M’Cheyne Bible Reading Plan

Nagbalik si David sa Ziklag

29 Karon gintipon sang mga Filistinhon ang tanan nila nga soldado sa Afek, kag ang mga Israelinhon iya nagkampo sa may tuburan sang Jezreel. ² Samtang nagamartsa ang mga pangulo sang mga Filistinhon upod sa ila mga soldado nga nagrupo sa ginatos kag linibo, nagasunod sa ila si David kag ang iya mga tinawo upod kay Haring Akish. ³ Pero nagpamangkot ang mga kumander sang mga Filistinhon kay Akish, “Ano bala ang ginahimo sining mga Hebreo diri?” Nagsabat si Akish, “Ina nga tawo amo si David nga opisyal ni Haring Saul sang Israel. Sobra na siya isa ka tuig nga kaupod ko, kag umpisa sang maghalin siya kay Saul hasta subong wala ako sing may nakita nga malain sa iya.” ⁴ Pero naakig ang mga kumander sang mga Filistinhon. Siling nila, “Pabalika ina nga tawo sa lugar nga imo ginhatag sa iya. Indi siya dapat mag-upod sa aton sa pagpakig-away. Kay basi bala kontrahon kag pamatyon niya kita kon mag-inaway na para makuha ang kaakig sang iya agalon sa iya. ⁵ Indi bala nga siya ang ginpadunggan sang mga babayi sa Israel samtang nagasaot sila kag nagakanta sang, ‘Pila lang ka libo ang napatay ni Saul, pero kay David iya tignapulo ka libo’?”

⁶ Gani gintawag ni Akish si David kag ginsilingan, “Nagasugid ako sing matuod sa presensya sang buhi nga Ginoo nga masaligan ka gid, kag gusto ko gid kuntani nga mag-upod ka sa akon sa pagpakig-away, tungod halin sang adlaw nga nag-upod ka sa akon hasta subong wala gid ako sing may nakita nga malain sa imo. Pero wala sing salig sa imo ang iban nga mga pangulo. ⁷ Gani magpauli ka na lang, kag indi ka maghimo sang bisan ano nga indi nila nagustuhan. Sige, maayo lang nga paglakat.” ⁸ Pero nagpamangkot si David, “Ano bala ang sala nga nahimo ko halin sang pag-upod ko sa imo hasta subong, Mahal nga Hari? Ngaa indi ako makaupod sa pagpakig-away kontra sa imo mga kaaway?” ⁹ Nagsabat si Akish, “Nahibaluan ko nga maayo ka gid pareho sa anghel sang Dios. Pero ang akon mga kumander indi gusto nga paupdon ka sa inaway. ¹⁰ Gani aga ka pa magbangon buwas kag magpauli upod sang imo mga tinawo samtang nagapamanagbanag pa lang.”

¹¹ Gani aga pa nagbangon si David kag ang iya mga tinawo, kag nagbalik sila sa duta sang mga Filistinhon, kag ang mga Filistinhon iya nagkadto sa Jezreel.

Ginpanglaglag ni David ang mga Amaleknon

30 Sang ikatlo nga adlaw, nakaabot si David kag ang iya mga tinawo sa Ziklag. Nasapwan nila nga ginsalakay sang mga Amaleknon ang Negev, lakip na ang Ziklag. Ginsunog nila ang Ziklag ² kag ginpangbihag ang mga babayi kag mga kabataan sa sini nga banwa. Wala nila sila pagpatya kundi ginbihag lang nila. ³ Nakita ni David kag sang iya mga tinawo nga sunog na ang ila lugar, kag ang ila mga asawa kag mga kabataan wala na. ⁴ Gani naghibi sila sing tudo gid hasta nagpalangluya sila. ⁵ Ginbihag man ang duha ka asawa ni David nga si Ahinoam nga taga-Jezreel kag si Abigail nga asawa anay ni Nabal nga taga-Carmel. ⁶ Nagdako na gid ang problema ni David tungod nga naglain ang buot sang iya mga tinawo sa pagkabihag sang ila mga kabataan, kag nagplano sila sa pagbato sa iya. Pero ginpabaskog si David sang Ginoo nga iya Dios.

