M’Cheyne Bible Reading Plan

Ang Paghari ni Joash sa Juda^(A)

24 Nagaedad si Joash sang pito ka tuig sang naghari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 40 ka tuig. Ang iya iloy amo si Zibia nga taga-Beersheba. ² Maayo ang ginhimo ni Joash sa panulok sang Ginoo sa bug-os nga pagkabuhi ni Jehoyada nga pari. ³ Ginpangitaan siya ni Jehoyada sang duha ka asawa, kag may mga anak siya nga lalaki kag babayi.

⁴ Sang ulihi nagdesisyon si Joash sa pagpakay-o sang templo sang Ginoo. ⁵ Ginpatawag niya ang mga pari kag mga Levita kag ginsilingan, “Magkadto kamo sa mga banwa sang Juda kag kolektaha ninyo ang mga balayran sang mga Israelinhon kada tuig, agod mapakay-o naton ang templo sang aton Dios. Himua ninyo ini gilayon.” Pero wala gilayon magtuman ang mga Levita.

⁶ Gani ginpatawag ni Haring Joash ang pangulo nga pari nga si Jehoyada kag ginpamangkot, “Ngaa wala mo ginpakolekta sa mga Levita ang balayran sang mga taga-Juda kag taga-Jerusalem? Indi bala nga nagsugo si Moises nga alagad sang Ginoo sa katilingban sang Israel nga ihatag nila ini para sa Tolda nga sa diin nabutang ang Kasuguan?”

⁷ (Sadto anay, ang mga anak sang malaot nga babayi nga si Atalia nakasulod sa templo sang Dios kag nagpanguha sang mga balaan nga kagamitan agod gamiton sa pagsimba sa mga imahen ni Baal.)

⁸ Gani nagsugo si Haring Joash nga maghimo sang kahon nga bulutangan sang kuwarta, kag ibutang ini sa guwa sang puwertahan sang templo sang Ginoo. ⁹ Dayon naghatag siya sang pahibalo sa Juda kag Jerusalem nga kinahanglan dal-on sang mga tawo sa Ginoo ang ila balayran suno sa ginsugo ni Moises nga alagad sang Dios sa katawhan sang Israel sang didto sila sa kamingawan. ¹⁰ Malipayon nga naghatag ang tanan nga opisyal kag ang mga tawo. Ginhulog nila ang ila kuwarta sa kahon hasta nga napuno ini.

¹¹ Kon puno na gani ang kahon, ginadala ini sang mga Levita sa mga opisyal sang hari. Dayon ginaisip ini sang sekretaryo sang hari kag sang opisyal sang pangulo nga pari, kag pagkatapos ginabalik nila liwat ang kahon didto sa puwertahan sang templo. Amo ini ang ila ginahimo kada adlaw hasta nga nagdamo ang koleksyon. ¹² Dayon ginhatag ni Haring Joash kag ni Jehoyada ang kuwarta sa mga tawo nga nagadumala sa pagpakay-o sang templo. Kag nagpanguha sila sang mga panday kag sang mga trabahador nga maayo sa salsalon kag saway. ¹³ Mapisan gid ang mga nagadumala sa trabaho, gani madasig ang pagtrabaho. Nakay-o nila ang templo sang Dios suno sa orihinal nga desinyo sini, kag ginpabakod pa gid nila. ¹⁴ Pagkatapos sang obra, gin-uli nila sa hari kag kay Jehoyada ang sobra nga kuwarta. Kag gin-gamit ini sa pagpahimo sang mga kagamitan sa templo sang Ginoo—ang mga ginagamit sa pagsimba, sa paghalad sang mga halad nga ginasunog, pati na ang mga yahong kag mga suludlan nga bulawan kag pilak. Kag samtang buhi si Jehoyada, padayon ang paghalad sang mga halad nga ginasunog sa templo sang Ginoo.

