M’Cheyne Bible Reading Plan

Nagbisita si Jetro kay Moises

18 Si Jetro nga pari sang Midian kag ugangan ni Moises nakabalita sang tanan nga ginhimo sang Dios kay Moises kag sa iya katawhan nga mga Israelinhon. Nabatian man niya kon paano ginpaguwa sang Ginoo ang mga Israelinhon sa Egipto.

^2-3 Sadto anay ginpapauli ni Moises si Zipora nga iya asawa kag ang duha nila ka anak nga lalaki didto kay Jetro nga iya ugangan. Ang ngalan sang isa niya ka anak amo si Gershom,^[a] kay sang natawo siya nagsiling si Moises, “Dumuluong ako sa iban nga duta.” ⁴ Ang ngalan sang ikaduha amo si Eliezer,^[b] kay sang natawo siya nagsiling si Moises, “Ang Dios sang akon amay^[c] amo ang akon manugbulig. Ginluwas niya ako sa espada sang hari sang Egipto.”

⁵ Karon, nagkadto si Jetro kaupod ang asawa kag duha ka anak ni Moises didto sa ginakampuhan nila ni Moises sa kamingawan, malapit sa bukid sang Dios. ⁶ Nagpahibalo na nga daan si Jetro kay Moises nga maabot siya upod si Zipora kag ang duha niya ka anak.

⁷ Gani ginsugata ni Moises ang iya ugangan, kag bilang pagtahod nagluhod siya kag pagkatapos naghalok sa iya. Nagpangamustahanay sila kag dayon nagsulod sila sa tolda. ⁸ Ginsugid ni Moises kay Jetro ang tanan nga ginhimo sang Ginoo sa hari sang Egipto kag sa mga Egiptohanon para sa mga Israelinhon. Ginsugid man niya ang tanan nga kabudlayan nga ila naagihan sa ila nga pagpanglakaton kag kon paano sila ginluwas sang Ginoo.

⁹ Nalipay gid si Jetro sa tanan nga kaayo nga ginhimo sang Ginoo sa mga Israelinhon sa iya pagluwas sa ila sa kamot sang mga Egiptohanon. ¹⁰ Nagsiling si Jetro, “Dalayawon ang Ginoo nga nagluwas sa inyo sa kamot sang mga Egiptohanon kag sa ila hari. ¹¹ Karon nahibaluan ko na nga ang Ginoo mas gamhanan sang sa tanan nga dios, kay ginluwas niya ang mga Israelinhon sa mga Egiptohanon nga nagdaogdaog sa ila.” ¹² Dayon naghalad si Jetro sang mga halad nga ginasunog kag iban pa nga mga halad sa Dios. Kag samtang ginahimo niya ini, nag-abot si Aaron kag ang tanan nga manugdumala sang Israel. Nag-upod sila kay Jetro sa pagkaon sa presensya sang Dios.

Nagpili si Moises sang mga Opisyal nga Magbulig sa Iya sa Paghukom^(A)

¹³ Sang madason nga adlaw, nagpungko si Moises bilang hukom sa paghusay sa mga kaso sang mga tawo. Nagalinya ang mga tawo sa iya atubangan halin sa aga hasta sa sirom. ¹⁴ Sang makita ini ni Jetro, nagsiling siya kay Moises, “Ngaa ginahimo mo ini para sa mga tawo? Ngaa ikaw lang ang nagahimo sini? Nagalinya ang mga tawo sa imo atubangan halin sa aga hasta sa sirom.”

