Old/New Testament

Naghambal ang Dios

38 Dayon nagsabat ang Ginoo kay Job halin sa buhawi, ² “Sin-o ka nga magpangduhaduha sang akon kaalam? Ang imo mga ginapanghambal nagapakita lang nga wala ka sing may nahibaluan. ³ Karon, ihanda ang imo kaugalingon, kag sabta ang akon mga pamangkot. ⁴ Sa diin ka bala sang ginhimo ko ang pundasyon sang kalibutan? Sugiri ako kon may nahibaluan ka. ⁵ Nakahibalo ka bala kon sin-o ang nagbuot sang kadakuon sang sini nga pundasyon ukon ang nagtakos sini? Nakahibalo ka man bala! ⁶ Ano bala ang nagasuportar sa pundasyon sang kalibutan? Kag sin-o ang nagbutang sang sini nga pundasyon ⁷ samtang nagakinanta sing tingob ang mga bituon sa kaagahon kag nagahinugyaw sa kalipay ang tanan nga anghel?^{[a] 8} Sin-o bala ang nagpat-od sang dulunan sang dagat sang magsagawak ini halin sa kadadalman? ⁹ Ako ang nagtabon sa dagat sang mga panganod kag sang kadulom. ¹⁰ Ginbutangan ko sang dulunan ang dagat; daw pareho lang nga ginsiradhan ko ini kag gintrangkahan. ¹¹ Ginsilingan ko ang dagat, ‘Hasta ka lang diri kag indi ka na maglapaw pa; hasta lang diri ang imo dalagko nga mga balod.’

¹² “Job, sa bilog mo nga kabuhi, nakasugo ka bala sa adlaw nga magbutlak sa kaagahon, ¹³ agod nga ang kasanag sini magasilak sa bug-os nga kalibutan kag magapauntat sa kalautan nga ginahimo sa kagab-ihon? ¹⁴ Tungod sa kasanag sini, ang kalibutan maathag pareho sa marka sang selyo ukon sang pinil-an sang bayo. ¹⁵ Ang kasanag nagadisturbo sa mga malaot, kay indi sila makahalit sa iban.

¹⁶ “Nakakadto ka na bala sa mga tuburan sa kadadalman sang dagat ukon sa pinakamadalom nga bahin sang dagat? ¹⁷ Napakita na bala sa imo ang mga puwertahan pakadto sa madulom nga lugar sang mga patay? ¹⁸ Nakahibalo ka bala kon daw ano kadako sang kalibutan? Sugiri ako kon nahibaluan mo ini tanan! ¹⁹ Nakahibalo ka bala kon sa diin nagahalin ang kasanag ukon ang kadulom? ²⁰ Kag mapabalik mo bala sila sa ila ginhalinan? ²¹ Nakahibalo ka man bala! Kay natawo ka man bala sang una pa kag dugay ka na sa kalibutan!

²² “Nakakadto ka na bala sa lugar nga ginahalinan sang snow ukon ulan nga yelo? ²³ Ini nga mga yelo ginatigana ko para sa tion sang kagamo kag sa tion sang inaway. ²⁴ Nakahibalo ka bala kon diin ang alagyan pakadto sa lugar nga ginahalinan sang kilat^[b] ukon sa lugar nga ginahalinan sang hangin nga halin sa sidlangan? ²⁵ Sin-o bala ang naghimo sang alagyan sang ulan kag sang bagyo? ²⁶ Sin-o bala ang nagapadala sang ulan sa desierto, sa lugar nga wala sing may nagaestar nga tawo? ²⁷ Sin-o bala ang nagapadala sang ulan sa kamingawan agod magtubo ang mga hilamon? ²⁸ Sin-o bala ang ginhalinan^[c] sang ulan, sang tun-og, ²⁹ kag sang yelo nga halin sa langit? ³⁰ Nagayelo ang tubig pareho katig-a sang bato, pati ang ibabaw nga bahin sang dagat. ³¹ Mahigot mo bala ukon mahubad ang grupo sang mga bituon nga ginatawag Pleades kag Orion? ³² Matuytuyan mo bala ang mga bituon sa pagguwa sa ila husto nga tion? Matuytuyan mo man bala ang grupo sang mga bituon nga ginatawag Dako kag Gamay nga mga Oso? ³³ Nahibaluan mo bala ang mga sistema nga nagagahom sa kalangitan? Mapaluntad mo bala ina nga mga sistema diri sa kalibutan? ^{[d] 34} Makamando ka bala sa mga panganod nga paulanan ka sing madamol? ³⁵ Makasugo ka bala sa kilat sa pagkirab? Mapatuman mo bala ini sa imo? ³⁶ Sin-o ang nagahatag sang kaalam kag pag-intiendi sa tawo?^{[e] 37} Sin-o bala ang maalam nga makaisip sang mga panganod? Sin-o bala ang makaula sang tubig halin sa langit ³⁸ nga makapabilog sang yab-ok?

