Old/New Testament

Gibadlong ni Natan si David

12 Unya gipaadto sa Ginoo si Propeta Natan ngadto kang David. Pag-abot niya didto, miingon siya kang David, “May duha ka tawo nga nagpuyo sa usa ka lungsod. Ang usa adunahan ug ang usa kabos. ² Daghan kaayog mga karnero ug mga baka ang adunahan, ³ apan ang kabos may usa ra gayod ka karnero nga iya pang pinalit. Gialimahan niya kini, ug midako kini uban kaniya ug sa iyang mga anak. Gipakaon niya kini sa iyang pagkaon, ug gipainom sa iya mismong baso, ug iya pa kining gikugos-kugos. Giisip niya kini nga morag iyang anak nga babaye. ⁴ Usa niana ka higayon, may bisita ang adunahan, apan dili siya gustong moihaw sa iyang karnero o baka aron ipakaon sa iyang bisita. Gikuha hinuon niya ang karnero sa kabos nga tawo ug gipaihaw kini aron ipakaon sa iyang bisita.”

⁵ Nasuko pag-ayo si David sa tawo nga adunahan ug miingon siya kang Natan, “Ipanumpa ko sa buhi nga Ginoo nga angay gayong patyon ang tawo nga naghimo niana. ⁶ Ug tungod kay wala siyay kalooy sa kabos, angay niyang bayran ug upat ka karnero ang usa ka karnero nga iyang gikuha.”

⁷ Unya miingon si Natan kang David, “Ikaw kadtong maong tawo! Mao kini ang giingon sa Ginoo, ang Dios sa Israel: ‘Gipili ko ikaw nga hari sa Israel ug giluwas ko ikaw gikan kang Saul. ⁸ Gihatag ko kanimo ang iyang gingharian ug ang iyang mga asawa. Gihimo ko ikaw nga hari sa tibuok Israel ug Juda. Ug kon kulang pa kini, mahatagan ko pa ikaw ug mas daghan. ⁹ Busa nganong gipakawalay-bili mo man ang akong pulong pinaagi sa paghimo ug daotan sa akong panan-aw? Gituyo mo nga mamatay si Uria sa gira; gipapatay mo siya sa mga Amonihanon, ug gikuha mo pa ang iyang asawa. ¹⁰ Busa, gikan karon kanunay na nga may gira ug pagpinatyanay diha sa imong panimalay, tungod kay gitamay mo ako ug gikuha mo ang asawa ni Uria nga Hitihanon aron mahimong imong asawa.’

¹¹ “Dugang niini miingon ang Ginoo: ‘Magpadala akog kasamok batok kanimo nga gikan mismo sa imong panimalay. Ihatag ko ang imong mga asawa sa usa ka tawo nga suod kanimo, ug makighilawas siya kanila nga dayag sa tanan. ¹² Ang imong gihimo nga daotan gihimo mo sa tago, apan himuon ko kini kanimo nga dayag ngadto sa tanang mga Israelinhon.’ ”

¹³ Unya miingon si David kang Natan, “Nakasala ako sa Ginoo.” Mitubag si Natan, “Gipasaylo ka na sa Ginoo, ug dili ka mamatay. ¹⁴ Apan tungod kay ang imong gihimo nakahatag ug kahigayonan sa mga kaaway sa Ginoo nga pasipalahan siya, mamatay gayod ang imong anak.”

¹⁵ Mipauli si Natan sa iyang balay. Unya gihatagan sa Ginoo ug grabe nga sakit ang anak ni David kang Batsheba. ¹⁶ Nagpakilooy si David sa Dios alang sa bata. Nagpuasa siya sulod sa iyang kuwarto, ug sa yuta siya nagkatulog matag gabii. ¹⁷ Giadtoan siya sa iyang mga opisyal aron pabangonon, apan midumili siya, ug dili siya mokaon uban kanila.

