Beginning
Mapatay ang Nagapakasala
18 Nagsiling ang Ginoo sa akon, 2 “Ngaa bala ginahambal ninyo ini nga hulubaton sa Israel: ‘Nagkaon ang ginikanan sang maaslom nga ubas, kag ang kaaslom sini matilawan pati sang ila mga kabataan?’
3 “Ako, ang Ginoong Dios nga buhi, nagasumpa nga indi na ninyo pag-ihambal ini nga hulubaton sa Israel. 4 Pamatii ninyo ini! Ang tanan nga kabuhi akon—ang kabuhi sang ginikanan kag sang kabataan. Ang tawo lang nga nakasala amo ang mapatay. 5 Halimbawa, may isa ka tawo nga matarong kag husto ang iya mga ginahimo. 6 Wala siya nagasimba sa mga dios-dios sang Israel ukon nagakaon sang mga halad para sa sini nga mga dios-dios sa mga simbahan sa mga bukid. Wala siya nagahulid sa asawa sang iban ukon sa babayi nga ginaregla. 7 Wala siya nagapamigos, kag ginauli niya ang garantiya sang mga nakautang sa iya. Wala siya nagapangawat, kundi ginapakaon niya ang mga ginagutom kag ginahatagan sang bayo ang mga wala sing bayo. 8 Wala siya nagapasaka kon magpautang siya. Wala siya nagahimo sang malain, kag wala siya sang may ginapaboran sa iya nga paghukom. 9 Ginasunod niya sing maayo ang akon mga pagsulundan kag mga sugo. Matarong ina nga tawo kag padayon siya nga mabuhi. Ako, ang Ginoong Dios, ang nagasiling sini.
10 “Pero halimbawa, ina nga tawo may anak nga lalaki nga mapintas kag nagapamatay ukon ginahimo niya ini nga mga butang 11 nga wala ginahimo sang iya amay: Nagakaon siya sang mga halad para sa mga dios-dios sa mga simbahan sa mga bukid, kag nagahulid siya sa asawa sang iban. 12 Ginapigos niya ang mga kubos kag imol. Nagapangawat siya, kag wala niya ginauli ang garantiya sang mga nakautang sa iya. Nagasimba siya sa mga dios-dios, kag nagahimo sang makangilil-ad nga mga butang. 13 Nagapautang siya nga may saka. Ti, mabuhi ayhan siya? Indi! Mapatay gid ini nga tawo tungod sa tanan nga makangilil-ad nga mga butang nga iya ginhimo. Siya ang responsable sa iya kamatayon.
14 “Pero halimbawa, ina nga malaot nga tawo may anak nga lalaki, kag nakita sang sini nga anak ang tanan nga sala nga ginhimo sang iya amay, pero wala niya pagsunda. 15 Wala siya nagasimba sa mga dios-dios sang Israel ukon nagakaon sang mga halad para sa sini nga mga dios-dios sa mga simbahan sa mga bukid. Wala siya nagahulid sa asawa sang iban. 16 Wala siya nagapamigos, kag wala siya nagakuha sang garantiya sang mga nakautang sa iya. Wala siya nagapangawat kundi ginapakaon niya ang mga ginagutom kag ginahatagan sang bayo ang mga wala sing bayo. 17 Wala siya nagahimo sang malain, kag wala siya nagapasaka kon magpautang siya. Ginatuman niya ang akon mga sugo kag mga pagsulundan. Ini nga tawo indi mapatay tungod sa sala sang iya amay kundi padayon siya nga mabuhi. 18 Pero ang iya amay mapatay tungod sa iya sala, kay nagpanguwarta siya, nagpangawat kag naghimo sing malain sa iya kasimanwa.
19 “Pero basi mamangkot kamo, ‘Ngaa bala indi dapat silutan ang anak tungod sa sala sang iya amay?’ Kon ang anak nagahimo sing matarong kag husto, kag ginasunod niya sing maayo ang akon mga pagsulundan, padayon siya nga mabuhi. 20 Ang tawo lang nga nakasala amo ang mapatay. Ang anak indi dapat silutan tungod sa sala sang iya amay, kag ang amay indi dapat silutan tungod sa sala sang iya anak. Ang matarong nga tawo pagabalusan sa iya matarong nga mga ginahimo, kag ang malaot nga tawo pagasilutan sa iya malaot nga mga ginahimo.