⁷ Dayon nagsiling si David kay Abiatar nga pari, nga anak ni Ahimelec, “Dal-a diri ang espesyal nga panapton^[a] sang pari.” Gani gindala ato ni Abiatar sa iya. ⁸ Nagpamangkot dayon si David sa Ginoo, “Lagson bala namon ang nagsalakay sa amon? Mapierdi bala namon sila?” Nagsabat ang Ginoo, “Huo, lagsa ninyo sila kay mapierdi gid ninyo sila, kag maluwas ninyo ang mga ginpangbihag.” ⁹ Gani naglakat si David kag ang iya 600 ka tinawo hasta nga nakaabot sila sa Besor nga ililigan sang tubig. Nagpabilin didto ¹⁰ ang 200 niya ka tinawo tungod nga kapoy na gid sila sa pagtabok pa sa ililigan sang tubig. Pero nagpadayon sa paglagas si David kag ang 400 niya ka tinawo.

¹¹ Karon, may nakita ang mga tinawo ni David nga isa ka Egiptohanon sa uma, kag gindala nila siya kay David. Ginhatagan nila siya sang tubig kag tinapay, ¹² kag isa ka hakop sang binulad nga higos kag duha ka hakop sang pasas, tungod kay wala gid siya makakaon ukon makainom sa sulod sang tatlo ka adlaw. Pagkatapos niya kaon, nagbaskog siya. ¹³ Ginpamangkot siya ni David, “Sin-o ang imo agalon? Kag taga-diin ka?” Nagsabat siya, “Isa ako ka Egiptohanon kag ulipon ako sang isa ka Amaleknon. Ginpabay-an ako sang akon agalon tatlo ka adlaw na ang nagligad, tungod kay nagmasakit ako. ¹⁴ Ginsalakay namon ang parte sang Negev nga ginaestaran sang mga Keretnon, sa teritoryo sang Juda, kag pati man ang parte sang Negev nga ginaestaran sang mga kaliwat ni Caleb, kag ginsunog namon ang Ziklag.” ¹⁵ Nagpamangkot si David sa iya, “Maupdan mo bala kami kon diin nagkampo ining mga nagpangsalakay?” Nagsabat siya, “Magsumpa ka anay sa akon sa presensya sang Dios nga indi mo ako pagpatyon ukon itugyan sa akon agalon, kag dayon updan ko kamo sa ila.”

¹⁶ Gani nagsumpa si David, kag gin-updan dayon sila sang Egiptohanon sa ginkampuhan sang mga nagpangsalakay. Kag didto nakita nila ang mga Amaleknon nga nagalinapta nga nagakinaon, nagaininom kag nagakinalipay, tungod nga madamo ang ila naagaw sa mga Filistinhon kag sa duta sang Juda. ¹⁷ Ginsalakay sila ni David kag sang iya mga tinawo, kag nag-inaway sila sa bilog nga gab-i hasta sang madason nga gab-i. Wala sing may nakapalagyo sa mga Amaleknon luwas lang sa 400 ka pamatan-on nga nagsakay sa mga kamelyo kag nagpalagyo. ¹⁸ Nabawi ni David ang tanan nga ginpanguha sang mga Amaleknon pati na ang duha niya ka asawa. ¹⁹ Wala gid sing may nadula, bata ukon tigulang, lalaki ukon babayi, ukon bisan ano nga ginpanguha sang mga Amaleknon. Nabawi ini tanan ni David. ²⁰ Ginkuha niya ang tanan nga karnero kag baka. Kag samtang ginatabog sang mga tinawo ni David ang tanan nga kasapatan sa pag-una sa ila, nagasiling sila, “Mga naagaw ini ni David.”

²¹ Sang makabalik na sila ni David sa Besor nga ililigan sang tubig, ginsugata sila sang 200 niya ka tinawo nga nagpabilin didto tungod nga ginkapuyan sila sa pag-upod. Nagpalapit kanday David sa ila kag gintamyaw niya sila. ²² Pero ang mga malain kag wala sing pulos nga mga tinawo ni David nagsiling, “Indi naton sila pagpartihan sang mga naagaw naton sa mga Amaleknon, tungod kay wala sila nag-upod sa aton. Ibalik lang sa ila ang ila mga asawa kag mga kabataan, kag palakta sila.” ²³ Nagsabat si David, “Mga utod, indi kamo magdinalok sa ginhatag sang Ginoo sa aton. Ginprotektaran niya kita kag ginpadaog sa mga nagsalakay sa aton. ²⁴ Wala gid sing may magsugot sa ginahambal ninyo nga ina. Dapat partihan ang tanan! Ang parte sang mga nagpabilin sa pagbantay sang aton mga gamit dapat pareho man sa mga nagkadto sa inaway.” ²⁵ Ginhimo ini ni David nga pagsulundan para sa mga Israelinhon halin sadto hasta subong.