¹⁵ Nagsabat si Moises, “Ginahimo ko ini tungod kay nagapalapit ang mga tawo sa akon sa paghibalo sang kabubut-on sang Dios. ¹⁶ Kon may ginabaisan ang mga tawo, ginadala ini sa akon, kag ako ang nagahukom kon sin-o sa ila ang husto. Kag ginatudluan ko sila sang mga sugo kag mga pagsulundan sang Dios.” ¹⁷ Nagsiling si Jetro, “Indi husto ang imo pamaagi sa paghimo sini. ¹⁸ Ginapabudlayan mo lang gid ang imo kaugalingon kag ang ini nga mga tawo. Tama ini kabudlay para sa imo; indi mo ini mahimo nga ikaw lang. ¹⁹ Pamati sa akon kay laygayan ko ikaw, kag kabay pa nga mag-upod ang Dios sa imo. Padayuna ang imo ginahimo nga pagpalapit sa Dios para sa mga tawo. Dal-a ang ila mga ginabaisan sa iya. ²⁰ Padayuna man ang imo nga pagtudlo sa ila sang mga sugo kag mga pagsulundan sang Dios. Tudlui sila kon paano magkabuhi kag kon ano ang ila himuon. ²¹ Pero magpili ka sang mga tawo nga magbulig sa imo sa paghukom. Dapat may ikasarang sila sa paghukom, nagatahod sa Dios, masaligan, kag wala nagabaton sang lagay. Himua sila nga mga hukom sa grupo sang mga tawo nga tag-isa ka libo, tag-isa ka gatos, tag-singkuwenta kag tag-napulo. ²² Mag-alagad sila bilang mga hukom sa tanan nga tion. Sila ang magahusay sa simple nga mga kaso, pero ang mabudlay nga mga kaso dal-on nila sa imo. Sa sini nga paagi, magmulumag-an ang imo obra kay makabulig sila sa imo. ²³ Nahibaluan ko nga amo ini ang gusto sang Dios nga himuon mo, kag kon tumanon mo ini indi ka mabudlayan. Kag ini nga mga tawo makapauli nga matawhay.”

²⁴ Gintuman ni Moises ang ginlaygay sang iya ugangan. ²⁵ Nagpili siya sa mga Israelinhon sang mga tawo nga may ikasarang sa paghukom, kag ginhimo niya sila nga mga hukom sa grupo sang mga tawo nga tag-isa ka libo, tag-isa ka gatos, tag-singkuwenta, kag tag-napulo. ²⁶ Nag-alagad sila sa mga tawo bilang mga hukom sa tanan nga tion. Sila ang nagahusay sa simple nga mga kaso, pero ang mabudlay nga mga kaso ginadala nila kay Moises.

²⁷ Sang ulihi, ginpabalik ni Moises ang iya ugangan sa iya nasyon.

Ang Halad sang Balo nga Babayi^(A)

21 Sang ulihi nagpanan-aw tan-aw si Jesus kag nakita niya ang mga manggaranon nga nagahulog sang ila kuwarta sa ginahulugan sang mga halad. ² Kag nakita man niya ang isa ka imol nga balo nga babayi nga nagahulog sang duha lang ka sinsilyo. ³ Dayon nagsiling si Jesus, “Sa pagkamatuod, mas madamo ang ginhulog sang imol nga balo sang sa ila tanan. ⁴ Kay sila madamo ang ila kuwarta kag ang ila ginhatag baliwala lang sa ila; pero ang balo, bisan imol siya, ginhatag niya ang tanan nga iya ginasaligan agod mabuhi.”

Ang Parte sa Pagkaguba sang Templo^(B)

⁵ May mga tawo didto nga nagasugilanon parte sa matahom nga mga bato sang templo kag sa mga dekorasyon sini nga ginregalo sang mga tawo. Pero nagsiling si Jesus sa ila, ⁶ “Magaabot ang adlaw nga ang mga butang nga ini nga inyo nakita gub-on, kag wala gid sing may mabilin nga mga bato nga nagasalampaw.”

Ang Parte sa Palaabuton nga mga Inadlaw^(C)

⁷ Nagpamangkot sila kay Jesus, “Manunudlo, san-o bala matabo ang mga butang nga imo ginsiling? Ano bala ang tanda nga madali na lang ini matabo?”

⁸ Nagsiling si Jesus sa ila, “Mag-andam kamo nga indi kamo pagpatalangon. Kay madamo ang magaabot kag magasiling nga sila amo ako, kag magasiling man sila nga nag-abot na ang tion. Pero indi kamo magpati ukon magsunod sa ila. ⁹ Kon makabati kamo nga may mga gira kag mga ginamo, indi kamo magkahadlok, kay ina kinahanglan nga matabo anay, pero wala nagakahulugan nga magaabot na ang katapusan.”

¹⁰ Kag nagsiling pa gid si Jesus sa ila, “Magailinaway ang mga nasyon kag magailinaway ang mga ginharian. ¹¹ May magaabot nga mabaskog nga mga linog, kag may mga gutom kag mga kalalat-an nga magaabot sa nagkalain-lain nga mga lugar. Kag makita man ninyo ang mga makahaladlok kag makatilingala nga mga tanda halin sa langit.

