Beginning

1 ^1-4 Ako si Pablo nga alagad^[a] sang Dios kag apostol ni Jesu-Cristo. Nagapangamusta ako sa imo Tito bilang akon gid anak tungod nga nagatuo ka man kay Cristo pareho sa akon.

Kabay pa nga mabaton mo ang bugay^[b] kag paghidaet^[c] halin sa Dios nga Amay kag kay Cristo Jesus nga aton Manluluwas.

Ginpili ako sang Dios kag ginpadala niya^[d] agod palig-unon ang pagtuo sang iya mga pinili kag tudluan sila agod maintiendihan nila ang kamatuoran parte sa pagtuman sa iya. Kag amo ini ang nagahatag sa aton sing paglaom nga kita may kabuhi nga wala sing katapusan. Sa wala pa ang kalibutan, nagpromisa na ang Dios nga hatagan niya kita sang kabuhi nga wala sing katapusan, kag ang Dios wala nagabutig. Karon amo na ini ang tion nga iya ginpili agod isaysay ang parte sa sina nga kabuhi. Kag ako ang gintugyanan sang Dios nga aton Manluluwas sa pagsugid sini sa mga tawo.

Ang Buluhaton ni Tito sa Crete

⁵ Ginbilin ko ikaw sa Crete agod padayunon mo ang aton buluhaton nga wala pa natapos, kag agod makapili ka sang mga manugdumala para sa mga tumuluo sa tagsa ka banwa. ⁶ Indi pagkalimti ang akon bilin sa imo nga dapat pilion mo ang mga tawo nga wala sing kasawayan,^[e] isa lang ang ila asawa, kag kinahanglan nga ang ila mga kabataan mga tumuluo man kag indi mabangdan nga salawayon ukon nagabinugoy. ⁷ Ang nagadumala sa mga tumuluo amo ang ginasaligan sa buluhaton sang Dios, gani kinahanglan gid nga wala siya sing kasawayan, indi bugalon, indi mainiton, indi palahubog, indi palaaway, kag indi makikuwarta. ⁸ Dapat maabiabihon siya sa mga bisita, gusto permi maghimo sang maayo, kahibalo magtimbang-timbang kon diin ang husto ukon indi, matarong, diosnon, kag makapugong sang iya kaugalingon. ⁹ Kinahanglan nga ginahuptan niya sing maayo ang matuod kag masaligan nga mga pulong nga gintudlo namon, agod mapabakod niya ang iban paagi sa husto nga pagpanudlo kag makasabat siya sa mga tawo nga nagakontra sini.

¹⁰ Kay madamo nga mga tawo ang indi magpamati sa matuod nga mga pagpanudlo, labi na gid ang mga tawo nga halin sa relihiyon sang mga Judio. Ginadayaan nila ang iban paagi sa mga pagpanudlo nga wala sing pulos. ¹¹ Kinahanglan gid nga tapnaon sila sa ila ginahimo, kay ginagamo nila ang mga panimalay paagi sa ila mga pagpanudlo nga indi dapat itudlo, kag ang ila katuyuan makahuluya tungod kay nagapanguwarta lang sila. ¹² Ang isa sang ila mga propeta nga taga-Crete mismo nagsiling, “Ang mga taga-Crete mga butigon kag mga malaot pareho sa mapintas nga mga sapat, mga matamad kag gusto lang magkaon.” ¹³ Matuod gid inang iya ginasiling, gani dapat nga sabdungon mo sila sing masakit agod magtadlong ang ila pagtuo, ¹⁴ kag agod indi na sila magsapak sa mga himo-himo lang nga mga pagpanudlo sang mga Judio kag sa mga sugo nga himo-himo lang sang mga tawo nga nagtalikod sa kamatuoran. ¹⁵ Matinlo ang tanan nga butang sa mga tawo nga matinlo ang ila mga hunahuna, pero sa mga tawo nga mahigko ang ila mga hunahuna kag wala sing pagtuo sa Dios, para sa ila ang tanan mahigko, tungod kay mahigko matuod ang ila konsensya kag hunahuna. ¹⁶ Nagasiling sila nga nakakilala sila sa Dios, pero indi makita sa ila mga binuhatan. Makaulugot sila! Matig-a gid ang ila mga ulo! Gani indi sila makahimo sang bisan ano nga maayo.

