M’Cheyne Bible Reading Plan

Ang Plano ni David para sa Templo

28 Karon, ginpatawag ni Haring David sa Jerusalem ang tanan nga opisyal sang Israel: Ang mga opisyal sang mga tribo, ang mga kumander sang kada grupo sang mga soldado nga nagaalagad sa hari, ang iban pa nga mga kumander sang linibo kag ginatos nga mga soldado, ang mga opisyal nga nagadumala sang tanan nga pagkabutang kag kasapatan sang hari kag sang iya mga anak, ang mga opisyal sang palasyo, ang gamhanan nga mga tawo, kag ang tanan nga maayo nga mga soldado.

² Sang nagatilipon na sila, nagtindog si David kag nagsiling, “Pamatii ninyo ako, mga kauturan kag katawhan ko. Gusto ko gid magpatindog sang templo para butangan sang Kahon sang Kasugtanan sang Ginoo nga aton Dios, para may tulungtungan ang iya tiil. Kag nakaplano na ako sa pagpatindog sini. ³ Pero nagsiling ang Dios sa akon, ‘Indi ikaw ang magapatindog sang templo para sa akon kadungganan, tungod kay isa ikaw ka soldado kag madamo ang imo ginpamatay.’ ⁴ Pero sa pihak sina, ginpili ako sang Ginoo, ang Dios sang Israel, halin sa bug-os namon nga pamilya nga mangin hari sang Israel hasta san-o.^[a] Ginpili niya ang tribo sang Juda bilang pangulo nga tribo. Kag halin sa sini nga tribo, ginpili niya ang akon pamilya, kag halin sa akon pamilya ginkalipay niya ang pagpili sa akon bilang hari sang bug-os nga Israel. ⁵ Ginhatagan niya ako sang madamo nga mga anak nga lalaki, kag halin sa ila, ginpili niya si Solomon sa paghari sa iya ginharian nga amo ang Israel. ⁶ Nagsiling siya sa akon, ‘Ang imo anak nga si Solomon amo ang magapatindog sang akon templo kag sang iya sini mga lagwerta. Kay ginpili ko siya nga mangin akon anak, kag ako mangin iya amay. ⁷ Kag kon magpadayon siya sa pagsunod sang akon mga sugo pareho sang iya ginahimo subong, paharion ko ang iya mga kaliwat hasta san-o.’

⁸ “Gani karon, ginamanduan ko kamo sa atubangan sang tanan nga Israelinhon, ang katilingban sang Ginoo, kag sa presensya sang aton Dios, nga tumana ninyo sing maayo ang tanan nga sugo sang Ginoo nga inyo Dios. Kon himuon ninyo ini, padayon ninyo nga panag-iyahan ining maayo nga duta, kag maipapanubli ninyo ini sa inyo mga kaliwat hasta san-o.

⁹ “Kag ikaw, Solomon nga anak ko, kilalaha kag alagara ang Dios sang imo amay sa bug-os mo nga tagipusuon kag hunahuna, kay nakita sang Ginoo ang tagsa ka tagipusuon kag nahibaluan niya ang aton motibo kag panghunahuna. Kon magdangop ka sa iya, buligan ka niya; pero kon magbiya ka sa iya, sikwayon ka niya hasta san-o. ¹⁰ Gani hunahunaa ini sing maayo. Ginpili ka sang Ginoo sa pagpatindog sang templo para didto siya simbahon. Magpakabakod ka, kag himua ini nga buluhaton.”