³⁹ “Ikaw bala ang nagapangita sang kalan-on sang mga leon kag nagabusog sa ila ⁴⁰ samtang nagahukmong sila sa ila mga palanaguan ukon sa mga kahoy-kahoy? ⁴¹ Sin-o bala ang nagapakaon sa mga uwak kon ginagutom sila kag kon ang ila mga buto mangayo sang pagkaon sa akon?

39 “Nakahibalo ka bala kon san-o nagabata ang talunon nga mga kanding? Nakabantay ka bala sang pagbata sang mga usa? ² Ginaisip mo bala ang mga binulan sang ila pagbusong hasta makabata sila? Kag nahibaluan mo bala kon san-o gid sila mabata? ³ Nagaluko sila kag nagapasakit hasta nga makabata. ⁴ Pagdako sang ila bata sa kamingawan, nagalakat ini kag wala na nagabalik. ⁵ Sin-o bala ang naghatag sang kahilwayan sa talunon nga asno? ⁶ Ako ang naghatag sa iya sang kamingawan nga iya elistaran; ginapaestar ko siya sa duta nga ginpabay-an na. ⁷ Nagapalayo siya sa magahod nga siyudad kag indi niya gusto nga antaon. ⁸ Nagalibot-libot siya sa kabukiran sa pagpangita sang iya mahalab.

⁹ “Mapaobra mo bala ang talunon nga baka? Magpabilin bala siya sa imo toril kon gab-i? ¹⁰ Mahigtan mo bala siya kag mapaarado sa imo uma? ¹¹ Makasalig ka bala sa iya kusog agod obrahon niya ang imo mabug-at nga ulobrahon? ¹² Makasalig ka bala sa iya nga tipunon niya kag hakuton ang imo patubas pakadto sa linasan?

¹³ “Katahom tulukon sang pakpak sang ostrits kon magkapay-kapay ini, pero indi ini makatupong sa katahom sang pakpak sang tulabong. ¹⁴ Ginabiyaan sang ostrits ang iya mga itlog sa duta agod mainit-initan ini. ¹⁵ Wala siya nagakabalaka nga basi matapakan ini ukon matasak sang talunon nga sapat. ¹⁶ Mapintas siya sa iya mga piso, nga daw indi ini iya. Wala siya nagakabalaka kon ang iya pinangabudlayan mangin wala sing pulos. ¹⁷ Kay wala ko siya ginhatagan sang kaalam kag pag-intiendi. ¹⁸ Pero kon magdalagan na gani siya, ginakadlawan lang niya ang kabayo kag ang nagasakay sini.

¹⁹ “Ikaw bala, Job, ang nagahatag sang kusog sa kabayo? Ikaw bala ang naghatag sang bungay-bungay sa iya liog? ²⁰ Ikaw bala ang nagapalumpat sa iya pareho sa apan kag nagapahadlok sa mga tawo sang iya pusnga? ²¹ Nagapangahig siya nga may kapagsik,^[f] nga nagapabugal sang iya kusog. Dayon nagadalagan siya pakadto sa inaway. ²² Wala siya sing may ginakahadlukan, kag wala siya nagapalagyo sa espada.^{[g] 23} Nagalinagatik kag nagaidlab ang mga armas sang nagasakay sa iya. ²⁴ Puwerte ang tap-ok sang yab-ok sa kadasig sang iya pagdalagan. Indi siya mapunggan kon magtunog na ang budyong. ²⁵ Nagahirihiri siya pagkabati niya sang tunog sang budyong. Makapanimaho siya sang inaway bisan malayo pa siya, kag mabatian niya ang mga sininggit sa inaway kag ang mga mando sang mga kumander.