¹⁸ Sa ikapito ka adlaw, namatay ang bata. Nahadlok ang mga alagad ni David sa pagsulti kaniya niini. Miingon sila, “Unsaon nato pagsulti kaniya nga patay na ang bata? Wala gani siya magtagad sa pag-alam-alam nato kaniya sa buhi pa ang bata, unsa pa kaha karon nga patay na kini. Basig maghimo siyag dili maayo sa iyang kaugalingon!”

¹⁹ Nakita ni David nga naghinunghongay ang iyang mga alagad, busa nasabtan niya nga patay na ang bata. Nangutana siya, “Patay na ba ang bata?” Mitubag sila, “Oo.” ²⁰ Unya mibangon si David, naligo, nanghaplas ug humot nga lana, ug nagailis. Miadto siya sa balay sa Ginoo ug misimba. Unya mipauli siya, nagpahukad ug pagkaon, ug mikaon. ²¹ Miingon ang iyang mga alagad kaniya, “Unsa kining imong gibuhat? Sa dihang buhi pa ang bata, nagpuasa ka ug mihilak, apan karong patay na ang bata, mibangon ka ug mikaon!” ²² Mitubag si David, “Oo, nagpuasa ako ug mihilak sa dihang buhi pa ang bata kay namasin ako nga kaloy-an ako sa Ginoo ug dili niya itugot nga mamatay ang bata. ²³ Apan karon nga patay na siya, nganong magpuasa pa man ako? Mabuhi pa ba siya pagbalik? Moabot ang adlaw nga moadto ako kaniya, apan siya dili na makabalik kanako.”

²⁴ Unya gialam-alaman ni David ang iyang asawa nga si Batsheba, ug nagdulog sila. Namabdos si Batsheba ug nanganak ug lalaki, ug ginganlan nila kinig Solomon. Gimahal sa Ginoo ang bata, ²⁵ ug gisugo niya si Propeta Natan nga nganlan ang bata ug Jedidia^[a] tungod kay gimahal kini sa Ginoo.

Giilog ni David ang Raba

(1 Cro. 20:1-3)

²⁶ Sa laing bahin, misulong sila si Joab sa Raba, ang kapital sa mga Amonihanon, ug halos nailog na nila kini. ²⁷ Nagpadala si Joab ug mga mensahero ngadto kang David sa pag-ingon, “Gisulong namo ang Raba ug nailog namo ang ilang kuhaanan ug tubig. ²⁸ Busa tigoma na ang nahibiling mga sundalo ug humana ang pag-ilog sa lungsod aron ikaw ang mapasidunggan ug dili ako.”

²⁹ Busa gitigom ni David ang nahibiling mga sundalo ug gisulong nila ang Raba, ug nailog nila kini. ³⁰ Gikuha ni David ang bulawan nga korona gikan sa ulo sa hari sa mga Amonihanon^[b] ug gibutang sa iyang ulo. May gibug-aton nga mga 35 ka kilo ang korona, ug aduna kini mga batong mahalon. Daghang mga kabtangan ang nakuha ni David niadto nga lungsod. ³¹ Gibihag niya ang mga lumulupyo niini ug gipatrabaho ginamit ang mga gabas, piko, ug atsa. Gipahimo usab silag mga tisa.^[c] Mao kini ang iyang gihimo sa mga lumulupyo sa tanang lungsod sa mga Amonihanon. Unya mipauli si David ug ang tanan niyang mga sundalo ngadto sa Jerusalem.

Si Amnon ug si Tamar

13 May matahom nga anak si David nga ginganlag Tamar, ug igsoon siya ni Absalom. Ug kini si Amnon, nga igsoon ni Tamar sa amahan, nakagusto kaniya. ² Apan dili niya mahimo ang iyang gusto nga himuon kang Tamar tungod kay dalaga kini nga putli ug kanunay may nagabantay kaniya. Tungod niini, naglain ang iyang buot hangtod nga nagsakit siya.