¹¹ Dayon ginhatag ni David kay Solomon ang tanan nga plano sa pagpatindog sang templo kag sa iya sini nga balkon, mga bilding, mga bodega, mga kuwarto sa ibabaw, mga kuwarto sa sulod, kag ang Labing Balaan nga Lugar nga sa diin ginapatawad ang mga sala sang tawo. ¹² Ginhatag ni David ining tanan nga plano nga gintudlo sa iya sang Espiritu^[b] para sa pagpatindog sang mga lagwerta sang templo sang Ginoo, sang tanan nga kuwarto sa palibot sini, kag sang mga bodega sang templo sang Dios, lakip na ang mga bodega para sa mga butang nga ginhalad. ¹³ Gintudluan man niya si Solomon parte sa paggrupo sang mga pari kag mga Levita kag sa tanan nga buluhaton sa pag-alagad sa templo sang Ginoo, subong man sa tanan nga kagamitan sa pag-alagad. ¹⁴ Nagtudlo man siya kon pila kadamo nga pilak kag bulawan ang gamiton sa paghimo sang sini nga mga kagamitan: ¹⁵ sa bulawan nga mga suga kag mga bulutangan sini; sa pilak nga mga suga kag mga bulutangan sini; ¹⁶ sa bulawan nga mga lamisa nga ginabutangan sang tinapay nga ginahalad sa presensya sang Dios; sa pilak nga mga lamisa; ¹⁷ sa bulawan nga mga tinidor nga dalagko; sa bulawan nga mga yahong kag mga pitsil; sa bulawan kag pilak nga mga pinggan; ¹⁸ kag sa bulawan nga halaran nga sulunugan sang insenso. Gintudluan man ni David si Solomon kon paano ang paghimo sang bulawan nga kerubin nga nagahumlad ang ila mga pakpak sa ibabaw sang Kahon sang Kasugtanan sang Ginoo.

¹⁹ Nagsiling si Haring David, “Ini nga mga plano ginsulat suno sa pagtuytoy sang Ginoo, kag gintudluan niya ako kon paano ini tanan himuon.”

²⁰ Nagsiling man si David sa iya anak nga si Solomon, “Magpakabakod ka kag magpakaisog. Suguri na ang pagpaobra. Indi ka magkahadlok ukon magkaluya, kay ang Ginoong Dios, ang akon Dios, kaupod mo. Indi ka niya pagbayaan ukon pagpabay-an hasta matapos ang tanan nga obra para sa templo sang Ginoo. ²¹ Preparado na ang grupo sang mga pari kag mga Levita para sa tanan nga obra sa templo sang Dios, kag may mga tawo man nga may mga abilidad sa pag-obra sa bisan ano nga buluhaton nga handa sa pagbulig sa imo. Ang mga opisyal kag ang tanan nga tawo handa sa pagtuman sa imo.”

Ang Indi Matuod nga mga Manunudlo sang Dios

2 Pero may ara man sadto nga indi matuod nga mga propeta sa katawhan sang Israel. Amo man ina ang magakalatabo: may magaguwa dira sa inyo nga indi matuod nga mga manunudlo sang Dios nga magadala sang pagpanudlo nga makaguba sang inyo pagtuo. Indi gani sila magkilala sa Ginoo nga nagtubos sa ila. Gani sa labing madali silutan sila sang Dios. ² Madamo ang magasunod sang ila pagusto nga paghimo sang kalautan. Kag tungod sa ila, pakalainon sang mga tawo ang kamatuoran nga aton ginasunod. ³ Ining indi matuod nga mga manunudlo sang Dios magahimo-himo sang mga sugilanon agod mapanguwartahan nila kamo. Wala sila kahibalo nga madugay na sila nga ginsentensyahan sang Dios, kag madali na lang sila mawala.

⁴ Wala gani maluoy ang Dios sa mga anghel nga nagpakasala sadto anay, kundi ginpriso sila sa madalom gid kag madulom nga buho, kag didto sila hasta sa adlaw sang paghukom. ⁵ Wala gani niya pagkaluoyi ang mga tawo sang una nga indi diosnon, kundi ginpabaha niya ang kalibutan kag nagkalamatay sila tanan. Pero ginluwas niya si Noe nga manugwali sang pagkamatarong kag ang pito niya ka kaupod. ⁶ Ginsunog niya ang mga banwa sang Sodom kag Gomora bilang silot sa makasasala nga mga tawo didto agod ipakita kon ano ang matabo sa mga tawo nga indi diosnon. ⁷ Pero ginluwas niya si Lot tungod kay matarong siya nga tawo kag nasubuan gid sa mga ginahimo sang iya mga kasimanwa, nga nagapagusto sa paghimo sang kalautan kag wala sing prinsipyo nga ginasunod. ⁸ Adlaw-adlaw nakita kag nabatian ni Lot ang ila malaot nga mga ginahimo sang nagaestar siya kaupod nila, kag ini nagapasakit gid permi sang iya matarong nga balatyagon. ⁹ Diri makita ta nga kahibalo ang Ginoo magluwas sa mga diosnon kon mag-abot sa ila ang mga pagtilaw, kag kahibalo man siya magsilot sa mga malaot hasta mag-abot ang adlaw sang paghukom, ¹⁰ labi na gid sa mga tawo nga wala nagapasakop sa iya kag nagasunod lang sa ila mahigko nga mga handom.

