Old/New Testament

Ang Paghari ni Abia sa Juda^(A)

13 Nangin hari sang Juda si Abia sang ika-18 nga tuig sang paghari ni Jeroboam sa Israel. ² Sa Jerusalem nag-estar si Abia, kag naghari siya sa sulod sang tatlo ka tuig. Ang iya iloy amo si Maaca^[a] nga anak ni Uriel nga taga-Gibeah.

Nag-inaway si Abia kag si Jeroboam. ³ Nagsalakay si Abia upod ang 400,000 ka maisog nga mga soldado, kag nagpreparar si Jeroboam sang 800,000 ka maisog nga mga soldado sa pagpakig-away. ⁴ Pag-abot nila ni Abia sa kabukiran sang Efraim, nagtindog si Abia sa Bukid sang Zemaraim kag nagsinggit kay Jeroboam kag sa mga taga-Israel, “Pamati kamo sa akon. ⁵ Wala bala kamo kahibalo nga ang Ginoo, ang Dios sang Israel, naghimo sang wala sing katapusan nga kasugtanan kay David nga siya kag ang iya mga kaliwat amo ang maghari sa Israel hasta san-o? ⁶ Pero ikaw Jeroboam nga anak ni Nebat nagrebelde sa imo agalon nga si Solomon nga anak ni David. ⁷ Nag-upod sa imo ang dungol kag wala sing pulos nga mga tawo, kag nagkontra kay Rehoboam nga anak ni Solomon sang bata pa sadto si Rehoboam kag wala pa sing eksperiensya kag wala sing ikasarang sa pagbato sa inyo. ⁸ Kag karon gusto ninyo nga kontrahon ang ginharian sang Ginoo nga gintugyan sa kaliwat ni David. Nagapabugal kamo nga madamo ang inyo mga soldado kag dala ninyo ang bulawan nga mga baka nga ginpahimo ni Jeroboam bilang inyo mga dios. ⁹ Ginpalayas ninyo ang mga pari sang Ginoo, nga mga kaliwat ni Aaron, kag ang mga Levita. Kag nagpili kamo sang inyo kaugalingon nga mga pari pareho sang ginahimo sang iban nga mga nasyon. Ang bisan sin-o nga may turo nga baka kag pito ka karnero puwede na idedikar bilang pari sang inyo indi matuod nga mga dios.

¹⁰ “Pero kami iya, ang Ginoo amo ang amon Dios, kag wala namon siya ginsikway. Ang amon mga pari nga nagaalagad sa Ginoo mga kaliwat ni Aaron, kag ginabuligan sila sang mga Levita. ¹¹ Kada aga kag gab-i nagahalad sila sa Ginoo sang mga halad nga ginasunog kag sang mahamot nga insenso. Nagabutang sila sang tinapay sa lamisa nga ginakabig nga matinlo. Kag kada gab-i ginasindihan nila ang mga suga nga ara sa bulawan nga mga tulungtungan. Ginatuman namon ang mga sugo sang Ginoo nga amon Dios. Pero kamo iya ginsikway ninyo siya. ¹² Ang Dios kaupod namon; siya ang amon pangulo. Magapatunog ang iya mga pari sang mga trumpeta sa pagpanguna sa amon sa pagpakig-away sa inyo. Mga katawhan sang Israel, indi kamo magkontra kontra sa Ginoo, ang Dios sang inyo mga katigulangan, kay indi gid kamo magmadinalag-on.”

¹³ Samtang nagahambal si Abia, sekreto nga nagpadala si Jeroboam sang mga soldado sa likod sang mga taga-Juda sa pag-ambus sa ila. ¹⁴ Sang makita sang mga taga-Juda nga ginasalakay sila sa likod kag sa atubang, nagpangayo sila sang bulig sa Ginoo. Ginpatunog dayon sang mga pari ang mga trumpeta, ¹⁵ kag nagsinggit sing tudo ang mga taga-Juda sa pagsalakay. Sa ila pagsinggit, ginpierdi sang Dios si Jeroboam kag ang mga soldado sang Israel. Ginlagas sila ni Abia kag sang mga soldado sang Juda. ¹⁶ Nagpalagyo sila, kag gintugyan sila sang Dios sa mga taga-Juda. ¹⁷ Madamo gid ang napatay ni Abia kag sang iya mga tinawo—500,000 ka maayo nga mga soldado sang Israel. ¹⁸ Gani napierdi sang mga taga-Juda ang mga taga-Israel sa sina nga inaway, tungod kay nagsalig sila sa Ginoo, ang Dios sang ila mga katigulangan.

¹⁹ Ginlagas ni Abia si Jeroboam kag naagaw niya sa iya ang mga banwa sang Betel, Jeshana, kag Efron, kag pati ang mga baryo sa ila palibot. ²⁰ Wala na gid mabawi ni Jeroboam ang iya gahom sang panahon ni Abia, kag sang ulihi ginsilutan siya sang Ginoo kag napatay siya. ²¹ Si Abia iya naggamhanan pa gid. May 14 siya ka asawa kag 22 ka anak nga lalaki kag 16 ka anak nga babayi. ²² Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Abia, ang iya mga ginsiling kag mga ginhimo, nasulat sa Estorya ni Propeta Ido.

