M’Cheyne Bible Reading Plan

Si Amnon kag si Tamar

13 May matahom nga anak si David nga ang iya ngalan si Tamar, kag utod siya ni Absalom. Karon, si Amnon nga utod ni Tamar sa amay naluyag sa iya. ² Pero indi niya mahimo ang iya gusto nga himuon kay Tamar tungod nga dalaga si Tamar kag may nagabantay permi sa iya. Tungod sini naglalain siya hasta nga nagmasakit siya.

³ Karon may amigo si Amnon nga maayo gid magpadihot—ang iya pakaisa nga si Jonadab. Anak siya sang utod ni David nga si Shimea. ⁴ Isa ka adlaw, nagpamangkot siya kay Amnon, “Anak ka sang hari, pero ngaa kada adlaw permi ko ikaw makita nga nagapaluya? Sugiri abi ako sang imo problema.” Nagsiling si Amnon sa iya, “Naluyag ako kay Tamar, ang utod ni Absalom nga akon utod sa amay.” ⁵ Nagsiling si Jonadab, “Maghigda ka, kag magpamulomasakit. Kon magbisita gani ang imo amay sa imo, silingon mo siya nga tugutan niya si Tamar nga magkadto sa imo sa pagpakaon sa imo. Silingon mo man siya nga gusto mo makita si Tamar nga nagapreparar sang pagkaon sa imo tupad kag gusto mo nga siya gid ang maghungit sa imo.”

⁶ Gani naghigda si Amnon kag nagpamulomasakit. Sang magbisita sa iya si Haring David, nagsiling siya, “Gusto ko nga magkadto diri ang akon utod nga si Tamar kag maghimo sang tinapay samtang nagatan-aw ako, kag pagkatapos hungitan niya ako.” ⁷ Gani nagpasugo si David nga hambalon si Tamar sa palasyo nga magkadto siya sa iya utod nga si Amnon kag magpreparar sang pagkaon para sa iya.

⁸ Nagkadto si Tamar sa balay sang iya utod nga si Amnon, kag nakita niya siya nga nagahigda. Nagkuha siya sang harina, ginmasa ini, kag ginluto ang tinapay samtang nagatan-aw si Amnon. ⁹ Pagkaluto, ginkuha niya ini agod ipakaon kay Amnon, pero indi magkaon si Amnon. Nagsiling si Amnon, “Paguwaa ang tanan nga tawo diri!” Gani nagguwa ang mga tawo. ¹⁰ Dayon nagsiling si Amnon kay Tamar, “Dal-a diri ang pagkaon sa akon kuwarto kag hungiti ako.” Gani gindala ni Tamar ang pagkaon kay Amnon. ¹¹ Pero samtang ginahungitan niya si Amnon ginhakos siya ni Amnon kag ginsilingan nga maghulid sila.

¹² Nagsiling si Tamar sa iya, “Indi ako pagpakahuy-i! Mag-utod kita! Indi paghimua ini nga kabuangan. Indi ini dapat matabo sa Israel. ¹³ Ano na lang nga guya ang ipakita ko sa mga tawo? Kag ikaw, kabigon ka nga isa ka buang-buang sa Israel. Estoryaha bala anay ang aton amay parte sini; sigurado nga tugutan niya ikaw sa pagpangasawa sa akon.”

¹⁴ Pero wala magpamati si Amnon sa iya, kag tungod nga mas makusog siya kay Tamar ginpakahuy-an niya siya paagi sa paglugos sa iya. ¹⁵ Dayon naakig gid si Amnon sa iya, kag ang iya kaakig sobra pa sa iya paghigugma sa iya sang una. Nagsiling si Amnon sa iya, “Bangon ka kag magguwa!” ¹⁶ Nagsabat si Tamar, “Indi ako magguwa! Mas dako pa nga sala ang pagtabog mo sa akon sang sa imo ginhimo sa akon.” Pero wala magpamati si Amnon sa iya. ¹⁷ Sa baylo, gintawag niya ang iya personal nga suluguon kag ginsilingan, “Paguwaa ini nga babayi kag siraduhi dayon ang puwertahan.”

