Chronological
41 Tuy nhiên, đến tháng bảy, Ích-ma-ên, con Nê-tha-nia, cháu Ê-li-sa-ma, vốn dòng tôn thất, cũng là một trong các tướng lãnh của nhà vua, đem theo mười bộ hạ đến yết kiến tổng trấn Ghê-đa-lia, con A-hi-cam, tại Mích-ba. Trong khi họ cùng dùng bữa tại đó, 2 Ích-ma-ên, con Nê-tha-nia, và mười bộ hạ theo mình vụt đứng dậy, rút kiếm đâm chết Ghê-đa-lia, con A-hi-cam, cháu Sa-phan, là người vua Ba-by-lôn lập làm tổng trấn trong nước. 3 Ích-ma-ên cũng hạ sát luôn tất cả những người Do Thái hầu cận Ghê-đa-lia tại Mích-ba và những người lính Ba-by-lôn có mặt tại đó.
Cuộc Tàn Sát Lan Rộng
4 Ngày hôm sau, khi chưa ai biết về vụ ám sát tổng trấn Ghê-đa-lia, 5 có tám mươi người đến từ Si-chem, Si-lô, và Sa-ma-ri. Họ đã cạo râu, xé rách áo, và rạch da thịt. Họ mang theo tế lễ chay và nhũ hương để lên đền thờ dâng cho CHÚA. 6 Ích-ma-ên, con Nê-tha-nia, từ Mích-ba lên đón họ, vừa đi vừa khóc. Khi gặp họ, Ích-ma-ên ân cần: “Mời các ông ghé vào đây chào tổng trấn Ghê-đa-lia, con A-hi-cam.” 7 Vào được giữa thành, Ích-ma-ên và bộ hạ liền tàn sát họ và quăng thây xuống giếng. 8 Nhưng mười người trong nhóm nói với Ích-ma-ên: “Xin đừng giết chúng tôi, vì chúng tôi còn dự trữ lương thực giấu ngoài đồng: lúa mì, lúa mạch, dầu ô-liu và mật ong.” Vậy Ích-ma-ên tha, không giết họ chung với các bạn đồng hành. 9 Ích-ma-ên quăng thây của tất cả những người anh ta tàn sát xuống một hồ to do vua A-sa đào để phòng thủ trong khi nguy cơ chiến tranh với Ba-i-sa, vua Y-sơ-ra-ên, đe dọa. Ích-ma-ên, con Nê-tha-nia, lấy thây người lấp đầy hồ.
10 Ích-ma-ên bắt tất cả những người còn lại tại Mích-ba, gồm các công chúa và hết thảy dân chúng mà tướng Nê-bu-xa-ra-đan, chỉ huy trưởng quân sự, chừa lại ở Mích-ba, dưới quyền cai trị của Ghê-đa-lia, con A-hi-cam. Ích-ma-ên, con Nê-tha-nia, bắt họ, dẫn đi về hướng Am-môn.
11 Giô-ha-nan, con Ca-rê-át, và tất cả các sĩ quan đi theo ông nghe về mọi việc tàn ác Ích-ma-ên, con Nê-tha-nia, đã làm. 12 Họ liền tập họp toàn thể lực lượng, đi đánh Ích-ma-ên, con Nê-tha-nia. Họ đuổi kịp anh ta gần ao lớn ở Ghi-bê-ôn. 13 Hết thảy đoàn dân bị Ích-ma-ên dẫn đi đều mừng rỡ khi họ nhìn thấy Giô-ha-nan, con Ca-rê-át, và tất cả các sĩ quan đi cùng với ông. 14 Tất cả những người bị Ích-ma-ên bắt dẫn đi khỏi Mích-ba đều quay lại, chạy về phía Giô-ha-nan, con Ca-rê-át. 15 Nhưng Ích-ma-ên, con Nê-tha-nia, cùng với tám bộ hạ, thoát khỏi tay Giô-ha-nan, và trốn qua xứ Am-môn.
