M’Cheyne Bible Reading Plan
A-tha-li Cai Trị Giu-đa
11 Khi ấy, A-tha-li là mẹ của vua A-cha-xia, thấy con mình đã chết, nên bà chỗi dậy giết tất cả mọi người trong hoàng tộc. 2 Nhưng Giô-sê-ba, con gái vua Giô-ram, tức là chị của vua A-cha-xia, bắt trộm Giô-ách, con trai vua A-cha-xia, khỏi vòng các hoàng tử mà A-tha-li toan giết. Bà giấu Giô-ách và người vú trong một phòng ngủ. Như vậy bà giấu Giô-ách khỏi tay A-tha-li, nên Giô-ách không bị giết. 3 Giô-ách ở với bà sáu năm như thế, được giấu trong đền thờ của CHÚA, trong khi A-tha-li cai trị trên xứ.
Giê-hô-gia-đa Xức Dầu Cho Giô-ách
4 Đến năm thứ bảy, Giê-hô-gia-đa mời các vị chỉ huy một trăm quân thuộc đội quân Ca-ri, và các vị chỉ huy quân hộ vệ đến gặp ông trong đền thờ CHÚA. Ông lập một giao ước với họ và buộc họ thề nguyện với ông trong đền thờ CHÚA, xong ông giới thiệu hoàng tử cho họ. 5 Ông truyền rằng: “Đây là những điều quý ông sẽ làm: một phần ba quý ông đến phiên trực ngày Sa-bát sẽ bảo vệ nơi vua ở. 6 Một phần ba khác sẽ canh giữ ở cổng Su-rơ, một phần ba còn lại sẽ canh giữ cổng phía sau quân hộ vệ. Ba đơn vị cứ luân phiên nhau canh giữ đền thờ. 7 Hai đơn vị lẽ ra được hết phiên trực trong ngày Sa-bát thì bây giờ vẫn sẽ phải đến canh giữ đền thờ CHÚA để bảo vệ vua. 8 Quý ông phải bao quanh đức vua, người nào cũng cầm binh khí trong tay. Hễ ai xông vào hàng ngũ của quý ông thì hãy giết thẳng tay. Mỗi khi vua đi ra đi vào thì quý ông cũng phải đi theo để hộ vệ.”
9 Các vị chỉ huy làm y như lời thầy tế lễ Giê-hô-gia-đa đã truyền. Mỗi người đem quân của mình đến, quân đang phiên trực trong ngày Sa-bát hoặc quân hết phiên trực trong ngày Sa-bát, đều cùng nhau đến với thầy tế lễ Giê-hô-gia-đa. 10 Thầy tế lễ trao cho các vị chỉ huy những giáo và khiên của vua Đa-vít, được cất giữ lâu nay trong đền thờ CHÚA. 11 Các quân hộ vệ, tay cầm binh khí, đứng từ phía nam của đền thờ cho đến phía bắc của đền thờ, họ cũng đứng phía trước bàn thờ và phía trước đền thờ nữa, để bảo vệ vua mọi phía.
12 Đoạn Giê-hô-gia-đa đưa hoàng tử ra, đội vương miện cho hoàng tử, trao cho hoàng tử một bộ luật và tuyên bố rằng người là vua. Họ xức dầu cho người, rồi vỗ tay và tung hô: “Đức Vua vạn tuế!”
A-tha-li Bị Giết
13 Khi A-tha-li nghe tiếng huyên náo của quân hộ vệ và dân chúng thì bà đến đền thờ CHÚA để gặp dân chúng. 14 Bà thấy, kìa vua đang đứng trên bệ cao, theo lễ nghi xưa nay, có các vị chỉ huy và ban nhạc kèn đứng bên cạnh vua; mọi người trong xứ đang vui mừng và kèn thổi rền vang. A-tha-li bèn xé áo mình và la lên: “Phản tặc! Phản tặc!”
