Old/New Testament

Ang Paglabay sa Anghel

12 Unya miingon ang Ginoo kang Moises ug kang Aaron didto sa Ehipto, ² “Gikan karon, kini nga bulan mao na ang unang bulan sa tuig alang kaninyo. ³ Ipahibalo ninyo sa tibuok katilingban sa Israel nga sa ikanapulo nga adlaw niining bulana, ang matag pamilya mag-andam ug usa ka nating karnero o nating kanding. ⁴ Kon ang usa ka pamilya gamay ra ug dili makahurot ug usa ka karnero, bahinon nila kini sa ilang silingan sumala sa gidaghanon sa matag pamilya ug sumala sa makaon sa matag tawo. ⁵ Kinahanglan nga ang kanding o karnero nga inyong pilion laki nga usa pa ka tuig ug walay depekto. ⁶ Atimanon ninyo kini hangtod sa kilomkilom sa ika-14 nga adlaw sa bulan diin ihawon sa tibuok katilingban sa Israel kining mga mananapa. ⁷ Unya magkuha kamo ug dugo niini ug ipahid ninyo sa ibabaw ug sa isigka-kilid sa pultahan sa mga balay nga kan-an ninyo sa mga karnero. ⁸ Nianang gabhiona, magkaon kamo ug sinugba nga karnero, pait nga mga tanom, ug pan nga walay patubo. ⁹ Ayaw ninyo kan-a nga hilaw o sinabwan ang karne sa karnero; isugba ninyo kini nga tibuok uban ang ulo, tiil, ug ang mga bahin nga anaa sa sulod sa ginhawaan. ¹⁰ Hutda ninyo kinig kaon, ug ayaw ninyog pabuntagi. Kon may mahibilin man gayod sa buntag, sunoga ninyo kini. ¹¹ Sa pagkaon ninyo niini, kinahanglan nga nagsul-ob na kamo sa inyong bisting panglakaw ug sa inyong mga sandalyas, ug nagagunit sa inyong baston. Dalia ninyo kini pagkaon. Mao kini ang Pista sa Paglabay sa Anghel nga saulogon ninyo sa pagpasidungog kanako.

¹² “Niana gayong gabhiona molabay ako sa Ehipto ug pamatyon ko ang tanang kamagulangang anak nga mga lalaki sa mga Ehiptohanon, lakip ang tanang unang laki nga anak sa ilang mga kahayopan. Silotan ko ang tanang dios sa Ehipto. Ako mao ang Ginoo. ¹³ Ang dugo nga gipahid ninyo sa isigka-kilid sa inyong mga pultahan mao ang akong ilhanan kon asa nga mga balay ang inyong ginapuy-an. Kon makita ko ang dugo, labyan ko lang kamo, ug dili kamo maunsa inigsilot ko sa Ehipto.

¹⁴ “Kinahanglan hinumdoman ninyo kana nga adlaw. Sauloga ninyo kana kada tuig ingon nga pista sa pagpasidungog kanako. Kini nga mga tulumanon kinahanglan nga tumanon ninyo hangtod sa umaabot nga mga henerasyon. ¹⁵ Sulod sa pito ka adlaw kinahanglan pan nga walay patubo ang inyong kan-on. Sa una gayod nga adlaw, kuhaa ninyo ang tanang patubo diha sa inyong mga balay, kay si bisan kinsa nga mokaon ug pan nga may patubo gikan sa unang adlaw hangtod sa ikapitong adlaw, dili isipon nga sakop sa Israel. ¹⁶ Sa unang adlaw ug sa ikapitong adlaw, pagtigom kamo sa pagsimba kanako. Ayaw kamo pagtrabaho nianang adlawa gawas lang sa pag-andam sa inyong kan-on. Mao lang kana ang mahimo ninyong buhaton.