³ May amigo si Amnon nga ginganlan ug Jonadab. Maro kaayo kining tawhana. Anak siya sa igsoon ni David nga si Shimea. ⁴ Usa ka adlaw niana, giingnan niya si Amnon, “Anak ka sa hari, apan nganong kada adlaw kanunay ko ikaw nga makita nga nagluya? Sultihi kuno ko sa imong problema.” Miingon si Amnon kaniya, “Nakagusto ako kang Tamar, ang igsoon sa akong igsoon sa amahan nga si Absalom.” ⁵ Miingon si Jonadab, “Higda ug pagpasakit-sakit. Kon mobisita ang imong amahan kanimo, hangyoa siya nga paanhion si Tamar dinhi aron sa pagpakaon kanimo. Ingna usab siya nga gusto mong dinhi mag-andam si Tamar sa pagkaon aron makita nimo, ug nga siya gayod ang mohungit kanimo.”

⁶ Busa mihigda si Amnon ug nagpasakit-sakit. Sa dihang mibisita kaniya si Haring David, miingon siya, “Palihog paanhia ang akong igsoon nga si Tamar aron maghimo ug pan samtang nagatan-aw ako, ug unya hungitan niya ako.” ⁷ Busa nagsugo si David nga pasultihan si Tamar didto sa palasyo nga moadto sa iyang igsoon nga si Amnon ug mag-andam ug pagkaon alang niini.

⁸ Busa miadto si Tamar sa balay sa iyang igsoon nga si Amnon, ug naabtan niya kini nga naghigda. Mikuha siyag harina, gimasa kini, ug naghimog pan samtang nagtan-aw si Amnon. ⁹ Pagkaluto, gikuha niya kini aron ipakaon kang Amnon, apan midumili pagkaon si Amnon. Miingon si Amnon, “Pagawasa ang tanang mga tawo dinhi!” Busa migawas ang mga tawo. ¹⁰ Unya miingon si Amnon kang Tamar, “Dad-a dinhi sa akong kuwarto ang pagkaon ug hungiti ako.” Busa gidala ni Tamar ang pagkaon sa kuwarto ni Amnon. ¹¹ Apan sa dihang hungitan na niya si Amnon, gigakos siya niini ug giingnan nga magdulog sila.

¹² Miingon si Tamar kaniya, “Ayaw, managsoon kita! Ayaw ako pakaulawi; dili kini angay mahitabo sa Israel. Ayaw buhata kining kabuang kanako! ¹³ Unsa na lay nawong nga akong ikapakita sa mga tawo? Ug ikaw, isipon ka nga usa ka buang-buang sa Israel. Sultihi lang ang atong amahan bahin niini; sigurado nga tugotan niya ikaw nga mangasawa kanako.”

¹⁴ Apan wala mamati si Amnon kaniya. Ug tungod kay mas kusgan siya kang Tamar, gipakaulawan niya si Tamar pinaagi sa paglugos niini. ¹⁵ Unya naglagot si Amnon kaniya, ug ang iyang kalagot milabaw kay sa iyang paghigugma niini. Miingon si Amnon kaniya, “Bangon ug lakaw!” ¹⁶ Mitubag si Tamar, “Dili pwede! Mas dako pa nga sala ang pag-abog mo kanako kay sa imong gihimo kanako.” Apan wala gayod mamati kaniya si Amnon. ¹⁷ Gitawag hinuon niya ang iyang sulugoon ug giingnan, “Pagawasa kining babayhana ug sirad-i dayon ang pultahan.”

¹⁸ Busa gipagawas sa sulugoon si Tamar ug gisira ang pultahan. Nagsul-ob niadto si Tamar ug matahom ug taas nga bisti. (Mao kini ang ginasul-ob sa dalaga nga mga anak sa hari niadto nga panahon). ¹⁹ Apan gigisi niya ang iyang matahom ug taas nga bisti, ug nagbutang ug abo sa iyang ulo. Unya milakaw siya nga nakatabon ang iyang mga kamot sa iyang nawong timaan sa iyang kaulaw.

²⁰ Nakita siya sa iyang igsoon nga si Absalom ug gipangutana, “May nahitabo ba tali kaninyo ni Amnon? Pagpakahilom lang bahin niini, kay igsoon mo siya sa amahan. Ayaw lang ikaguol kining nahitabo kanimo.” Didto na mipuyo si Tamar sa balay ni Absalom, apan kanunay lang siyang nagainusara ug nagmasulob-on.