²⁶ Sang pag-abot nila ni David sa Ziklag, ginpadala niya ang iban nila nga naagaw sa mga manugdumala sang Juda nga iya mga abyan, kaupod ang ini nga mensahi: “Ari ang regalo ko sa inyo halin sa mga naagaw namon sa mga kaaway sang Ginoo.” ²⁷ Ang ginpadal-an niya amo ang mga manugdumala sang masunod nga mga banwa: Betel, Ramot Negev, Jatir, ²⁸ Aroer, Sifmot, Eshtemoa, ²⁹ Racal, sa mga banwa sang mga Jerameelinhon kag mga Kenhanon, ³⁰ sa Horma, Borashan, Atac, ³¹ Hebron, kag sa iban pa nga mga lugar nga nakadtuan ni David kag sang iya mga tinawo.

Paandam nga Indi Magsimba sa mga Dios-dios

10 Mga utod, gusto ko nga mahibaluan ninyo ang natabo sa amon mga katigulangan nga kaupod ni Moises. Gintuytuyan sila sang Dios paagi sa panganod, kag ginbuligan niya sila sa ila pagtabok sa Mapula nga Dagat. ² Paagi sa sadto nga panganod kag dagat, daw pareho lang nga ginbautisohan sila tanan bilang mga sumulunod ni Moises. ³ Nagkaon sila tanan sang pagkaon nga halin sa Dios. ⁴ Kag nag-inom sila tanan sang ilimnon nga iya ginhatag, kay nag-inom sila sang tubig halin sa Bato nga ginpatubod sang Dios. Ato nga Bato nga nag-upod sa ila amo si Cristo mismo. ⁵ Pero bisan ginbuligan sila sang Dios, kalabanan sa ila wala gid naghimo sang husto nga makalipay sa Dios. Amo gani nga ang ila mga bangkay naglalapta didto sa kamingawan.

⁶ Ang mga natabo nga ato sa ila nagahatag sang leksyon sa aton agod makapangandam kita nga indi maghandom sa paghimo sang mga malain nga mga butang pareho sang ila ginhimo. ⁷ Indi kamo magsimba sa mga dios-dios pareho sang ginhimo sang iban sa ila. Kay nasulat sa Kasulatan, “Nagkinaon sila kag nag-ininom, kag nagpagusto pangalipay^[a] sa ila pagsimba sa dios-dios.”^{[b] 8} Kag indi gid kita magsunod sa ginhimo sang iban sa ila nga naghimo sang imoral nga pagpakigrelasyon. Amo gani nga ginsilutan sila sang Dios kag 23,000 ang nagkalamatay sa isa lang ka adlaw. ⁹ Indi ta pagtestingan ang Ginoo pareho sang ginhimo sang iban sa ila. Amo gani nga ginpakagat niya sila sa mga man-og kag nagkalamatay sila. ¹⁰ Indi kamo magsagi kumod pareho sang ginhimo sang iban sa ila. Amo gani nga ginpadal-an sila sang Dios sang anghel nga manugpatay sa pagpatay sa ila.

¹¹ Ini tanan nga butang nagkalatabo agod mahibaluan ta nga ato nga mga butang indi gusto sang Dios. Kag ginsulat ato nga mga nagkalatabo sa pagpaandam sa aton nga nagakabuhi sa panahon nga madali na lang mag-abot ang katapusan.

¹² Gani kon nagahunahuna kamo nga ang inyo pagtuo malig-on na, mag-andam kamo kay basi kon makasala man kamo. ¹³ Wala sing pagsulay nga nagaabot sa inyo nga wala man nagaabot sa iban nga mga tawo. Pero masaligan ang Dios sa iya promisa nga indi niya kamo pagtugutan nga sulayon sing sobra sa inyo masarangan. Kag kon mag-abot ang mga pagsulay sa inyo, magahimo siya sing paagi agod madaog ninyo ini.

