Old/New Testament
Gipamatay ang mga Kaliwat ni Ahab
10 May 70 ka mga kaliwat[a] si Ahab sa Samaria. Busa nagpadala si Jehu ug sulat sa mga opisyal sa lungsod,[b] sa mga tigdumala, ug sa mga tig-atiman sa mga kaliwat ni Ahab. Mao kini ang sulod sa iyang sulat: 2 “Kamo ang gitugyanan sa mga kaliwat ni Haring Ahab, ug sa mga karwahe, sa mga kabayo, sa pinarilan nga lungsod, ug sa mga armas. 3 Busa pagkadawat ninyo niini nga sulat, pagpili kamo gikan sa kaliwat ni Haring Ahab ug usa nga takos gayod nga mahimong hari, ug pakiggira kamo kanamo sa pagpanalipod sa pamilya sa inyong agalon.”
4 Apan nangahadlok sila pag-ayo ug miingon, “Kon ang duha ka hari wala makapildi kaniya kita pa kaha?” 5 Busa ang tigdumala sa palasyo, ang gobernador sa siyudad, ang mga kadagkoan, ug ang mga tig-atiman sa mga kaliwat ni Haring Ahab nagsulat kang Jehu. Mao kini ang sulod sa iyang sulat: “Mga alagad mo kami, ug buhaton namo ang tanan nga imong isugo. Dili kami magpili ug laing hari; himoa ang gituohan mong maayo.”
6 Mibalos si Jehu kanila niini nga sulat: “Kon dapig kamo kanako ug andam sa pagsunod kanako, pamunggoti ninyo ug ulo ang mga kaliwat ni Ahab ug dad-a ninyo ugma kanako ang ilang mga ulo dinhi sa Jezreel, sa ingon niini nga oras.”
Ang 70 ka kaliwat ni Haring Ahab giatiman sa mga dungganon nga mga tawo sa siyudad sa Samaria sukad sa bata pa sila. 7 Pag-abot sa sulat ni Jehu, gikuha niining mga tawhana ang 70 ka mga kaliwat sa hari ug gipamatay. Gisulod nila ang mga ulo niini sa mga basket ug gipadala kang Jehu sa Jezreel. 8 Pag-abot sa nagdala niini, miingon siya kang Jehu, “Gipadala nila ang mga ulo sa mga kaliwat sa hari.” Unya mimando si Jehu, “Tapoka kini sa duha ka tapok didto sa pultahan sa lungsod ug pabuntagi.”
9 Pagkabuntag, migawas si Jehu ug mitindog atubangan sa mga tawo ug miingon, “Wala kamoy sala. Ako ang nagplano batok sa akong agalon ug nagpatay kaniya. Apan kinsa may nagpatay kanilang tanan? 10 Karon nakaamgo kamo nga ang tanan nga giingon sa Ginoo batok sa panimalay ni Ahab natuman gayod. Gituman sa Ginoo ang iyang giingon pinaagi kang Elias nga iyang alagad.” 11 Unya gipamatay ni Jehu ang tibuok pamilya ni Ahab sa Jezreel, apil ang iyang mga opisyal, mga higala, ug ang iyang mga pari. Wala gayoy nahibilin kanila nga buhi. 12 Unya milakaw si Jehu sa Samaria. Ug samtang naglakaw siya sa dalan, sa lugar nga gitawag ug Tigomanan sa mga Magbalantay sa Karnero, 13 nakita niya ang mga paryente ni Ahazia nga hari sa Juda. Nangutana siya, “Kinsa kamo?” Mitubag sila, “Mga paryente kami ni Ahazia ug milugsong kami aron mangumusta sa mga kaliwat ni Haring Ahab ug ni Rayna Jezebel.” 14 Unya gimandoan ni Jehu ang iyang mga tawo, “Dakpa sila nga buhi.” Busa gidakop nila sila ug gidala sa usa ka atabay didto, ug gipamatay—42 silang tanan, ug wala gayoy nahibilin kanilang buhi.