¹² “Pero sa wala pa ini matabo, pagadakpon kamo kag hingabuton sang mga tawo. Pagadal-on nila kamo sa mga simbahan sang mga Judio agod sentensyahan kag prisohon. Pagadal-on man nila kamo sa mga hari kag mga gobernador agod imbistigaron. Ini tanan himuon nila sa inyo tungod sang inyo pagsunod sa akon. ¹³ Pero ini mangin kahigayunan ninyo sa pagsugid sa ila sang Maayong Balita. ¹⁴ Gani itanom ninyo sa inyo hunahuna nga kon matabo ini, indi kamo magpalibog kon ano ang inyo isabat, ¹⁵ kay hatagan ko kamo sang kaalam sa pagsabat agod indi makasabat kontra sa inyo ang inyo mga kaaway. ¹⁶ Itugyan kamo sa inyo mga kaaway sang inyo mismo mga ginikanan, mga utod, mga paryente, kag sang inyo mga amigo. Kag ang iban sa inyo patyon gid nila. ¹⁷ Dumtan kamo sang tanan tungod sang inyo pagsunod sa akon. ¹⁸ Pero indi gid kamo maano; wala sing bisan isa ka buhok ninyo nga madula. ¹⁹ Kay kon magpadayon kamo makaangkon kamo sang kabuhi nga wala sing katapusan.”

Ang Parte sa Pagkaguba sang Jerusalem^(D)

²⁰ “Kon makita ninyo nga ang Jerusalem ginalibutan na sang mga soldado, mahibaluan ninyo nga madali na lang ang iya kalaglagan. ²¹ Gani ang nagaestar sa Judea dapat magpalagyo sa kabukiran. Kag ang ara sa siyudad sang Jerusalem magpalagyo man. Ang mga tawo sa uma dapat indi magsulod sa Jerusalem. ²² Kay amo na ina ang mga inadlaw nga silutan sang Dios ang Jerusalem sa pagtuman sang ginasiling sang Kasulatan. ²³ Makaluluoy ang mga nagabulusong kag ang mga nagapatiti sa sina nga mga inadlaw tungod nga mabudlayan sila sa pagpalagyo. Magaabot ang puwerte nga pag-antos sa sini nga lugar, kay dako ang kaakig sang Dios sa sini nga mga tawo. ²⁴ Ang iban sa ila magakalamatay sa gira, kag ang iban pagabihagon sa iban nga mga nasyon. Kag ini nga siyudad sang Jerusalem pagagub-on kag pagadumalahan sang mga indi Judio samtang ginatugutan sang Dios.”

Ang Pagbalik ni Jesus Diri sa Kalibutan^(E)

²⁵ “Matabo man nga may mga tanda nga makita sa adlaw, sa bulan, kag sa mga bituon. Diri sa kalibutan makulbaan ang mga nasyon tungod sang dalagko nga mga balod nga nagalinagumba. ²⁶ Magakalalipong ang mga tawo sa kahadlok kon ano ang matabo sa sini nga kalibutan. Kay ang mga butang sa langit^[a] pagapatalangon sa ila kinaandan nga alagyan.^{[b] 27} Dayon ako nga Anak sang Tawo makita sa panganod nga nagabalik diri sa kalibutan nga may gahom kag puwerte nga kadungganan.^{[c] 28} Kon ini nga mga butang magasugod na nga magkalatabo, maglaom kamo kag maghulat^[d] kay madali na lang ang pagluwas sa inyo.”

Ang Leksyon sa Kahoy nga Higera^(F)

²⁹ Dayon ginsugiran sila ni Jesus sini nga paanggid: “Tan-awa ninyo ang kahoy nga higera kag ang iban pa nga mga kahoy. ³⁰ Indi bala nga kon makita ta nga nagapang-ugbos na nagasiling kita nga madali na lang ang tig-ilinit? ³¹ Sa amo man nga bagay, kon makita ninyo nga nagakalatabo na ini nga mga butang nga akon ginasugid sa inyo, mahibaluan ninyo nga malapit na^[e] ang paghari sang Dios. ³² Sa pagkamatuod, magakalatuman ini tanan nga butang sa wala pa mapatay ang mga tawo sa sini nga henerasyon. ³³ Madula ang langit kag ang duta, pero ang akon mga pulong indi gid madula kundi matuman gid ini.”

Mag-andam Kamo

³⁴ “Gani bantayan ninyo ang inyo kaugalingon nga indi kamo mawili sa patuyang nga pangabuhi, sa pagpahubog, kag sa pagpalibog sa inyo pagpangabuhi, kay basi kon hinali lang nga mag-abot ato nga adlaw nga wala kamo makabantay, ³⁵ nga daw sa nasiod kamo. Kay gulpi lang ini nga magaabot sa tanan nga nagaestar diri sa kalibutan. ³⁶ Gani magpreparar kamo permi kag magpangamuyo nga kon matabo na ini tanan, may kabakod kamo agod indi kamo maano, kag makaatubang kamo sa akon nga Anak sang Tawo nga indi mahuya.”