²¹ Sa dihang nahibaloan ni Haring David ang nahitabo, labihan gayod ang iyang kasuko. ²² Ug bisan walay gisulti si Absalom kang Amnon mahitungod sa iyang gibuhat, gikapungtan niya siya tungod sa pagpakaulaw niini kang Tamar nga iyang igsoon.

Gipatay ni Absalom si Amnon

²³ Paglabay sa duha ka tuig, sa dihang gipaguntingan ni Absalom ang iyang mga karnero sa Baal Hazor, duol sa Efraim, giimbitar niya ang tanang anak sa hari sa pagtambong didto. ²⁴ Miadto siya kang Haring David ug miingon, “Nagapagunting ako sa akong mga karnero. Mahimo ba nga moadto ka uban ang imong mga opisyal sa pagsaulog niini nga okasyon uban kanako?” ²⁵ Mitubag ang hari, “Ayaw na lang anak, kay magastoan ka lang kon motambong kaming tanan.” Namugos gayod si Absalom kaniya, apan midumili gayod siya sa pag-adto. Gipanalanginan lang niya si Absalom. ²⁶ Miingon si Absalom, “Kon dili ka moadto, si Amnon na lang nga akong igsoon ang paadtoa.” Nangutana ang hari, “Nganong siya man ang gusto mong paadtoon?” ²⁷ Apan namugos gayod si Absalom, busa gipauban na lang ni David si Amnon, ug ang uban pa niyang mga anak nga lalaki.

²⁸ Miingon si Absalom sa iyang mga tawo, “Hulata ninyo nga mahubog si Amnon, unya inigsinyas ko, patya ninyo siya. Ayaw kamo kahadlok; ako ang nagsugo kaninyo. Pagpakalig-on kamo ug pagpakaisog.” ²⁹ Busa gipatay sa mga tawo ni Absalom si Amnon sumala sa iyang sugo. Pagkahibalo niini sa ubang mga anak ni David, midali-dali silag sakay sa ilang mga mula^[d] ug nangikyas. ³⁰ Samtang diha pa sila sa dalan, may nakabalita kang David nga gipamatay ni Absalom ang tanan niyang mga anak nga lalaki ug wala gayoy nahibiling buhi kanila. ³¹ Unya mitindog si David ug gigisi niya ang iyang bisti sa pagpakita sa iyang pagsubo, ug mihigda siya sa yuta. Gigisi usab sa iyang mga alagad nga nagatindog didto ang ilang mga bisti. ³² Apan miingon si Jonadab nga anak sa igsoon ni David nga si Shimea, “Mahal nga Hari, ayaw pagtuo nga gipamatay ang tanan mong mga anak nga lalaki, si Amnon lang ang gipatay. Sukad sa adlaw nga gipakaulawan ni Amnon ang iyang igsoon nga si Tamar, nagtinguha na si Absalom sa pagpatay kaniya. ³³ Ayawg kabalak-i ang balita nga gipamatay ang tanan mong mga anak nga lalaki. Si Amnon lang ang gipatay. ³⁴ Ug bahin kang Absalom, milayas siya.”

Unya ang guwardya sa paril sa Jerusalem may nakitang daghang tawo nga nagpadulong. Gikan sila sa kasadpan, ug didto mag-agi sa kilid sa bungtod. Miadto ang guwardya sa hari ug miingon, “May nakita akong mga tawo sa dalan sa Horonaim, sa kilid sa bungtod.”^{[e] 35} Unya miingon si Jonadab sa hari, “Mahal nga Hari, tan-awa! Anaa na ang imong mga anak nga lalaki, sumala sa akong giingon.” ³⁶ Pagkahuman gayod niyag sulti, miabot ang mga anak nga lalaki ni David ug nanghilak sila. Mihilak usab ug kusog si David ug ang tanan niyang mga alagad. ^37-38 Nagsubo si David alang sa iyang anak nga si Amnon sulod sa taas nga panahon.

