Historical
Vua A-sa Phá Bỏ Các Nơi Thờ Hình Tượng
15 Thần của Đức Chúa Trời đến trên A-xa-ri, con trai Ô-đết; 2 Người đến và thưa với vua A-sa: “Tâu vua A-sa cùng tất cả người Giu-đa và Bên-gia-min, xin hãy nghe tôi, CHÚA ở cùng các ngươi khi các ngươi ở cùng Ngài; nếu các ngươi tìm kiếm Ngài, các ngươi sẽ gặp được; nếu các ngươi từ bỏ Ngài, Ngài sẽ từ bỏ các ngươi. 3 Đã lâu nay, Y-sơ-ra-ên không có một Đức Chúa Trời thật; không có thầy tế lễ dạy dỗ, cũng không có Kinh Luật. 4 Nhưng trong khi hoạn nạn, họ quay trở lại cùng CHÚA, Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, tìm kiếm Ngài và Ngài cho họ gặp được. 5 Vào thời ấy việc đi lại không được an toàn vì dân cư trong các xứ bị loạn lạc lớn. 6 Nước này bị nước kia giày đạp; thành này bị thành nọ tấn công vì Đức Chúa Trời giáng đủ mọi điều khốn khổ xuống làm chúng rối loạn. 7 Nhưng các ngươi, hãy can đảm lên, đừng buông xuôi bỏ cuộc vì công việc các ngươi làm sẽ được thưởng.”
8 Khi vua A-sa nghe những lời này và lời tiên tri của tiên tri Ô-đết thì vua được can đảm. Vua dẹp bỏ tất cả những hình tượng gớm ghiếc trong khắp lãnh thổ Giu-đa, Bên-gia-min và các thành người chiếm được trên đồi Ép-ra-im. Vua cũng tu bổ bàn thờ của CHÚA trước tiền đường đền thờ CHÚA. 9 Vua A-sa triệu tập tất cả những người Giu-đa, Bên-gia-min và những người Ép-ra-im, Ma-na-se cùng Si-mê-ôn đương cư ngụ với họ vì có nhiều người Y-sơ-ra-ên đến theo vua khi họ thấy CHÚA, Đức Chúa Trời của vua ở cùng người.
10 Tháng ba năm thứ mười lăm đời vua A-sa, họ tụ họp tại Giê-ru-sa-lem; 11 lúc bấy giờ họ lấy 700 con bò và 7,000 con chiên từ chiến lợi phẩm để dâng tế lễ cho CHÚA. 12 Họ hết lòng, hết linh hồn lập giao ước thờ phượng[a] CHÚA, Đức Chúa Trời của tổ phụ mình. 13 Bất cứ ai không thờ phượng CHÚA, Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên sẽ bị xử tử, bất luận lớn hay nhỏ, đàn ông hay đàn bà. 14 Họ hô to tuyên thệ cùng CHÚA, reo hò, thổi kèn và thổi tù và. 15 Cả nước Giu-đa vui mừng về lời thề ấy vì họ hết lòng tuyên thệ và hết sức tìm kiếm CHÚA nên Ngài cho họ gặp được và ban cho họ bình an mọi bề.
16 Vua A-sa cũng cách chức thái hậu của bà nội ông, bà Ma-a-ca, vì bà đã làm trụ thờ A-sê-ra ghê tởm. Vua hạ cây trụ thờ ghê tởm ấy xuống, đập nát và đốt trong thung lũng Xết-rôn. 17 Dù các nơi cao để thờ tự trong Y-sơ-ra-ên không bị phá bỏ, vua A-sa vẫn trọn lòng với CHÚA suốt đời mình. 18 Vua đem những vật thánh vua cha và chính vua đã tận hiến: bạc, vàng và các vật dụng, vào đền thờ Đức Chúa Trời. 19 Bấy giờ không có chiến tranh cho đến năm thứ ba mươi lăm dưới triều vua A-sa.
Vua A-sa Liên Minh Với Sy-ri
16 Năm thứ ba mươi sáu thời vua A-sa, vua Ba-ê-sa của Y-sơ-ra-ên lên tấn công Giu-đa. Vua củng cố thành Ra-ma để cô lập lãnh thổ Giu-đa của vua A-sa.
2 Bấy giờ vua A-sa lấy bạc, vàng trong kho đền thờ CHÚA và trong cung vua đem nộp cho Bên Ha-đát, vua A-ram đang trị vì tại Đa-mách, nói rằng: 3 “Xin hãy kết ước với tôi như thân phụ vua và thân phụ tôi đã làm. Đây, tôi xin gởi bạc vàng đến vua. Xin vua hãy hủy bỏ giao ước với Ba-ê-sa, vua Y-sơ-ra-ên để người rút khỏi xứ tôi.”
4 Vua Bên Ha-đát chấp thuận lời vua A-sa, sai các tướng chỉ huy lực lượng tấn công các thành của Y-sơ-ra-ên và chiếm đoạt thành Y-giôn, Đan, A-bên-ma-im cùng các nhà kho trong các thành thuộc Nép-ta-li. 5 Khi nghe tin ấy, vua Ba-ê-sa ngưng và bãi bỏ công việc xây cất thành Ra-ma. 6 Bấy giờ vua A-sa đem toàn lực người Giu-đa đến lấy gỗ và đá mà vua Ba-ê-sa dùng để xây thành Ra-ma; vua dùng đồ đó xây cất thành Ghê-ba và Mích-ba.