¹⁷ “Sauloga ninyo ang Pista sa Pan nga Walay Patubo, kay magpahinumdom kini kaninyo sa adlaw nga gipagawas ko ang inyong mga tribo gikan sa Ehipto. Sauloga ninyo kini hangtod sa hangtod isip tulumanon bisan sa umaabot ninyo nga henerasyon. ¹⁸ Magsugod kamo sa pagsaulog niini gikan sa kilomkilom sa ika-14 nga adlaw sa unang bulan hangtod sa gabii sa ika-21 nga adlaw, ug kinahanglan nga pan nga walay patubo ang inyong kan-on. ¹⁹ Sulod sa pito ka adlaw, kinahanglan walay patubo nga makita diha sa inyong mga balay. Si bisan kinsa nga mokaon ug pan nga may patubo, Israelinhon man o langyaw, dili isipon nga sakop sa katilingban sa Israel. ²⁰ Ayaw gayod kamo pagkaon ug bisan unsa nga may patubo sa panahon nianang pista, bisan asa pa kamo magpuyo.”

²¹ Unya gipatawag ni Moises ang tanang tigdumala sa Israel ug giingnan, “Ingna ang tanan ninyong mga pamilya, nga magkuha sila ug karnero o kanding ug ihawon nila sa pagsaulog sa Pista sa Paglabay sa Anghel. ²² Unya pagkuha kamo ug pungpong sa isopo ug ituslob kini sa dugo nga anaa sa palanggana ug ipahid sa ibabaw ug sa isigka-kilid sa inyong mga pultahan. Walay mogawas sa inyong balay hangtod magbuntag ²³ kay molabay ang Ginoo sa Ehipto sa pagpamatay sa mga kamagulangang anak nga lalaki sa mga Ehiptohanon. Apan kon makita sa Ginoo ang dugo sa ibabaw ug sa isigka-kilid sa inyong mga pultahan, molabay lang siya sa inyong mga balay ug dili niya tugotan ang Tiglaglag nga mosulod sa inyong mga balay aron sa pagpamatay. ²⁴ Kini nga tulumanon kinahanglan tumanon ninyo ug sa inyong mga kaliwat hangtod sa hangtod. ²⁵ Padayona ninyo ang paghimo niini nga seremonya kon mosulod na kamo sa yuta nga gisaad sa Ginoo nga ihatag kaninyo. ²⁶ Ug kon mangutana ang inyong mga anak kon unsa ang buot ipasabot niini nga seremonya, ²⁷ mao kini ang inyong itubag: ‘Pista kini sa Paglabay sa Anghel nga ginasaulog sa pagpasidungog sa Ginoo, kay milabay lang siya sa mga balay sa mga Israelinhon didto sa Ehipto sa dihang gipamatay niya ang kamagulangang anak nga lalaki sa mga Ehiptohanon.’ ”

Unya miluhod ang mga Israelinhon ug misimba sa Ginoo. ²⁸ Ug gihimo nila ang gisugo sa Ginoo kang Moises ug kang Aaron.

²⁹ Sa pagkatungang gabii, gipamatay sa Ginoo ang tanang mga kamagulangang anak nga lalaki sa Ehipto, gikan sa kamagulangan sa hari, nga mao ang mopuli sa trono, hangtod sa kamagulangan sa mga piniriso. Ug gipamatay usab niya ang tanang unang laki nga anak sa mga kahayopan. ³⁰ Niadtong gabhiona nakamata ang hari ug ang tanan niyang opisyal ug ang tanang Ehiptohanon. Ug madunggan ang hilabihang pagminatay ug hilak sa Ehipto, kay wala gayoy balay nga walay patay.

³¹ Niadtong gabhiona, gipatawag sa hari si Moises ug si Aaron ug giingnan, “Sige, panglakaw na kamo! Biyai na ninyo ang akong nasod. Lakaw na kamo uban sa mga Israelinhon ug pagsimba sa Ginoo, sumala sa inyong gihangyo. ³² Dad-a ninyo ang inyong kahayopan, sumala sa inyong gihangyo, ug lakaw na kamo. Apan pag-ampo usab nga kaloy-an ako!”