Ining indi matuod nga mga manunudlo sang Dios nga akon ginatumod mga maisog kag bugalon, kag wala sila nagakahadlok magpasipala sa gamhanan nga mga tinuga. ¹¹ Bisan gani ang mga anghel nga mas makusog kag mas gamhanan pa sang sa sini nga mga manunudlo wala nagapasipala sa gamhanan nga mga tinuga sa ila pagsugid sa sini nga mga tinuga sang mga akusasyon nga halin sa Ginoo. ¹² Pero ini nga mga tawo nagapakalain sa mga butang nga wala gani nila naintiendihan. Pareho sila sa mga sapat nga wala nagahunahuna kon ano ang ila ginahimo, kag wala sing iban nga palaabuton kundi dakpon kag patyon. Pagalaglagon gid ina nga mga tawo. ¹³ Amo ina ang balos sang ila ginahimo nga malain sa iban. Ang ila ginakabig nga kalipay amo ang paghimo sang bisan ano nga ila naluyagan bisan adlaw. Amo ini ang mga tawo nga nagamansa kag nagahatag sang kahuy-anan sa inyo kon makita sila sa inyo pagtilipon, kay nagaupod sila sa inyo sa pagkaon pero ang matuod luyag lang nila nga dayaan kamo. ¹⁴ Kon magtulok sila sa mga babayi nagahunahuna sila dayon sang pagpanginbabayi. Wala sila natak-i sa pagpakasala kag ginasulay pa nila ang mga maluya sa pagtuo agod magpakasala. Batasan na nila ang pagkadalok. Ginpakamalaot na sila sang Dios! ¹⁵ Ginbayaan nila ang matarong nga mga pagpanudlo; amo ina nga nagtalang sila. Ginsunod nila ang ginhimo ni Balaam nga anak ni Beor nga nagpasulabi sang kuwarta. Amo ina nga nagsugot si Balaam nga suhulan siya sa paghimo sang malain. ¹⁶ Kag tungod kay ginlapas niya ang sugo sang Dios, ginsaway siya sang iya asno nga naghambal sa tingog sang tawo, gani napunggan siya sa iya binuang kuntani nga pagahimuon.

¹⁷ Ining indi matuod nga mga manunudlo sang Dios pareho sa mga tuburan nga namalhan kag sa mga panganod nga ginapalid sang mabaskog nga hangin.^[a] Gani gintigana na sang Dios para sa ila ang lugar nga madulom gid. ¹⁸ Ginagamit nila ang mabinulakbulakon nga mga pulong, pero wala sing pulos ang ila ginahambal. Paagi sa ila pagpanudlo, nga wala kuno sing kaso kon magpagusto kita sa pagsunod sa aton lawasnon nga kailigbon, ginasulay nila ang mga tawo nga bag-o pa lang nakalikaw sa mga tawo nga nagakabuhi sa sala. ¹⁹ Ginapromisa nila ang kahilwayan sa mga nagasunod sa ila, pero sila mismo mga ulipon sang sala nga amo ang magalaglag sa ila. Kay kon may butang nga nagakontrolar sa imo, ulipon ka sang sina nga butang. ²⁰ Ang mga tawo nga nakakilala na kay Ginoong Jesu-Cristo nga aton Manluluwas nahilway na sa malain nga mga kinaugali nga nagakontrolar sa mga tawo diri sa kalibutan. Pero kon sa ulihi magbalik naman sila sa ila malain nga kinaugali kag mangin ulipon naman sila sang ila mga sala, mas mangin malain pa gid ang ila kahimtangan sang sa wala pa sila nagtuo kay Cristo. ²¹ Maayo pa nga wala na lang sila nakahibalo sang pagpakamatarong sang Dios, sang sa pagkatapos nga nakahibalo sila nagtalikod sila sa mga sugo sang Dios sa ila. ²² Ang ila ginahimo pareho gid sa ginasiling sang hulubaton nga, “Ang ido nagakaon sang iya suka,”^[b] kag “Ang baboy nga bag-o lang ginpaliguan nagaligid liwat sa lunang.”^[c]

