M’Cheyne Bible Reading Plan

Ang Nagkalain-lain nga mga Sugo

19 Ginsugo sang Ginoo si Moises ² nga ihambal ini sa bug-os nga katilingban sang Israel:

Magkabuhi kamo nga balaan kay ako, ang Ginoo nga inyo Dios, balaan. ³ Kinahanglan nga tahuron ninyo ang inyo iloy kag amay, kag kinahanglan nga tumanon ninyo ang akon mga ginapahimo sa inyo sa mga Adlaw nga Inugpahuway. Ako amo ang Ginoo nga inyo Dios.

⁴ Indi kamo magsimba sa mga dios-dios ukon maghimo sang mga imahen nila. Ako amo ang Ginoo nga inyo Dios.

⁵ Kon maghalad kamo sa akon sang halad nga para sa maayo nga relasyon, ihalad ninyo ini sa paagi nga mabaton ko para sa inyo. ⁶ Kaunon ninyo ang karne sini sa adlaw sang inyo paghalad ukon sa madason nga adlaw. Pero kon may mabilin nga karne hasta sa ikatatlo nga adlaw kinahanglan nga sunugon na ini. ⁷ Kon kaunon ninyo ini sa ikatatlo nga adlaw, indi ko ini pagbatunon kay makangilil-ad na ini. ⁸ Ang bisan sin-o nga magkaon sini may salabton tungod kay ginabaliwala niya ang butang nga para sa akon; gani ina nga tawo indi na ninyo pagkabigon nga sakop ninyo.

⁹ Kon mag-ani kamo indi ninyo pag-ubuson ani ang ara sa higad sang inyo talamnan, kag indi na ninyo pagbalikon kag siputon ang mga nabilin. ¹⁰ Amo man sa talamnan sang ubas, indi na ninyo pagbalikon kag kuhaon ang mga bunga nga nabilin ukon ang mga nagkalahulog. Ibilin na lang ninyo ina sa mga imol kag sa mga indi Israelinhon nga nagaestar upod sa inyo. Ako amo ang Ginoo nga inyo Dios.

¹¹ Indi kamo magpangawat, ukon magbutig, ukon magpangdaya sa inyo isigkatawo.

¹² Indi kamo magpanumpa sang butig sa akon ngalan, kay kon himuon ninyo ina ginapakahuy-an ninyo ang akon ngalan. Ako amo ang Ginoo.

¹³ Indi ninyo pagpamintahaan ukon pagkawatan ang inyo isigkatawo. Indi na ninyo pagpabuwasan ang paghatag sang suweldo sang tawo nga ginpaobra ninyo.

¹⁴ Indi ninyo paghambali sang malain ang bungol, kag indi kamo magbutang sang makapasandad sa alagyan sang bulag. Himua ninyo ini sa pagpakita nga nagatahod kamo sa akon nga inyo Dios. Ako amo ang Ginoo.

¹⁵ Dapat husto kag matarong ang inyo nga paghukom sa korte; indi ninyo pagpaburan ang manggaranon ukon ang imol.

¹⁶ Indi kamo magkutsokutso sa inyo isigkatawo. Indi kamo maghimo sang bisan ano nga makaguba sang iya kabuhi. Ako amo ang Ginoo.

¹⁷ Indi ninyo pagdumti ang inyo isigkatawo. Sabdunga ninyo siya kon nakasala siya agod wala kamo sing salabton. ¹⁸ Indi kamo magbalos ukon magdumot sa iban,^[a] kundi higugmaa ninyo ang inyo kapareho^[b] pareho sang inyo paghigugma sa inyo kaugalingon. Ako amo ang Ginoo.

¹⁹ Tumana ninyo ang akon mga pagsulundan. Indi ninyo pagpakastahi ang isa ka sapat sa lain nga klase sang sapat. Indi kamo magtanom sang duha ka klase nga binhi sa isa ka talamnan. Indi kamo magsuksok sang bayo nga hinimo halin sa duha ka klase sang tela.

