Old/New Testament

Nagpatambag si Haring Hezekia kang Isaias

(Isa. 37:1-7)

19 Sa pagkadungog ni Haring Hezekia sa gibalita kaniya, gigisi niya ang iyang bisti ug nagsul-ob ug sako sa pagpakita sa iyang pagsubo, ug miadto siya sa templo sa Ginoo. ² Gipaadto niya kang Isaias nga anak ni Amos sila si Eliakim nga tigdumala sa palasyo, si Shebna nga sekretaryo, ug ang mga pangulo nga mga pari. Tanan sila nagbistig sako.

³ Pag-abot nila kang Isaias, miingon sila kaniya, “Mao kini ang giingon ni Hezekia: ‘Nagaantos kita niini nga panahon; ginasilotan ug ginapakaulawan. Nahisama kita sa babayeng nagbati nga wala nay kusog sa pagpahimugso sa iyang anak. ⁴ Gisugo sa hari sa Asiria ang iyang komander sa pagbiaybiay sa buhi nga Dios. Basin pa ug nadungog sa Ginoo nga imong Dios ang giingon sa komander ug silotan siya sa iyang gipanulti, busa pag-ampo alang sa mga nangahibilin kanato.’ ”

⁵ Pagkahuman ug sulti sa mga opisyal nga gipadala ni Haring Hezekia, ⁶ miingon si Isaias kanila, “Sultihi ninyo ang inyong agalon nga mao kini ang giingon sa Ginoo: ‘Ayaw kahadlok sa imong nadunggan nga pagpasipala kanako sa mga sakop sa hari sa Asiria. ⁷ Pamati! Linglahon ko^[a] ang hari sa Asiria. Makadungog siya ug balita nga makapahukom kaniya sa pagbalik sa iyang nasod. Ug didto ipapatay ko siya pinaagi sa espada.’ ”

Nanghulga Pag-usab ang Asiria

(Isa. 37:8-20)

⁸ Unya sa dihang nadunggan sa komander nga mibiya na sa Lakish ang hari sa Asiria ug nakiggira sa Libna, miapas siya didto. ⁹ Nakadungog ug balita si Senakerib nga hari sa Asiria nga si Tirhaka nga hari sa Etiopia^[b] nagapadulong sa pagpakiggira kaniya. Busa nagpadala siyag mga mensahero kang Hezekia sa pag-ingon niini: ¹⁰ “Ayaw pagpatunto sa dios nga imong ginasaligan kon moingon siya, ‘Ang Jerusalem dili itugyan ngadto sa kamot sa hari sa Asiria.’ ¹¹ Pamati! Ikaw mismo nakadungog kon unsa ang gihimo sa mga hari sa Asiria ngadto sa tanang nasod. Gilaglag nila sila sa hingpit.^[c] Ug ikaw, nagahunahuna ka ba nga makalingkawas ka? ¹² Gipanglaglag sa akong mga katigulangan ang mga lungsod sa Gozan, Haran, Rezef, ug ang katawhan sa Eden nga anaa sa Telasar. Naluwas ba sila sa ilang mga dios? ¹³ May nahimo ba ang hari sa Hamat, Arpad, Sefarvaim, Hena, ug Iva?”

Ang Pag-ampo ni Hezekia

¹⁴ Pagkahuman ug basa ni Hezekia sa sulat nga gihatag kaniya sa mga mensahero, miadto siya sa templo sa Ginoo ug gibukhad ang sulat sa presensya sa Ginoo. ¹⁵ Unya nagaampo siya, “Ginoo, Dios sa Israel nga nagalingkod sa trono taliwala sa mga kerubin, ikaw lang ang Dios nga nagadumala sa tanang gingharian dinhi sa kalibotan. Gihimo mo ang kalangitan ug ang kalibotan. ¹⁶ Ginoo, pamati ug tan-awa ang nagakahitabo. Pamatia ang tanang giingon ni Senakerib sa pagbiaybiay kanimo, O buhi nga Dios. ¹⁷ Tinuod, Ginoo, nga gipanglaglag sa mga hari sa Asiria ang daghang mga nasod ¹⁸ ug gipangsunog ang ilang mga dios, kay dili man usab kini tinuod nga mga dios kondili mga bato lang ug mga kahoy nga hinimo sa tawo. ¹⁹ Busa karon, Ginoo nga among Dios, luwasa kami gikan sa kamot sa Asiria aron ang tanang gingharian dinhi sa kalibotan mahibalo nga ikaw lang Ginoo, ang Dios.”