¹⁵ Nagkabuhi si Jehoyada sing malawig nga mga tinuig, kag napatay siya sa edad nga 130 ka tuig. ¹⁶ Ginlubong siya sa lulubngan sang mga hari sa Banwa ni David, tungod sa maayo nga mga ginhimo niya sa Israel para sa Dios kag sa iya templo.

¹⁷ Pero pagkatapos nga napatay si Jehoyada, nagkadto ang mga opisyal sang Juda kay Haring Joash. Nagluhod sila sa hari bilang pagtahod, kag dayon ginkombinsi nila siya nga magpamati sa ila. ¹⁸ Nagdesisyon sila nga pabay-an na lang ang templo sang Ginoo, ang Dios sang ila mga katigulangan, kag magsimba sa mga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera kag sa iban pa nga mga dios-dios. Tungod sa ila ginhimo, naakig ang Dios sa Juda kag Jerusalem. ¹⁹ Nagpadala ang Ginoo sang mga propeta sa mga tawo agod pabalikon sila sa iya. Kag bisan ginpaandaman sila sang mga propeta, wala sila magpamati.

²⁰ Dayon gin-gamhan sang Espiritu sang Dios si Zacarias nga anak ni Jehoyada nga pari. Nagtindog siya sa atubangan sang mga tawo kag nagsiling, “Amo ini ang ginasiling sang Dios: Ngaa wala ninyo ginatuman ang mga sugo sang Ginoo? Indi gid kamo mag-uswag. Tungod nga ginsikway ninyo ang Ginoo, ginsikway man niya kamo.”

²¹ Nagplano ang mga opisyal sa pagpatay kay Zacarias. Kag sa sugo mismo sang hari, ginbato nila si Zacarias sa lagwerta sang templo sang Ginoo, kag napatay siya. ²² Ginkalimtan ni Haring Joash ang kaayo nga ginpakita sa iya ni Jehoyada, nga amay ni Zacarias. Sa baylo, ginpapatay niya si Zacarias. Amo ini ang ginsiling ni Zacarias sang nagahimumugto na siya, “Kabay pa nga talupangdon sang Ginoo ang inyo ginahimo, kag sukton niya kamo.”

²³ Sang pagsugod sang bag-o nga tuig, ginsalakay sang mga soldado sang Aram^[a] ang Juda. Napierdi nila ang Juda kag Jerusalem, kag ginpamatay nila ang mga opisyal sang Juda. Dayon gindala nila sa ila hari sa Damascus ang mga pagkabutang nga ila naagaw. ²⁴ Diutay lang ang mga soldado sang Aram nga nagsalakay kon ikomparar sa mga soldado sang Juda. Pero ginpapierdi sang Ginoo sa ila ang Juda, tungod ginsikway nila ang Ginoo, ang Dios sang ila mga katigulangan. Gani nag-abot ini nga silot kay Joash.

²⁵ Paghalin sang mga taga-Aram, grabe gid ang mga pilas ni Joash. Pero tungod sa iya nga pagpatay sa anak ni Jehoyada nga pari, nagplano ang iya mga alagad nga patyon siya. Ginpatay nila siya sa iya hiligdaan. Ginlubong siya sa Banwa ni David, pero indi sa lulubngan sang mga hari.

²⁶ Ang mga nagpatay sa iya amo si Zabad^[b] nga anak sang isa ka Ammonhon nga babayi nga si Shimeat, kag si Jehozabad nga anak sang isa ka Moabnon nga babayi nga si Shimrit.^{[c] 27} Ang mga estorya parte sa mga anak ni Joash, sa mga tagna parte sa iya, kag sa pagpakay-o sang templo sang Dios nasulat sa Komentaryo Parte sa Estorya sang Mga Hari. Si Amazia nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari.