³³ Gipadali ug pahawa sa mga Ehiptohanon gikan sa ilang nasod ang mga Israelinhon, kay ingon nila, “Kon dili kamo mohawa, mangamatay kaming tanan!” ³⁴ Busa gidala sa mga Israelinhon ang ilang mga minasa nga harina nga wala pay patubo nga nasulod sa sudlanan. Giputos nila kini sa ilang mga bisti ug gipas-an. ³⁵ Gihimo sa mga Israelinhon ang giingon kanila ni Moises nga mangayo sa mga Ehiptohanon ug mga alahas nga plata ug bulawan, ug mga bisti. ³⁶ Gibut-an sa Ginoo nga mahimong maayo ang mga Ehiptohanon ngadto sa mga Israelinhon, busa gihatag sa mga Ehiptohanon ang ilang gipangayo. Niining paagiha, gikuhaan nila ug mga kabtangan ang mga Ehiptohanon.

³⁷ Milakaw ang mga Israelinhon gikan sa Rameses paingon sa Sucot. Mga 600,000 tanan ka lalaki, walay labot sa mga babaye ug mga bata. ³⁸ Daghan usab nga mga langyaw ang nanguban kanila, ug daghan usab nga kahayopan ang ilang gidala. ³⁹ Giluto nila ang minasang harina nga walay patubo nga ilang dala gikan sa Ehipto. Wala nila kini mabutangi ug patubo kay gipadali-dali sila ug pahawa sa mga Ehiptohanon ug wala na silay panahon sa pag-andam sa ilang pagkaon.

⁴⁰ Mikabat ug 430 ka tuig ang gidugayon sa pagpuyo sa mga Israelinhon didto sa Ehipto. ⁴¹ Sa kataposang gayod nga adlaw sa ika-430 ka tuig mibiya ang tanan nga tribo sa katawhan sa Ginoo gikan sa Ehipto. ⁴² Niadtong gabii nga mibiya gikan sa Ehipto ang mga Israelinhon, nagtukaw ang Ginoo sa pagbantay kanila. Busa sa gabii usab sa samang adlaw sa matag tuig, magatukaw usab ang mga Israelinhon sa pagpasidungog sa Ginoo, ug pagahimuon nila kini bisan sa umaabot nga henerasyon.

Ang mga Tulumanon bahin sa Pista sa Paglabay sa Anghel

⁴³ Miingon ang Ginoo kang Moises ug kang Aaron, “Mao kini ang mga tulumanon bahin sa Pista sa Paglabay sa Anghel:

“Ang mga langyaw kinahanglan dili moapil ug kaon sa pagkaon nga giandam alang niini nga pista. ⁴⁴ Makakaon sa pagkaon ang tanang ulipon nga pinalit kon natuli na sila, ⁴⁵ apan dili makakaon ang mga sinuholan nga trabahante ug ang mga dumuduong. ⁴⁶ Kinahanglan kan-on kini sulod sa balay diin kini giandam. Ayaw gayod dad-a ang karne gawas sa balay, ug ayaw balia ang bukog niini. ⁴⁷ Kinahanglan saulogon kini sa tibuok katilingban sa Israel.

⁴⁸ “Kon may langyaw nga nagapuyo uban kaninyo nga gustong magsaulog sa Pista sa Paglabay sa Anghel sa pagpasidungog sa Ginoo, kinahanglan tulion una ang tanang mga lalaki nga anaa sa iyang panimalay. Unya makaapil siya sa pagsaulog nga daw usa ka Israelinhon. Dili gayod mahimong makaapil ang tawo nga wala matuli. ⁴⁹ Kini nga tulumanon alang sa tanan—sa mga Israelinhon ug sa mga langyaw nga nagapuyo uban kaninyo.” ⁵⁰ Gihimo sa tanang Israelinhon ang gisugo sa Ginoo kang Moises ug kang Aaron. ⁵¹ Ug niadto gayong adlawa gipagawas sa Ginoo ang tibuok katawhan sa Israel gikan sa Ehipto.