Trốn Qua Ai-cập
16 Hết thảy người còn lại bị Ích-ma-ên, con Nê-tha-nia, bắt đi khỏi Mích-ba sau khi anh ta ám sát Ghê-đa-lia, con A-hi-cam, gồm có binh sĩ, đàn bà, trẻ con, và thái giám. Giô-ha-nan, con Ca-rê-át, và tất cả các sĩ quan đi theo ông dẫn hết thảy những người này ra khỏi Ghi-bê-ôn. 17 Họ tiếp tục đi, và dừng lại tại Ghê-rút Kim-ham, gần Bết-lê-hem, trên đường xuống Ai-cập. 18 Họ sợ quân Canh-đê vì Ích-ma-ên, con Nê-tha-nia, đã ám sát Ghê-đa-lia, con A-hi-cam, là người vua Ba-by-lôn đã lập làm tổng trấn trong nước.
Dân Chúng Xin Giê-rê-mi Cầu Hỏi Ý Chúa
42 Tất cả các sĩ quan chỉ huy, kể cả Giô-ha-nan, con Ca-rê-át, và Giê-xa-nia, con Hô-sa-gia, và toàn thể dân chúng, thượng lưu hay thấp hèn, 2 đều đến nài nỉ tiên tri Giê-rê-mi: “Chúng tôi van ông! Xin ông nhậm lời chúng tôi. Xin ông cầu khẩn CHÚA, Đức Chúa Trời của ông, cho chúng tôi, cho tất cả những người còn sót lại này. Như chính mắt ông thấy, chúng tôi xưa vốn đông đảo, nhưng bây giờ chỉ còn lại một số ít thôi. 3 Xin ông cầu khẩn CHÚA, Đức Chúa Trời của ông, dạy chúng tôi biết phải đi đường nào và phải làm điều gì.”
4 Tiên tri Giê-rê-mi đáp: “Được rồi! Ta sẽ cầu khẩn CHÚA, Đức Chúa Trời của các ngươi để biết mọi điều CHÚA phán dạy. Ta sẽ không giữ lại một điều nào cả.”
5 Họ liền thề: “Cầu xin CHÚA chân thật và thành tín làm chứng rằng Ngài sẽ trừng phạt chúng tôi nếu chúng tôi không làm y theo mọi điều CHÚA, Đức Chúa Trời của ông, sai ông truyền lại cho chúng tôi. 6 Chúng tôi đã nhờ ông cầu khẩn Ngài. Dù muốn dù không, chúng tôi xin vâng lời CHÚA, Đức Chúa Trời của chúng tôi, để được phúc lành. Phải, chúng tôi sẽ vâng theo lời CHÚA, Đức Chúa Trời của chúng tôi.”
CHÚA Đáp Lời Giê-rê-mi Cầu Xin
7 Mười ngày sau, CHÚA phán với Giê-rê-mi. 8 Ông triệu tập Giô-ha-nan, con Ca-rê-át, tất cả các sĩ quan chỉ huy, và toàn thể dân chúng, từ cao sang đến thấp hèn. 9 Ông nói: “Các ngươi có nhờ tôi trình dâng lên CHÚA, Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, lời cầu xin của các ngươi. Đây là lời Ngài phán: 10 ‘Nếu các ngươi bằng lòng sống trong đất nước này, Ta sẽ không phá đổ, nhưng Ta sẽ xây dựng các ngươi; Ta sẽ không bứng gốc, nhưng Ta sẽ vun trồng các ngươi. Ta đau lòng vì tai họa Ta đã giáng xuống các ngươi. 11 Đừng sợ vua Ba-by-lôn mà các ngươi hiện đang sợ. Đừng sợ nữa.’ ” CHÚA phán: “Vì Ta ở với các ngươi. Ta sẽ cứu giúp các ngươi, Ta sẽ giải cứu các ngươi ra khỏi tay vua. 12 Ta sẽ thương xót các ngươi, khiến cho vua cũng thương xót các ngươi và cho các ngươi ở lại trong đất nước mình.