¹⁸ Gani ginpaguwa sang suluguon si Tamar kag ginsira ang puwertahan. Nagasuksok sadto si Tamar sang matahom kag malaba nga bayo^[a] kay amo ato ang ginasuksok sang dalaga nga mga anak sang hari sadto nga panahon. ¹⁹ Ang ginhimo ni Tamar, gin-gisi niya ang iya matahom kag malaba nga bayo, kag nagbutang sang abo sa iya ulo. Dayon naglakat siya nga nagahilibion samtang ginatungtong niya ang iya mga kamot sa iya ulo sa dako nga kasubo.

²⁰ Nakita siya sang iya utod nga si Absalom kag ginpamangkot, “May malain bala nga ginhimo si Amnon sa imo? Indi ini pag-ipanugid sa iban, kay utod mo siya sa amay. Indi lang sagi isip ang natabo sa imo.” Kag didto na nag-estar si Tamar sa balay ni Absalom, pero permi lang siya nagaisahanon kag nagapangasubo.

²¹ Sang mahibaluan ni Haring David ang natabo, puwerte gid ang iya kaakig. ²² Kag bisan wala nagamuno si Absalom kay Amnon parte sa iya ginhimo, ginakaugtan niya siya tungod sa iya pagpakahuya kay Tamar nga iya utod.

Ginpatay ni Absalom si Amnon

²³ Pagkaligad sang duha ka tuig, sang ginapaguntingan ni Absalom ang iya mga karnero sa Baal Hazor, malapit sa Efraim, gin-imbitar niya ang tanan nga anak sang hari sa pagtambong didto. ²⁴ Nagkadto siya kay Haring David kag nagsiling, “Nagapagunting ako sang akon mga karnero. Makakadto ka bala kag ang imo mga opisyal sa sini nga okasyon?” ²⁵ Nagsabat ang hari, “Indi na lang anak, kay magastuhan ka lang kon magtambong kami tanan.” Ginpilit gid siya ni Absalom, pero indi gid siya makadto. Ginbendisyunan lang niya si Absalom. ²⁶ Nagsiling si Absalom, “Kon indi ka, si Amnon na lang nga akon utod ang pakadtua.” Nagpamangkot ang hari, “Ngaa nga gusto mo gid siya pakadtuon didto?” ²⁷ Pero nagpamilit gid si Absalom, gani ginpaupod na lang ni David si Amnon, kag ang iban pa niya nga mga anak nga lalaki.

²⁸ Nagsiling si Absalom sa iya mga tinawo, “Hulaton ninyo nga mahubog si Amnon, dayon pagsinyas ko, patyon ninyo siya. Indi kamo magkahadlok; ako ang nagsugo sa inyo. Magpakabakod kamo kag magpakaisog.” ²⁹ Gani ginpatay sang mga tinawo ni Absalom si Amnon suno sa iya sugo. Nagsakay gilayon ang iban nga mga anak nga lalaki ni David sa ila mga kabayo^[b] kag nagpalagyo. ³⁰ Samtang nagapauli sila sa Jerusalem, may nakabalita kay David nga ginpamatay ni Absalom ang tanan niya nga anak nga lalaki kag wala gid sing may nabilin sa ila. ³¹ Nagtindog dayon si David kag gin-gisi niya ang iya bayo sa pagpakita sang iya pagpangasubo, kag naghapa siya sa duta. Gin-gisi man sang iya mga alagad ang ila mga bayo kag nagtindog lang sila didto. ³² Pero nagsiling si Jonadab nga anak sang utod ni David nga si Shimea, “Mahal nga Hari, wala napatay ang tanan mo nga anak nga lalaki kundi si Amnon lang. Dugay na nga gintuyo ni Absalom nga patyon si Amnon halin pa sang adlaw nga ginpakahuy-an niya ang iya utod nga si Tamar. ³³ Indi ka magkabalaka sa balita nga ginpamatay ang tanan mo nga anak nga lalaki. Si Amnon lang ang ginpatay. ³⁴ Kon parte kay Absalom, nagpalagyo siya.”