15 Pagbiya ni Jehu didto, nakita niya si Jehonadab nga anak ni Recab nga nagapadulong sa pagtagbo kaniya. Gikumusta siya ni Jehu ug gipangutana, “Dapig ka ba kanako, ingon nga ako dapig kanimo?” Mitubag si Jehonadab, “Oo.” Miingon dayon si Jehu, “Kon mao, itunol kanako ang imong kamot.” Gitunol ni Jehonadab ang iyang kamot ug gipasaka siya ni Jehu sa iyang karwahe. 16 Miingon si Jehu, “Uban kanako aron makita mo kon unsa ako kamatinumanon sa Ginoo.” Busa misakay si Jehonadab uban kaniya. 17 Pag-abot ni Jehu sa Samaria gipamatay niya ang tanang nahibilin sa pamilya ni Ahab, sumala sa giingon sa Ginoo pinaagi kang Elias.
Gipamatay ang mga Alagad ni Baal
18 Unya gitigom ni Jehu ang tanang mga tawo ug giingnan, “Dili kaayo matinud-anon si Ahab sa iyang pagpangalagad kang Baal. Apan ako, ipakita ko nga matinud-anon gayod ako sa pag-alagad kaniya. 19 Busa paanhia ninyo dinhi kanako ang tanang mga propeta ug pari ni Baal, ug ang tanang nagaalagad kaniya. Kinahanglan nga ania gayod silang tanan, kay maghalad ako ug dako nga halad alang kang Baal. Ang dili makaanhi ipapatay ko.” Apan nagpakaaron-ingnon lang si Jehu aron mapatay niya ang mga nagaalagad kang Baal.
20 Miingon si Jehu, “Maghimo kita ug pinasahi nga panagtigom alang sa kadungganan ni Baal.” Busa gipahibalo kini sa mga tawo. 21 Gipatawag ni Jehu ang tanang nagaalagad kang Baal sa tibuok Israel, ug nangadto gayod silang tanan. Misulod sila sa templo ni Baal, ug napuno ang templo. 22 Gisultihan ni Jehu ang tig-atiman sa mga bisti nga pangsimba nga magpagawas ug mga bisti alang sa mga alagad ni Baal. Busa gihatagan sila ug bisti.
23 Unya misulod si Jehu ug si Jehonadab nga anak ni Recab sa templo ni Baal. Miingon si Jehu sa mga nagaalagad kang Baal, “Siguroha ninyo nga walay nakasagol kaninyo nga mga tawo nga nagaalagad sa Ginoo. Kinahanglang kamo lang nga nagaalagad kang Baal ang ania dinhi.” 24 Ug didto sulod sa templo, naghalad sila ug mga halad nga sinunog ug uban pang mga halad. Nagbutang nang daan si Jehu ug 80 ka mga tawo sa gawas sa templo ug iya silang giingnan, “Gitugyan ko sila kaninyo aron patyon. Kon may makaikyas bisan usa lang kanila, akong patyon si bisan kinsa kaninyo nga responsable niini.”
25 Pagkahuman ni Jehu ug halad sa mga halad nga sinunog, gimandoan niya ang mga guwardya ug mga opisyal, “Sulod kamo ug pamatya ninyo sila! Ayaw ninyo pasagdi nga may makaikyas kanila!” Busa gipamatay nila ang mga alagad ni Baal pinaagi sa espada ug gipanglabay ang ilang mga patayng lawas sa gawas. Unya nanulod sila sa kinasuloran nga bahin sa templo ni Baal, 26 ug gikuha nila didto ang bato nga handomanan ug gidala sa gawas, ug gisunog. 27 Pagkahuman nilag guba sa bato nga handomanan ni Baal, giguba nila ang templo ni Baal, ug gigamit kini sa mga tawo ingon nga kalibangan hangtod karon. 28 Niining paagiha giwagtang ni Jehu ang pagsimba kang Baal sa Israel. 29 Apan gisunod gihapon niya ang mga sala nga gihimo ni Jeroboam nga anak ni Nebat, nga nahimong hinungdan sa pagpakasala sa mga taga-Israel. Kini mao ang pagsimba sa bulawan nga mga baka sa Betel ug sa Dan.
30 Miingon ang Ginoo kang Jehu, “Maayo ang imong gihimo sa akong atubangan; imong gisunod ang gusto kong mahitabo sa pamilya ni Ahab. Tungod sa imong gihimo, paharion ko ang imong mga kaliwat hangtod sa ikaupat nga henerasyon.” 31 Apan wala motuman si Jehu sa kasugoan sa Ginoo, ang Dios sa Israel, sa tibuok niyang kasingkasing. Gisunod hinuon niya ang mga sala nga gihimo ni Jeroboam, nga nahimong hinungdan sa pagpakasala sa mga taga-Israel.