21 “Pero kon ang malaot maghinulsol sa tanan nga sala nga iya nahimo kag magtuman sang akon pagsulundan kag maghimo sing matarong kag husto, indi siya mapatay kundi padayon nga mabuhi. 22 Indi na siya pagsukton sa tanan nga sala nga iya nahimo, kag tungod sa iya matarong nga ginahimo, padayon siya nga mabuhi. 23 Ako, ang Ginoong Dios, wala nalipay kon mapatay ang isa ka malaot nga tawo. Malipay ako kon maghinulsol siya kag padayon nga magkabuhi.
24 “Pero kon ang isa ka matarong nga tawo magbiya sa iya matarong nga kabuhi kag magpakasala, kag maghimo sang makangilil-ad nga mga butang nga ginahimo sang mga malaot, padayon bala siya nga mabuhi? Siyempre indi! Kalimtan na ang iya matarong nga mga ginhimo. Kag tungod sa iya pagluib sa akon kag sa mga sala nga iya nahimo, mapatay siya.
25 “Pero basi magsiling kamo, ‘Indi matarong ang pamaagi sang Ginoo.’ Pamati kamo, katawhan sang Israel: Ang akon bala pamaagi ang indi matarong ukon ang inyo? 26 Kon ang isa ka matarong nga tawo magbiya sa iya matarong nga kabuhi kag magpakasala, mapatay siya tungod sa iya sala. 27 Pero kon ang isa ka malaot nga tawo magbiya sa iya malaot nga kabuhi kag maghimo sing matarong kag husto, maluwas niya ang iya kabuhi. 28 Indi siya mapatay kundi padayon siya nga mabuhi tungod kay nareyalisar niya ang tanan niya nga sala kag ginbayaan niya ini. 29 Pero basi magsiling kamo mga katawhan sang Israel, ‘Indi matarong ang pamaagi sang Ginoo.’ Katawhan sang Israel, ang akon bala mga pamaagi ang indi matarong ukon ang inyo?
30 “Gani nagasiling ako sa inyo, katawhan sang Israel, nga ako, ang Ginoong Dios, magahukom sa kada isa sa inyo suno sa iya binuhatan. Karon, maghinulsol na kamo kag bayai na ang tanan ninyo nga mga sala agod indi kamo malaglag. 31 Katawhan sang Israel, ngaa gusto ninyo nga mapatay? Untati na ninyo ang pagpakasala kag bag-uha na ninyo ang inyo kabuhi. 32 Wala ako nalipay kon may mapatay. Gani maghinulsol na kamo agod padayon kamo nga mabuhi. Ako, ang Ginoong Dios, ang nagasiling sini.”
Ang Panalambiton Parte sa mga Pangulo sang Israel
19 Nagsiling ang Ginoo sa akon, “Kantaha ining panalambiton parte sa mga pangulo sang Israel:
2 “Ang imo iloy pareho sa isa ka leon nga nagasagod sang iya mga bata kaupod sang iban nga mga leon. 3 Gin-atipan niya ang isa niya ka bata kag nangin makusog nga leon. Nakatuon ini magpanukob, kag nagapangaon sang tawo. 4 Sang mahibaluan ini sang iban nga mga nasyon ginsiod nila siya kag gindala sa Egipto nga nakaw-itan.
5-6 “Sang mareyalisar sang iloy sang sini nga leon nga ang iya handom para sa iya bata napaslawan, ginpadako niya naman ang isa niya ka bata kag nangin makusog man ini nga leon. Nag-upod ini sa iban nga mga leon kag nakatuon ini magpanukob, kag nagapangaon sang tawo. 7 Ginpangguba niya ang mabakod nga mga lugar sang mga kaaway[a] kag ginlaglag ang ila mga banwa. Hinadlukan ang mga pumuluyo sini sang mabatian nila ang iya pagngurob.
8 “Nagtipon ang mga nasyon sa pagpakig-away sa iya, kag ginlibutan nila siya. Ginladlad nila ang ila lambat kag ginsiod siya. 9 Ginkaw-itan nila siya kag gin-guyod pasulod sa hawla, kag gindala sa hari sang Babilonia. Ginpriso nila siya, gani indi na mabatian ang iya pagngurob sa kabukiran sang Israel.