13 Còn nếu các ngươi không vâng lời CHÚA, Đức Chúa Trời các ngươi, nếu các ngươi tiếp tục nói: ‘Chúng tôi không muốn sống trong xứ này; 14 không đâu! nhưng chúng tôi sẽ đi xuống Ai-cập, nơi đó chúng tôi sẽ không thấy chiến tranh, không nghe tù và thổi, cũng không đói khát thức ăn; chúng tôi muốn sống tại đó,’ 15 thì các ngươi là những người còn sống sót trong xứ Giu-đa, hãy lắng nghe lời CHÚA. CHÚA Vạn Quân, Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, phán như vầy: ‘Nếu các ngươi quyết định đi xuống Ai-cập, trú ngụ tại đó, 16 thì gươm đao mà các ngươi sợ sẽ bắt kịp các ngươi trong xứ Ai-cập, và đói kém mà các ngươi lo ngại cũng sẽ bám sát các ngươi tại Ai-cập, và các ngươi sẽ chết tại đó. 17 Tất cả những người nào quyết định đi xuống Ai-cập trú ngụ tại đó, sẽ chết vì gươm dao, đói kém và bệnh dịch. Không một người nào sống sót, không một người nào thoát khỏi tai họa Ta sẽ giáng xuống chúng.’ ” 18 CHÚA Vạn Quân, Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, phán như vầy: “Như Ta đã trút cơn giận và cơn thịnh nộ Ta xuống dân cư thành Giê-ru-sa-lem thể nào, Ta cũng sẽ trút cơn thịnh nộ Ta xuống các ngươi khi các ngươi đi xuống Ai-cập. Người ta sẽ chửi rủa, kinh tởm các ngươi, dùng các ngươi làm câu rủa độc, lời nhục mạ. Các ngươi sẽ không bao giờ được nhìn lại chốn này nữa.
19 Các ngươi là những người còn sống sót trong xứ Giu-đa, CHÚA đã phán dạy các ngươi: ‘Đừng đi xuống Ai-cập.’ Các ngươi biết rõ ngày nay ta đã cảnh cáo các ngươi. 20 Các ngươi đã liều mạng tự dối mình khi các ngươi sai ta đến với CHÚA, Đức Chúa Trời của các ngươi: ‘Xin ông cầu khẩn CHÚA, Đức Chúa Trời của chúng ta giùm chúng tôi, rồi truyền cho chúng tôi biết mọi điều CHÚA phán dạy chúng tôi. Chúng tôi sẽ vâng theo.’ 21 Ngày nay ta đã trình bày cho các ngươi, nhưng các ngươi không chịu vâng lời CHÚA, Đức Chúa Trời của các ngươi, không chịu làm theo mọi điều Ngài đã sai ta nói lại với các ngươi. 22 Vậy bây giờ, các ngươi hãy biết chắc rằng các ngươi sẽ chết vì gươm đao, đói kém, và bệnh dịch tại chính nơi mà các ngươi ước ao đi đến để trú ngụ.”
Giê-rê-mi Bị Cưỡng Bức Đi Xuống Ai-cập Với Đoàn Dân
43 Giê-rê-mi vừa công bố xong cho toàn dân mọi lời ấy, mọi lời của CHÚA, Đức Chúa Trời của chúng, truyền ông nói lại với chúng, 2 A-xa-ria, con Hô-sa-gia, và Giô-ha-nan, con Ca-rê-át, và hết thảy những người ngạo mạn liền nói: “Ông nói dối! CHÚA Đức Chúa Trời của chúng tôi không có sai ông bảo chúng tôi: ‘Các ngươi đừng bao giờ xuống Ai-cập trú ngụ.’ 3 Chính Ba-rúc, con Nê-ri-gia, đã xúi ông chống lại chúng tôi, để nộp chúng tôi vào tay quân Ba-by-lôn: chúng sẽ giết chúng tôi, hoặc đầy chúng tôi qua Ba-by-lôn.”