Ang Duha ka Saksi

11 Dayon ginhatagan ako sang inugtakos nga daw sa baston. Nagsiling ang naghatag sa akon, “Sige, taksa ang templo sang Dios kag ang halaran, kag isipa dayon kon pila ang nagasimba didto. ² Pero ang sa guwa sang templo indi lang pag-ilakip takos kay ina para sa mga tawo nga wala makakilala sa Dios. Ini sila amo ang magaguba sang balaan nga siyudad sang Jerusalem sa sulod sang 42 ka bulan. ³ Kag sa sina nga mga inadlaw ipadala ko ang akon duha ka saksi nga magasuksok sang sako bilang tanda sa mga tawo nga dapat na sila maghinulsol. Kag magawali sila sang akon ipawali sa ila sa sulod sang 1,260 ka adlaw.”

⁴ Ang ining duha ka saksi amo ang duha ka kahoy nga olibo^[a] kag duha ka suga nga nagatindog sa atubangan sang Ginoo, nga amo ang Ginoo sa bug-os nga kalibutan. ⁵ Kon may magtinguha sa pagsakit sa ila, may kalayo nga magaguwa sa ila baba kag magalaglag sang ila mga kaaway. Pareho sini ang pagpatay sa kay bisan sin-o nga gusto magsakit sa ila. ⁶ May gahom man sila sa pagpugong sang ulan agod indi mag-ulan samtang nagawali sila sang pulong sang Dios. May gahom man sila nga ang tubig sa mga tuburan mahimo nila nga dugo. Kag indi lang ina kundi may gahom pa gid sila sa paghalit sang bug-os nga kalibutan paagi sa nagkalain-lain nga mga kalalat-an sa bisan ano nga oras nga gusto nila.

⁷ Kon makatapos na sila sa pagwali sang pulong sang Dios, awayon sila sang dako nga sapat nga magaguwa halin sa madalom nga buho. Ining duha ka manugwali mapierdi sang sapat kag patyon dayon sila. ⁸ Ang ila bangkay mabilin lang sa karsada sang bantog nga siyudad, nga sa diin ang ila Ginoo ginlansang sa krus. Ang ini nga siyudad nagasimbolo sang Sodom ukon Egipto. ⁹ Sa sulod sang tatlo ka adlaw kag tunga, didto ang ila bangkay sa karsada nga ginatan-aw sang mga tawo sa nagkalain-lain nga lahi, tribo, lingguahe kag nasyon. Kag indi magtugot ang mga tawo nga ipalubong sila. ¹⁰ Magakalipay gid ang mga tawo sa kalibutan tungod kay napatay na atong duha ka tawo. Magaselebrar sila kag magaregaluhay tungod nga napatay ang duha ka propeta sang Dios nga nagdala sing madamo nga kalisod sa mga tawo sa kalibutan. ¹¹ Pero pagkaligad sang tatlo ka adlaw kag tunga, ginbuhi liwat sang Dios ang ila mga bangkay. Nagtindog sila kag ang tanan nga nakakita sa ila hinadlukan. ¹² Dayon ang ining duha ka saksi nakabati sang tingog nga mabaskog halin sa langit nga nagasiling, “Dali, saka kamo diri sa langit!” Kag samtang nagatan-aw ang ila mga kaaway, nagkayab sila pa-langit. ¹³ Sa amo man nga oras naglinog sing mabaskog. Ang ikanapulo nga parte sang siyudad naguba, kag 7,000 ka tawo ang nagkalamatay sa ato nga linog. Ang mga tawo nga wala nagkalamatay kinulbaan, kag nagdayaw sila sa Dios sang langit.^[b]

¹⁴ Ang ikaduha nga makahaladlok nga hitabo tapos na, pero may masunod pa nga ikatatlo.