10 “Ang imo iloy pareho man sa ubas nga gintanom sa higad sang tubig. Madamo ini sang sanga kag bunga tungod kay bugana ang tubig. 11 Mabakod ang iya sini nga mga sanga kag daw puwede himuon nga bulubaston sang hari. Nagtaas gid ang ubas, labaw pa sang sa madabong nga mga tanom. Kitaon ini tungod sa iya kataason kag sa kadabong sang iya mga sanga. 12 Pero may naggabot sini tungod sa kaakig, kag ginhaboy sa duta. Nahuyos ang iya mga bunga tungod sang mainit nga hangin halin sa sidlangan. Nalaya ang iya mabakod nga mga sanga kag dayon gintutdan ini. 13 Karon gintanom ini liwat sa desierto, sa lugar nga mamala kag wala sing tubig. 14 Nasunog ang isa sang iya mga sanga kag naglapta ang kalayo sa iban pa nga mga sanga, kag nasunog man ang mga bunga sini. Gani wala na sing mabakod nga sanga nga nabilin nga puwede himuon nga bulubaston sang hari.
“Ini nga panalambiton dapat nga kantahon sa sini nga panahon.”
Ang mga Rebelde nga mga Israelinhon
20 Sang ikanapulo nga adlaw sang ikalima nga bulan, sang ikapito nga tuig sang amon pagkabihag, may pila ka manugdumala sang Israel nga nagkadto sa akon kag nagpungko sa akon atubangan sa pagpangayo sang mensahi halin sa Ginoo. 2 Nagsiling ang Ginoo sa akon, 3 “Tawo, silinga ang mga manugdumala sang Israel nga ako, ang Ginoong Dios, nagasiling: ‘Nagkadto bala kamo sa pagpangayo sang mensahi sa akon? Ako, ang Ginoong Dios nga buhi, nagasumpa nga indi ko kamo paghatagan sang mensahi.’
4 “Tawo, sige na, sentensyahi sila. Ipareyalisar sa ila ang makangilil-ad nga mga butang nga ginhimo sang ila mga katigulangan. 5 Silinga sila nga ako, ang Ginoong Dios, nagasiling: ‘Sang tion nga ginpili ko ang Israel nga mga kaliwat ni Jacob kag ginpakilala ko ang akon kaugalingon sa ila didto sa Egipto, nagsumpa ako sa ila nga nagasiling, “Ako amo ang Ginoo nga inyo Dios.” 6 Sadto nga tion nagsumpa ako nga paguwaon ko sila sa Egipto kag dal-on sa duta nga ginpili ko para sa ila—isa ka maayo kag mapatubason nga duta,[b] ang labing maayo nga duta sa tanan. 7 Dayon nagsiling ako sa ila, “Isikway na ninyo ang inyo makangilil-ad nga mga dios-dios. Indi ninyo paghigkui ang inyo kaugalingon paagi sa pagsimba sa mga dios-dios sang Egipto, kay ako amo ang Ginoo nga inyo Dios.”
8 “ ‘Pero nagrebelde sila sa akon, kag wala sila nagpamati. Wala nila ginsikway ang makangilil-ad nga mga dios-dios sang Egipto. Gani nagsiling ako nga ipaagom ko sa ila ang akon puwerte nga kaakig didto sa Egipto. 9 Pero wala ko ini paghimua, tungod kay mahuy-an ang akon ngalan sa mga nasyon sa palibot sang Israel nga nakahibalo nga nagpahayag ako sa mga Israelinhon nga paguwaon ko sila sa Egipto. 10 Gani ginpaguwa ko sila sa Egipto kag gindala sa kamingawan. 11 Didto, ginhatag ko sa ila ang akon mga sugo kag mga pagsulundan nga dapat nila sundon agod magakabuhi sila. 12 Ginpatuman ko man sa ila ang mga Adlaw nga Inugpahuway bilang tanda sang amon kasugtanan. Ini magapahanumdom sa ila nga ako, ang Ginoo, ang nagpili sa ila bilang akon katawhan.