Karon, ang guwardya sa pader sang Jerusalem may nakita nga madamo nga mga tawo nga nagapadulong. Nagaagi sila sa dalan sa nakatundan, sa kilid dampi sang bukid. Nagkadto ang guwardya sa hari kag nagsiling, “May nakita ako nga mga tawo sa dalan sang Horonaim, sa kilid dampi sang bukid.”^{[c] 35} Nagsiling dayon si Jonadab sa hari, “Mahal nga Hari, tan-awa! Ara na ang imo mga anak nga lalaki, subong sang akon ginsiling.” ³⁶ Pagkatapos gid niya hambal, nag-abot ang mga anak nga lalaki ni David nga nagahilibion. Nagahilibion man sing tudo si David kag ang tanan niya nga mga alagad. ^37-38 Nagpangasubo si David sa iya anak nga si Amnon sa malawig nga tion.

Sang nagpalagyo si Absalom, nagkadto siya sa hari sang Geshur nga si Talmai, nga anak ni Amihud. Didto siya nagtiner sa sulod sang tatlo ka tuig. ³⁹ Sang maumpawan na si Haring David sa iya kasubo sa pagkapatay ni Amnon, ginhidlaw siya kay Absalom.^[d]

6 Tungod nga kami mga kabulig sa ginahimo sang Dios, nagapangabay gid kami sa inyo nga indi ninyo pag-ibaliwala ang bugay nga inyo nabaton sa iya. ² Kay siling sang Dios,

Gani pamati kamo! Karon gid ang husto nga tion nga luwason kita sang Dios.

³ Wala kami nagahimo sang bisan ano nga mangin kabangdanan nga maglain ang buot sang mga tawo, agod indi pagpakalainon ang amon pag-alagad sa Dios. ⁴ Sa tanan namon nga ginahimo, ginapakita namon nga kami mga alagad gid sang Dios. Bisan masyado kabudlay ang amon mga gin-agihan kag ang amon kahimtangan, gin-antos gid namon. ⁵ Nakaagi kami hanot kag priso. Naagihan man namon nga ginpulihan kami sang mga tawo. Kon kaisa tudo-tudo gid ang amon pagpangabudlay, kag kon kaisa wala kami sing tulog-tulog kag wala kaon-kaon. ⁶ Ginpakita man namon sa mga tawo nga matuod kami nga mga alagad sang Dios paagi sa amon matinlo nga kabuhi kag paagi sa amon kaalam. Nangin mainantuson kami sa tanan nga butang kag malulo sa amon isigkatawo. Nahibaluan man sang mga tawo nga ang Espiritu Santo amo ang nagatuytoy sa amon, kag ang amon paghigugma sa amon isigkatawo halin gid sa amon tagipusuon. ⁷ Wala kami sang iban nga ginawali kundi ang kamatuoran, kag ginabuligan kami sang Dios paagi sa iya gahom. Ang amon kabuhi nga matarong amo ang amon armas sa pag-ataki sa amon kaaway kag amo man ang amon sagang sa amon kaugalingon. ⁸ Bilang mga alagad sang Dios, kon kaisa ginadayaw kami sang mga tawo kag kon kaisa ginainsultuhan man kami. May mga tawo nga nagahambal sing malain parte sa amon, pero may ara man nga nagahambal sing maayo. May nagasiling nga kami kuno mga butigon, pero ang tanan nga amon ginasugid matuod gid. ⁹ Wala kami ginasapak sang iban, pero ang matuod kilala kami sang tanan. Permi kami nabutang sa peligro sang kamatayon, pero buhi pa man kami hasta subong. Ginadisiplina kami sang Dios pero wala kami ginapatay. ¹⁰ May mga ginahimo sa amon agod mapasubo kami, pero malipayon man kami gihapon. Imol lang kami, pero madamo nga mga tawo ang amon ginapamanggaranon. Kon parte sa mga butang diri sa kalibutan, wala kami sing may masiling nga amon, pero ang matuod, kami ang tag-iya sang tanan nga butang.

¹¹ Mga pinalangga nga mga taga-Corinto, wala sing lipod-lipod ang amon paghambal sa inyo, kay dako gid ang amon paghigugma sa inyo. ¹² Wala kami nagkulang sang amon paghigugma sa inyo. Kamo amo ang nagkulang sang inyo paghigugma sa amon. ¹³ Ginakabig ko kamo bilang akon gid nga mga anak. Gani higugmaa ninyo ako pareho sang akon paghigugma sa inyo.