¹⁴ Gani, mga hinigugma ko, indi gid kamo magsimba sa mga dios-dios. ¹⁵ Nagahambal ako sa inyo bilang mga tawo nga makaintiendi. Gani binagbinaga ninyo ang akon ginahambal sa inyo. ¹⁶ Kon magtilipon kita agod dumdumon ang kamatayon ni Cristo, may ginainom kita nga ginapasalamatan ta sa Dios, kag may tinapay man kita nga ginapamihak-pihak kag ginakaon. Indi bala sa sini nagapakig-ambit kita sa dugo kag sa lawas ni Cristo? ¹⁷ Kita tanan, bisan madamo, isa lang ka lawas tungod nga isa lang ka tinapay ang aton ginaambit.

¹⁸ Tan-awa bala ninyo ang mga tawo sa Israel. Ang mga nagakaon sang mga halad nagapakig-ambit sa ginahimo sa halaran. ¹⁹ Ano ang buot ko silingon? Nga ang mga dios-dios kag ang pagkaon nga ginahalad sa ila may pulos? ²⁰ Indi! Ang buot ko silingon, ang mga ginahalad sang mga tawo nga wala makakilala sa Dios mga halad sa malaot nga mga espiritu kag indi sa Dios. Gani indi ko gusto nga magpakig-ambit kamo sa malaot nga mga espiritu. ²¹ Indi mahimo nga mag-inom kamo sa tasa sang Ginoo kag sa tasa sang malaot nga mga espiritu. Kag indi mahimo nga magkaon kamo sa kalan-an sang Ginoo kag sa kalan-an sang malaot nga mga espiritu. ²² Ano, gusto ta bala nga magpangimon ang Ginoo? Kay kon maakig na siya, nahibaluan naton nga indi gid kita makalikaw sa iya silot.

²³ Tugot sa aton ang paghimo sang bisan ano, pero indi tanan makabulig ukon makapabakod sa iban. ²⁴ Indi ninyo paghunahunaa ang inyo lang kaugalingon nga kaayuhan, kundi hunahunaa man ninyo ang kaayuhan sang iban.

²⁵ Kauna ninyo ang bisan ano nga ginabaligya sa baligyaan sang karne nga wala na pulupamangkot kon bala ina ginhalad sa mga dios-dios ukon wala, agod indi kamo pagtublagon sang inyo konsensya. ²⁶ Kay nagasiling ang Kasulatan, “Ang kalibutan kag ang tanan nga ara sa sini iya sang Ginoo.”^[c]

²⁷ Kon may indi tumuluo nga mag-imbitar sa inyo nga magkaon sa ila, kag gusto man ninyo nga magkadto, kauna ninyo ang bisan ano nga ginpreparar para sa inyo nga wala na pulupamangkot kon bala ina ginhalad sa mga dios-dios ukon wala, agod indi kamo pagtublagon sang inyo konsensya. ²⁸ Pero kon may magsiling sa inyo nga ang ina nga pagkaon ginhalad sa mga dios-dios, indi ninyo pagkauna, tungod lang sa sina nga tawo nga nagsiling sa inyo, agod nga wala sing konsensya nga matublag. ²⁹ Indi ang inyo kaugalingon nga konsensya ang akon buot silingon kundi ang konsensya sang sina nga tawo. Karon basi magsiling kamo, “Ngaa punggan ko ang akon gusto tungod sa konsensya sang iban? ³⁰ Kon ginapasalamatan ko sa Dios ang akon ginakaon, ngaa abi pakalainon ako tungod sa pagkaon nga akon ginapasalamatan?”

³¹ Ini ang akon sabat sa inyo: bisan ano ang inyo himuon, bisan magkaon ukon mag-inom, himua ninyo ang tanan sa katuyuan nga madayaw ang Dios. ³² Indi gid kamo maghimo sang bisan ano nga makahatag kasandaran sa mga Judio ukon sa mga indi Judio, ukon sa iglesya sang Dios. ³³ Sunda lang bala ninyo ang akon ginahimo: permi ako nagapangita sang paagi nga mabuligan ko ang tanan nga tawo sa tanan ko nga ginahimo. Wala ako nagapangita sang akon kaugalingon nga kaayuhan kundi ang kaayuhan sang iban agod maluwas sila.