³⁷ Adlaw-adlaw nagakadto si Jesus sa templo kag nagapanudlo. Kon gab-i, nagatulog siya sa Bukid sang mga Olibo. ³⁸ Aga pa gid nagakadto ang mga tawo sa templo sa pagpamati sa iya.

36 Nagpadayon pa gid si Elihu sa paghambal: ² “Agwantaha pa ako sing makadali, kay may ara pa ako nga inughambal sa pagdepensa sa Dios. ³ Madamo ako sang nahibaluan kag pamatud-an ko sa imo nga ang Dios nga nagtuga sa akon husto. ⁴ Ginasiguro ko sa imo nga wala ako nagabutig, kay ako nga imo ginaatubang maalam gid.

⁵ “Gamhanan gid ang Dios, pero wala siya sing may ginatamay. Nahibaluan niya ang tanan nga butang. ⁶ Wala niya ginatugutan nga magkabuhi ang malaot, kag ginahatagan niya sang hustisya ang ginapigos nga mga imol. ⁷ Wala niya ginapabay-an ang mga matarong. Ginapadunggan niya sila upod sa mga hari sa wala sing katapusan. ⁸ Pero kon ginapigos sila, nga daw sa ginakadenahan, ⁹ ginapahayag sang Dios ang sala nga ginhimo nila nga may pagpabugal. ¹⁰ Ginapapamati niya sila sa iya nga pagpaandam, kag ginasugo niya sila nga bayaan nila ang ila kalautan. ¹¹ Kon magtuman sila kag mag-alagad sa iya, magakabuhi sila nga mainuswagon kag malipayon sa bug-os nila nga kabuhi. ¹² Pero kon indi sila magtuman, mapatay sila sa inaway nga kulang sing pag-intiendi. ¹³ Ang mga indi diosnon nagahupot sang kaakig sa ila tagipusuon, kag bisan ginasilutan sila sang Dios, wala sila nagapangayo sang bulig sa iya. ¹⁴ Nagakalamatay sila sa kahuy-anan^[a] nga bataon pa. ¹⁵ Pero paagi sa mga pag-antos, ginatudluan sang Dios ang mga tawo. Nakatuon sila nga magpamati sa iya paagi sa mga kasakit.

¹⁶ “Ginalikaw ka sang Dios sa katalagman kag ginhatagan sang kahilwayan kag kabuganaan, kag mapuno liwat sang manamit nga pagkaon ang imo lamisa. ¹⁷ Pero karon ginaagom mo ang silot nga nagakabagay sa mga malaot. Indi ka gid makalikaw sa hustisya. ¹⁸ Mag-andam ka nga indi ka maganyat sa manggad kag madala sa madamo nga kuwarta nga bilang lagay. ¹⁹ Makabulig bala ang imo manggad ukon ang imo ikasarang sa imo kalisod? ²⁰ Indi paghanduma ang kagab-ihon,^[b] ang tion nga magakalaglag ang mga nasyon. ²¹ Mag-andam ka nga indi ka maghimo sang kalautan. Ginapaantos ka agod makalikaw ka sa paghimo sini.

²² “Hunahunaa bala kon daw ano kagamhanan sang Dios. Wala sing manunudlo nga pareho sa iya. ²³ Wala sing may makatudlo sa iya kon ano ang iya himuon, kag wala sing may makasiling sa iya nga nakasala siya. ²⁴ Indi pagkalimti ang pagdayaw sa iya binuhatan subong sang ginahimo sang iban sa ila nga pagkanta. ²⁵ Nakita sang tanan nga tawo ang iya binuhatan, pero sa malayo-layo.^{[c] 26} Gamhanan gid ang Dios, kag indi gid naton matungkad ang iya pagkagamhanan kag indi maisip kon pila na ang iya edad. ²⁷ Ang Dios amo ang nagapasaka sang tubig halin sa duta kag ginahimo niya dayon ini nga ulan. ²⁸ Nagabubo ang ulan halin sa mga panganod para sa mga tawo. ²⁹ Wala sing may nakahibalo kon paano nagalapta ang mga panganod, kag kon paano nagadaguob ang langit nga sa diin nagaestar ang Dios. ³⁰ Tan-awa kon paano niya ginapakilat sa iya palibot, kag kon paano ini nagakirab hasta sa punta sang dagat. ³¹ Paagi sining gahom sang Dios, ginadumalahan niya ang mga nasyon kag ginahatagan sang bugana nga pagkaon ang mga tawo. ³² Ginauyatan niya ang kilat kag ginasugo ini sa pag-igo sang iya iliguon. ³³ Ang daguob nagapahibalo sang manug-abot nga bagyo, kag bisan ang mga baka nakahibalo nga may bagyo nga manug-abot.