²⁰ Kon ang isa ka lalaki magpakighilawas sa isa ka suluguon nga babayi nga kalaslon na sa iban nga lalaki, pero ining babayi wala pa matubos ukon mahatagan sing kahilwayan,^[c] dapat silutan sila. Pero indi lang sila pagpatyon kay indi pa man hilway ang amo nga babayi. ^21-22 Kinahanglan nga magdala ang lalaki sang lalaki nga karnero didto dampi sa puwertahan sang Tolda nga Ginapakigkitaan bilang bayad sa iya nga sala. Paagi sa paghalad sang pari sang karnero sa akon presensya, matubos ang lalaki sa iya nga sala kag patawaron ko siya.

²³ Kon mag-abot na kamo sa duta nga ihatag ko sa inyo, indi ninyo pagkaunon ang mga bunga sang mga kahoy nga inyo gintanom sa nahauna nga tatlo ka tuig. Kabigon ninyo ini nga mahigko.^{[d] 24} Sa ikaapat nga tuig, ang tanan nga bunga ihalad ninyo bilang pagdayaw sa akon, gani indi man ninyo ini pagkaunon. ²⁵ Pero sa ikalima nga tuig makakaon na kamo sang mga bunga. Kag kon tumanon ninyo ini nga mga pagsulundan, mangin bugana ang mga bunga sang inyo mga kahoy. Ako amo ang Ginoo nga inyo Dios.

²⁶ Indi kamo magkaon sang karne nga may dugo pa.

Indi ninyo paghimuon ang ginahimo sang manugpakot ukon babaylan.

²⁷ Kon magpangasubo kamo sa patay indi ninyo pag-utdan ang inyo buhok sa palibot sang inyo ulo ukon ang inyo burangos, ²⁸ kag indi man ninyo pagpilasan ang inyo lawas. Kag indi man kamo magpapika. Ako amo ang Ginoo.

²⁹ Indi ninyo pagpakahuy-i ang inyo mga anak nga babayi paagi sa pagpilit sa ila nga ibaligya ang ila lawas, kay makaimpluwensya ini sa inyo lugar kag magalapnag ang kalautan.

³⁰ Tumana ninyo ang akon mga ginapahimo sa inyo sa mga Adlaw nga Inugpahuway, kag tahura ninyo ang lugar nga ginasimbahan ninyo sa akon. Ako amo ang Ginoo.

³¹ Indi kamo magdangop sa mga espiritista nga nagapakigsugilanon sa kalag sang patay, kay kon himuon ninyo ini kabigon kamo nga mahigko. Ako amo ang Ginoo nga inyo Dios.

³² Tahura ninyo ang mga tigulang, kag tahura man ninyo ako nga inyo Dios. Ako amo ang Ginoo.

³³ Indi ninyo pagtrataron sing malain ang mga indi Israelinhon nga nagaestar upod sa inyo. ³⁴ Tratara ninyo sila nga daw kapareho ninyo, kag higugmaa ninyo sila pareho sang inyo paghigugma sa inyo kaugalingon, kay mga dumuluong man kamo sadto anay sa Egipto. Ako amo ang Ginoo nga inyo Dios.

³⁵ Indi kamo magdaya sa inyo pagkilo, pagtakos, ukon pagsukob. ^36-37 Gamita ninyo ang husto nga kilohan, talaksan, ukon sulukban.

Ako ang Ginoo nga inyo Dios nga nagpaguwa sa inyo sa Egipto. Tumana ninyo ang tanan ko nga mga pagsulundan kag mga sugo.

Ang Dios Pareho sa Isa ka Manugbantay sang Karnero

Ang Dios Gamhanan nga Hari

Ang Pagpangalipay Wala sing Pulos

2 Gintilawan ko nga magpangalipay agod mahibaluan ko kon ano ang maayo sa kabuhi. Pero nareyalisar ko nga ini wala man gihapon sing pulos. ² Ang pagkadlaw kag pagpangalipay kabuangan lang kag wala sing pulos. ³ Gintilawan ko nga lipayon ang akon kaugalingon paagi sa pag-inom sang bino. Sa pihak sang akon pagkamaalamon, gintilawan ko nga maghimo sang kabuangan. Naghunahuna ako nga basi amo ini ang pinakamaayo nga himuon sang tawo sa iya malip-ot nga pagkabuhi diri sa kalibutan.