Gihalad ang mga Kamagulangang Anak nga Lalaki

13 Miingon ang Ginoo kang Moises, ² “Ihalad kanako ang tanang kamagulangang anak nga lalaki sa mga Israelinhon ug ang tanang unang laki nga anak sa mga kahayopan. Akoa sila.” ³ Unya miingon si Moises sa mga tawo, “Hinumdomi ninyo kining adlawa, nga mao ang adlaw nga gipagawas kamo gikan sa pagkaulipon sa Ehipto. Kay gipagawas kamo sa Ginoo pinaagi sa iyang gahom. Ayaw kamo pagkaon ug pan nga may patubo. ⁴ Hinumdomi ninyo kini nga adlaw sa bulan sa Abib^[a]—ang adlaw nga gipagawas kamo. ⁵ Kinahanglan saulogon ninyo kini kon dad-on na kamo sa Ginoo ngadto sa yuta sa mga Canaanhon, Hitihanon, Amorihanon, Hebhanon, ug mga Jebusihanon. Mao kini ang yuta nga gisaad sa Ginoo sa inyong mga katigulangan nga ihatag kaninyo. Kini nga yuta maayo ug mabungahon.^{[b] 6} Sa panahon sa inyong pagsaulog, pan nga walay patubo ang inyong kan-on sulod sa pito ka adlaw, ug sa ikapito nga adlaw magsaulog kamo sa pista alang sa Ginoo. ⁷ Pan nga walay patubo lang ang inyong kan-on sulod nianang pito ka adlaw, ug kinahanglan nga wala gayoy patubo nga makita diha sa inyo sa bisan asa sa inyong dapit. ⁸ Sa panahon sa inyong pagsaulog, ipasabot ninyo sa inyong mga anak nga ginahimo ninyo kini aron sa paghinumdom sa gihimo sa Ginoo sa dihang migawas kamo gikan sa Ehipto. ⁹ Kini nga pista mahisama sa usa ka timaan diha sa inyong mga kamot o sa inyong mga agtang nga mopahinumdom kaninyo nga kinahanglan ninyong isulti ang mga katudloan sa Ginoo, kay gipagawas niya kamo gikan sa Ehipto pinaagi sa iyang gahom. ¹⁰ Busa sauloga ninyo kini nga pista sa gitakda nga panahon matag tuig.

¹¹ “Kon dad-on na kamo sa Ginoo ngadto sa yuta sa mga Canaanhon nga iyang gisaad nga ihatag sa inyong mga katigulangan ug kaninyo, ¹² ihalad ninyo sa Ginoo ang inyong kamagulangang mga anak nga lalaki ug lakip usab ang unang laki nga anak sa inyong kahayopan, kay sila iya sa Ginoo. ¹³ Mahimong lukaton gikan sa Ginoo ang kamagulangan sa inyong mga asno pinaagi sa pagbaylo niini ug karnero. Apan kon dili ninyo kini lukaton, kinahanglan nga patyon ang asno pinaagi sa pagbali sa iyang liog. Mahimo usab ninyong lukaton ang inyong mga kamagulangang anak nga lalaki. ¹⁴ Kon sa umaabot nga panahon mangutana ang inyong mga anak kon unsay kahulogan niini, ingna sila nga, ‘Pinaagi sa gahom sa Ginoo gipagawas niya kami gikan sa Ehipto diin kami naulipon. ¹⁵ Tungod kay sa dihang wala kami tugoti sa hari nga molakaw, gipamatay sa Ginoo ang tanang kamagulangang anak nga lalaki sa Ehipto, tawo man o kahayopan. Mao kana nga ginahalad namo sa Ginoo ang tanang unang laki nga anak sa among kahayopan ug ginatubos namo ang among mga kamagulangang anak nga lalaki.’ ¹⁶ Kini nga seremonya mahisama sa usa ka timaan diha sa inyong mga kamot o sa inyong mga agtang nga mopahinumdom kaninyo nga gipagawas kamo sa Ginoo gikan sa Ehipto pinaagi sa iyang gahom.”

Ang Pagtabok sa mga Israelinhon sa Pulang Dagat

¹⁷ Sa dihang gipalakaw na sa hari ang mga Israelinhon, wala sila giyahi sa Dios ngadto sa dalan nga molatas sa yuta sa mga Filistihanon bisag mao unta kadto ang mas duol nga agianan. Kay miingon ang Dios, “Basig mausab unya ang ilang hunahuna ug mobalik sa Ehipto kon makasinati silag gira.” ¹⁸ Busa gipalibot sila sa Dios sa kamingawan paingon sa Pulang Dagat. Armado ang mga Israelinhon alang sa gira paghawa nila sa Ehipto. ¹⁹ Gidala ni Moises ang mga bukog ni Jose, sumala sa gipapanumpa kaniadto ni Jose sa mga Israelinhon. Miingon kaniadto si Jose, “Sigurado nga pagawason kamo sa Dios. Kon mahitabo na kana, dad-a ninyo ang akong mga bukog inigbiya ninyo niining lugara.”