Indi Kamo Magpakighiusa sa mga Wala Nagatuo

¹⁴ Indi gid kamo magpakighiusa sa mga wala nagatuo kay Cristo. Kay subong nga ang kasanag indi makaupod sa kadulom, ang maayo indi man makaupod sa malain. ¹⁵ Kag subong nga si Cristo kag si Satanas indi maghangpanay, ang tumuluo kag ang indi tumuluo indi man maghangpanay. ¹⁶ Indi puwede nga ang mga dios-dios ara man sa templo sang Dios. Kag kita amo ang templo sang Dios nga buhi! Kay nagsiling ang Dios,

Ang mga Rebelde nga mga Israelinhon

20 Sang ikanapulo nga adlaw sang ikalima nga bulan, sang ikapito nga tuig sang amon pagkabihag, may pila ka manugdumala sang Israel nga nagkadto sa akon kag nagpungko sa akon atubangan sa pagpangayo sang mensahi halin sa Ginoo. ² Nagsiling ang Ginoo sa akon, ³ “Tawo, silinga ang mga manugdumala sang Israel nga ako, ang Ginoong Dios, nagasiling: ‘Nagkadto bala kamo sa pagpangayo sang mensahi sa akon? Ako, ang Ginoong Dios nga buhi, nagasumpa nga indi ko kamo paghatagan sang mensahi.’

⁴ “Tawo, sige na, sentensyahi sila. Ipareyalisar sa ila ang makangilil-ad nga mga butang nga ginhimo sang ila mga katigulangan. ⁵ Silinga sila nga ako, ang Ginoong Dios, nagasiling: ‘Sang tion nga ginpili ko ang Israel nga mga kaliwat ni Jacob kag ginpakilala ko ang akon kaugalingon sa ila didto sa Egipto, nagsumpa ako sa ila nga nagasiling, “Ako amo ang Ginoo nga inyo Dios.” ⁶ Sadto nga tion nagsumpa ako nga paguwaon ko sila sa Egipto kag dal-on sa duta nga ginpili ko para sa ila—isa ka maayo kag mapatubason nga duta,^[a] ang labing maayo nga duta sa tanan. ⁷ Dayon nagsiling ako sa ila, “Isikway na ninyo ang inyo makangilil-ad nga mga dios-dios. Indi ninyo paghigkui ang inyo kaugalingon paagi sa pagsimba sa mga dios-dios sang Egipto, kay ako amo ang Ginoo nga inyo Dios.”

⁸ “ ‘Pero nagrebelde sila sa akon, kag wala sila nagpamati. Wala nila ginsikway ang makangilil-ad nga mga dios-dios sang Egipto. Gani nagsiling ako nga ipaagom ko sa ila ang akon puwerte nga kaakig didto sa Egipto. ⁹ Pero wala ko ini paghimua, tungod kay mahuy-an ang akon ngalan sa mga nasyon sa palibot sang Israel nga nakahibalo nga nagpahayag ako sa mga Israelinhon nga paguwaon ko sila sa Egipto. ¹⁰ Gani ginpaguwa ko sila sa Egipto kag gindala sa kamingawan. ¹¹ Didto, ginhatag ko sa ila ang akon mga sugo kag mga pagsulundan nga dapat nila sundon agod magakabuhi sila. ¹² Ginpatuman ko man sa ila ang mga Adlaw nga Inugpahuway bilang tanda sang amon kasugtanan. Ini magapahanumdom sa ila nga ako, ang Ginoo, ang nagpili sa ila bilang akon katawhan.

¹³ “ ‘Pero nagrebelde gihapon sila sa akon didto sa kamingawan. Wala nila pagtumana ang akon mga sugo kag mga pagsulundan, nga kon tumanon kuntani nila magakabuhi sila. Kag wala gid nila ginpakabalaan ang mga Adlaw nga Inugpahuway nga ginpatuman ko sa ila. Gani nagsiling ako nga ipaagom ko sa ila ang akon kaakig agod malaglag sila sing bug-os didto sa kamingawan. ¹⁴ Pero wala ko ini paghimua tungod kay mahuy-an ang akon ngalan sa mga nasyon nga nakahibalo nga ginpaguwa ko ang mga Israelinhon sa Egipto. ¹⁵ Pero nagsumpa ako sa ila didto sa kamingawan nga indi ko sila pagdal-on sa duta nga ginhatag ko sa ila—ang duta nga maayo kag mapatubason, ang labing maayo nga duta sa tanan. ¹⁶ Ginsumpa ko ini sa ila tungod kay wala nila pagtumana ang akon mga sugo kag mga pagsulundan, kag wala nila ginpakabalaan ang mga Adlaw nga Inugpahuway nga akon ginpatuman sa ila. Ginpasulabi pa nila ang pagsimba sa ila mga dios-dios.