²⁶ “Ikaw bala ang nagatudlo sa dapay sa paglupad kag sa pagkadto sa bagatnan? ²⁷ Ikaw bala ang nagamando sa agila sa paglupad kag sa paghimo sang iya pugad sa mataas nga lugar? ²⁸ Didto nagaestar ang agila sa pil-as; ang mataas nga mga bato amo ang iya palanaguan. ²⁹ Didto siya nagatan-aw sang iya mabiktima, kag makita niya ini bisan malayo siya. ³⁰ Kon may makita siya nga bangkay ginakadtuan niya, kag ang iya mga buto nagasuyop sang dugo sang sini nga bangkay.”

40 Nagsiling pa gid ang Ginoo kay Job, ² “Ako ang Dios nga Makagagahom. Pero nagapakigbais ka sa akon nga sala ako. Karon magsabat ka sa akon.” ³ Gani nagsabat si Job sa Ginoo, ⁴ “Indi ako takos nga magsabat sa imo. Ano ang isabat ko? Mahipos na lang ako.^{[h] 5} Madamo na ang akon ginhambal. Indi na ako magpadayon sa paghambal.”

⁶ Dayon nagsiling liwat ang Ginoo kay Job halin sa buhawi, ⁷ “Ihanda ang imo kaugalingon, kag sabta ang akon mga pamangkot. ⁸ Gusto mo bala pamatud-an nga indi ako matarong agod magaguwa nga ikaw ang matarong? ⁹ Gamhanan ka bala pareho sa akon? Makadaguhob bala ang imo tingog pareho sa akon? ¹⁰ Kon makahimo ka sina, ipakita ang imo pagkagamhanan, pagkahalangdon, kag pagkadungganon. ^11-12 Ipakita ang puwerte mo nga kaakig sa mga bugalon paagi sa pagpaubos sa ila. Kag dugmuka ang mga malaot sa ila ginatindugan. ¹³ Ilubong sila tanan sa duta, sa lugar sang mga patay. ¹⁴ Kon mahimo mo ina, ako mismo ang magdayaw sa imo, kag batunon ko nga may ikasarang ka sa pagluwas sang imo kaugalingon.

¹⁵ “Tan-awa bala ang sapat nga Behemot,^[i] nga gintuga ko man pareho sa imo. Nagahalab lang siya sang hilamon pareho sa baka, ¹⁶ pero tama siya kakusog. Ang iya lawas puwerte kabakod. ¹⁷ Ang iya ikog pareho sa kahoy nga sedro, kag ang iya mga paa maskulado. ¹⁸ Ang iya mga tul-an pareho kabakod sang tubo nga saway ukon kabilya. ¹⁹ Makatilingala siya sa tanan ko nga tinuga, pero ako nga nagtuga sa iya makapierdi sa iya. ²⁰ Nagahalab siya sa mga kabukiran samtang nagahampang ang mga talunon nga mga sapat malapit sa iya. ²¹ Nagaluko siya sa puno sang tunukon nga mga tanom, nga natabunan sang mga bugang. ²² Ang tunukon nga mga tanom kag ang iban pa nga mga tanom sa higad sang ililigan sang tubig nagahatag sa iya sang palasilungan. ²³ Wala siya nahadlok sa nagahuganas nga suba. Kalma lang siya bisan daw matabunan na siya sang tubig sang Suba sang Jordan. ²⁴ Sin-o bala ang makadakop sa iya paagi sa pagbulag sa iya? Sin-o bala ang makatuhog sang iya ilong paagi sa pagsiod sa iya?

Nag-upod si Timoteo kay Pablo kag kay Silas

16 Nagpadayon sila ni Pablo sa paglakat sa Derbe kag sa Lystra. May sumulunod ni Jesus didto sa Lystra nga si Timoteo. Ang iya iloy Judio kag tumuluo man, pero ang iya amay Griego. ² Suno sa mga tumuluo didto sa Lystra kag sa Iconium, si Timoteo maayo nga tawo. ³ Gusto ni Pablo dal-on si Timoteo, gani gintuli niya siya agod wala sing reklamo ang mga Judio kontra kay Timoteo, kay ang tanan nga Judio nga nagaestar sa amo nga mga lugar nakahibalo nga Griego ang amay ni Timoteo. ⁴ Pagkatapos nagkadto sila sa mga banwa kag ginsaysay nila sa mga tumuluo ang mga pagsulundan nga ginkasugtan sang mga apostoles kag sang mga manugdumala sang iglesya didto sa Jerusalem. Ginsilingan nila ang mga tumuluo nga tumanon nila ini nga mga pagsulundan. ⁵ Gani naglig-on pa gid ang mga iglesya sa pagtuo, kag adlaw-adlaw nagadamo pa gid ang mga tumuluo.