Sa dihang milayas si Absalom, miadto siya sa hari sa Geshur nga si Talmai, nga anak ni Amihud. Didto siya nagpuyo sulod sa tulo ka tuig. ³⁹ Sa dihang nahupay na si Haring David sa iyang kasubo sa pagkamatay ni Amnon, gimingaw siya kang Absalom.^[f]

Ang Sambingay bahin sa Limbongan nga Tinugyanan

16 Nagsugilon na usab si Jesus sa iyang mga tinun-an, “May usa ka adunahan nga may sulugoon nga gitugyanan niya sa iyang mga kabtangan. Karon may nagsulti sa adunahan nga ang iyang mga kabtangan giusik-usikan lang sa iyang tinugyanan nga sulugoon. ² Busa gipatawag niya kini ug miingon, ‘Unsa man kining akong nadunggan nga giusik-usikan mo lang kuno ang akong mga kabtangan? Maayo pa magsumadahay kita sa akong kabtangan kay pagkahuman, papahawaon ko na ikaw.’ ³ Tungod kay papahawaon na siya sa iyang agalon miingon siya sa iyang kaugalingon, ‘Unsa may akong himuon? Dili ako makahimo sa bug-at nga trabaho sama sa pagkalot ug bangag, ug maulaw usab ako nga magpakilimos. ⁴ Ah, nahibaloan ko na kon unsa ang akong himuon aron nga bisan ug papahawaon na ako sa akong agalon may maduolan gihapon ako nga modawat kanako didto sa ilang balay.’ ⁵ Ang iyang gihimo, tagsa-tagsa niyang gipatawag ang mga nakautang sa iyang agalon. Nangutana siya sa nauna, ‘Pila ang imong utang sa akong agalon?’ ⁶ Gitubag siya, ‘100 ka tibod nga lana sa olibo.’ Miingon ang tinugyanan kaniya, ‘Sige, ania ang imong resibo, lingkod ug isulat nga 50 lang ka tibod.’ ⁷ Pagkahuman nangutana siya sa ikaduha, ‘Pila ang imong utang sa akong agalon?’ Gitubag siya, ‘100 ka sakong trigo.’ ‘Sige, ania ang imong resibo, isulat nga 80 lang ka sako.’ ⁸ Pagkahibalo sa agalon sa iyang gihimo, gidayeg niya ang limbongan nga tinugyanan sa kaabtik niini tungod kay nakapangandam na kini alang sa iyang umaabot. Kay ang mga tawo nga mipalabi sa mga butang dinhi sa kalibotan mas abtik makig-angay sa sama kanila kaysa mga gilamdagan na sa Dios.”

⁹ “Busa sultihan ko kamo, gamita ninyo ang inyong bahandi dinhi sa kalibotan alang sa pakighigala, aron nga sa pag-abot sa adlaw nga mahurot na ang kalibotanon nga bahandi, dawaton nila^[a] kamo didto sa puloy-anan nga wala nay kataposan. ¹⁰ Ang tawo nga kasaligan sa gagmay nga mga butang kasaligan usab sa dagkong mga butang. Ug ang tawo nga limbongan sa gagmay nga mga butang, limbongan usab sa dagkong mga butang. ^11-12 Busa kon dili kamo kasaligan sa bahandi sa kalibotan nga dili inyo, kinsa man kaha ang motugyan kaninyo sa tinuod gayod nga bahandi nga giandam na unta alang kaninyo?

¹³ “Walay sulugoon nga makaalagad sa duha ka agalon. Tungod kay isalikway niya ang usa ug higugmaon niya ang usa; modapig siya sa usa ug tamayon niya ang usa. Dili usab ninyo madungan ang pag-alagad sa Dios ug sa bahandi.”

Ang Uban pang Pagtulon-an ni Jesus

(Mat. 11:12-13; 5:31-32; Mar. 10:11-12)

¹⁴ Pagkadungog niadto sa mga Pariseo, gibugalbugalan nila si Jesus tungod kay hinguwarta man sila. ¹⁵ Miingon si Jesus kanila, “Nagpakaaron-ingnon lang kamo sa mga tawo nga maayo kamo. Apan nahibaloan sa Dios kon unsa ang anaa sa inyong kasingkasing. Kay ang gipalabi sa tawo ginadumtan sa Dios.”