15 Thầy tế lễ Giê-hô-gia-đa truyền cho các vị chỉ huy quân đội: “Hãy lôi bà ấy ra khỏi hàng quân và hễ kẻ nào theo bà ấy thì cứ dùng gươm giết chết.” Vì thầy tế lễ có bảo: “Đừng cho bà ấy được chết trong đền thờ CHÚA.” 16 Vậy họ bắt bà, khi bà qua cổng dành cho ngựa vào hoàng cung, thì họ giết bà tại đó.
17 Giê-hô-gia-đa lập một giao ước giữa CHÚA với vua và dân để toàn dân được làm con dân của CHÚA. Ông cũng lập một giao ước giữa vua với dân. 18 Đoạn toàn dân trong xứ kéo nhau đến đền thờ của Ba-anh và phá dỡ nó xuống. Họ đập nát các bàn thờ và các hình tượng của Ba-anh ra thành mảnh vụn. Họ giết Ma-than, thầy tế lễ của Ba-anh, trước các bàn thờ.
Thầy tế lễ Giê-hô-gia-đa đặt quân đội bảo vệ quanh đền thờ CHÚA. 19 Ông đem các vị chỉ huy trăm quân, đội quân Ca-ri, các toán quân hộ vệ, và tất cả dân chúng trong xứ đến rước vua từ đền thờ CHÚA xuống rồi tiến về hoàng cung đi qua lối vào của cổng dành cho quân hộ vệ. Vua ngự lên ngai vua. 20 Vậy toàn dân trong xứ đều vui mừng, rồi kinh thành yên tĩnh trở lại, sau khi A-tha-li đã bị giết bằng gươm tại hoàng cung.
21 Giô-ách được bảy tuổi khi bắt đầu trị vì.
Giô-ách Trị Vì Giu-đa
12 Năm thứ bảy triều Giê-hu, Giô-ách lên ngôi làm vua. Vua trị vì bốn mươi hai năm tại Giê-ru-sa-lem. Thân mẫu của vua là bà Xi-bia, quê ở Bê-e Sê-ba. 2 Giô-ách làm điều lành trước mặt CHÚA trọn đời mình, bởi vì có thầy tế lễ Giê-hô-gia-đa dạy dỗ vua. 3 Tuy nhiên, các tế đàn trên những nơi cao vẫn chưa được dỡ đi. Dân chúng vẫn còn đến dâng sinh tế và dâng tế lễ trên những tế đàn ấy.
Sửa Sang Đền Thờ
4 Giô-ách nói cùng các thầy tế lễ: “Tất cả tiền bạc dâng hiến làm tế lễ thánh trong đền thờ CHÚA, gồm tiền đóng góp cá nhân được quy định cho mỗi người và tiền do các cá nhân tự ý dâng hiến cho đền thờ CHÚA. 5 Xin các thầy tế lễ hãy thu nhận từ những người dâng hiến, rồi dùng số tiền đó sửa sang lại đền thờ ở những chỗ nào thấy bị hư hại.”
6 Nhưng đến năm thứ hai mươi ba của triều vua Giô-ách, các thầy tế lễ không sửa sang đền thờ nữa. 7 Vì vậy vua Giô-ách triệu thầy tế lễ Giê-hô-gia-đa và những thầy tế lễ đến và hỏi: “Tại sao quý vị không tu bổ đền thờ nữa? Thế thì từ nay quý vị đừng nhận tiền từ những người dâng hiến nữa, nhưng hãy để tiền đó cho việc sửa sang đền thờ.” 8 Thế là các thầy tế lễ đồng ý rằng từ đó trở đi họ sẽ không nhận tiền dâng hiến của dân chúng và cũng không chịu trách nhiệm việc sửa sang đền thờ nữa.