13 “ ‘Pero nagrebelde gihapon sila sa akon didto sa kamingawan. Wala nila pagtumana ang akon mga sugo kag mga pagsulundan, nga kon tumanon kuntani nila magakabuhi sila. Kag wala gid nila ginpakabalaan ang mga Adlaw nga Inugpahuway nga ginpatuman ko sa ila. Gani nagsiling ako nga ipaagom ko sa ila ang akon kaakig agod malaglag sila sing bug-os didto sa kamingawan. 14 Pero wala ko ini paghimua tungod kay mahuy-an ang akon ngalan sa mga nasyon nga nakahibalo nga ginpaguwa ko ang mga Israelinhon sa Egipto. 15 Pero nagsumpa ako sa ila didto sa kamingawan nga indi ko sila pagdal-on sa duta nga ginhatag ko sa ila—ang duta nga maayo kag mapatubason, ang labing maayo nga duta sa tanan. 16 Ginsumpa ko ini sa ila tungod kay wala nila pagtumana ang akon mga sugo kag mga pagsulundan, kag wala nila ginpakabalaan ang mga Adlaw nga Inugpahuway nga akon ginpatuman sa ila. Ginpasulabi pa nila ang pagsimba sa ila mga dios-dios.
17 “ ‘Pero bisan pa sining ila ginhimo, ginkaluoyan ko gihapon sila, kag wala ko sila paglaglaga sing bug-os didto sa kamingawan. 18 Ginsilingan ko ang ila mga anak didto sa kamingawan, “Indi ninyo pagsunda ang mga pagsulundan kag pagginawi sang inyo mga ginikanan, kag indi ninyo paghigkui ang inyo kaugalingon paagi sa pagsimba sa ila mga dios-dios. 19 Ako amo ang Ginoo nga inyo Dios. Sunda ninyo sing maayo ang akon mga sugo kag mga pagsulundan. 20 Pakabalaana ninyo ang mga Adlaw nga Inugpahuway kay tanda ini sang aton kasugtanan, kag nagapahanumdom ini sa inyo nga ako amo ang Ginoo nga inyo Dios.”
21 “ ‘Pero ang ila mga kabataan nagrebelde man sa akon. Wala nila pagtumana ang akon mga sugo kag mga pagsulundan, nga kon tumanon kuntani nila magakabuhi sila. Kag wala nila pagpakabalaana ang Adlaw nga Inugpahuway nga ginpatuman ko sa ila. Gani nagsiling ako nga ipaagom ko ang akon puwerte nga kaakig sa ila didto sa kamingawan. 22 Pero wala ko ini paghimua tungod kay mahuy-an ang akon ngalan sa mga nasyon nga nakahibalo nga ginpaguwa ko ang mga Israelinhon sa Egipto. 23 Pero nagsumpa ako sa ila didto sa kamingawan nga laptahon ko sila sa nagkalain-lain nga mga nasyon, 24 tungod kay wala nila pagtumana ang akon mga sugo kag mga pagsulundan, kag wala nila pagpakabalaana ang mga Adlaw nga Inugpahuway nga akon ginpatuman sa ila. Ginpasulabi pa nila ang pagsimba sa mga dios-dios sang ila mga katigulangan. 25 Ginpabay-an ko sila nga tumanon nila ang mga sugo kag mga pagsulundan nga indi maayo kag indi makahatag sa ila sang maayo nga kabuhi. 26 Ginpabay-an ko man sila nga higkuan nila ang ila kaugalingon paagi sa ila mga halad sa mga dios-dios lakip na diri ang paghalad nila sang ila kamagulangan nga mga anak nga lalaki. Gintugutan ko ini agod maurungan kag mahadlukan gid sila kag mahibaluan nila nga ako amo ang Ginoo.’
27 “Gani, tawo, silinga ang katawhan sang Israel nga ako, ang Ginoong Dios, nagasiling: ‘Ang inyo mga katigulangan padayon nga nagpasipala kag nagsikway sa akon. 28 Kay sang gindala ko sila sa duta nga akon ginpromisa nga ihatag sa ila, naghalad sila sang mga halad, mga insenso, kag mga ilimnon sa mataas nga mga lugar kag sa madabong nga mga kahoy nga ila makita. Gani naakig gid ako sa ila. 29 Nagpamangkot ako sa ila, “Ano gid bala inang mataas nga lugar nga inyo ginakadtuan?” ’ (Hasta subong ato nga lugar ginatawag nga ‘simbahan sa mataas nga lugar’.)