Ang Pagkalaglag ni Haring Senakerib

(Isa. 37:21-38)

²⁰ Unya nagpadala si Isaias nga anak ni Amos niini nga mensahe ngadto kang Hezekia: Mao kini ang giingon sa Ginoo, ang Dios sa Israel: Nadungog ko ang imong pag-ampo mahitungod kang Senakerib nga hari sa Asiria. ²¹ Ug mao kini ang isulti ko batok kaniya:

²⁹ Unya miingon si Isaias kang Hezekia, “Mao kini ang timailhan nga panalipdan sa Ginoo ang Jerusalem gikan sa mga taga-Asiria, Karong tuiga mokaon kamo sa mga bunga sa mga tanom nga nanubo lang ug ila, ug sa sunod nga tuig ang mga bunga sa mga tanom nga nanubo gikan niadto mao na usab ang inyong kan-on. Apan sa ikatulong tuig makatanom na kamo ug mga lugas ug makaani. Makatanom usab kamo ug mga ubas ug makakaon sa bunga niini. ³⁰ Sa makausa pa ang mga nahibiling buhi sa Juda mouswag sama sa tanom nga nanggamot ug lawom ug namunga. ³¹ Kay may mangahibiling buhi nga magkatag sa Jerusalem, ang Bukid sa Zion. Siguradohon gayod sa Ginoo nga Makagagahom nga matuman kini.

³² “Ug mao kini ang giingon sa Ginoo bahin sa hari sa Asiria, ‘Dili siya makasulod sa siyudad sa Jerusalem o makapana niini. Dili siya makaduol nga may taming o makakita ug paagi nga malibotan kini. ³³ Mobalik siya sa iyang agi. Dili siya makasulod niini nga siyudad. Ako, ang Ginoo, ang nagaingon niini. ³⁴ Panalipdan ug luwason ko kining siyudara alang sa akong kadungganan ug tungod sa akong saad kang David nga akong alagad.’ ”

³⁵ Nianang pagkagabii, miadto ang anghel sa Ginoo sa kampo sa Asiria ug gipamatay niya ang 185,000 ka mga sundalo. Pagkabuntag, pagmata niadtong nangahibiling buhi, nakita nila ang mga patayng lawas. ³⁶ Tungod niini, mipauli si Senakerib sa Nineve ug nagpabilin didto.

³⁷ Usa ka adlaw, samtang nagasimba si Senakerib sa templo sa iyang dios nga si Nisroc, gipatay siya pinaagi sa espada sa iyang duha ka anak nga lalaki nga sila si Adramelec ug Sharezer, ug unya miikyas sila sa Ararat. Ang usa niya ka anak nga si Esarhadon mao ang mipuli kaniya ingon nga hari.

Ang Pagsakit ni Hezekia

(2 Cro. 32:24-26; Isa. 38:1-8, 21-22)

20 Niadtong higayona nagsakit si Hezekia ug himalatyon na. Miadto kaniya si Propeta Isaias nga anak ni Amos ug miingon, “Nagaingon ang Ginoo nga himuon mo na ang angay mong himuon kay dili ka na maulian gikan sa imong sakit—mamatay ka na.” ² Pagkadungog ni Hezekia niini, miatubang siya sa bongbong ug nagaampo sa Ginoo. ³ Miingon siya, “Ginoo, hinumdomi nga nagkinabuhi ako nga matinumanon kanimo ug nagaalagad sa kinasingkasing, ug gibuhat ko ang tanan nga makalipay kanimo.” Ug mihilak siya ug kusog.