²⁰ Unya mibiya sila sa Sucot ug nagkampo sa Etam, sa utlanan sa kamingawan. ²¹ Kon adlaw, ginagiyahan sila sa Ginoo pinaagi sa panganod nga daw haligi, ug kon gabii, ginagiyahan sila pinaagi sa panganod nga daw kalayo nga nagahatag kanila ug kahayag, aron makapadayon sila sa ilang lakaw, adlaw man o gabii. ²² Nagauna kanila kanunay ang panganod nga daw haligi kon adlaw ug ang panganod nga daw kalayo kon gabii.

Nangayo ug Milagro ang mga Pariseo ug mga Saduseo

(Mar. 8:11-13; Luc. 12:54-56)

16 May mga Pariseo ug mga Saduseo nga miduol kang Jesus aron sa pagsulay kaniya. Miingon sila, “Kon gipadala ka sa Dios, pagbuhat ug milagro gikan sa Dios.” ² Miingon si Jesus kanila, “Kon pula ang langit sa pagsalop sa adlaw, moingon kamo ‘Maayo ang panahon ugma.’ ³ Ug kon modag-om na ang langit nga sayo pa sa buntag, moingon kamo ‘Moulan karong adlawa.’ Kon motan-aw kamo sa langit mahibaloan ninyo kon moinit o moulan, apan karon nga mga panahon dili kamo makasabot sa mga timailhan nga nagakahitabo. ⁴ Kamo nga mga tawo niini nga panahon, labihan kamo kadaotan ug dili matinud-anon sa Dios. Nangayo kamo ug milagro, apan walay milagro nga ipakita kaninyo gawas sa milagro nga nahitabo kang Jonas.” Ug unya mibiya siya.

Ang Pahimangno ni Jesus bahin sa mga Pariseo ug mga Saduseo

(Mar. 8:14-21)

⁵ Mitabok si Jesus ug ang iyang mga tinun-an sa linaw, apan ang iyang mga tinun-an nalimot sa pagdala ug pagkaon. ⁶ Miingon si Jesus kanila, “Pagbantay gayod kamo sa patubo sa pan sa mga Pariseo ug mga Saduseo.” ⁷ Sa pagkadungog niadto sa iyang mga tinun-an miingon sila, “Tingali gisulti niya kini tungod kay wala kita makadala ug pan.” ⁸ Apan nahibaloan ni Jesus kon unsa ang ilang gilalisan. Busa miingon siya kanila, “Nganong naglalis man kamo? Ngano ba diay kon wala kamoy pan? Wala ba kamoy pagsalig kanako? ⁹ Wala ba ninyo masabti nga dili kita angayng mabalaka bahin sa pan? Wala ba ninyo mahinumdomi ang lima ka buok pan nga akong gipikas-pikas aron makakaon ang 5,000 ka mga tawo? Nalimtan na ba ninyo kon pila ka bukag ang inyong napuno sa mga nahibilin nga pan? ¹⁰ Wala ba ninyo mahinumdomi nga sa pito ka buok nga pan gipakaon ko ang 4,000 ka mga tawo, ug may pila pa ka bukag nga nahibilin? ¹¹ Wala ba kamo makasabot nga dili pan ang akong buot ipasabot sa akong pag-ingon, ‘Pagbantay kamo sa patubo sa pan sa mga Pariseo ug mga Saduseo’?” ¹² Busa nasabtan nila nga dili diay ang patubo sa pan ang ilang angay bantayan kondili ang pagtulon-an sa mga Pariseo ug mga Saduseo.