5 Karon, mga taga-Jerusalem, ipreparar ninyo ang inyo mga soldado^[a] kay ginakibon kamo sang kaaway. Hampakon nila sang baston ang guya sang pangulo sang Israel.

Ang Ginpromisa nga Pangulo Halin sa Betlehem

² Nagsiling ang Ginoo, “Ikaw, Betlehem Efrata, isa sa pinakagamay^[b] nga banwa sa Juda. Pero magahalin sa imo ang isa ka tawo nga magaalagad sa akon bilang pangulo sang Israel, nga ang iya mga katigulangan bantog nga mga tawo sang una gid nga panahon.”

³ Gani itugyan sang Ginoo ang katawhan sang Israel sa ila mga kaaway, pero hasta lang sa tion nga ang babayi nga nagapasakit^[c] magabata sang lalaki nga magapangulo sa Israel. Kag ang iya sini mga kasimanwa nga nabihag sa iban nga lugar magabalik sa ila kapareho nga mga Israelinhon. ⁴ Magadumala ang ini nga pangulo kag tipigan niya ang katawhan sang Israel pareho sa isa ka manugbantay sang mga karnero. Himuon niya ini sa kusog kag sa gahom sang Ginoo nga iya Dios. Kag magakabuhi ang iya katawhan nga wala sing may ginakahadlukan tungod kay kilalahon sang mga tawo sa bug-os nga kalibutan^[d] ang iya pagkagamhanan. ⁵ Hatagan niya sang maayo nga kahimtangan^[e] ang iya katawhan.

Kahilwayan kag Kalaglagan

Kon salakayon sang mga taga-Asiria ang aton duta kag sudlon nila ang mabakod nga mga parte sang aton siyudad, mapakig-away kita sa ila nga ginapangunahan sing maayo sang aton mga pangulo. ⁶ Pierdihon nila kag dumalahan ang Asiria, ang duta ni Nimrod, paagi sa ila mga armas. Gani luwason nila^[f] kita kon salakayon gid man sang mga taga-Asiria ang aton duta.

⁷ “Ang nagkalabilin nga mga Israelinhon magadala sang pagpakamaayo sa madamo nga mga nasyon. Mangin pareho sila sa tun-og kag ulan nga ginapadala sang Ginoo sa pagpatubo sang mga tanom. Magasalig sila sa Dios kag indi sa tawo. ⁸ Pero magadala man sila sang kalaglagan sa mga nasyon. Mangin pareho sila sa leon nga maisog magsalakay sa mga kasapatan sa kagulangan kag sa panong sang mga karnero sa palahalban. Kag kon magsalakay ini ginalumpatan niya ang iya biktima kag ginagus-ab, kag indi ini makaluwas sa iya. ⁹ Magamadinalag-on ang mga Israelinhon kontra sa ila mga kaaway. Laglagon gid nila sila tanan.”

Pagalaglagon sang Dios ang mga Ginasaligan sang mga Israelinhon

¹⁰ Nagsiling ang Ginoo, “Sa palaabuton nga mga inadlaw, ipapatay ko ang inyo mga kabayo kag gub-on ko ang inyo mga karwahe. ¹¹ Gub-on ko ang inyo mga banwa pati na ang napaderan nga mga banwa. ¹² Gub-on ko ang inyo mga anting-anting kag madula ang inyo mga manugbabaylan. ¹³ Indi na kamo makasimba sa mga imahen kag sa handumanan nga mga bato nga inyo ginhimo, kay gub-on ko ini ¹⁴ pati ang mga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera. Kag laglagon ko gid ang inyo mga banwa. ¹⁵ Sa akon puwerte nga kaakig, magatimalos ako sa mga nasyon nga wala nagtuman sa akon.”