⁴ Sa wala pa makagawas si Isaias sa tunga-tungang hawanan sa palasyo, miingon ang Ginoo kaniya ⁵ nga mobalik ngadto kang Hezekia, nga pangulo sa katawhan sa Ginoo, ug isulti kini: “Mao kini ang giingon sa Ginoo, ang Dios sa imong katigulangan nga si David: Nadungog ko ang imong pag-ampo ug nakita ko ang imong mga luha. Ayohon ko ikaw. Tulo ka adlaw gikan karon moadto ka sa templo sa Ginoo. ⁶ Dugangan ko pa ug 15 ka tuig ang imong kinabuhi. Luwason ko ikaw ug kining siyudara gikan sa kamot sa hari sa Asiria. Panalipdan ko kining siyudara alang sa akong kadungganan ug tungod kang David nga akong alagad.”

⁷ Giingnan ni Isaias ang mga sulugoon ni Hezekia nga hampolan ang hubag-hubag ni Hezekia ug binulad nga igos. Gituman nila kini, ug naayo siya.

⁸ Sa wala pa kini mahitabo, nangutana si Hezekia kang Isaias, “Unsay timailhan nga maayo ako ug makaadto sa templo sa Ginoo sa ikatulo nga adlaw?” ⁹ Mitubag si Isaias, “Mao kini ang timailhan nga ihatag sa Ginoo sa pagpamatuod nga tumanon niya ang iyang saad. Pagpili: patas-an ug napulo ka lakang ang anino diha sa orasan o pamub-an ug napulo ka lakang?” ¹⁰ Mitubag si Hezekia, “Sayon rang patas-an ug napulo ka lakang ang anino. Pamub-i na lang kini ug napulo ka lakang!” ¹¹ Busa nagaampo si Isaias sa Ginoo, ug gipamub-an sa Ginoo ug napulo ka lakang ang anino diha sa orasan nga gipahimo ni Ahaz.

Ang mga Mensahero Gikan sa Babilonia

¹² Niadtong higayona, nabalitaan ni Merodac Baladan nga anak ni Haring Baladan sa Babilonia nga nagsakit si Hezekia. Busa nagpadala siya ug mga mensahero nga mohatod ug mga sulat ug gasa alang kang Hezekia. ¹³ Giabiabi ni Hezekia ang mga mensahero ug gipakita niya kanila ang tanang mga butang sa iyang tipiganan sa bahandi—ang mga pilak, mga bulawan, mga pahumot, mga maayong klase sa lana, ang iyang mga armas ug ang uban pa niyang mga bahandi. Ang tanang butang sa iyang palasyo o gingharian iyang gipakita kanila ug wala gayod siyay gitago gikan kanila.

¹⁴ Unya, miadto si Propeta Isaias kang Haring Hezekia ug nangutana, “Diin gikan kadtong mga tawhana, ug unsay ilang tuyo?” Mitubag si Hezekia, “Gikan sila sa layong dapit, sa Babilonia.” ¹⁵ Nangutana pa gayod ang propeta, “Unsay ilang nakita dinhi sa imong palasyo?” Mitubag si Hezekia, “Nakita nila ang tanan dinhi sa akong palasyo. Wala gayoy bisan usa sa akong bahandi nga wala ko ipakita kanila.” ¹⁶ Unya miingon si Isaias kang Hezekia, “Pamatia kining mensahe sa Ginoo: ¹⁷ Moabot gayod ang panahon nga dad-on ngadto sa Babilonia ang tanang butang sa imong palasyo, ang tanan nga natigom sa imong mga katigulangan nga anaa pa hangtod karon. Wala gayoy mahibilin, ingon sa Ginoo. ¹⁸ Ug ang uban sa imong umaabot nga mga kaliwat pagabihagon, ug mahimo silang mga alagad sa palasyo sa hari sa Babilonia.” ¹⁹ Naghunahuna si Hezekia nga may kalinaw ug walay katalagman nga moabot sa iyang panahon. Busa miingon siya kang Isaias, “Maayo kanang mensahe sa Ginoo nga gisulti mo kanako.”

Ang Kataposan sa Paghari ni Hezekia

(2 Cro. 32:32-33)

²⁰ Ang uban pang mga sugilanon mahitungod sa paghari ni Hezekia, ug ang tanan niyang gihimo, apil ang iyang pagpahimo sa pundohanan ug tubig ug sa agianan paingon sa siyudad, nahisulat sa libro sa mga sugilanon bahin sa mga hari sa Juda. ²¹ Sa dihang namatay si Hezekia, si Manase nga iyang anak mao ang mipuli kaniya ingon nga hari.