9 Thầy tế lễ Giê-hô-gia-đa bèn lấy một cái rương, đục một lỗ trên nắp, rồi để nó bên cạnh bàn thờ, khi người ta bước vào đền thờ CHÚA thì thấy nó ở bên phải. Những thầy tế lễ canh cửa đền thờ bỏ vào đó tất cả số tiền người ta đem dâng cho đền thờ CHÚA. 10 Khi nào người ta thấy rương đầy tiền, thì quan thư ký của vua và vị thượng tế đi lên, đếm tiền trong rương của đền thờ CHÚA, bỏ vào bao và cột lại. 11 Sau khi họ đã định giá, họ trao số tiền đó vào tay những người quản cai các thợ sửa sang đền thờ CHÚA. Những người ấy dùng tiền đó trả cho các thợ mộc và thợ xây cất, là những thợ làm việc nơi đền thờ CHÚA. 12 Họ cũng trả cho những thợ nề và thợ đá. Họ dùng tiền đó mua gỗ và đá đã đẽo sẵn để sửa chữa những chỗ hư nứt nơi đền thờ CHÚA, và trang trải tất cả những phí tổn trong việc tu bổ đền thờ.
13 Người ta không dùng những số tiền đem dâng cho đền thờ CHÚA này để sắm những chậu bạc, dao kéo cắt tim đèn, bát rảy, kèn, hay bất cứ vật dụng bằng vàng hoặc bằng bạc nào cho đền thờ CHÚA, 14 mà chỉ trao cho những người phụ trách công việc sửa chữa để chi phí cho việc sửa sang đền thờ CHÚA thôi. 15 Họ không bắt những người quản cai việc trả lương cho nhân công phải tính sổ vì những người ấy làm việc rất ngay thật. 16 Họ không đem những tiền thuộc tế lễ chuộc lỗi và tế lễ chuộc tội vào đền thờ CHÚA, vì những tiền ấy thuộc về các thầy tế lễ.
Ha-xa-ên Đe Dọa Giê-ru-sa-lem
17 Lúc ấy vua Ha-xa-ên của A-ram đi lên, tấn công Gát, và chiếm lấy địa phận này. Sau đó Ha-xa-ên dẫn quân tiến đánh Giê-ru-sa-lem. 18 Vua Giô-ách của Giu-đa bèn lấy tất cả những vật thánh của các tiên vương là Giê-hô-sa-phát, Giê-hô-ram, và A-cha-xia, các vua Giu-đa đã dâng hiến, cùng với những vật thánh mà chính vua đã dâng, tất cả vàng trong các kho của đền thờ CHÚA và của hoàng cung, mà đem nộp hết cho vua Ha-xa-ên của A-ram. Bấy giờ Ha-xa-ên mới chịu rút lui khỏi Giê-ru-sa-lem.
Giô-ách Băng Hà
19 Những việc khác của Giô-ách, và tất cả những việc vua thực hiện, há chẳng được chép trong sách sử ký của các vua Giu-đa sao? 20 Các tôi tớ của vua nổi loạn, lập mưu phản nghịch, ám sát vua trong điện Mi-lô, trên con đường đi xuống Si-la. 21 Giô-xa-ca, con trai Si-mê-át, và Giê-hô-sa-bát, con trai Sô-mê, là hai tôi tớ vua, sát hại vua, và vua bị giết chết. Người ta chôn vua cùng chỗ với các tổ phụ vua trong thành Đa-vít. Con trai vua là A-ma-xia lên ngôi kế vị.
Người Lính Giỏi Của Chúa Cứu Thế Giê-su
2 Vậy, hỡi con ta, hãy nhờ ân sủng của Chúa Cứu Thế Giê-su làm cho mình mạnh mẽ. 2 Những điều con đã nghe ta dạy trước nhiều nhân chứng, hãy truyền lại cho những người trung tín, để họ có khả năng huấn luyện người khác. 3 Hãy cùng ta chịu gian khổ như một người lính giỏi của Chúa Cứu Thế Giê-su. 4 Ai phục vụ trong quân đội rồi không được vương vấn đời sống dân sự nữa; có vậy mới đẹp lòng người tuyển mộ mình.
5 Cũng thế, lực sĩ nào tranh tài, phải tranh tài đúng thể lệ mới được thưởng mão hoa chiến thắng. 6 Người nông dân làm ruộng khó nhọc đáng phải là người được hưởng hoa lợi trước nhất. 7 Con hãy nghiền ngẫm điều ta nói, rồi Chúa sẽ cho con hiểu thấu mọi sự.