4 Vậy Giô-ha-nan, con Ca-rê-át, và tất cả các sĩ quan chỉ huy, cùng toàn dân nhất quyết không vâng lời CHÚA dạy phải ở lại sinh sống trong xứ Giu-đa. 5 Giô-ha-nan, con Ca-rê-át, và tất cả các sĩ quan chỉ huy bắt tất cả những người còn lại trong xứ Giu-đa, gồm có những người tản lạc khắp mọi nước đã trở về sinh sống trong xứ Giu-đa, 6 và tất cả những người mà tướng Nê-bu-xa-ra-đan, chỉ huy trưởng quân sự, đặt dưới quyền cai trị của Ghê-đa-lia, con A-hi-cam, cháu Sa-phan, nào đàn ông, đàn bà, trẻ con, và các công chúa, luôn cả tiên tri Giê-rê-mi và Ba-rúc, con Nê-ri-gia, 7 và dẫn đi xuống Ai-cập, vì họ không vâng lời CHÚA. Họ đi đến thành Tác-pha-nết.
Lời Tiên Tri Về Việc Nê-bu-cát-nết-sa Xâm Chiếm Ai-cập
8 Tại Tác-pha-nết, CHÚA phán bảo Giê-rê-mi: 9 “Con hãy khuân vài tảng đá lớn, đem chôn dưới xi-măng, dưới sân gạch, nơi lối vào cơ quan chính quyền tại Tác-pha-nết, ngay trước mắt người Do Thái, cho họ thấy. 10 Rồi con hãy nói với chúng: CHÚA Vạn Quân, Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, phán như vầy: ‘Này, Ta sẽ sai gọi Nê-bu-cát-nết-sa, vua Ba-by-lôn, đầy tớ Ta. Ta sẽ đặt ngai nó trên tảng đá này mà Ta đã chôn giấu, và nó sẽ căng tán ra che trên đó. 11 Nó sẽ đến và đánh bại Ai-cập, giết chết những kẻ bị định phải chết, bắt tù đày những kẻ bị định cho tù đày, và dùng gươm đao đâm chém những kẻ bị định cho gươm đao. 12 Nó sẽ phóng hỏa đốt các miếu đền của các thần Ai-cập. Nó sẽ thiêu hủy các thần tượng hoặc đem chúng đi lưu đày. Nó sẽ cướp sạch xứ Ai-cập như người chăn bắt rận sạch áo mình. Nó sẽ ra về bình an. 13 Nó sẽ đập phá các cột trụ hình tháp ở Bết Sê-mết trong xứ Ai-cập, và nó sẽ thiêu rụi các miếu đền của các thần Ai-cập.’ ”
Lời Chúa Cho Dân Do Thái Tại Ai-cập
44 CHÚA phán với Giê-rê-mi về hết thảy những người Do Thái đang sống tại Ai-cập, ở Mích-đôn, Tác-pha-nết, và Mem-phít, và vùng Pha-trô: 2 CHÚA Vạn Quân, Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, phán như vầy: “Các ngươi đã thấy tất cả các tai họa Ta đổ xuống thành Giê-ru-sa-lem và toàn bộ các thành xứ Giu-đa. Kìa, ngày nay các thành ấy vẫn còn đổ nát, không người ở, 3 vì điều ác dân cư trong thành đã làm. Chúng đã xúc phạm đến Ta, chúng đi theo phụng sự và dâng sinh tế cho các thần khác mà chúng, hoặc các ngươi, hoặc tổ phụ các ngươi cũng chưa hề biết. 4 Dù Ta đã bền lòng tiếp tục sai hết thảy các tiên tri đầy tớ Ta đến khuyên dạy: ‘Các ngươi đừng làm điều gớm ghiếc này, là điều Ta ghê tởm!’ 5 chúng vẫn không nghe, không lắng tai, không từ bỏ điều ác chúng làm, là dâng sinh tế cho các thần khác. 6 Vì thế Ta trút cơn thịnh nộ lôi đình xuống, đốt cháy các thành Giu-đa và các đường phố thành Giê-ru-sa-lem. Ngày nay, các thành ấy vẫn còn đổ nát, tiêu điều.”