Ang Paghari ni Manase sa Juda

(2 Cro. 33:1-20)

21 Nagaedad si Manase ug 12 ka tuig sa dihang nahimo siyang hari. Sa Jerusalem siya nagpuyo, ug naghari siya sulod sa 55 ka tuig. Ang iyang inahan mao si Hefziba. ² Daotan ang iyang gihimo atubangan sa Ginoo. Misunod siya sa mangil-ad nga mga buhat sa mga nasod nga gipaabog sa Ginoo sa mga Israelinhon. ³ Gipatukod niya pag-usab ang mga simbahanan diha sa habog nga mga dapit nga gipaguba sa iyang amahan nga si Hezekia. Nagpatindog usab siya ug mga halaran alang kang Baal ug nagpahimo ug poste nga simbolo sa diosa nga si Ashera, sama sa gihimo ni Ahab nga hari sa Israel. Mialagad siya ug misimba sa tanang butang nga anaa sa kalangitan. ⁴ Nagpahimo pa gayod siya ug mga halaran diha mismo sa templo sa Ginoo sa Jerusalem nga sumala sa Ginoo mao ang lugar diin pasidunggan siya. ⁵ Nagpahimo usab siya ug mga halaran sa duha ka hawanan sa templo sa Ginoo alang sa pagsimba sa tanang butang nga anaa sa kalangitan. ⁶ Gihalad niya ang iyang kaugalingong anak sa kalayo. Gibuhat usab niya ang mga buluhaton sa mga manalagna, mga mamamarang, ug nangutana siya sa mga espiritista nga nagapakigsulti sa kalag sa patay. Labihan gayod ang iyang pagpakasala atubangan sa Ginoo, ug nakapasuko kini sa Ginoo. ⁷ Gibutang niya ang iyang gipahimo nga poste nga simbolo sa diosa nga si Ashera didto sa templo, diin ang Ginoo miingon kang David ug sa iyang anak nga si Solomon, “Pasidunggan ako sa walay kataposan dinhi niini nga templo ug sa Jerusalem, ang lugar nga akong gipili gikan sa tanang tribo sa Israel. ⁸ Kon tumanon lang sa katawhan sa Israel ang tanan kong kasugoan nga gihatag kanila sa akong alagad nga si Moises, dili ko sila papahawaon gikan niining yutaa nga gihatag ko sa ilang mga katigulangan.” ⁹ Apan wala namati ang mga tawo. Giaghat sila ni Manase sa paghimo ug daotan, ug ang ilang gihimo mas daotan pa kaysa gihimo sa mga nasod nga gipanglaglag sa Ginoo sa mga Israelinhon.

¹⁰ Unya miingon ang Ginoo pinaagi sa iyang mga alagad nga mga propeta: ¹¹ “Naghimo si Manase nga hari sa Juda niining mangil-ad nga mga buhat nga mas daotan pa kaysa gihimo sa mga Amorihanon nga nagpuyo niining yutaa sa wala pa moabot ang mga Israelinhon. Gitukmod niya ang mga taga-Juda sa pagpakasala pinaagi sa pagpasimba kanila sa iyang mga dios-dios. ¹² Busa ako, ang Ginoo, ang Dios sa Israel, magpadala ug kalaglagan sa Jerusalem ug sa Juda, ug ang tanan nga makadungog niini malisang. ¹³ Hukman ko ang Jerusalem sama sa paghukom ko sa Samaria ug sa panimalay ni Haring Ahab. Ug sama sa paglimpyo ug plato nga trapohan ug unya ipakulob human hugasi, limpyohan ko usab ang Jerusalem gikan niining mga tawhana. ¹⁴ Isalikway ko bisan pa ang nahibilin sa akong katawhan ug itugyan ko sila sa kamot sa ilang mga kaaway nga moilog sa ilang mga kabtangan. ¹⁵ Mahitabo kini kanila kay daotan ang ilang gihimo sa akong atubangan ug gipalagot nila ako, sukad pa sa paggawas sa ilang mga katigulangan gikan sa Ehipto hangtod karon.”