⁴ Naghimo ako sang dalagko nga mga butang: nagpatindog ako sang akon mga balay kag nagtanom sang mga ubas. ⁵ Nagpahimo ako sang mga talamnan kag ginpatamnan ko ini sang nagkalain-lain nga klase sang mga prutas. ⁶ Nagpahimo ako sang mga irigasyon sa pagpatubig sini. ⁷ Nagbakal ako sang mga ulipon nga lalaki kag babayi, kag may mga ulipon man ako nga natawo sa akon panimalay. Kag ako ang may pinakamadamo nga kasapatan sa tanan nga nakaestar sa Jerusalem. ⁸ Madamo ang akon natipon nga mga bulawan kag mga pilak kag iban pa nga mga manggad halin sa mga hari kag sa mga lugar nga akon ginagamhan. Madamo ang akon mga manugkanta, lalaki kag babayi, kag madamo man ang akon mga asawa^[a]—ang kalipayan sang mga lalaki. ⁹ Ako ang pinakamanggaranon nga tawo nga nakaestar sa Jerusalem, kag padayon ako nga maalamon.

¹⁰ Ginkuha ko ang bisan ano nga gusto ko. Ginhimo ko ang bisan ano nga makalipay sa akon. Nalipay gid ako sa tanan ko nga ginhimo, kag amo ina ang balos sa tanan ko nga pagpangabudlay. ¹¹ Pero sang ginhunahuna ko sing maayo ang tanan ko nga ginhimo, nareyalisar ko nga ini tanan wala sing pulos; daw pareho lang nga nagalagas ako sa hangin. Wala gid sing pulos ang pagpangabudlay diri sa kalibutan. ¹² Ano pa ang mahimo sang masunod nga mga hari? Ano pa kundi ang mga nahimo na sang una.

Gintilawan ko man nga ikomparar ang kaalam kag ang kabuangan. ¹³ Kag nakita ko nga maayo ang kaalam sang sa kabuangan, subong nga ang kasanag maayo sang sa kadulom. ¹⁴ Ang maalamon nga tawo nakahibalo kon diin siya nagapakadto, pero ang buang-buang iya wala. Pero nareyalisar ko nga pareho man lang sila nga duha nga mapatay. ¹⁵ Gani nagsiling ako sa akon kaugalingon, “Kon ano ang matabo sa buang-buang amo man ang matabo sa akon. Gani ano ang makuha ko nga kaayuhan sa akon pagkamaalamon? Wala man ini sing pulos! ¹⁶ Kita tanan, maalam man ukon buang-buang, mapatay sa ulihi, kag palareho nga malimtan.”

¹⁷ Gani ginkaugtan ko ang kabuhi, kay ang mga buluhaton diri sa kalibutan nagadala lang sa akon sang kalisod. Ini tanan wala sing pulos; daw pareho lang nga nagalagas ako sa hangin. ¹⁸ Ginkaugtan ko ang tanan nga ginpangabudlayan ko diri sa kalibutan, kay ibilin ko man lang ini sa tawo nga magabulos sa akon. ¹⁹ Kag sin-o ang nakahibalo kon maalamon ina nga tawo ukon buang-buang? Pero bisan ano pa siya, siya gihapon ang magapanag-iya sang tanan ko nga ginpangabudlayan sa bug-os ko nga kusog kag kaalam. Wala man ini sing pulos! ²⁰ Gani desperado ako sa tanan nga ginpangabudlayan ko diri sa kalibutan. ²¹ Kay bisan magpangabudlay ka pa sa bug-os mo nga kaalam kag abilidad, ibilin mo man lang ang tanan nga ginpangabudlayan mo sa tawo nga wala nagpangabudlay sini. Wala man ini sing pulos, kag tama kalain. ²² Ano bala ang makuha sang tawo sa iya pagpangabudlay kag paghimakas diri sa kalibutan? ²³ Ang tanan nga ginahimo niya sa bug-os niya nga kabuhi nagapalain lang sang iya buot. Bisan kon gab-i indi makapahuway ang iya hunahuna. Wala man ini sing pulos!