7 Và bây giờ, CHÚA, Đức Chúa Trời Toàn Năng, Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, phán như vầy: “Sao các ngươi lại tự gây cho mình tai họa lớn lao này, đến nỗi đàn ông, đàn bà, trẻ em, và con nít còn bú phải bị diệt trừ khỏi xứ Giu-đa, không còn một người nào sống sót giữa các ngươi? 8 Sao các ngươi lại xúc phạm đến Ta với công việc tay các ngươi làm? Tại xứ Ai-cập, nơi các ngươi đến tị nạn, các ngươi dâng sinh tế cho các thần khác, để rồi phải bị diệt vong, và trở thành một lời nguyền rủa, một điều ô nhục giữa mọi dân trên đất. 9 Lẽ nào các ngươi quên những việc gian ác mà tổ phụ các ngươi đã làm trong xứ Giu-đa và các đường phố thành Giê-ru-sa-lem? 10 Đến ngày nay, các ngươi vẫn chưa ăn năn, chưa kinh sợ, chưa sống theo Kinh Luật và quy luật Ta ban cho các ngươi và tổ phụ các ngươi.”
11 Vì thế, CHÚA Vạn Quân, Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, phán như vầy: “Này, Ta đã quyết định giáng họa xuống các ngươi và diệt trừ cả xứ Giu-đa. 12 Ta sẽ cất đi hết những người còn sót lại trong xứ Giu-đa mà đã quyết định xuống Ai-cập tị nạn. Chúng sẽ bị tiêu diệt hết trong xứ Ai-cập. Chúng sẽ ngã xuống vì gươm dao. Chúng sẽ tiêu hao mất vì đói kém. Từ kẻ hèn đến người sang, mọi người đều sẽ chết vì gươm đao hoặc đói kém. Người ta sẽ chửi rủa, kinh tởm chúng, dùng chúng làm câu rủa độc, lời nhục mạ. 13 Ta sẽ dùng gươm đao, đói kém và bệnh dịch hình phạt những người sống ở Ai-cập cũng như Ta đã hình phạt thành Giê-ru-sa-lem. 14 Trong số những người Giu-đa còn sót lại đã xuống tị nạn tại Ai-cập, sẽ không có một người nào thoát khỏi hoặc sống sót để trở về xứ Giu-đa, là nơi chúng hằng mong mỏi quay về sinh sống. Chúng sẽ không được trở về, ngoại trừ vài người thoát nạn.”
15 Bấy giờ, hết thảy những người biết vợ mình cúng tế cho các thần khác, và hết thảy những phụ nữ hiện diện, một hội chúng đông đảo, và hết thảy những người ngụ ở Ai-cập và vùng Pha-trô, cùng đáp lời Giê-rê-mi: 16 “Chúng tôi sẽ không vâng theo lời ông nhân danh CHÚA truyền lại cho chúng tôi. 17 Nhưng chúng tôi quyết định làm y theo mọi điều chúng tôi đã hứa nguyện. Chúng tôi sẽ tiếp tục cúng sinh tế, và dâng rượu lễ cho Nữ Vương trên trời, y như chúng tôi, tổ phụ chúng tôi, các vua quan chúng tôi đã từng làm trong các thành xứ Giu-đa và các đường phố thành Giê-ru-sa-lem. Lúc ấy, chúng tôi ăn uống thỏa thuê, làm ăn phát đạt, và không hề bị hoạn nạn. 18 Nhưng từ khi chúng tôi ngừng cúng sinh tế và dâng rượu cho Nữ Vương trên trời, chúng tôi thiếu thốn mọi điều, và chết dần chết mòn vì gươm đao, đói kém.”
19 Các bà phụ thêm:[a] “Khi chúng tôi cúng tế và dâng rượu cho Nữ Vương trên trời, lẽ nào chồng chúng tôi không đồng ý mà chúng tôi lại dám nặn bánh nướng theo tượng Nữ Vương mà dâng rượu lễ cho Nữ Vương hay sao?”