Ang Ikapito nga Trumpeta

¹⁵ Ang ikapito nga anghel nagpatunog sang iya trumpeta, kag may mabaskog nga mga tingog sa langit nga nagasiling, “Karon ang aton Ginoo kag ang iya pinili nga si Cristo amo na ang magahari sa kalibutan. Kag ang iya paghari wala sing katapusan!” ¹⁶ Kag ang 24 ka manugdumala nga nagapungko sa ila mga trono sa atubangan sang Dios nagluhod dayon kag nagsimba sa Dios, ¹⁷ nga nagasiling,

¹⁹ Pagkatapos sadto, gin-abrihan ang templo sang Dios didto sa langit. Kag didto sa sulod, makita ang Kahon sang Kasugtanan sang Dios. Dayon nagpangilat, nagginahod, kag nagdinaguob. Naglinog man kag nag-ulan sing yelo nga daw mga bato.

Ginapakamalaot sang Dios ang Indi Sinsero nga Pagpuasa

7 May ginhambal ang Ginoo kay Zacarias sang ikaapat nga adlaw sang bulan sang Kislev (ikasiyam nga bulan), sadtong ikaapat nga tuig sang paghari ni Darius. ^2-3 Natabo ini pagkatapos nga ginpadala sang katawhan sang Betel si Sharezer kag si Regem Melec, upod ang ila mga tinawo, sa pagpangabay sa mga pari sa templo kag sa mga propeta nga pamangkuton ang Ginoo kon bala kinahanglan pa nga magpangasubo kag magpuasa sila sa ikalima nga bulan sa pagdumdom sang pagkaguba sang templo, pareho sa ginahimo nila sa malawig na nga mga tinuig. ⁴ Kag amo ini ang ginsiling sang Ginoo nga Makagagahom kay Zacarias: ⁵ “Hambala ang tanan nga katawhan sang Israel pati ang mga pari, nga ang ila pagpuasa kag pagpangasubo sa kada ikalima kag ikapito nga bulan sa sulod sang 70 ka tuig wala nila ginahimo para sa akon. ⁶ Kag kon magkaon sila kag mag-inom, ginahimo nila ina para lang sa ila kaugalingon nga kalipayan. ⁷ Amo man ini ang mensahi nga ginpahambal ko sa mga propeta sadto, sang panahon nga mainuswagon pa ang Jerusalem kag madamo pa ini sang tawo pati ang mga banwa sa palibot sini, kag pati ang Negev^[a] kag ang mga bulobukid sa nakatundan.”^[b]

⁸ Nagsiling liwat ang Ginoo kay Zacarias, ⁹ “Amo ini ang akon ginsiling sa akon katawhan: ‘Maghukom kamo sing husto. Ipakita ninyo ang kaayo kag kaluoy sa isa kag isa. ¹⁰ Indi ninyo pagpigusa ang mga balo nga babayi, mga ilo, mga imol, kag ang mga indi Israelinhon nga nagaestar upod sa inyo. Indi kamo maghunahuna sing malain kontra sa isa kag isa.’

¹¹ “Pero wala gid sila magsapak sa akon ginsiling. Ginsikway nila ini kag wala nila ginpamatian. ¹² Ginpatig-a nila ang ila mga tagipusuon pareho sang bato, kag wala sila magpamati sa Kasuguan kag sa mga pulong nga ginpasugid sang akon Espiritu sa mga propeta sadto. Gani ako, ang Ginoo nga Makagagahom, akig gid katama. ¹³ Kag tungod nga wala sila magpamati sang akon ginsiling, indi man ako magpamati kon magpanawag sila sa akon. ¹⁴ Daw pareho ako sa buhawi nga nagpalapta sa ila sa iban nga mga lugar nga wala pa nila makadtui. Ginbayaan nila ang ila maayo nga duta nga indi na mapuslan kag indi na maestaran.”

Ang Matuod nga Manugbantay sang mga Karnero

10 Nagsaysay si Jesus sa ila paagi sa paanggid, “Sa pagkamatuod, ginasugid ko sa inyo nga kon ang tawo nagasulod sa toril sang mga karnero pero wala nagaagi sa puwertahan kundi nagataklas sa kudal, ina nga tawo kawatan kag tulisan. ² Pero ang tawo nga nagasulod paagi sa puwertahan amo ang manugbantay sang mga karnero. ³ Ginapasulod siya sang bantay sa puwertahan kag ang iya tingog kilala sang mga karnero. Ginatawag niya ang iya mga karnero sa ila mga ngalan, kag ginadala niya dayon sila paguwa. ⁴ Kon makaguwa na sila, nagauna siya sa ila kag ang iya mga karnero nagasunod sa iya tungod kay kilala nila ang iya tingog. ⁵ Indi magsunod ang mga karnero sa tawo nga indi nila kilala, kundi magapalagyo gani sila tungod kay wala sila nakakilala sang iya tingog.”