Ang Lalaki nga Taga-Macedonia

⁶ Dayon nagkadto sila sa mga lugar nga sakop sang Frigia kag Galacia, kay wala sila pagtuguti sang Espiritu Santo nga magwali sang pulong sang Dios didto sa probinsya sang Asia. ⁷ Pag-abot nila sa dulunan sang Mysia, gusto nila kuntani nga magkadto sa Bitinia, pero ang Espiritu ni Jesus wala nagtugot sa ila. ⁸ Gani nag-agi na lang sila sa Mysia kag nagdulhog sa Troas. ⁹ Sadto nga gab-i may ginpakita ang Dios kay Pablo. Nakita niya ang isa ka tawo nga taga-Macedonia nga nagatindog kag nagapakitluoy sa iya. Siling sang tawo, “Tabok ka diri sa Macedonia kag buligi kami.” ¹⁰ Gani nanghimos kami dayon sa pagkadto sa Macedonia, tungod nga nabatyagan namon nga ginatawag kami sang Dios sa pagwali sang Maayong Balita sa mga tawo didto.

Nagtuo si Lydia kay Jesus

¹¹ Nagsakay kami sa sakayan halin sa Troas kag nagderetso sa Samotracia, kag sang masunod nga adlaw nag-abot kami didto sa Neapolis. ¹² Halin sa Neapolis nagdungka kami sa Filipos nga isa ka siyudad sa nahauna nga distrito sang Macedonia. Madamo sa mga nagaestar didto taga-Roma, pati ang ila mga manugdumala. Nagtiner kami sa Filipos sang pila ka adlaw. ¹³ Pag-abot sang Adlaw nga Inugpahuway, nagguwa kami sa siyudad kag nagkadto sa higad sang suba tungod nga naghunahuna kami nga may lugar didto nga ginatipunan sang mga Judio agod magpangamuyo. May nagtipon didto nga mga babayi, gani nagpungko kami kag nagsugilanon sa ila. ¹⁴ Isa sang mga nagapamati sa amon amo si Lydia nga taga-Tiatira. Negosyante siya sang malahalon nga mga tela nga granate,^[a] kag nagasimba man sa Dios. Gintandog sang Ginoo ang iya tagipusuon nga batunon ang mga ginahambal ni Pablo. ¹⁵ Nagpabautiso siya kag ang iya panimalay. Pagkatapos gin-agda niya kami sa iya balay. Nagsiling siya, “Kon nagapati kamo nga ako matuod na nga tumuluo sa Ginoo, didto kamo magdayon sa akon balay.” Kag napilitan kami.

Ginpriso si Pablo kag si Silas sa Filipos

¹⁶ Isa ka adlaw, samtang nagapakadto kami sa lugar nga ginatipunan sa pagpangamuyo, ginsugata kami sang isa ka ulipon nga dalagita. Ato nga dalagita ginagamhan sang malaot nga espiritu nga nagahatag sa iya sang abilidad sa pagpakot sang mga matabo sa palaabuton. Paagi sa sining abilidad nakapangwarta sing dako ang iya mga agalon. ¹⁷ Karon, ini nga babayi permi lang nagasunod-sunod sa amon ni Pablo, kag amo ini ang iya ginasinggit, “Ini nga mga tawo mga alagad sang Labing Mataas nga Dios! Ginawali nila sa inyo kon paano kamo maluwas!” ¹⁸ Adlaw-adlaw amo ato ang iya ginahimo hasta tinak-an si Pablo. Gani binalikid niya ini nga babayi kag nagsiling sa malaot nga espiritu nga nagapuyo sa iya, “Sa ngalan ^[b] ni Jesu-Cristo ginamanduan ko ikaw nga magguwa sa iya!” Kag sa gilayon nagguwa sa iya ang malaot nga espiritu. ¹⁹ Pagkakita sang iya mga agalon nga wala na sila paglaom nga makapanguwarta pa paagi sa iya, gindakop nila si Pablo kag si Silas kag gin-guyod sa plasa kag gindala sa mga opisyal sang sadto nga lugar. ²⁰ Nagsiling sila sa mga opisyal, “Ini nga mga tawo mga Judio kag nagagamo diri sa aton siyudad. ²¹ Nagatudlo sila sang mga pamatasan nga kontra sa aton kasuguan. Mga Romanhon kita, gani indi kita makasunod sang ila mga ginatudlo!”