¹⁶ “Sa wala pa muabot si Juan nga tigbautismo, ang Kasugoan ni Moises ug ang mga sinulat sa mga propeta mao ang ginatamdan sa mga tawo. Sukad sa pag-abot ni Juan gitudlo na ang Maayong Balita mahitungod sa paghari sa Dios, ug daghan gayod ang namugos nga magpasakop. ¹⁷ Apan wala kini magkahulogan nga wala nay kapuslanan ang Kasugoan. Posible pa nga mahanaw ang langit ug ang yuta kaysa mahimong walay kapuslanan ang pinakagamay nga bahin sa Kasugoan.”

¹⁸ “Busa ang mobulag sa iyang asawa ug mangasawa sa lain nakapanapaw. Ug ang mangasawa sa babaye nga gibulagan nakapanapaw usab.”

Si Lazaro ug ang Adunahan

¹⁹ Nagpadayon si Jesus sa pagsulti, “Kaniadto may usa ka adunahan nga nagbisti ug mahalon ug nagpatuyang siya sa mga lamian nga pagkaon adlaw-adlaw. ²⁰ May usa usab ka kabos nga ang iyang ngalan si Lazaro. Ang iyang lawas nalukop ug mga nuka. Gidala siya didto sa pultahan sa balay sa adunahan. ²¹ Gusto unta niya nga makakaon bisan na lang sa mga mumho nga nangatagak gikan sa lamisa sa adunahan. Giduolan siya sa mga iro ug gitilapan ang iyang mga nuka. ²² Sa kaulahian, namatay si Lazaro ug gidala siya sa mga anghel didto sa tapad ni Abraham. Ang adunahan namatay usab ug gilubong. ²³ Samtang nagaantos siya pag-ayo didto sa impiyerno, nakita niya sa layo si Abraham ug didto sa iyang tapad si Lazaro. ²⁴ Busa misinggit ang adunahan kang Abraham, ‘Abraham, amahan ko, kaloy-i intawon ako! Sugoa si Lazaro nga ituslob sa tubig ang iyang tudlo ug patuloan ang akong dila aron mabugnawan, kay hilabihan gayod ang akong pag-antos sa kainit niining kalayo.’ ²⁵ Apan gitubag siya ni Abraham, ‘Anak, samtang nagkinabuhi ka pa sa kalibotan maayo gayod ang imong kahimtang, ug si Lazaro nagaantos. Apan karon malipayon siya dinhi ug ikaw nagaantos. ²⁶ Gawas pa niana, ang imong gipangayo dili gayod mahimo, tungod kay may lawom nga bung-aw nga nagaulang kanato nga si bisan kinsa dinhi kanamo nga gustong moanha diha dili gayod makatabok, ug walay usa usab nga gikan diha kaninyo nga makatabok dinhi kanamo.’ ²⁷ Miingon pa gayod ang adunahan, ‘Abraham, amahan ko, kon mao kana, hangyoon ko ikaw nga kon mahimo ipadala si Lazaro ngadto sa balay sa akong amahan, ²⁸ kay may lima pa ako ka mga igsoong lalaki, ug pasidan-an niya sila aron dili sila makaanhi niining dapita nga pulos lang pag-antos.’ ²⁹ Apan mitubag si Abraham, ‘Atua na man didto kanila ang mga sinulat ni Moises ug sa mga propeta. Kinahanglan patalinghogan nila kini.’ ³⁰ Mitubag ang adunahan, ‘Apan Abraham, amahan ko, dili sila motuo. Apan kon may moadto kanila gikan kanato, maghinulsol sila sa ilang mga sala.’ ³¹ Apan miingon si Abraham, ‘Kon dili sila motuo sa mga sinulat ni Moises ug sa mga propeta, nan, dili usab sila motuo bisan pag may mabanhaw nga patay!’ ”