8 Hãy nhớ rằng Chúa Cứu Thế Giê-su, dòng dõi Vua Đa-vít, đã chết và sống lại theo như Phúc Âm ta rao giảng. 9 Vì Phúc Âm đó mà ta chịu gian khổ đến nỗi mang xiềng xích như một tội phạm; nhưng Đạo Đức Chúa Trời chẳng bị xiềng xích đâu. 10 Vậy nên, ta chịu đựng mọi gian khổ chính vì những người được Chúa chọn để họ được cứu rỗi trong Chúa Cứu Thế Giê-su và hưởng vinh quang đời đời.
11 Đây là lời đáng tin cậy.
Nếu chúng ta đồng chết với Ngài,
Chúng ta sẽ đồng sống với Ngài;
12 Nếu chúng ta chịu gian khổ,
Chúng ta sẽ đồng trị với Ngài;
Nếu chúng ta chối bỏ Ngài,
Ngài cũng sẽ chối bỏ chúng ta,
13 Nhưng nếu chúng ta thất tín,
Ngài vẫn thành tín
Vì Ngài không thể nào tự chối bỏ mình.
Người Làm Công Không Có Gì Phải Hổ Thẹn
14 Con nhắc nhở họ những điều này. Trước mặt Đức Chúa Trời, con hãy cảnh cáo họ đừng cãi nhau về từ ngữ, vì chẳng ích lợi gì, chỉ có hại cho người nghe. 15 Con hãy chuyên tâm phục vụ cho được đẹp lòng Đức Chúa Trời, như người làm công không có gì phải hổ thẹn, thẳng thắn dạy lời chân lý. 16 Nhưng hãy tránh những lời phàm tục tầm phào, vì những kẻ ăn nói như thế ngày càng đi sâu vào đường bất kính. 17 Lời nói của họ như ung nhọt lở loét, trong số những người này có Hy-mê-nê và Phi-lét. 18 Họ lạc mất chân lý, dám nói sự sống lại đã xảy ra rồi, mà phá đổ đức tin của một số người.
19 Tuy nhiên nền móng kiên cố của Đức Chúa Trời đã đặt vẫn còn vững chắc nên đã có đóng ấn lời này: “Chúa biết những người thuộc về Ngài” và “phàm ai đã kêu cầu Danh Chúa phải tránh xa điều ác.”
20 Trong một ngôi nhà lớn không phải chỉ có những đồ vật bằng vàng và bạc, nhưng cũng có đồ vật bằng gỗ, bằng sành nữa; có thứ dùng cho việc sang, cũng có thứ dùng cho việc bình thường. 21 Nếu ai tẩy mình cho sạch những điều gian ác nói trên thì sẽ trở nên một đồ dùng cho việc sang, dành riêng cho chủ sử dụng. Người đó được thánh hóa, có ích cho chủ, và được chuẩn bị sẵn sàng để làm mọi việc lành.
22 Con phải tránh xa các đam mê của tuổi trẻ, nhưng hãy hiệp cùng những người kêu cầu Chúa với tấm lòng trong sạch mà đeo đuổi sự công chính, đức tin, tình yêu thương và sự bình an. 23 Đừng tham dự vào những cuộc tranh luận điên rồ và ngu xuẩn vì biết rằng chúng chỉ sinh ra những sự tranh chấp. 24 Tôi tớ Chúa không nên tranh chấp nhưng phải đối xử hòa nhã với mọi người. Phải có khả năng dạy dỗ, biết nhịn nhục, 25 và mềm mại sửa dạy những kẻ chống đối, mong rằng Đức Chúa Trời ban cho họ lòng ăn năn để nhận biết chân lý, 26 và họ tỉnh ngộ, thoát khỏi cạm bẫy ma quỷ đã dùng để giam giữ và bắt họ làm theo ý nó.