¹⁷ “ ‘Pero bisan pa sining ila ginhimo, ginkaluoyan ko gihapon sila, kag wala ko sila paglaglaga sing bug-os didto sa kamingawan. ¹⁸ Ginsilingan ko ang ila mga anak didto sa kamingawan, “Indi ninyo pagsunda ang mga pagsulundan kag pagginawi sang inyo mga ginikanan, kag indi ninyo paghigkui ang inyo kaugalingon paagi sa pagsimba sa ila mga dios-dios. ¹⁹ Ako amo ang Ginoo nga inyo Dios. Sunda ninyo sing maayo ang akon mga sugo kag mga pagsulundan. ²⁰ Pakabalaana ninyo ang mga Adlaw nga Inugpahuway kay tanda ini sang aton kasugtanan, kag nagapahanumdom ini sa inyo nga ako amo ang Ginoo nga inyo Dios.”

²¹ “ ‘Pero ang ila mga kabataan nagrebelde man sa akon. Wala nila pagtumana ang akon mga sugo kag mga pagsulundan, nga kon tumanon kuntani nila magakabuhi sila. Kag wala nila pagpakabalaana ang Adlaw nga Inugpahuway nga ginpatuman ko sa ila. Gani nagsiling ako nga ipaagom ko ang akon puwerte nga kaakig sa ila didto sa kamingawan. ²² Pero wala ko ini paghimua tungod kay mahuy-an ang akon ngalan sa mga nasyon nga nakahibalo nga ginpaguwa ko ang mga Israelinhon sa Egipto. ²³ Pero nagsumpa ako sa ila didto sa kamingawan nga laptahon ko sila sa nagkalain-lain nga mga nasyon, ²⁴ tungod kay wala nila pagtumana ang akon mga sugo kag mga pagsulundan, kag wala nila pagpakabalaana ang mga Adlaw nga Inugpahuway nga akon ginpatuman sa ila. Ginpasulabi pa nila ang pagsimba sa mga dios-dios sang ila mga katigulangan. ²⁵ Ginpabay-an ko sila nga tumanon nila ang mga sugo kag mga pagsulundan nga indi maayo kag indi makahatag sa ila sang maayo nga kabuhi. ²⁶ Ginpabay-an ko man sila nga higkuan nila ang ila kaugalingon paagi sa ila mga halad sa mga dios-dios lakip na diri ang paghalad nila sang ila kamagulangan nga mga anak nga lalaki. Gintugutan ko ini agod maurungan kag mahadlukan gid sila kag mahibaluan nila nga ako amo ang Ginoo.’

²⁷ “Gani, tawo, silinga ang katawhan sang Israel nga ako, ang Ginoong Dios, nagasiling: ‘Ang inyo mga katigulangan padayon nga nagpasipala kag nagsikway sa akon. ²⁸ Kay sang gindala ko sila sa duta nga akon ginpromisa nga ihatag sa ila, naghalad sila sang mga halad, mga insenso, kag mga ilimnon sa mataas nga mga lugar kag sa madabong nga mga kahoy nga ila makita. Gani naakig gid ako sa ila. ²⁹ Nagpamangkot ako sa ila, “Ano gid bala inang mataas nga lugar nga inyo ginakadtuan?” ’ (Hasta subong ato nga lugar ginatawag nga ‘simbahan sa mataas nga lugar’.)

³⁰ “Karon, silinga ang katawhan sang Israel nga ako, ang Ginoong Dios, nagasiling: ‘Higkuan man bala ninyo ang inyo kaugalingon pareho sang ginhimo sang inyo mga katigulangan, kag magsimba man bala kamo sa ila makangilil-ad nga mga dios-dios? ³¹ Karon gani ginahigkuan ninyo ang inyo kaugalingon paagi sa paghalad sa inyo mga dios-dios lakip na diri ang paghalad ninyo sa inyo mga anak nga lalaki sa kalayo. Gani, katawhan sang Israel, ako, ang Ginoong Dios nga buhi, indi gid maghatag sang mensahi sa inyo bisan magpangayo pa kamo.