Ang Husto nga Pagpanudlo

2 Pero ikaw, Tito, kinahanglan itudlo mo ang suno sa husto nga pagpanudlo. ² Laygayan mo ang gulang nga mga lalaki nga magpugong sang ila kaugalingon, magkabuhi nga talahuron kag kahibalo magtimbang-timbang kon diin ang husto ukon indi. Dapat husto ang ila pagtuo sa Dios, mahigugmaon sa ila isigkatawo, kag mabinatason sa tanan nga butang. ³ Kag laygayan mo man ang gulang nga mga babayi nga dapat maayo ang ila pamatasan bilang mga babayi nga nagatuo sa Dios. Dapat indi sila mga kutsokutsera ukon palainom. Dapat itudlo nila ang maayo, ⁴ agod makatuon ang bataon pa nga mga babayi kon paano maghigugma sa ila bana kag mga kabataan, ⁵ kag kon paano magtimbang-timbang kon diin ang husto ukon indi, kag agod makatuon sila nga magkabuhi nga may matinlo nga tagipusuon, mag-atipan sang panimalay, magpakabuot, kag magpasakop sa ila bana, agod wala sing may makasiling sing malain kontra sa pulong sang Dios nga aton ginatudlo.

⁶ Laygayan mo man ang bataon pa nga mga lalaki nga dapat kahibalo sila magtimbang-timbang kon diin ang husto ukon indi. ⁷ Dapat sulundan ka nila sa paghimo sing maayo sa tanan nga butang. Dapat sinsero ka kag seryuso sa imo pagtudlo. ⁸ Siguruhon mo nga ang imo mga ginahambal husto kag wala sing kasawayan, agod mahuy-an ang mga tawo nga nagakontra sa aton, kay wala sila sing may mahambal nga malain kontra sa aton.

⁹ Laygayan mo man ang mga ulipon nga dapat magtuman sila sa ila agalon sa tanan nga bagay, agod malipay ang ila mga agalon sa ila. Indi sila magpamatok ukon magsagi sabat. ¹⁰ Silinga man sila nga indi magpangawat sa ila mga agalon, kundi magpakita sila nga sila maayo kag masaligan, agod sa tanan nila nga mga ginahimo magasiling ang mga tawo nga matahom gali ang aton mga pagpanudlo parte sa Dios nga aton Manluluwas.

¹¹ Kay ginpakita na sang Dios sa tanan nga klase sang mga tawo ang iya bugay nga nagahatag sang kaluwasan. ¹² Kag ina nga bugay nagatudlo sa aton nga dapat isikway ta na ang pagkabuhi nga indi diosnon kag ang mga kalibutanon nga mga kailigbon. Dapat magkabuhi kita diri sa sini nga kalibutan nga nakahibalo magtimbang-timbang kon diin ang husto ukon indi. Kag dapat matarong kag diosnon ang aton ginahimo ¹³ samtang nagahulat kita sa malipayon nga adlaw nga aton ginalauman, nga amo ang makatilingala nga pag-abot ni Jesu-Cristo nga aton Manluluwas kag makagagahom nga Dios. ¹⁴ Gintugyan niya ang iya kaugalingon nga patyon agod maluwas kita sa tanan naton nga mga sala, kag agod mangin iya kita nga mga katawhan, nga matinlo kag gusto gid maghimo sing maayo.

¹⁵ Itudlo mo ini nga mga butang sa ila, kag gamita ang imo awtoridad samtang ginapabakod mo kag ginasaway ang mga nagapamati sa imo. Indi ka maghimo sang bisan ano nga mangin kabangdanan nga hikayan ka sang iban.