⁶ Ginsugid sa ila ni Jesus ini nga paanggid, pero wala gid sila nakaintiendi kon ano ang buot silingon sini.

Si Jesus ang Maayo nga Manugbantay

⁷ Gani nagsiling liwat si Jesus, “Sa pagkamatuod, ginasugid ko sa inyo nga ako amo ang puwertahan sang mga karnero.^{[a] 8} May mga nauna sa akon nga mga manunudlo nga ang ila kahalimbawa pareho sa mga kawatan kag mga tulisan. Pero ang akon mga karnero wala nagpati sa ila. ⁹ Ako amo ang puwertahan. Ang nagasulod paagi sa akon maluwas. Pareho siya sa karnero nga nagasulod kag nagaguwa, kag makakita siya sing halalbon. ¹⁰ Ang katuyuan sang kawatan amo ang pagpangawat, ang pagpatay kag ang pagpangguba. Pero ako iya nagkadto diri sa kalibutan agod mahatagan ko ang mga tawo sing kabuhi kag ini wala gid sing kulang.

¹¹ “Ako amo ang maayo nga manugbantay sang mga karnero. Ang maayo nga manugbantay desidido nga mapatay para sa iya mga karnero. ¹² Indi siya pareho sa tawo nga ginasuhulan lang nga magbantay. Kay ang tawo nga ginasuhulan lang nagapalagyo kon makita na niya nga nagaabot ang mabangis nga ido,^[b] kag bayaan lang niya ang mga karnero. Gani nagalalapta ang mga karnero kag ang iban sa ila tukbon. ¹³ Ang sinuhulan nagapalagyo, tungod kay sinuhulan man lang siya kag baliwala lang sa iya kon ano ang matabo sa mga karnero. ^14-15 Pero ako amo ang maayo nga manugbantay sang mga karnero. Kon paano ang pagkakilala sa akon sang Amay kag ang akon pagkakilala sa iya, pareho man sina ang akon pagkakilala sa akon mga karnero kag ang ila pagkakilala sa akon. Kag ihatag ko ang akon kabuhi para sa ila. ¹⁶ May iban pa man ako nga mga karnero nga wala diri sa inyo grupo bilang mga Judio. Dapat pasudlon ko man sila. Magapamati man sila sa akon, kag ang tanan nga nagapamati sa akon mangin isa lang ka grupo nga may isa ka manugbantay.

¹⁷ “Ginapalangga ako sang Amay tungod kay ginahatag ko ang akon kabuhi para sa ila, kag pagkatapos mabuhi man ako liwat. ¹⁸ Wala sing may makapatay sa akon kon indi ko ini pag-itugot. Pero kabubut-on ko nga ginahatag ang akon kabuhi. Pagusto ako sa paghatag sini, kag pagusto man ako sa pagbawi sini. Amo ini ang ginsiling sang Amay sa akon.”

¹⁹ Tungod sa ginhambal nga ato ni Jesus nagbinahin-bahin liwat ang mga Judio. ²⁰ Madamo sa ila ang nagsiling, “Ang tawo nga ini ginsudlan sang malaot nga espiritu kag buang-buang. Ngaa nagasagi kamo pamati sa iya?” ²¹ Pero nagsiling ang iban, “Ang tawo nga ginsudlan sang malaot nga espiritu indi makatudlo sing pareho sina. Kag isa pa, paano makapaayo ang isa ka tawo sang bulag kon ginsudlan siya sang malain nga espiritu?”