20 Giê-rê-mi nói với mọi người, cả đàn ông lẫn đàn bà, hết thảy những người vừa đáp lời ông như trên: 21 “Việc các ngươi, tổ phụ và vua quan các ngươi, cùng dân chúng trong nước, cúng tế trong các thành xứ Giu-đa và các đường phố thành Giê-ru-sa-lem, CHÚA không nhớ, không nghĩ đến sao? 22 Vì CHÚA không chịu đựng nổi việc làm gian ác và gớm ghiếc của các ngươi nên đất nước các ngươi phải đổ nát, điêu tàn, không người ở, và bị người ta dùng làm câu rủa độc như ngày nay. 23 Tai họa này đã giáng xuống các ngươi như vẫn còn hiện nay, vì các ngươi phạm tội với CHÚA, lo cúng tế, không vâng lời CHÚA, không sống theo Kinh Luật, quy luật, và lời răn dạy của Ngài.”
24 Giê-rê-mi lại nói tiếp với cả đoàn dân, kể cả các bà: “Xin mọi người Do Thái đang sống ở Ai-cập lắng nghe lời của CHÚA. 25 CHÚA Vạn Quân, Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, phán như vầy: Các ngươi và vợ các ngươi, các ngươi thật đã hành động y theo lời các ngươi nói: ‘Chúng tôi quyết định giữ trọn lời hứa nguyện cúng tế và dâng rượu lễ cho Nữ Vương trên trời.’ Phải, hãy giữ trọn lời hứa! Hãy hoàn thành điều các ngươi hứa! 26 Tuy nhiên, hết thảy những người Do Thái đang sống tại Ai-cập, hãy lắng nghe lời CHÚA. CHÚA phán: ‘Này, Ta nhân danh vĩ đại của Ta mà thề rằng sẽ chẳng còn một người Do Thái nào trên toàn xứ Ai-cập kêu cầu danh Ta như vầy nữa: Thật như CHÚA hằng sống!’ 27 Này, Ta sẽ thức canh để giáng họa xuống chúng, chứ không phải ban phúc lành. Mọi người Do Thái sống ở Ai-cập đều sẽ chết vì gươm đao, hoặc đói kém, cho đến khi chúng bị tận diệt. 28 Chỉ một số ít thoát khỏi gươm đao sẽ từ Ai-cập trở về Giu-đa. Bấy giờ, hết thảy những người còn sót lại trong xứ Giu-đa mà đã xuống Ai-cập tị nạn sẽ biết rõ lời ai đúng, lời Ta hoặc lời họ.”
29 CHÚA phán: “Và đây là dấu hiệu Ta sẽ hình phạt các ngươi tại chốn này, để các ngươi biết Ta chắc chắn sẽ thực hiện lời Ta hứa sẽ giáng họa xuống các ngươi.” 30 CHÚA phán như vầy: “Ta sẽ phó Pha-ra-ôn Hốp-ra, vua Ai-cập, vào tay kẻ thù nó, vào tay những kẻ tìm hại mạng sống nó, như Ta đã phó Sê-đê-kia, vua Giu-đa, vào tay Nê-bu-cát-nết-sa, vua Ba-by-lôn, là kẻ thù tìm hại mạng sống nó.”
Chúa Hứa Giải Cứu Ba-rúc
45 Sau khi Ba-rúc, con Nê-ri-gia, chép vào cuộn sách những lời tiên tri Giê-rê-mi đọc cho ông vào năm thứ tư triều Giê-hô-gia-kim, con Giô-si-a, vua Giu-đa, Giê-rê-mi nói với Ba-rúc: 2 “CHÚA, Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, phán với Ba-rúc như vầy: 3 Con than trách: ‘Khốn khổ cho tôi! CHÚA lại chồng chất phiền muộn vào nỗi đau buồn của tôi. Tôi mệt mỏi vì rên rỉ, tôi không nghỉ yên.’
4 Con hãy nói với Ba-rúc: ‘CHÚA phán như vầy: Ta phá đổ những gì Ta xây, Ta bứng gốc những gì Ta trồng. Ta sẽ làm như vậy trên khắp cả đất nước. 5 Thế mà con lại tìm kiếm danh vọng[b] cho mình sao?’ CHÚA phán: ‘Đừng tìm kiếm nữa. Này, Ta sẽ giáng họa xuống mọi người, nhưng Ta sẽ cho con được thoát thân bất cứ nơi nào con đi.’ ”
New Vietnamese Bible. Used by permission of VBI (www.nvbible.org)