32 Niadtong mga panahona, gisugdan pagpagamay sa Ginoo ang teritoryo sa Israel. Nailog ni Haring Hazael ang mga lugar sa Israel 33 sa sidlakang bahin sa Suba sa Jordan: ang tibuok nga Gilead, ang Basan, ug ang mga lugar sa amihan sa lungsod sa Aroer nga duol sa Lugut sa Arnon. Kining mga lugara mao ang gipuy-an kaniadto sa tribo ni Gad, ni Reuben, ug ni Manase.
34 Ang uban pang sugilanon mahitungod sa paghari ni Jehu, ug ang tanan niyang gihimo ug ang iyang mga kadaogan, nahisulat sa libro sa mga sugilanon bahin sa mga hari sa Israel. 35 Sa dihang namatay si Jehu, gilubong siya didto sa gilubngan sa iyang mga katigulangan sa Samaria. Ug si Jehoahaz nga iyang anak mao ang mipuli kaniya ingon nga hari. 36 Naghari si Jehu sa Israel didto sa Samaria sulod sa 28 ka tuig.
Si Atalia ug si Joas
(2 Cro. 22:10–23:15)
11 Sa pagkahibalo ni Atalia nga patay na ang iyang anak nga si Ahazia nga hari sa Juda, nagdesisyon siya nga pamatyon ang tanang miyembro sa pamilya niini. 2 Apan sekreto nga gikuha ni Jehosheba ang anak ni Ahazia nga si Joas gikan sa uban pang mga anak sa hari nga patyon. Kini si Jehosheba igsoon ni Ahazia ug anak nga babaye ni Haring Joram. Gitagoan niya si Joas ug ang yaya niini sa usa ka kuwarto sa templo, mao nga wala kini mapatay. 3 Sulod sa unom ka tuig, nagtago didto sa templo sa Ginoo si Joas ug ang iyang yaya samtang si Atalia ang nagagahom ingon nga rayna sa Juda.
4 Sa ikapito nga tuig sa paggahom ni Atalia ingon nga rayna, gipaadto sa pari nga si Jehoyada ang mga komander sa mga badigard sa hari ug sa mga guwardya sa palasyo ngadto sa templo sa Ginoo. Nakigsabot siya kanila ug gipapanumpa niya sila didto sa templo sa Ginoo. Pagkahuman, gipakita niya kanila ang anak sa hari. 5 Miingon siya kanila, “Mao kini ang inyong buhaton: ang usa sa tulo ka bahin kaninyo nga nagaguwardya sa Adlaw nga Igpapahulay magguwardya sa palasyo. 6 Ang laing usa ka bahin magguwardya sa Pultahan sa Sur. Ug ang usa pa ka bahin magguwardya sa pultahan sa palasyo sa pagtabang sa uban pang mga guwardya didto. 7 Ang duha ka grupo nga dili maguwardya sa Adlaw nga Igpapahulay mao ang moguwardya sa templo sa Ginoo aron pagpanalipod sa hari. 8 Kinahanglang guwardyahan ninyo pag-ayo ang hari, ug kanunayng andam ang inyong mga armas. Patya ninyo si bisan kinsa nga moduol kaninyo. Ug ubani ninyo ang hari bisan asa siya moadto.”
9 Gihimo sa mga komander ang gisugo ni Jehoyada nga pari. Gitigom nila ang ilang mga tawo nga nagaguwardya sa Adlaw nga Igpapahulay, apil usab ang mga wala magguwardya nianang adlawa, ug gidala nila kang Jehoyada. 10 Gihatag ni Jehoyada sa mga komander ang mga bangkaw ug mga taming nga gitagoan didto sa templo sa Ginoo. Gipanag-iyahan kini kanhi ni Haring David. 11 Mipahimutang dayon ang mga armado nga mga guwardya libot sa templo ug sa halaran sa pagpanalipod sa hari.
12 Unya gipagawas ni Jehoyada si Joas nga anak sa hari, ug gikoronahan. Gihatagan niya kini ug kopya sa mga pahimangno alang sa usa ka hari, ug giproklamar nga hari. Gidihogan niya si Joas ug lana, ug namakpak ang mga tawo ug naninggit, “Malungtarong kinabuhi alang sa Mahal nga Hari!”