Ang Pagsimba sa mga Dios-dios sa Jerusalem

8 Sang ikalima nga adlaw sang ikaanom nga bulan, sadtong ikaanom nga tuig sang amon pagkabihag, gin-gamhan ako sang Ginoong Dios. Nagapungko ako sadto sa akon balay kag nagapakigsugilanon sa akon ang mga manugdumala sang Juda. ² May nakita ako nga daw sa tawo. Halin sa iya hawak paidalom pareho siya sang kalayo, kag halin sa iya hawak paibabaw pareho siya sang nagabadlak nga metal. ³ Gin-untay niya ang iya daw kamot kag ginkaptan niya ako sa buhok. Gin-alsa ako sang Espiritu sa kahanginan kag gindala sa Jerusalem, sa aminhan dampi nga puwertahan sang sulod nga lagwerta sang templo, nga sa diin nabutang ang isa ka dios-dios nga nakapaakig gid sa Dios. ⁴ Dayon nakita ko didto ang gamhanan nga presensya sang Dios sang Israel, pareho sang nakita ko sa patag.

⁵ Dayon nagsiling ang Dios sa akon, “Tawo, magtan-aw ka sa aminhan.” Gani nagtan-aw ako, kag nakita ko sa tupad sang puwertahan malapit sa halaran ang dios-dios nga nakapaakig gid sa Dios. ⁶ Nagsiling ang Dios sa akon, “Tawo, nakita mo bala ang ginahimo sang katawhan sang Israel? Nakita mo bala ang makangilil-ad gid nga ginahimo nila diri, sa pagtabog sa akon palayo sa akon templo? Pero makita mo pa gid ang mas sobra pa ka makangilil-ad.”

⁷ Dayon gindala niya ako sa puwertahan sang lagwerta sang templo, kag pagtan-aw ko, may nakita ako nga buho sa pader. ⁸ Nagsiling siya sa akon, “Tawo, padakua ang buho sang pader.” Gani ginpadako ko ini, kag nakita ko ang isa ka puwertahan. ⁹ Nagsiling naman siya sa akon, “Sulod kag tan-awa ang makangilil-ad gid nga ila ginahimo.” ¹⁰ Gani nagsulod ako kag nakita ko nga ang pader palibot puno sang nagkalain-lain nga mga larawan sang sapat nga nagakamang kag sang iban pa nga mga sapat nga ginakabig nga mahigko. Nakita ko man didto ang tanan nga dios-dios sang katawhan sang Israel. ¹¹ Nagatindog didto ang 70 ka manugdumala sang Israel, kag isa sa ila amo si Jaazania nga anak ni Shafan. Ang kada isa may ginauyatan nga suludlan sang insenso, kag ang aso sang insenso nagatub-ok.

¹² Dayon nagsiling ang Dios sa akon, “Tawo, ti nakita mo na kon ano ang ginahimo sang mga manugdumala sang Israel sa sekreto? Kada isa sa ila ara sa kuwarto sang iya dios-dios. Nagasiling sila, ‘Wala nagatulok ang Ginoo sa aton; ginsikway na niya ang Israel.’ ”

¹³ Nagsiling pa gid ang Dios, “Makita mo pa gid ang mas sobra pa ka makangilil-ad nga ginahimo nila.” ¹⁴ Dayon gindala niya ako sa aminhan dampi nga puwertahan sang templo sang Ginoo, kag didto nakita ko ang mga babayi nga nagapungko kag nagahibi para sa dios nga si Tamuz. ¹⁵ Nagsiling siya sa akon, “Tawo, nakita mo bala ina? Makita mo pa gid ang mas sobra pa dira ka makangilil-ad.”

¹⁶ Dayon gindala niya ako sa sulod nga lagwerta sang templo sang Ginoo. Kag didto sa puwertahan sang templo, sa tunga-tunga sang balkon kag halaran, may mga 25 ka tawo. Nagatalikod sila sa templo kag nagaatubang sa sidlangan kag nagaluhod nga nagasimba sa nagabutlak nga adlaw.

¹⁷ Dayon nagsiling ang Dios sa akon, “Tawo, nakita mo na bala ina? Ordinaryo lang bala para sa katawhan sang Juda ang paghimo sinang makangilil-ad nga mga butang diri? Wala labot sina ginahimo pa nila ang pagpamintas sa bug-os nga nasyon, gani ginapaakig gid nila ako. Tan-awa kon daw ano ang ila pagpasipala sa akon!^{[a] 18} Gani matilawan nila ang akon kaakig. Indi ko gid sila pagkaluoyan. Bisan magsinggit pa sila sing tudo sa pagpangayo sang bulig sa akon, indi ko sila pagpamatian.”

Kaupod Naton ang Dios

Ang Dios ang Hari sa Bug-os nga Kalibutan