³² “ ‘Indi gid matabo ang ara sa inyo hunahuna nga mangin pareho kamo sa iban nga mga nasyon nga ang ila katawhan nagasimba sa dios-dios nga hinimo halin sa bato kag kahoy. ³³ Ako, ang Ginoong Dios nga buhi, nagasumpa nga magagahom ako sa inyo paagi sa akon puwerte nga gahom kag kaakig. ³⁴ Huo, sa akon puwerte nga gahom kag kaakig, kuhaon ko kamo halin sa nagkalain-lain nga mga nasyon nga sa diin naglalapta kamo, ³⁵ kag dal-on sa kamingawan sang mga katawhan. Kag didto, atubangon ko kamo kag hukman. ³⁶ Hukman ko kamo, subong nga ginhukman ko ang inyo mga katigulangan sa kamingawan sang Egipto. Ako, ang Ginoong Dios, ang nagasiling sini. ³⁷ Painon ko ang mga malaot sa inyo, kag palig-unon ko ang akon kasugtanan sa inyo. ³⁸ Iseparar ko sa inyo ang mga nagarebelde sa akon. Bisan paguwaon ko pa sila sa nasyon nga sa diin sila nabihag, indi gihapon sila makabalik sa duta sang Israel. Dayon mahibaluan ninyo nga ako amo ang Ginoo.’ ”

³⁹ Nagsiling pa gid ang Ginoong Dios sa katawhan sang Israel, “Sige, padayon kamo sa pag-alagad sa inyo mga dios-dios kon indi kamo gusto magtuman sa akon. Pero magaabot ang tion nga indi na gid ninyo pagpakahuy-an ang akon ngalan paagi sa paghalad sa inyo mga dios-dios. ⁴⁰ Kay didto sa akon balaan nga bukid, sa mataas nga bukid sang Israel, ang tanan nga katawhan sang Israel magaalagad sa akon. Didto pagabatunon ko kamo kag pangabayon nga maghalad sang nagkalain-lain nga mga halad kag espesyal nga mga regalo. ⁴¹ Kon makuha ko na kamo sa nagkalain-lain nga mga nasyon nga sa diin naglalapta kamo, batunon ko kamo pareho sang mahamot nga halad. Ipakita ko sa inyo ang akon pagkabalaan samtang nagatulok ang iban nga mga nasyon. ⁴² Kag kon madala ko na kamo sa duta sang Israel nga akon ginsumpa nga ihatag sa inyo mga katigulangan, mahibaluan ninyo nga ako amo ang Ginoo. ⁴³ Kag didto madumduman ninyo ang inyo mga ginhimo nga nakapahigko sa inyo, kag kaugtan ninyo ang inyo kaugalingon tungod sa tanan ninyo nga malain nga mga binuhatan. ⁴⁴ Mahibaluan ninyo nga ako amo ang Ginoo, O katawhan sang Israel, kon trataron ko kamo sing maayo tungod sa akon ngalan sa pihak sang inyo malain kag mahigko nga mga binuhatan. Ako, ang Ginoong Dios, ang nagasiling sini.”

Ang Mensahi sang Dios Batok sa Bagatnan sang Juda

⁴⁵ Nagsiling ang Ginoo sa akon, ⁴⁶ “Tawo, mag-atubang ka sa bagatnan kag maghambal kontra sa sini nga lugar nga may mga kakahuyan. ⁴⁷ Ihambal sa sini nga lugar nga ako, ang Ginoong Dios, magadabok sang kalayo nga magasunog sang iya kakahuyan laya man ukon hilaw. Indi gid mapatay ang nagadabadaba nga kalayo. Sunugon sini ang tanan nga butang halin sa bagatnan hasta sa aminhan. ⁴⁸ Makita sang tanan nga ako, ang Ginoo, amo ang nagtutod sini, kag indi gid ini mapatay.”

⁴⁹ Dayon nagsiling ako, “O Ginoong Dios, ang mga tawo nagasiling nga nagahambal lang ako sang mga paanggid.”

Pagdayaw kag Pagpasalamat

Kanta sa Pagpasalamat