Ang Kristohanon nga Pagginawi

3 Padumduma ang mga tumuluo nga magpasakop kag magtuman sa gobyerno kag sa mga opisyal. Kinahanglan handa permi ang mga tumuluo sa paghimo sang bisan ano nga maayo. ² Silingon mo sila nga indi maghambal sing malain kontra sa bisan kay sin-o ukon magpangaway, kundi magmabuot sila kag magmalulo permi sa tanan nga tawo. ³ Kay sang una, wala man kita nakahibalo sang kamatuoran parte sa Dios kag indi kita matinumanon. Ginpatalang kita kag gin-ulipon sang aton malaot nga mga balatyagon kag sang sari-sari nga mga pagpangalipay. Naghari sa aton ang malain nga mga handom kag kahisa. Gindumtan kita sang iban kag kita nagdumot man sa ila. ⁴ Pero nag-abot ang tion nga ginpakita sang Dios nga aton Manluluwas ang iya kaayo kag gugma sa aton. ⁵ Ginluwas niya kita indi tungod sa aton maayo nga mga binuhatan, kundi tungod sa iya kaluoy sa aton. Kag ginhimo niya ini paagi sa Espiritu Santo nga naghugas sa aton kag naghatag sing bag-o nga kabuhi. ⁶ Ginhatag sang Dios sa aton sing bugana ang Espiritu Santo paagi kay Jesu-Cristo nga aton Manluluwas, ⁷ agod paagi sa iya bugay nga nagpakamatarong sa aton, maangkon naton ang kabuhi nga wala sing katapusan nga amo ang aton ginalauman. ⁸ Ini nga mga pagpanudlo matuod kag masaligan.

Gani gusto ko nga itudlo mo gid ini nga mga butang agod nga ang mga nagatuo sa Dios magtinguha gid sa paghimo sing maayo. Maayo gid ini kag mapuslanon para sa mga tawo. ⁹ Pero maglikaw ka sa wala sing pulos nga mga pagbinais-bais, sa mga pag-usoy kon sin-o ang ila katigulangan, sa mga pagdebate kag pag-ilinaway parte sa Kasuguan. Ina nga mga butang wala sing pulos kay wala ka gid sing may makuha dira. ¹⁰ Kon may tawo dira nga amo ang ginahalinan sang mga pagbinahin-bahin, dapat paandaman mo siya. Pero pagkatapos sang ikaduha nga pagpaandam, kon indi pa gid siya magpati, indi na ninyo siya pagpaupdon sa inyo. ¹¹ Kay nahibaluan mo nga ina nga tawo tiko ang iya panghunahuna, kag ang iya pagpakasala nagapamatuod nga may salabton siya sa Dios.

Katapusan nga mga Bilin

¹² Pakadtuon ko dira sa imo si Artemas ukon si Tykicus. Kon mag-abot na gani dira ang isa sa ila, magkadto ka dayon sa Nicopolis kag magpakigkita sa akon, kay nadesisyunan ko na nga didto ako matiner sa tion sing tigtulugnaw. ¹³ Buligan mo gid si Zenas nga abogado kag si Apolos nga makalakat na sila. Siguruhon mo nga indi sila pagkulangon sa ila mga kinahanglanon. ¹⁴ Tudlui ang aton mga utod dira nga magtinguha nga mag-obra sing maayo agod indi sila pagkulangon sa ila mga kinahanglanon. Sa sini nga paagi indi sila magakabuhi nga wala sing pulos.

¹⁵ Nagapangamusta sa imo ang akon mga kaupod diri. Ipaabot mo man ang amon mga pagpangamusta sa aton kapareho nga mga tumuluo dira nga nagahigugma sa amon.

Kabay pa nga pakamaayuhon kamo tanan sang Dios.

¹ Ako si Pablo nga napriso tungod kay Cristo Jesus. Ako kag si Timoteo nga aton utod kay Cristo nagapangamusta sa imo Filemon bilang pinalangga man namon nga utod kag kaupod nga manugpangabudlay ² Nagapangamusta man kami kay Afia nga aton utod, kay Arkipus nga aton kapareho nga soldado ni Cristo, kag sa mga tumuluo nga nagatipon^[a] dira sa imo balay sa pagsimba sa Dios.

³ Kabay pa nga mabaton ninyo ang bugay^[b] kag paghidaet^[c] halin sa Dios nga aton Amay kag kay Ginoong Jesu-Cristo.