²⁴ Ang labing maayo nga himuon sang tawo amo ang pagkaon kag pag-inom, kag ang pagpangalipay sa iya ginpangabudlayan. Kag nareyalisar ko nga bisan ini halin sa Dios, ²⁵ kay paano kita makakaon kag makapangalipay sa aton ginpangabudlayan kon indi ini pag-ihatag sang Dios?^{[b] 26} Sa pagkamatuod, ginahatagan sang Dios sang kaalam, ihibalo kag kalipay ang tawo nga nagahatag sang kalipay sa iya. Pero ang mga makasasala ginapapangabudlay niya sa pagtipon sang manggad, agod ang ila matipon ihatag niya sa mga tawo nga nagahatag sang kalipay sa iya. Ang pagpangabudlay sang mga makasasala wala man sing pulos; daw pareho lang nga nagalagas sila sa hangin.

Ang Butigon nga mga Manunudlo

4 Maathag ang ginasiling sang Espiritu Santo nga sa ulihi nga mga inadlaw ang iban magatalikod sa pagtuo. Magapati sila sa mga pagpanudlo sang butigon kag malain nga mga espiritu. ² Ina nga mga pagpanudlo ginatudlo sang mga tawo nga manugdaya kag butigon kag wala ginakonsensya tungod nga kontrolado sila ni Satanas. ³ Ginatudlo nila nga malain ang magpangasawa, kag may mga pagkaon pa sila nga ginadilian. Pero ang mga pagkaon nga ini ginhimo sang Dios agod kaunon nga may pagpasalamat sang mga nagatuo kag nakahibalo gid sang kamatuoran. ⁴ Ang tanan nga ginhimo sang Dios maayo. Gani wala sing butang nga dapat dilian kon ginabaton nga may pagpasalamat. ⁵ Kay gintinluan ini paagi sa pulong sang Dios kag sa pangamuyo.

Ang Maayo nga Alagad ni Cristo Jesus

⁶ Maayo ka nga alagad ni Cristo Jesus kon itudlo mo ini nga mga butang sa aton mga utod dira. Kag samtang nagatudlo ka sa ila, ikaw mismo nagasagod man sang imo kaugalingon paagi sa mga kamatuoran nga nagahatag sang pagtuo, kag paagi sa matuod nga pagpanudlo nga imo ginasunod. ⁷ Pero likawi ang mga pagpanudlo nga wala nagahalin sa Dios kag himo-himo lang sang mga tawo. Hanasa ang imo kaugalingon sa diosnon nga pagkabuhi. ⁸ May pulos ang pag-ihersisyo sang aton lawas, pero mas importante pa gid kon hanason ta ang aton kaugalingon sa espirituhanon nga mga butang, tungod kay kon amo ini ang aton himuon, sigurado gid nga mapuslanon ang aton kabuhi subong kag sa palaabuton. ⁹ Matuod ini kag dapat gid batunon kag tuohan sang tanan. ¹⁰ Amo ina nga nagapanikasog gid kita kag nagahimulat nga matudlo ini sa mga tawo, tungod kay nagasalig kita sa Dios nga buhi nga amo ang Manluluwas sang tanan nga tawo, kag labi na gid sang mga nagatuo. ¹¹ Itudlo mo kag ipatuman ini nga mga butang.

¹² Indi ka maghatag sang lugar nga hikayan ka tungod kay bataon ka pa, kundi maghimulat ka nga mangin halimbawa sa mga tumuluo kay Cristo: sa paghambal, sa pagginawi, sa paghigugma, sa pagtuo, kag sa matinlo nga pagkabuhi. ¹³ Samtang wala pa ako dira, gamita ang imo tiyempo sa pagbasa sang Kasulatan sa mga tawo, sa pagwali, kag sa pagpanudlo. ¹⁴ Indi pagpabay-i ang abilidad nga ginhatag sa imo sang Espiritu Santo suno sa gintagna sang mga manugdumala sang iglesya sang pagtungtong nila sang ila mga kamot sa imo. ¹⁵ Himuon mo ini permi agod makita sang tanan ang imo pag-uswag. ¹⁶ Bantayi ang imo kaugalingon nga kabuhi kag ang imo ginatudlo. Padayuna ang paghimo sina agod maluwas ka pati ang mga nagapamati sa imo.