Gin-ayo ni Jesus ang Masakiton nga Tawo

14 Isa sadto ka Adlaw nga Inugpahuway, gin-imbitar si Jesus sang isa ka manugdumala sang mga Pariseo nga magkaon sa iya balay. Pag-abot ni Jesus didto, ginbantayan siya sang mga tawo nga nagakontra sa iya kon bala lapason niya ang Kasuguan. ² Karon, may tawo didto nga nagapalamanog ang bug-os niya nga lawas. ³ Nagpamangkot si Jesus sa mga manunudlo sang Kasuguan kag sa mga Pariseo, “Ginatugot bala sang aton Kasuguan nga magpang-ayo sang mga masakiton sa Adlaw nga Inugpahuway ukon wala?” ⁴ Pero naghipos lang sila. Dayon ginkaptan ni Jesus ang tawo kag gin-ayo. Pagkatapos ginpalakat niya. ⁵ Kag nagsiling siya sa mga tawo didto, “Abi may bata kamo ukon baka nga mahulog sa bubon sa Adlaw nga Inugpahuway. Ano, pabay-an lang bala ninyo tungod kay Adlaw nga Inugpahuway? Siyempre, kuhaon ninyo!” ⁶ Pero wala gid sing may nakasabat sa iya pamangkot.

Ang Pagpaubos kag ang Pagkamaabiabihon

⁷ Napanilagan ni Jesus nga ang mga tawo nga ginpang-imbitar nagapili sang mga pulungkuan nga para sa dungganon nga mga tawo. Gani ginlaygayan niya sila, ⁸ “Kon imbitaron ka sa punsyon sang kasal, indi mo pagpilion ang pulungkuan nga para sa dungganon nga mga tawo. Kay basi may gin-imbitar nga mas dungganon pa gid sang sa imo. ⁹ Kag ang nag-imbitar sa inyo nga duha magapalapit sa imo kag magsiling, ‘Abi halin ka anay dira, kay napreparar na ini nga pulungkuan sa sini nga tawo.’ Ti mahuy-an ka kag mapungko ka na lang sa pulungkuan nga para sa ordinaryo nga mga tawo. ¹⁰ Pero kon imbitaron ka, pilion mo ang pulungkuan nga para sa ordinaryo nga mga tawo, agod sa pag-abot sang nag-imbitar sa imo palapitan ka niya kag papungkuon sa pulungkuan nga para sa dungganon nga mga tawo. Kundi mapadunggan ka pa sa atubangan sang tanan nga ginpang-imbitar. ¹¹ Kay ang bisan sin-o nga nagapakataas sang iya kaugalingon paubuson, kag ang nagapaubos sang iya kaugalingon pataason.” ¹² Dayon nagsiling si Jesus sa tawo nga nag-imbitar sa iya, “Kon mag-imbitar ka sang mga tawo nga magpanyaga ukon magpanyapon sa inyo, indi lang pag-imbitara ang imo mga amigo ukon ang imo mga utod ukon ang imo mga paryente ukon ang imo mga kaingod nga manggaranon, kay basi kon imbitaron ka man nila kag mabaton mo na ang imo balos. ¹³ Kon magpapunsyon ka, imbitaron mo man ang mga imol, ang mga pingkaw, ang mga piang, kag ang mga bulag. ¹⁴ Mangin bulahan ka tungod kay indi sila makabalos sa imo. Ang Dios amo ang magabalos sa imo sa pag-abot sang panahon sang pagkabanhaw sang mga matarong.”

Ang Paanggid Parte sa Punsyon^(A)