Ang Gipahayag ni Pedro bahin kang Jesus

(Mar. 8:27-30; Luc. 9:18-21)

¹³ Unya, sa dihang didto na sila si Jesus sa dapit sa Cesarea Filipos nangutana siya sa iyang mga tinun-an, “Sumala sa mga tawo, kinsa ba ako nga Anak sa Tawo?” ¹⁴ Mitubag sila, “May mga nagaingon nga ikaw si Juan nga tigbautismo. Ang uban nagaingon nga ikaw si Elias. Ang uban usab nagaingon nga ikaw si Jeremias, ug kon dili man, usa ka sa mga propeta.” ¹⁵ Miingon si Jesus kanila, “Apan alang kaninyo, kinsa ba ako?” ¹⁶ Mitubag si Pedro, “Ikaw ang Cristo,^[a] ang Anak sa Dios nga buhi!”

¹⁷ Miingon si Jesus kaniya, “Simon nga anak ni Jonas, bulahan ka, tungod kay ang nagsulti kanimo niini dili tawo kondili ang akong Amahan sa langit. ¹⁸ Ug tungod niini gitawag ko ikaw nga Pedro, nga ang buot ipasabot ‘bato.’ Ug dinhi niining bato tukoron ko ang akong iglesia ug bisan ang gahom sa kamatayon dili makapildi niini. ¹⁹ Kanimo ihatag ko ang gahom sa gingharian sa Dios. Ang bisan unsa nga dili mo itugot dinhi sa kalibotan mao man ang wala itugot sa Dios, ug ang bisan unsa nga itugot mo mao man ang gitugotan sa Dios.” ²⁰ Unya gipahimangnoan ni Jesus ang iyang mga tinun-an nga dili gayod sila mosulti kang bisan kinsa nga siya mao ang Cristo.

Naghisgot si Jesus bahin sa Iyang Kamatayon ug Pagkabanhaw

(Mar. 8:31–9:1; Luc. 9:22-27)

²¹ Sukad niadto, giklaro na ni Jesus ngadto sa iyang mga tinun-an kon unsa ang mahitabo kaniya. Miingon siya, “Kinahanglan gayod nga moadto ako sa Jerusalem. Didto mag-antos gayod ako sa pagabuhaton kanako sa mga pangulo sa mga Judio, sa kadagkoan sa mga pari, ug sa mga magtutudlo sa Kasugoan. Ipapatay nila ako, apan sa ikatulo ka adlaw mabanhaw ako.” ²² Sa pagsulti niya niini gidala siya ni Pedro sa unahan ug gibadlong tungod sa iyang gisulti, “Simbako! Dili itugot sa Dios nga mahitabo kana kanimo, Ginoo.” ²³ Miliso si Jesus ug miingon kaniya, “Palayo kanako Satanas! Gibabagan mo ako nga magbuhat sa kabubut-on sa Dios tungod kay ang imong hunahuna dili iya sa Dios kondili iya sa tawo!”

²⁴ Unya miingon si Jesus sa iyang mga tinun-an, “Kon may tawo nga buot mosunod kanako, dili niya palabihon ang iyang kaugalingon, kondili mosunod siya kanako bisan pa kon kamatayon ang iyang dangatan. ²⁵ Kay si bisan kinsa nga magtinguha sa pagluwas sa iyang kinabuhi mawad-an hinuon niini. Apan si bisan kinsa nga mohalad sa iyang kinabuhi tungod kanako makaangkon sa kinabuhi nga walay kataposan. ²⁶ Unsa man ang makuha sa tawo kon maangkon niya ang tanan nga butang dinhi sa kalibotan, apan mawala ang iyang kinabuhi? Wala gayod! Kay wala gayod siyay ikahatag aron mabawi niya ang iyang kinabuhi. ²⁷ Kay ako nga Anak sa Tawo mobalik nga nagadan-ag sa gahom sa akong Amahan, ug kauban ko ang iyang mga anghel. Unya hatagan ko ug ganti ang tanang mga tawo sumala sa ilang mga binuhatan. ²⁸ Sa pagkatinuod, may mga tawo dinhi nga dili pa mamatay hangtod nga makita nila ako nga Anak sa Tawo nga mobalik dinhi ingon nga Hari.”