13 Sa pagkadungog ni Atalia sa kasaba sa mga guwardya ug sa mga tawo, miadto siya sa templo sa Ginoo. 14 Ug nakita niya didto ang bag-ong hari nga nagatindog duol sa haligi, sumala sa naandang buhaton sa panahon sa pagproklamar ug usa ka hari. Diha tapad sa hari ang mga komander ug ang mga tigtrumpeta. Ug ang tanang mga tawo didto nanghugyaw ug nagpatingog sa mga trumpeta ni Atalia. Gigisi ni Atalia ang iyang bisti ug misinggit, “Mga traidor! Mga traidor!”
15 Gimandoan ni Jehoyada ang mga komander sa mga sundalo, “Dad-a ninyo sa gawas si Atalia. Ayaw ninyo siya patya dinhi sulod sa templo sa Ginoo. Ug patya ninyo si bisan kinsa nga buot moluwas kaniya.” 16 Busa gidakop nila si Atalia ug gidala sa gawas agi sa pultahan nga agianan sa mga kabayo pasulod sa tugkaran sa palasyo, ug didto gipatay nila siya.
Ang mga Pagbag-o nga Gihimo ni Jehoyada
(2 Cro. 23:16-21)
17 Naghimo dayon si Jehoyada ug kasabotan uban sa Ginoo, sa hari, ug sa mga tawo nga sila mahimong katawhan sa Ginoo. Naghimo usab siya ug kasabotan tali sa hari ug sa mga tawo. 18 Unya nangadto ang tanang mga tawo sa templo ni Baal ug giguba nila kini. Gidugmok nila ang mga halaran ug ang mga dios-dios niini, ug gipatay nila si Matan nga pari ni Baal atubangan sa mga halaran.
Unya nagbutang si Jehoyada ug mga guwardya sa templo sa Ginoo. 19 Pagkahuman, giuban niya ang mga komander, mga badigard sa hari, mga guwardya sa palasyo, ug ang tanang mga tawo, ug ilang gihatod ang hari ngadto sa palasyo gikan sa templo sa Ginoo. Didto sila miagi sa pultahan sa mga guwardya. Unya milingkod ang hari sa iyang trono. 20 Naglipay ang mga tawo, ug nagmalinawon na ang lungsod human nga gipatay si Atalia didto sa palasyo.
21 Nagaedad si Joas ug pito ka tuig sa dihang naghari siya sa Juda.
Ang Paghari ni Joas sa Juda
(2 Cro. 24:1-16)
12 Nahimong hari sa Juda si Joas sa ikapito nga tuig sa paghari ni Jehu sa Israel. Sa Jerusalem siya nagpuyo, ug naghari siya sulod sa 40 ka tuig. Ang iyang inahan mao si Zibia nga taga-Beersheba. 2 Gihimo niya ang maayo atubangan sa Ginoo sa tibuok niyang kinabuhi, kay gitudloan siya ni Jehoyada nga pari. 3 Apan wala niya ipaguba ang mga simbahanan diha sa habog nga mga dapit, busa nagpadayon ang mga tawo sa paghalad sa mga halad ug sa pagsunog sa mga insenso didto.
4 Miingon si Joas sa mga pari, “Tigoma ninyo ang tanang kuwarta nga gihalad diha sa templo sa Ginoo: ang kuwarta nga nakolekta sa pag-ihap, ang kuwarta nga bayad sa panaad, ug ang kuwarta nga halad nga kinabubut-on. 5 Gamita ninyo kini sa pagpaayo sa templo.”
6 Apan hangtod sa ika-23 nga tuig sa paghari ni Joas, wala gihapon mapaayo sa mga pari ang templo. 7 Busa gipatawag ni Haring Joas si Jehoyada ug ang uban pang mga pari ug gipangutana, “Nganong wala pa ninyo napaayo ang templo? Sukad karon ayaw na ninyo gamita ang kuwarta alang sa inyong kaugalingong mga kinahanglanon. Kinahanglan nga gamiton na kini alang sa pagpaayo sa templo.” 8 Miuyon ang mga pari niini ug miuyon usab sila nga dili na sila ang mangolekta sa kuwarta gikan sa mga tawo ug dili na usab sila ang magpaayo sa templo.