¹⁶ Daghan usab ang gipamatay ni Manase nga inosenteng mga tawo hangtod nga nagabanaw ang dugo sa tibuok Jerusalem. Dugang pa kini sa sala nga iyang gihimo nga nahimong hinungdan sa pagpakasala sa mga taga-Juda atubangan sa Ginoo.

¹⁷ Ang uban pang mga sugilanon mahitungod sa paghari ni Manase, ug ang tanan niyang gihimo, apil ang mga sala nga iyang nahimo, nahisulat sa libro sa mga sugilanon bahin sa mga hari sa Juda. ¹⁸ Sa dihang namatay si Manase, gilubong siya didto sa hardin sa iyang palasyo nga gitawag ug Uza. Ug si Amon nga iyang anak mao ang mipuli kaniya ingon nga hari.

Ang Paghari ni Amon sa Juda

(2 Cro. 33:21-25)

¹⁹ Nagaedad si Amon ug 22 ka tuig sa dihang nahimo siyang hari sa Juda. Sa Jerusalem siya nagpuyo, ug naghari siya sulod sa duha ka tuig. Ang iyang inahan mao si Meshulemet nga anak ni Haruz nga taga-Jotba. ²⁰ Daotan ang gihimo ni Amon atubangan sa Ginoo, sama sa gihimo ni Manase nga iyang amahan. ²¹ Gisunod niya ang gibuhat sa iyang amahan. Gisimba usab niya ug gialagaran ang mga dios-dios nga gisimba sa iyang amahan, ²² ug gisalikway niya ang Ginoo, ang Dios sa iyang mga katigulangan. Wala siya mosunod sa pamaagi sa Ginoo.

²³ Unya, nagplano ug daotan ang mga opisyal ni Amon batok kaniya, ug gipatay nila siya didto sa iyang palasyo. ²⁴ Apan gipamatay sa katawhan sa Juda ang tanang miapil sa plano sa pagpatay kang Haring Amon. Ug gipuli nila si Josia nga anak ni Amon ingon nga hari.

²⁵ Ang uban pang sugilanon mahitungod sa paghari ni Amon, ug ang iyang gihimo, nahisulat sa libro sa mga sugilanon bahin sa mga hari sa Juda. ²⁶ Gilubong si Amon didto sa iyang lubnganan sa hardin nga gitawag ug Uza. Ug si Josia nga iyang anak mao ang mipuli kaniya ingon nga hari.

Si Jesus ug ang Babaye nga Taga-Samaria

4 ^1-3 Karon, nakadungog ang mga Pariseo nga mas daghan na ang mga tinun-an ni Jesus kaysa kang Juan, ug mas daghan na ang iyang gipangbautismohan. (Sa pagkatinuod, dili si Jesus mismo ang nagbautismo, kondili ang iyang mga tinun-an.) Pagkahibalo ni Jesus nga nahibaloan na kini sa mga Pariseo, mipahawa siya sa probinsya sa Judea ug mibalik sa Galilea. ⁴ Sa ilang pagpaingon sa Galilea kinahanglan gayod nga moagi sila sa probinsya sa Samaria.

⁵ Sa pag-agi nila sa Samaria, nahiabot sila sa lungsod nga gitawag ug Sicar, duol sa yuta nga gihatag ni Jacob sa iyang anak nga si Jose. ⁶ May atabay didto nga hinimo ni Jacob. Ug tungod kay gikapoy na gayod si Jesus sa iyang paglakaw, milingkod na lang siya sa daplin sa atabay. Udtong tutok na kadto. ^7-8 Ang iyang mga tinun-an milahos didto sa lungsod aron mopalit ug pagkaon. Ug samtang nagalingkod siya didto, miabot ang usa ka babaye nga taga-Samaria aron mosag-ob. Miingon si Jesus kaniya, “Paimna ako.” ⁹ Miingon ang babaye kaniya, “Usa ikaw ka Judio ug ako usa ka babayeng Samarianhon.^[a] Nganong mangayo ka man kanako ug tubig?” (Miingon siya niini tungod kay ang mga Judio dili makigsandurot sa mga Samarianhon.)

