. ⁵ Dalayawon ang Dios sa wala sing katapusan! Amen.

Ang Maayong Balita Parte kay Cristo nga Wala gid sing may Makatupong

⁶ Natingala gid ako nga kadali lang sa inyo magtalikod sa Dios nga nagtawag sa inyo paagi sa bugay ni Cristo kag magpati sa iban nga maayong balita. ⁷ Ang matuod wala na sang iban pa nga maayong balita. Pero nasambit ko ini tungod nga may mga tawo dira nga nagagamo sa inyo kay gusto nila nga tikuon ang Maayong Balita parte kay Cristo. ⁸ Pero tandai ninyo ini: bisan ang anghel nga halin sa langit ukon bisan kami pa ang magwali sang lain nga maayong balita sang sa amon anay ginwali sa inyo, sumpaon siya sang Dios! ⁹ Nagsiling na kami sang una, kag subong ginasulit ko, nga ang bisan sin-o nga nagatudlo sa inyo sang lain nga maayong balita sang sa inyo nabaton sa amon, sumpaon siya sang Dios. ¹⁰ Indi kamo maghunahuna nga gusto ko lang nga dayawon ako sang tawo. Indi! Gusto ko nga ang Dios amo ang magdayaw sa akon. Indi man kamo maghunahuna nga gusto ko lang magpaayon sa mga tawo, kay kon amo ina ang akon ginahimo, indi ako matuod nga alagad ni Cristo.

Kon Paano Nangin Apostol si Pablo

¹¹ Gusto ko nga mahibaluan ninyo mga utod, nga ang Maayong Balita nga akon ginwali sa inyo indi himo-himo lang sang tawo. ¹² Wala ko ini nabaton halin sa tawo, kag wala man sang tawo nga nagtudlo sini sa akon, kundi si Jesu-Cristo ang nagpahayag sini sa akon.

¹³ Nabatian ninyo ang akon mga ginhimo sang nagasunod pa ako sa relihiyon sang mga Judio. Ginhingabot ko nga wala sing luoy-luoy ang iglesya sang Dios, kag gintinguhaan ko nga laglagon sila tanan. ¹⁴ Kag kon parte sa mga pagtuman sa amon mga pagsulundan sa relihiyon sang mga Judio, nalabawan ko ang kadam-an sa akon mga katubo-tubo nga mga Judio, kay gintinguhaan ko nga tumanon gid ang mga tradisyon sang amon mga katigulangan.

¹⁵ Pero ginkaluoyan ako sang Dios, kay sa wala pa ako matawo ginpili na niya ako kag gintawag nga mag-alagad sa iya. ¹⁶ Kag sang nagpahayag ang Dios sa akon sang iya Anak agod iwali siya sa mga indi Judio, wala ako nagpatudlo kay bisan sin-o. ¹⁷ Wala man ako nagkadto sa Jerusalem agod magpakigkita sa mga apostoles nga nauna sa akon. Sa baylo, nagkadto ako dayon sa Arabia kag pagkatapos nagbalik ako sa Damascus. ¹⁸ Pagkatapos sang tatlo ka tuig, nagkadto ako sa Jerusalem agod magpakigkita kay Pedro.^[d] Duha ako ka semana didto sa iya. ¹⁹ Wala ako sang iban nga nakita didto nga mga apostoles luwas lang kay Santiago nga utod sang Ginoo.

²⁰ Matuod ang tanan nga ginasugid ko sa sulat nga ini, kag nahibaluan sang Dios nga wala ako nagabutig.

²¹ Dayon nagkadto ako sa Syria kag sa Cilicia. ²² Sang sadto nga tiyempo indi pa ako personal nga kilala sang mga iglesya nga ara kay Cristo sa Judea. ²³ Nabalitaan lang nila nga ang nagahingabot anay sa ila nagawali na sang pagtuo nga sadto gintinguhaan niya nga dulaon. ²⁴ Gani gindayaw nila ang Dios tungod sa ginhimo niya sa akon.