6 Tungod nga kami mga kabulig sa ginahimo sang Dios, nagapangabay gid kami sa inyo nga indi ninyo pag-ibaliwala ang bugay nga inyo nabaton sa iya. ² Kay siling sang Dios,

Gani pamati kamo! Karon gid ang husto nga tion nga luwason kita sang Dios.

³ Wala kami nagahimo sang bisan ano nga mangin kabangdanan nga maglain ang buot sang mga tawo, agod indi pagpakalainon ang amon pag-alagad sa Dios. ⁴ Sa tanan namon nga ginahimo, ginapakita namon nga kami mga alagad gid sang Dios. Bisan masyado kabudlay ang amon mga gin-agihan kag ang amon kahimtangan, gin-antos gid namon. ⁵ Nakaagi kami hanot kag priso. Naagihan man namon nga ginpulihan kami sang mga tawo. Kon kaisa tudo-tudo gid ang amon pagpangabudlay, kag kon kaisa wala kami sing tulog-tulog kag wala kaon-kaon. ⁶ Ginpakita man namon sa mga tawo nga matuod kami nga mga alagad sang Dios paagi sa amon matinlo nga kabuhi kag paagi sa amon kaalam. Nangin mainantuson kami sa tanan nga butang kag malulo sa amon isigkatawo. Nahibaluan man sang mga tawo nga ang Espiritu Santo amo ang nagatuytoy sa amon, kag ang amon paghigugma sa amon isigkatawo halin gid sa amon tagipusuon. ⁷ Wala kami sang iban nga ginawali kundi ang kamatuoran, kag ginabuligan kami sang Dios paagi sa iya gahom. Ang amon kabuhi nga matarong amo ang amon armas sa pag-ataki sa amon kaaway kag amo man ang amon sagang sa amon kaugalingon. ⁸ Bilang mga alagad sang Dios, kon kaisa ginadayaw kami sang mga tawo kag kon kaisa ginainsultuhan man kami. May mga tawo nga nagahambal sing malain parte sa amon, pero may ara man nga nagahambal sing maayo. May nagasiling nga kami kuno mga butigon, pero ang tanan nga amon ginasugid matuod gid. ⁹ Wala kami ginasapak sang iban, pero ang matuod kilala kami sang tanan. Permi kami nabutang sa peligro sang kamatayon, pero buhi pa man kami hasta subong. Ginadisiplina kami sang Dios pero wala kami ginapatay. ¹⁰ May mga ginahimo sa amon agod mapasubo kami, pero malipayon man kami gihapon. Imol lang kami, pero madamo nga mga tawo ang amon ginapamanggaranon. Kon parte sa mga butang diri sa kalibutan, wala kami sing may masiling nga amon, pero ang matuod, kami ang tag-iya sang tanan nga butang.

¹¹ Mga pinalangga nga mga taga-Corinto, wala sing lipod-lipod ang amon paghambal sa inyo, kay dako gid ang amon paghigugma sa inyo. ¹² Wala kami nagkulang sang amon paghigugma sa inyo. Kamo amo ang nagkulang sang inyo paghigugma sa amon. ¹³ Ginakabig ko kamo bilang akon gid nga mga anak. Gani higugmaa ninyo ako pareho sang akon paghigugma sa inyo.

Indi Kamo Magpakighiusa sa mga Wala Nagatuo

¹⁴ Indi gid kamo magpakighiusa sa mga wala nagatuo kay Cristo. Kay subong nga ang kasanag indi makaupod sa kadulom, ang maayo indi man makaupod sa malain. ¹⁵ Kag subong nga si Cristo kag si Satanas indi maghangpanay, ang tumuluo kag ang indi tumuluo indi man maghangpanay. ¹⁶ Indi puwede nga ang mga dios-dios ara man sa templo sang Dios. Kag kita amo ang templo sang Dios nga buhi! Kay nagsiling ang Dios,