Ginsikway si Jesus sang mga Judio

²² Karon, nag-abot ang tiyempo sa pagsaulog sa Jerusalem sang Piesta sang Pagdedikar sang Templo. Tigtulugnaw sadto, ²³ kag nagalakat-lakat si Jesus didto sa templo sa ginatawag nga Balkon ni Solomon. ²⁴ Nagtilipon ang mga Judio sa iya kag nagsiling sila, “Ngaa ginatago-tago mo pa sa amon kon sin-o gid ikaw? Sugiri kami sing deretso kon ikaw amo ang Cristo.” ²⁵ Nagsiling si Jesus sa ila, “Ginsugiran ko na kamo kon sin-o gid ako pero indi kamo magpati sa akon. Ang mga milagro nga ginapahimo sang Amay sa akon nagapamatuod man kon sin-o gid ako. ²⁶ Pero indi kamo magpati sa akon tungod kay indi kamo kaupod sa akon mga karnero. ²⁷ Ang akon mga karnero nagapamati sa akon. Kilala ko sila kag nagasunod sila sa akon. ²⁸ Ginahatagan ko sila sang kabuhi nga wala sing katapusan, kag indi gid sila mawala. Wala gid sing may makaagaw sa ila sa akon kamot. ²⁹ Ginhatag sila sa akon sang akon Amay nga gamhanan sa tanan, kag wala gid sing may makaagaw sa ila sa kamot sang Amay. ³⁰ Ako kag ang Amay isa lang.”

³¹ Pagkabati sadto sang mga Judio nagpulot liwat sila sang mga bato agod batuhon siya. ³² Pero nagsiling si Jesus sa ila, “Madamo ang ginhimo ko nga maayo nga inyo mismo nakita. Kag ginpahimo ini sa akon sang Amay. Sa diin bala sa sining akon mga ginpanghimo ang nangin kabangdanan nga inyo ako batuhon?” ³³ Ginsabat siya sang mga Judio, “Indi kami magbato sa imo tungod sang imo maayo nga mga hinimuan, kundi batuhon ka namon tungod sa imo pagpasipala sa Dios! Kay ikaw tawo man lang, pero nagasiling ka nga ikaw Dios.” ³⁴ Nagsiling si Jesus sa ila, “Indi bala nasulat sa inyo Kasuguan nga nagsiling ang Dios nga kamo mga dios?^{[c] 35-36} Kag nahibaluan ta nga matuod permi ang ginasiling sang Kasulatan. Gani kon nagsiling ang Dios nga mga dios ang mga tawo nga ginhatagan sang iya mensahi, ti ngaa nagasiling kamo nga nagpasipala ako sa Dios tungod kay nagsiling ako nga ako Anak sang Dios? Siya mismo ang nagpili kag nagpadala sa akon diri sa kalibutan. ³⁷ Kon wala ako nagahimo sang ginapahimo sang Amay sa akon, indi dapat nga magpati kamo sa akon. ³⁸ Pero kon ginahimo ko ang ginapahimo sang Amay sa akon, bisan indi ninyo gusto nga magpati sa akon mga ginasiling, dapat patihan ninyo ang akon mga hinimuan, agod mahibaluan gid ninyo nga ang Amay ari sa akon kag ako ara sa iya.”

³⁹ Gintinguhaan nila liwat nga dakpon si Jesus, pero nakalikaw siya sa ila.

⁴⁰ Nagtabok liwat si Jesus sa Suba sang Jordan kag nagkadto sa lugar nga sa diin nagpangbautiso si Juan. Kag didto siya dayon nagtiner. ⁴¹ Madamo nga mga tawo ang nagpalapit sa iya kag nagsiling, “Wala matuod nakahimo sing mga milagro si Juan, pero ang tanan nga iya ginhambal parte sa sini nga tawo matuod.” ⁴² Gani madamo sa mga tawo didto ang nagtuo kay Jesus.