9 Unya nagkuha si Jehoyada ug kahon ug gibangagan niya ang taklob niini. Gibutang niya kini sa kilid sa halaran, dapit sa tuo inigsulod sa templo sa Ginoo. Kon may mohatag ug kuwarta sa templo, ang mga pari nga nagabantay sa pultahan mao ang mosulod niini sa kahon. 10 Kon daghan na ang kuwarta sa kahon, moadto didto ang sekretaryo sa hari ug ang pangulong pari ug ihapon nila kini, ug unya isulod sa bag. 11-12 Pagkahuman, ihatag nila kini sa mga tawo nga nagadumala sa pag-ayo sa templo, nga mohatag usab niini ngadto sa mga trabahante sa templo sa Ginoo ingon nga suholan—sa mga panday, sa mga mason, ug sa uban pang mga trabahante nga nagaayo sa templo ug sa mga paril niini. Gigamit usab ang ubang kuwarta sa pagpamalit ug mga kahoy ug mga bato nga tiniltilan nga kinahanglanon sa pagpaayo sa templo, ug sa pagbayad sa uban pang mga galastohan nga may kalabotan sa pag-ayo niini.
13 Ang kuwarta nga gihatag ngadto sa templo wala gayod gamita sa paghimo ug mga kopa nga plata, mga pangputol sa pabilo sa suga, mga yahong, mga trumpeta, o bisan unsa nga gamit nga hinimo sa bulawan o plata alang sa templo sa Ginoo. 14 Gihatag kini ngadto sa mga nagatrabaho sa templo ug gigamit nila kini sa pagpaayo sa templo. 15 Wala na pangitai ug lista sa mga gasto ang mga tawo nga nagadumala sa pagpaayo kay kasaligan man sila. 16 Ang kuwarta nga gihatag isip halad nga bayad sa sala ug mga halad aron mahimong hinlo ang tawo, wala dad-a ngadto sa templo sa Ginoo kay alang kadto sa mga pari.
17 Niadtong higayona, si Hazael nga hari sa Aram misulong sa Gat ug nailog niya kini. Unya nakahukom siya nga sulongon usab ang Jerusalem. 18 Gitigom ni Joas nga hari sa Juda ang tanang mga butang nga gihalad ngadto sa Ginoo sa iyang mga katigulangan nga sila si Jehoshafat, Jehoram, ug Ahazia, nga kanhing mga hari sa Juda, uban sa iya usab nga gipanghalad, apil na ang tanang bulawan nga atua sa mga bodega sa templo sa Ginoo ug sa palasyo. Gipadala niya kining tanan kang Hazael. Busa wala na modayon ug sulong si Hazael sa Jerusalem.
19 Ang uban pang sugilanon mahitungod sa paghari ni Joas, ug ang tanan niyang gihimo, nahisulat sa libro sa mga sugilanon bahin sa mga hari sa Juda. 20 Sa kaulahian nagplano ug daotan batok kaniya ang iyang mga opisyal, ug gipatay nila siya sa Bet Millo, sa dalan paingon sa Silla. 21 Ang mga opisyal nga mipatay kaniya mao sila si Jozacar[c] nga anak ni Shimeat ug si Jehozabad nga anak ni Shomer. Gilubong siya sa lubnganan sa iyang mga katigulangan sa Lungsod ni David. Ug si Amazia nga iyang anak mao ang mipuli kaniya ingon nga hari.
Ang Nating Karnero sa Dios
29 Pagkasunod adlaw nakita ni Juan si Jesus nga nagapadulong kaniya. Miingon dayon si Juan, “Ania na ang Nating Karnero sa Dios nga mowagtang sa sala sa kalibotan.[a] 30 Siya mao ang akong giingon nga moabot sunod kanako, apan mas labaw pa siya kay kanako, kay sa wala pa ako matawo, anaa na siyang daan. 31 Kaniadto bisan gani ako wala makaila kon kinsa gayod siya. Apan mianhi ako dinhi nga nagbautismo pinaagi sa tubig aron ipaila siya sa mga taga-Israel. 32 Nagapamatuod ako nga nakita ko ang Espiritu Santo nga mikunsad kaniya gikan sa langit sama sa salampati ug nagpabilin diha kaniya. 33 Kaniadto bisan gani ako wala makaila kon kinsa gayod siya, apan ang Dios nga nagsugo kanako nga mangbautismo pinaagi sa tubig nagaingon nang daan kanako nga kon makita ko na gani ang Espiritu Santo nga mokunsad ug magpabilin sa usa ka tawo, kana nga tawo mao ang mangbautismo pinaagi sa Espiritu Santo. 34 Ug kana nakita ko gayod. Busa napamatud-an ko gayod nga siya mao ang Anak sa Dios.”