Tình Yêu Của CHÚA
3 CHÚA bảo tôi: “Ngươi hãy bày tỏ tình yêu một lần nữa đối với một người vợ có tình nhân, một người vợ ngoại tình, như CHÚA yêu dân Y-sơ-ra-ên, mặc dù chúng hướng về các thần khác và thích ăn bánh nho khô.” 2 Vậy tôi chuộc nàng về với giá mười lăm sê-ken bạc[a] và một ô-me rưỡi[b] lúa mạch. 3 Tôi bảo nàng: “Hãy ở với anh lâu dài, đừng hành nghề mại dâm, cũng đừng ngủ với một người đàn ông nào. Chính anh cũng sẽ đối xử với em như vậy.” 4 Vì trong nhiều ngày người Y-sơ-ra-ên không dâng tế lễ, không trụ thờ, không ê-phót, cũng không Thê-ra-phim. 5 Sau đó, dân Y-sơ-ra-ên sẽ quay về tìm kiếm CHÚA, Đức Chúa Trời mình, và Đa-vít, vua mình. Trong những ngày cuối cùng, họ sẽ run sợ mà đến với CHÚA, và đến với sự tốt lành của Ngài.
CHÚA Buộc Tội Dân Y-sơ-ra-ên
4 Hỡi dân Y-sơ-ra-ên, hãy lắng nghe lời CHÚA,
Vì CHÚA buộc tội dân xứ này,
Vì trong cả nước, không ai đáng tin cậy,
Không ai có tình yêu chân thật,
Không ai hiểu biết Đức Chúa Trời.
2 Nguyền rủa, dối gạt, giết người,
Trộm cắp và ngoại tình,
Nổ bùng khắp nơi;
Các vụ đổ máu xảy ra liên tục.
3 Vì thế, đất đai khô hạn,
Mọi người sống trong nước đều cằn cỗi;
Thú rừng và chim trời cũng vậy;
Ngay cả cá biển cũng chết luôn.
CHÚA Cảnh Cáo Thầy Tế Lễ
4 Thật vậy, không ai buộc tội,
Không ai trách mắng.
Và dân ngươi cãi cọ,
Với thầy tế lễ!
5 Ngươi sẽ vấp ngã giữa ban ngày, ban đêm,
Vị tiên tri cũng sẽ vấp ngã với ngươi.
Và Ta sẽ hủy diệt mẹ ngươi.
6 Dân Ta bị hủy diệt vì thiếu hiểu biết.
Vì ngươi từ chối, không chịu hiểu biết Ta,
Nên Ta cũng chối bỏ, không nhận ngươi làm thầy tế lễ cho Ta.
Vì ngươi quên Kinh Luật của Đức Chúa Trời ngươi,
Nên Ta cũng sẽ quên các con ngươi.
7 Chúng càng đông,
Càng phạm tội thêm nhiều.
Chúng đổi vinh quang ra ô nhục.
8 Chúng sống nhờ tội lỗi dân Ta,
Chúng khao khát cho dân Ta phạm tội.
9 Rồi đây, dân chúng thế nào, thầy tế lễ cũng thể ấy.
Ta sẽ phạt chúng vì lối sống của chúng,
Ta sẽ báo trả việc chúng làm.
10 Chúng sẽ ăn, nhưng không no,
Chúng hành dâm, nhưng không sinh sản,
Vì chúng đã lìa bỏ CHÚA,
Để tuân theo các lề thói dâm đãng.[c]
CHÚA Lên Án Sự Thờ Hình Tượng
11 Rượu và rượu mới đã làm mờ tâm trí dân Ta.[d]
12 Chúng cầu hỏi khúc gỗ,
Cây gậy chúng phán dạy chúng!
Vì linh tà dâm đã làm chúng lầm lạc,
Chúng sống dâm loạn, bội nghịch Đức Chúa Trời mình.
13 Chúng dâng sinh tế trên đỉnh núi, thiêu tế lễ trên ngọn đồi,
Dưới bóng rậm cây sồi, cây dương, và cây sến.
Vì thế, con gái các ngươi làm điếm,
Dâu các ngươi ngoại tình.
14 Nhưng Ta không phạt con gái các ngươi
Vì chúng làm điếm,
Cũng không phạt dâu các ngươi
Vì chúng ngoại tình,
Vì chính đàn ông các ngươi đi lại với gái điếm,
Dâng sinh tế với bọn mại dâm.