¹⁰ Mitubag si Jesus, “Kon nahibaloan mo lang unta kon unsa ang ikahatag sa Dios, ug kon kinsa ako nga nangayo kanimo ug tubig, ikaw na gayod unta ang mangayo kanako ug hatagan ko ikaw ug tubig nga makahatag ug kinabuhi.” ¹¹ Miingon ang babaye kaniya, “Sir, lawom ang atabay ug wala ka man ganiy timba. Asa ka man mokuhag tubig nga makahatag ug kinabuhi? ¹² Ang atong katigulangan nga si Jacob mao ang nagkalot niini nga atabay. Siya ug ang iyang mga anak ingon man ang iyang mga kahayopan miinom dinhi niini nga atabay. Mas labaw ka pa ba sa atong katigulangan nga si Jacob?” ¹³ Mitubag si Jesus, “Si bisan kinsa nga moinom niini nga tubig uhawon pag-usab. ¹⁴ Apan si bisan kinsa nga moinom sa tubig nga akong ihatag dili na gayod uhawon. Kay ang tubig nga akong ihatag kaniya mahisama sa buhi nga tuboran nga maghatag kaniya ug kinabuhi nga walay kataposan.” ¹⁵ Busa miingon ang babaye kang Jesus, “Sir, hatagi ako nianang tubig nga imong giingon aron dili na ako uhawon pag-usab, ug aron dili na kinahanglan nga magbalik-balik pa ako dinhi aron magsag-ob.” ¹⁶ Miingon si Jesus kaniya, “Adtoi ang imong bana ug kuyoga dinhi.” ¹⁷ Mitubag ang babaye, “Wala akoy bana.” Miingon si Jesus, “Husto kana. Wala tinuod kay bana, ¹⁸ kay kaniadto lima ang imong bana, ug ang lalaki nga imong gipuyo-puyo karon dili mo tinuod nga bana. Busa tinuod kanang imong gisulti.” ¹⁹ Miingon ang babaye, “Sir, propeta ka tingali. ²⁰ Ang among mga katigulangan nagsimba sa Dios dinhi niining bukid, apan kamo nga mga Judio nagaingon nga ang mga tawo angay magsimba sa Dios didto lamang sa Jerusalem.” ²¹ Miingon si Jesus sa babaye, “Paminaw! Moabot ang panahon nga dili na igsapayan kon asa kamo mosimba, dinhi ba niining bukid o kaha sa Jerusalem. ²² Kamo nga mga Samarianhon wala gayod makaila kon kinsa ang inyong ginasimba. Apan kami nga mga Judio nakaila sa among ginasimba, kay pinaagi kanamo luwason sa Dios ang mga tawo. ²³ Sa pagkatinuod, moabot ang adlaw ug miabot na gani, nga ang tinuod nga mga magsisimba magasimba sa Amahan pinaagi sa espiritu ug kamatuoran. Ug mao kini ang mga magsisimba nga gikahimut-an sa Amahan. ²⁴ Ang Dios espiritu, busa ang magsimba kaniya kinahanglan nga mosimba pinaagi sa espiritu ug kamatuoran.”

²⁵ Miingon ang babaye, “Nahibaloan ko nga moabot ang Mesiyas, ang gitawag nga Cristo. Ug kon moabot na siya, pasabton niya kita sa tanan.” ²⁶ Miingon si Jesus kaniya, “Ako nga nakigsulti kanimo karon mao na ang imong giingon nga moabot.”

²⁷ Sa nagahisgot siya niini miabot dayon ang iyang mga tinun-an. Natingala gayod sila sa dihang nakita nila nga nakigsulti siya sa usa ka babaye. Apan wala gayoy bisan usa kanila nga nangutana sa babaye kon unsa ang iyang gikinahanglan. Wala usab sila mangutana kang Jesus kon nganong nakigsulti siya sa babaye.

²⁸ Ug gibiyaan sa babaye ang iyang banga nga sag-obanan ug mibalik siya sa lungsod. Pag-abot niya didto miingon dayon siya sa mga tawo, ²⁹ “Dali kamo, himamata ninyo ang tawo nga nahibalo sa tanan kong binuhatan. Basin kon mao na kini ang Cristo.” ³⁰ Busa nangadto ang mga tawo didto kang Jesus.