Ang Gugma kag Pagtuo ni Filemon

⁴ Permi ako nagapasalamat sa Dios kada pangamuyo ko para sa imo, ⁵ tungod nakabati ako nga malig-on ang imo pagtuo kay Ginoong Jesus kag mahigugmaon ka sa mga katawhan sang Dios. ⁶ Nagapangamuyo ako nga kabay pa nga ang imo pagkamahinatagon, nga bunga sang imo pagtuo,^[d] magapadayon samtang nagadalom pa gid ang imo pag-intiendi parte sa tanan nga maayo nga mga butang nga nabaton naton tungod nga kita iya na ni Cristo. ⁷ Pinalangga ko nga utod, tungod sang imo pagpalangga sa mga katawhan sang Dios naglig-on sila, gani nalipay gid ako kag naglig-on man.

Ang Pangabay ni Pablo

⁸ Karon may ipangabay ako sa imo. Nahibaluan ko nga tungod sa awtoridad nga ginhatag sa akon ni Cristo makasugo ako sa imo. ⁹ Pero tungod nga ginapalangga ko ikaw, mapangabay na lang ako sa imo. Gani bilang isa ka tigulang kag napriso tungod kay Cristo Jesus, ¹⁰ nagapangabay ako subong sa imo para kay Onesimus, nga kon mahimo patawaron mo siya. Ginakabig ko siya nga bilang akon anak tungod nga nadala ko siya sa pagtuo kay Cristo diri sa prisohan. ¹¹ Sang una wala mo siya mapusli, pero subong duha na kita ang makapulos sa iya.

¹² Karon ginapabalik ko dira sa imo ang akon pinalangga nga si Onesimus. ¹³ Gusto ko kuntani nga diri na lang siya agod paagi sa iya makabulig ka sa akon samtang ari pa ko sa prisohan tungod sa akon pagwali sang Maayong Balita. ¹⁴ Pero indi ko gusto nga himuon ini nga wala ka sing pagtugot, agod indi magguwa nga ginpilit ko lang ikaw nga magbulig sa akon, kundi gusto ko nga kon magbulig ka gid man, magbulig ka sing tinagipusuon.

¹⁵ Ginbuot siguro sang Dios nga makapalayo anay si Onesimus sa imo, agod nga sa pagbalik niya sa imo indi na gid kamo magbulagay hasta san-o. ¹⁶ Karon indi na siya ulipon lang, kundi imo pa nga pinalangga nga utod. Palangga ko siya, pero mas palangga mo pa gid siya tungod nga subong indi mo lang siya ulipon kundi imo man siya utod sa Ginoo.

¹⁷ Gani, kon ginakabig mo ako nga imo kapareho nga tumuluo, batuna siya nga daw ako ang imo ginabaton. ¹⁸ Kon nakasala siya sa imo ukon nakautang man siya, ako ang mabayad sina. ¹⁹ Ako gid mismo, si Pablo, ang nagsulat sini: “Ako ang magabayad kon may utang siya sa imo.” Ugaling nahibaluan mo nga may dako ka man nga utang sa akon, kay paagi sa akon nabaton mo ang kaluwasan. ²⁰ Gani utod, tumana ining akon ginapangabay sa imo tungod nga pareho na kita nga nagatuo sa Ginoo. Lipaya man ako bilang imo utod kay Cristo. ²¹ Dako ang akon pagsalig nga tumanon mo ang akon ginapangabay, gani amo ini nga nagasulat ako sa imo. Kag nagapati ako nga sobra pa gid sining akon ginapangabay ang imo himuon sa iya. ²² May pangabay pa gid ako sa imo. Kon mahimo preparahan mo ako sang akon dalayunan, kay nagasalig ako nga paagi sa inyo mga pangamuyo makakadto ako dira sa inyo.

Katapusan nga Pagpangamusta

²³ Ang akon kaupod nga si Epafras nga napriso man tungod kay Cristo Jesus nagapangamusta man sa imo. ²⁴ Nagapangamusta man ang akon mga kaupod nga mga manugpangabudlay nga sanday Marcos, Aristarcus, Demas, kag Lucas.

²⁵ Kabay pa nga pakamaayuhon kamo sang aton Ginoong Jesu-Cristo.