30 “Karon, silinga ang katawhan sang Israel nga ako, ang Ginoong Dios, nagasiling: ‘Higkuan man bala ninyo ang inyo kaugalingon pareho sang ginhimo sang inyo mga katigulangan, kag magsimba man bala kamo sa ila makangilil-ad nga mga dios-dios? 31 Karon gani ginahigkuan ninyo ang inyo kaugalingon paagi sa paghalad sa inyo mga dios-dios lakip na diri ang paghalad ninyo sa inyo mga anak nga lalaki sa kalayo. Gani, katawhan sang Israel, ako, ang Ginoong Dios nga buhi, indi gid maghatag sang mensahi sa inyo bisan magpangayo pa kamo.
32 “ ‘Indi gid matabo ang ara sa inyo hunahuna nga mangin pareho kamo sa iban nga mga nasyon nga ang ila katawhan nagasimba sa dios-dios nga hinimo halin sa bato kag kahoy. 33 Ako, ang Ginoong Dios nga buhi, nagasumpa nga magagahom ako sa inyo paagi sa akon puwerte nga gahom kag kaakig. 34 Huo, sa akon puwerte nga gahom kag kaakig, kuhaon ko kamo halin sa nagkalain-lain nga mga nasyon nga sa diin naglalapta kamo, 35 kag dal-on sa kamingawan sang mga katawhan. Kag didto, atubangon ko kamo kag hukman. 36 Hukman ko kamo, subong nga ginhukman ko ang inyo mga katigulangan sa kamingawan sang Egipto. Ako, ang Ginoong Dios, ang nagasiling sini. 37 Painon ko ang mga malaot sa inyo, kag palig-unon ko ang akon kasugtanan sa inyo. 38 Iseparar ko sa inyo ang mga nagarebelde sa akon. Bisan paguwaon ko pa sila sa nasyon nga sa diin sila nabihag, indi gihapon sila makabalik sa duta sang Israel. Dayon mahibaluan ninyo nga ako amo ang Ginoo.’ ”
39 Nagsiling pa gid ang Ginoong Dios sa katawhan sang Israel, “Sige, padayon kamo sa pag-alagad sa inyo mga dios-dios kon indi kamo gusto magtuman sa akon. Pero magaabot ang tion nga indi na gid ninyo pagpakahuy-an ang akon ngalan paagi sa paghalad sa inyo mga dios-dios. 40 Kay didto sa akon balaan nga bukid, sa mataas nga bukid sang Israel, ang tanan nga katawhan sang Israel magaalagad sa akon. Didto pagabatunon ko kamo kag pangabayon nga maghalad sang nagkalain-lain nga mga halad kag espesyal nga mga regalo. 41 Kon makuha ko na kamo sa nagkalain-lain nga mga nasyon nga sa diin naglalapta kamo, batunon ko kamo pareho sang mahamot nga halad. Ipakita ko sa inyo ang akon pagkabalaan samtang nagatulok ang iban nga mga nasyon. 42 Kag kon madala ko na kamo sa duta sang Israel nga akon ginsumpa nga ihatag sa inyo mga katigulangan, mahibaluan ninyo nga ako amo ang Ginoo. 43 Kag didto madumduman ninyo ang inyo mga ginhimo nga nakapahigko sa inyo, kag kaugtan ninyo ang inyo kaugalingon tungod sa tanan ninyo nga malain nga mga binuhatan. 44 Mahibaluan ninyo nga ako amo ang Ginoo, O katawhan sang Israel, kon trataron ko kamo sing maayo tungod sa akon ngalan sa pihak sang inyo malain kag mahigko nga mga binuhatan. Ako, ang Ginoong Dios, ang nagasiling sini.”
Ang Mensahi sang Dios Batok sa Bagatnan sang Juda
45 Nagsiling ang Ginoo sa akon, 46 “Tawo, mag-atubang ka sa bagatnan kag maghambal kontra sa sini nga lugar nga may mga kakahuyan. 47 Ihambal sa sini nga lugar nga ako, ang Ginoong Dios, magadabok sang kalayo nga magasunog sang iya kakahuyan laya man ukon hilaw. Indi gid mapatay ang nagadabadaba nga kalayo. Sunugon sini ang tanan nga butang halin sa bagatnan hasta sa aminhan. 48 Makita sang tanan nga ako, ang Ginoo, amo ang nagtutod sini, kag indi gid ini mapatay.”
49 Dayon nagsiling ako, “O Ginoong Dios, ang mga tawo nagasiling nga nagahambal lang ako sang mga paanggid.”
Hiligaynon Bible (Ang Pulong Sang Dios) Copyright © 1996, 2006 by Biblica, Inc.® Used by permission. All rights reserved worldwide.