Ang Unang mga Tinun-an ni Jesus
35 Pagkasunod adlaw, didto na usab si Juan uban sa duha sa iyang mga tinun-an. 36 Sa pagkakita niya kang Jesus nga miagi, miingon siya, “Ania na ang Nating Karnero sa Dios.” 37 Sa pagkadungog niadto sa duha niya ka tinun-an, misunod dayon sila kang Jesus. 38 Paglingi ni Jesus, nakita niya sila nga nagasunod. Busa nangutana siya, “Unsa ba ang inyong tuyo?” Mitubag sila, “Rabbi, asa ba ikaw nagapuyo?” (Ang buot ipasabot sa Rabbi, “Magtutudlo.”) 39 Miingon siya, “Dali, uban kamo kanako aron makita ninyo.” Busa miuban sila ug nakita nila ang iyang gipuy-an. Mga alas kwatro na kadto sa hapon, busa nagpabilin na lang sila didto hangtod sa buntag. 40 Ang usa sa duha nga nakadungog sa giingon ni Juan ug misunod kang Jesus mao si Andres nga igsoon ni Simon Pedro. 41 Pagkabuntag, gipangita dayon niya ang iyang igsoon nga si Simon ug gisultihan niya nga nakita nila ang Mesiyas. (Ang buot ipasabot sa Mesiyas “Cristo.”) 42 Ug gidala niya si Simon kang Jesus. Pag-abot nila kang Jesus, gitan-aw ni Jesus si Simon ug giingnan, “Ikaw si Simon nga anak ni Juan. Apan sukad karon tawgon ka na nga Cefas.” (Ang Cefas sama usab sa ngalan nga Pedro nga ang buot ipasabot “bato”.)
Gitawag ni Jesus si Felipe ug si Natanael
43 Pagkasunod adlaw, nakahukom si Jesus nga moadto sa probinsya sa Galilea. Pag-abot niya didto, nakita niya si Felipe ug iya kining giingnan, “Dali sunod kanako!” 44 (Kini si Felipe taga-Betsaida.[b] Taga-didto usab si Andres ug si Pedro.) 45 Ug gipangita ni Felipe si Natanael. Ug sa dihang nakita na niya, iya kining giingnan, “Nakita na namo ang tawo nga gihisgotan ni Moises diha sa Kasugoan. Ug gihisgotan usab siya sa mga propeta. Siya diay mao si Jesus nga taga-Nazaret nga anak ni Jose.” 46 Miingon si Natanael, “Aduna bay maayo gikan sa Nazaret?” Mitubag si Felipe, “Dali, uban aron makita mo.”
47 Sa pagkakita ni Jesus kang Natanael nga nagpadulong kaniya, miingon siya, “Ania ang tinuod nga Israelinhon nga wala gayod manglimbong.” 48 Nangutana si Natanael kaniya, “Nganong nakaila ka kanako?” Gitubag siya ni Jesus, “Sa wala ka pa tawga ni Felipe, nakita ko na ikaw didto sa ilalom sa kahoy nga igos.” 49 Busa miingon si Natanael, “Magtutudlo,” tinuod gayod nga ikaw ang Anak sa Dios! Ikaw ang hari sa Israel. 50 Unya miingon si Jesus kaniya, “Nagtuo ba ikaw kanako tungod kay miingon ako kanimo nga nakita ko ikaw didto sa ilalom sa kahoy nga igos? Mas labaw pa unya niana ang imong makita.” 51 Ug miingon pa gayod si Jesus kaniya, “Sa pagkatinuod, sultihan ko kamo nga moabot ang adlaw nga makita ninyo nga maabli ang langit ug makita usab ninyo ang mga anghel sa Dios nga magsaka-kanaog ngadto ngari kanako nga Anak sa Tawo.”
Ang Pulong Sa Dios (Cebuano New Testament) Copyright © 1988, 2001 by International Bible Society® Used by Permission. All rights reserved worldwide.