14 Sang ulihi, napatay si Abia kag ginlubong sa Banwa ni David. Si Asa nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari. Kag sang si Asa ang hari, may kalinong sa Juda sa sulod sang napulo ka tuig.

Ang Paghari ni Asa sa Juda

² Matarong ang ginhimo ni Asa sa panulok sang Ginoo nga iya Dios. ³ Ginpaguba niya ang mga halaran para sa mga dios-dios kag ang mga simbahan sa mataas nga mga lugar. Ginpaguba man niya ang handumanan nga mga bato kag ginpautod ang mga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera. ⁴ Ginsugo niya ang katawhan sang Juda sa pagdangop sa Ginoo, ang Dios sang ila mga katigulangan, kag sa pagtuman sang iya mga kasuguan. ⁵ Ginpaguba niya ang mga simbahan sa mataas nga mga lugar kag ang mga halaran nga ginasunugan sang mga insenso sa tanan nga banwa sang Juda. Gani may kalinong ang ginharian sang Juda sang tion sang paghari ni Asa. ⁶ Kag samtang malinong, ginpabutangan ni Asa sang mga pader ang mga banwa sang Juda. Wala sing may nagpakig-away sa iya sa sina nga tion, kay ginhatagan siya sang Ginoo sang kalinong.

⁷ Nagsiling si Asa sa mga taga-Juda, “Pabakuron ta ini nga mga banwa paagi sa pagbutang sang mga pader sa palibot sini nga may mga tore, mga puwertahan kag mga trangka. Kita gihapon ang nagapanag-iya sang sini nga duta, tungod kay nagdangop kita sa Ginoo nga aton Dios. Kag ginhatagan niya kita sang kalinong sa aton mga kaaway sa palibot.” Gani ginpabakod nila ang mga banwa kag nagmainuswagon sila.

⁸ May 300,000 ka soldado si Asa nga mga taga-Juda, nga armado sang dalagko nga mga taming kag mga bangkaw. Kag may ara man siya sang 280,000 ka soldado nga taga-Benjamin, nga armado sang magagmay nga mga taming kag mga pana. Ini sila tanan mga maayo nga mga soldado.

⁹ Naglakat si Zera nga taga-Etiopia^[b] upod ang madamo gid nga mga soldado kag 300 ka karwahe sa pagsalakay sa Juda. Nakaabot sila sa Maresha. ¹⁰ Naglakat man sila ni Asa sa pagpakig-away kay Zera. Nagplastar sila sa pulopatag sang Zefata malapit sa Maresha. ¹¹ Dayon nagpangamuyo si Asa sa Ginoo nga iya Dios, “O Ginoo, wala na sing iban pa nga makabulig sa mga tawo nga wala sing ikasarang kontra sa mga gamhanan kundi ikaw lang. Buligi kami, O Ginoo nga amon Dios, kay nagasalig kami sa imo, kag sa imo ngalan nagkadto kami diri kontra sa sining madamo gid nga mga soldado. O Ginoo, ikaw ang amon Dios; indi pag-itugot nga magdaog ang tawo kontra sa imo.”

¹² Gani ginpierdi sang Ginoo ang mga taga-Etiopia sa atubangan ni Asa kag sang mga taga-Juda. Nagpalalagyo ang mga taga-Etiopia, ¹³ kag ginlagas sila ni Asa kag sang iya mga soldado hasta sa Gerar. Madamo gid ang nagkalamatay sa mga taga-Etiopia sa bagay nga indi na sila makapakig-away pa. Ginpierdi sila sang Ginoo kag sang iya mga soldado. Madamo gid nga pagkabutang ang nakuha sang mga soldado sang Juda. ¹⁴ Nalaglag nila ang mga baryo sa palibot sang Gerar, tungod nga ang mga pumuluyo sini ginpahadlok sa Ginoo. Ginpanguha nila ang mga pagkabutang sang sini nga mga baryo tungod kay madamo gid ang ila mga pagkabutang. ¹⁵ Ginsalakay man nila ang mga kampo sang mga manugbantay sang mga kasapatan, kag ginpanguha ang madamo nga mga karnero kag mga kanding, kag mga kamelyo. Dayon nagbalik sila sa Jerusalem.