Dân tộc nào thiếu hiểu biết sẽ suy sụp.
15 Hỡi Y-sơ-ra-ên, dù ngươi sống dâm loạn,
Đừng để Giu-đa phạm tội.
Đừng đến Ghinh-ganh,
Đừng lên Bết A-ven,[e]
Cũng đừng lấy danh “CHÚA hằng sống” mà thề thốt.
16 Thật dân Y-sơ-ra-ên ngoan cố
Như bò cái tơ!
Bây giờ, lẽ nào CHÚA lại dẫn chúng
Vào đồng cỏ mênh mông như Ngài dẫn chiên sao?
17 Ép-ra-im gắn bó với hình tượng,
Hãy để mặc nó.
18 Chúng chè chén say sưa,
Rồi đi lại với gái điếm.
Giới lãnh đạo của nó ưa thích sỉ nhục hơn vinh quang.
19 Một cơn gió lốc quấn lấy chúng, cuốn đi xa.
Chúng sẽ xấu hổ vì tế lễ cúng thần tượng của mình.
121 Tôi đã hành động công bình và công chính,
Xin đừng bỏ tôi cho những kẻ áp bức tôi.
122 Xin bảo đảm cho tôi tớ Chúa được phúc lành;
Chớ để những kẻ kiêu ngạo áp bức tôi.
123 Mắt tôi mòn mỏi trông đợi sự cứu rỗi
Và lời hứa công chính của Chúa.
124 Xin đối xử với tôi tớ Chúa theo như tình yêu thương của Chúa;
Xin dạy tôi các quy luật của Ngài.
125 Tôi là tôi tớ Chúa, xin ban cho tôi sự hiểu biết,
Để tôi hiểu các lời chứng của Chúa.
126 Đây là lúc để CHÚA hành động
Vì người ta vi phạm Kinh Luật Chúa.[a]
127 Thật vậy, tôi yêu mến các điều răn của Chúa
Hơn vàng, hơn cả vàng ròng.
128 Vì mọi giáo huấn của Chúa đều đúng,[b]
Và tôi ghét mọi đường lối giả dối.
129 Lời chứng của Chúa là diệu kỳ
Cho nên tâm hồn tôi gìn giữ chúng.
130 Sự giải thích lời Chúa đem lại ánh sáng;
Nó đem sự hiểu biết cho người chân thật.
131 Tôi há miệng khao khát
Vì tôi mong ước các điều răn của Chúa.
132 Xin đoái nhìn và ban ơn cho tôi
Như cách Chúa vẫn làm đối với những người yêu mến danh Ngài.
133 Xin giữ các bước chân tôi vững vàng trong lời Chúa;
Xin đừng để điều ác nào cai trị tôi.
134 Xin cứu chuộc tôi khỏi sự áp bức của loài người,
Để tôi gìn giữ các mạng lệnh của Chúa.
135 Xin mặt Ngài tỏa sáng trên tôi tớ Chúa
Và dạy tôi các quy luật Ngài.
136 Mắt tôi tuôn tràn suối lệ
Vì người ta không giữ Kinh Luật của Chúa.
137 Lạy CHÚA, Ngài là công chính
Và các phán quyết của Ngài là công bình.
138 Ngài đã truyền các lời chứng công chính
Và rất đáng tin cậy.
139 Sự nhiệt thành thiêu hủy tôi
Vì các kẻ thù tôi quên lời Chúa.
140 Lời chúa đã được tinh luyện kỹ
Và tôi tớ Chúa yêu mến nó.
141 Dù tôi bé nhỏ và bị khinh thường
Nhưng tôi không quên các mạng lệnh Chúa.
142 Sự công chính của Chúa là công chính đời đời,
Và Kinh Luật của Chúa là chân thật.
143 Hoạn nạn và khổ não đến với tôi
Nhưng các điều răn của Chúa là niềm vui cho tôi.
144 Các lời chứng của Chúa là công chính đời đời;
Xin ban cho tôi sự hiểu biết để tôi được sống.
New Vietnamese Bible. Used by permission of VBI (www.nvbible.org)