¹⁵ Sang pagkabati sadto sang isa nga nakaupod kay Jesus sa pagkaon, nagsiling siya, “Bulahan atong mga tawo nga magakaon sa punsyon sa paghari sang Dios!” ¹⁶ Dayon gin-estoryahan siya ni Jesus, “May isa ka tawo nga nagpreparar sang dako nga punsyon, kag madamo ang iya ginpang-imbitar. ¹⁷ Pag-abot sang oras nga inugkaon na, ginsugo niya ang iya suluguon nga kadtuan ang mga ginpang-imbitar kag silingon, ‘Magkadto na kamo kay preparado na ang tanan!’ ¹⁸ Pero kada isa sa ila nagbalibad nga indi sila makakadto. Nagsiling ang isa, ‘Bag-o lang ako nakabakal sang duta kag kinahanglan nga kadtuan ko kag tan-awon. Gani pasensyaha lang anay ako.’ ¹⁹ Nagsiling pa gid ang isa, ‘Indi ako makakadto kay bag-o lang ako nakabakal sang napulo ka baka kag tilawan ko na kon bala maayo iarado. Gani pasensyaha lang anay ako.’ ²⁰ Nagsiling pa gid ang isa, ‘Bag-o gid lang ako ginkasal, gani indi ako makakadto.’ ²¹ Pagkatapos nagbalik ang suluguon sa iya agalon kag ginsugiran niya siya kon ngaa indi sila makakadto. Pagkabati sang agalon naakig siya. Gani nagsiling siya sa iya suluguon, ‘Kadto didto sa mga karsada kag mga kalye sang aton banwa kag dal-a diri ang mga imol, mga pingkaw, mga bulag, kag mga piang.’ ²² Sang mahimo ato sang suluguon, nagsiling siya sa iya agalon, ‘Sir, natuman ko na ang imo sugo, pero may bakante pa gid sa kalan-an.’ ²³ Gani nagsiling ang agalon sa iya, ‘Kadto didto sa mga dalan sa guwa sang banwa kag piliton mo ang mga tawo nga imo makita nga magkadto diri agod mapuno ang akon balay. ²⁴ Sugiran ko kamo sang matuod, sa mga tawo nga akon gin-imbitar, wala gid sing may makatilaw sa ila sang akon ginpreparar nga pagkaon.’ ”

Ang Pagsunod sa Ginoo^(B)

²⁵ Sang nagapadayon si Jesus sa iya paglakat pakadto sa Jerusalem, madamo nga mga tawo ang nag-upod sa iya. Ginbalikid niya sila kag nagsiling, ²⁶ “Kon may tawo nga luyag magsunod sa akon, pero mas palangga pa niya ang iya mga ginikanan, asawa, mga bata, mga utod, ukon ang iya kaugalingon sang sa akon, indi siya takos nga mangin akon sumulunod. ²⁷ Ang bisan sin-o nga indi magsunod sa akon tungod kay nahadlok siya nga mapatay para sa akon^[a] indi takos nga mangin akon sumulunod. ²⁸ Ang tawo nga luyag magsunod sa akon pareho siya sang isa ka tawo nga nagaplano nga magpatindog sang mataas nga balay. Una, bantaon niya anay kon pila ang magasto niya kag kon bala makaigo ang iya kuwarta nga gastuhon hasta mahuman ini. ²⁹ Kay kon indi niya ini paghimuon basi pundasyon pa lang ang iya maobra kag maubos na ang iya kuwarta kag indi na niya mahuman. Gani kadlawan gid siya sang mga tawo nga makakita. ³⁰ Magasiling sila, ‘Nagsagi lang patindog sang balay nga indi man lang makapahuman.’ ³¹ Pareho man sa isa ka hari nga magapakig-away sa iban nga hari. Kinahanglan planohon niya anay kon bala ang iya mga soldado nga 10,000 makasarang magpakig-away sa hari nga may 20,000 ka soldado. ³² Kon banta niya nga indi siya makasarang, maayo pa nga samtang wala pa ang away magsugo siya sang pila sang iya mga tinawo sa pagsiling sa iya kontra nga hari nga luyag na lang niya nga magpakighusay. ³³ Amo man ina ang dapat ninyo nga himuon. Binagbinagon ninyo anay ang inyo pagsunod sa akon, kay kon indi ninyo pagbayaan ang tanan nga inyo ginapasulabi diri sa kalibutan, indi man kamo takos nga mangin akon sumulunod.”

Ang Asin^(C)

³⁴ “Ang asin maayo, pero kon maglain ang iya sabor, wala na sing may mahimo agod mapabalik pa ang iya sabor. ³⁵ Indi na mapuslan bisan ilakot pa sa mga higko agod iabuno, gani ginapilak na lang. Kamo nga nagapamati, dapat intiendihon gid ninyo ining inyo nabatian.”