Ginbubuan ni Maria sang Pahamot si Jesus^(A)

12 Karon, sang anom na lang ka adlaw bag-o mag-abot ang piesta, nagkadto si Jesus sa Betania, sa lugar ni Lazarus nga iya ginbanhaw. ² Nagpreparar sila sing panihapon para kay Jesus. Si Lazarus isa sa mga kaupod ni Jesus nga nagakaon sa lamisa. Si Marta amo ang nagaserbi. ³ Si Maria iya nagkuha sing mga tunga sa litro nga malahalon nga pahamot. Puro ini nga pahamot nga halin sa tanom nga nardo. Ginbubo niya ini sa tiil ni Jesus. Pagkatapos ginpahiran niya sang iya buhok. Kag napuno ang bug-os nga balay sang kahamot sang sadto nga pahamot. ⁴ Isa didto sa mga kaupod ni Jesus amo si Judas Iscariote,^[a] nga amo ang magatraidor sa iya.^[b] Nagsiling si Judas, ⁵ “Ang bili sang sina nga pahamot mga isa gid ka tuig nga suweldo sang isa ka tawo. Ngaa wala ina pag-ibaligya kag ang bili ipanghatag sa mga imol?” ⁶ Ginsiling niya ini, indi tungod kay naluoy siya sa mga imol, kundi tungod kay kawatan siya. Siya amo ang nagauyat sang ila kuwarta kag permi niya ini ginakuhaan. ⁷ Pero nagsiling si Jesus, “Pabay-i lang siya! Ipatago lang sa iya ang nabilin nga pahamot agod itigana sa akon lubong.^{[c] 8} Ang mga imol permi ninyo makaupod, pero ako indi ninyo permi makaupod.”

Ang Plano nga Patyon si Lazarus

⁹ Madamo nga mga Judio ang nakabalita nga didto si Jesus sa Betania, gani nagkadto sila didto. Nagkadto sila indi lang tungod kay Jesus, kundi gusto man nila nga makita si Lazarus nga iya ginbanhaw. ¹⁰ Gani ginplano sang mga manugdumala nga mga pari nga patyon man si Lazarus, ¹¹ kay tungod sa iya, madamo na nga mga Judio ang nagbiya sa ila kag nagtuo kay Jesus.

Ang Madinalag-on nga Pagsulod ni Jesus sa Jerusalem^(B)

¹² Sang madason nga adlaw, nabalitaan sang madamo nga mga tawo nga nag-alabot sa pagpamiesta nga si Jesus nagapakadto na sa Jerusalem. ¹³ Gani nagkuha sila sang mga dahon sang palma kag ginsugata nila si Jesus nga nagasinggit, “Dayawon ta ang Dios! Ginapakamaayo sang Ginoo ang iya pinadala!^{[d] [e]} Ginapakamaayo niya ang Hari sang Israel!” ¹⁴ Nakakita si Jesus sang isa ka bataon pa nga asno kag amo ato ang iya ginsakyan. Sa iya ginhimo nga ato natuman ang ginsiling sang Dios sa Kasulatan nga nagasiling:

¹⁶ Sadto nga tiyempo, ang mga sumulunod ni Jesus wala pa makaintiendi kon ano ang kahulugan sang mga nagakalatabo nga ato. Pero pagkatapos nga si Jesus nakabalik na sa langit, amo pa lang nila napinsaran nga ang ginhimo sang sadto nga mga tawo amo gid gali ang nakasulat sa Kasulatan.

¹⁷ Madamo nga mga tawo ang nakakita sang pagtawag kag pagbanhaw ni Jesus kay Lazarus halin sa iya lulubngan. Kag ini nga mga tawo nagpamalita sa natabo. ¹⁸ Gani madamo nga mga tawo ang nagsugata kay Jesus, tungod kay nabalitaan nila ato nga milagro nga iya ginhimo. ¹⁹ Gani naghambalanay ang mga Pariseo, “Ti tan-awa ninyo, nagasunod na sa iya ang tanan nga tawo. Wala na gid kita sing may mahimo!”

May mga Griego nga Nagpangita kay Jesus

²⁰ May mga Griego man nga nag-alabot sa Jerusalem agod magpamiesta kag magsimba sa Dios. ²¹ Nagkadto sila kay Felipe nga taga-Betsaida nga sakop sang Galilea. Nagsiling ang mga Griego, “Gusto namon kuntani nga magpakigkita kay Jesus.” ²² Ginsugiran ni Felipe si Andres kag duha sila ang nagkadto kay Jesus agod sugiran siya. ²³ Nagsiling dayon si Jesus sa ila, “Karon nag-abot na ang tion nga padunggan ako nga Anak sang Tawo, makita na ang akon gahom. ²⁴ Sa pagkamatuod, ginasugid ko sa inyo nga kon ang isa ka binhi indi pag-ilubong sa duta kag mapatay, ina magapabilin gid lang nga isa ka binhi. Pero kon ilubong kag mapatay, magatubo ini kag magapamunga sing madamo.^{[h] 25} Ang tawo nga sobra ang iya paghigugma sa iya kabuhi madula niya ini, pero ang tawo nga wala nagakanugon sang iya kabuhi sa sini nga kalibutan tungod sa akon makaangkon sang kabuhi nga wala sing katapusan. ²⁶ Ang bisan sin-o nga gusto mag-alagad sa akon kinahanglan magsunod sa akon, agod nga kon diin ako didto man ang akon suluguon. Ang tawo nga nagaalagad sa akon padunggan sang akon Amay.”