7 Ngay khi ấy vị tiên kiến Ha-na-ni đến nói với A-sa, vua Giu-đa rằng: “Vì vua đã nương cậy vào vua Sy-ri, chứ không nương cậy nơi CHÚA, Đức Chúa Trời của vua cho nên lực lượng của vua Sy-ri đã thoát khỏi tay vua. 8 Quân Ê-thi-ô-bi và Li-by không hùng hậu sao? Các xe chiến mã và kỵ binh của chúng chẳng phải rất đông đảo sao? Dù vậy vua đã nương cậy nơi CHÚA và Ngài đã phó chúng vào tay vua. 9 Vì mắt CHÚA soi xét khắp quả đất để tăng cường sức lực cho những người giữ lòng trung thành với Ngài. Thật vậy, trong việc này, vua đã hành động dại dột, nên từ nay vua sẽ luôn luôn phải đối diện với chiến tranh.”
10 Vua A-sa nổi giận với vị tiên kiến; vì tức giận, vua cùm và bỏ tù người; trong lúc ấy vua cũng đàn áp một số người khác.
11 Này, các công việc của vua A-sa, từ đầu đến cuối, đều được chép trong sách của các vua Giu-đa và Y-sơ-ra-ên. 12 Năm thứ ba mươi chín dưới triều mình, vua A-sa bị đau bàn chân, bệnh trở nên rất nặng nhưng vua không tìm kiếm CHÚA, chỉ tìm các thầy thuốc chữa trị. 13 Vào năm thứ bốn mươi mốt dưới triều vua, vua A-sa băng hà và an giấc cùng tổ phụ mình. 14 Người ta chôn cất vua trong mộ mà vua đã đục cho mình tại thành Đa-vít. Vua được đặt trên sàng phủ đầy hương liệu, các loại hương liệu khác nhau được pha chế theo kỷ thuật làm dầu thơm. Người ta cũng đốt lửa rất lớn để tôn kính vua.
Triều Đại Vua Giê-hô-sa-phát
17 Thái tử Giê-hô-sa-phát lên ngôi kế vị; người củng cố đất nước mình để đối đầu với Y-sơ-ra-ên. 2 Vua đóng quân tại khắp các thành kiên cố của Giu-đa, lập đồn trong vùng Giu-đa và tại các thành của Ép-ra-im mà vua cha A-sa đã chiếm được.
3 CHÚA ở cùng vua Giê-hô-sa-phát vì vua đi theo con đường vua Đa-vít, tổ phụ người đã đi trước đây và không tìm kiếm thần Ba-anh, 4 nhưng tìm kiếm Đức Chúa Trời của thân phụ mình và tuân theo các điều răn của Ngài chứ không như nước Y-sơ-ra-ên đã làm. 5 Vì thế CHÚA củng cố vương quốc trong tay vua. Toàn thể Giu-đa đem cống phẩm dâng cho vua Giê-hô-sa-phát cho nên vua trở nên rất giàu có và vinh hiển. 6 Vua được phấn khởi trong các đường lối của CHÚA và tiếp tục phá bỏ các nơi cao cũng như những trụ thờ trong Giu-đa.
7 Năm thứ ba dưới triều vua, vua sai các quan Bên-hai, Ô-ba-đia, Xa-cha-ri, Na-tha-na-ên, và Mi-ca-gia đi dạy dỗ tại các thành của Giu-đa. 8 Cùng đi với họ có những người Lê-vi sau đây: Sê-ma-gia, Nê-tha-nia, Xê-ba-đia, A-sa-ên, Sê-mi-ra-mốt, Giô-na-than, A-đô-ni-gia, Tô-bi-gia và Tô-ba-đô-ni-gia; ngoài ra cũng có các thầy tế lễ Ê-li-sa-ma và Giô-ram. 9 Họ đem theo Kinh Luật của CHÚA và dạy dỗ dân chúng trong khắp các thành của Giu-đa.
10 CHÚA giáng kinh hoàng xuống các nước chung quanh Giu-đa khiến chúng không dám gây chiến với vua Giê-hô-sa-phát. 11 Người Phi-li-tin đem lễ vật và bạc triều cống vua Giê-hô-sa-phát; còn người Ả-rập cũng đem dâng vua các bày súc vật: 7,700 con chiên đực và 7,700 con dê đực.
12 Vua Giê-hô-sa-phát trở nên ngày càng cường thịnh; vua xây cất đồn lũy và các thành có nhà kho trong Giu-đa. 13 Vua cũng có nhiều nguồn dự trữ tại các thành trong Giu-đa và những binh sĩ thiện chiến tại Giê-ru-sa-lem. 14 Danh sách của những người này theo gia tộc như sau:
Từ Giu-đa, các tướng chỉ huy 1,000 quân gồm có:
Át-na, tướng chỉ huy 300,000 dũng sĩ.
15 Kế người là Giô-ha-nan, tướng chỉ huy 280,000 quân;
16 rồi đến A-ma-sia, con trai Xiếc-ri, người tình nguyện phục vụ CHÚA, người chỉ huy 200,000 dũng sĩ.
17 Từ Bên-gia-min
có Ê-li-a-đa, một dũng sĩ, người chỉ huy 200,000 binh sĩ cầm khiên và bắn cung;
18 kế người là Giê-hô-gia-bát, người chỉ huy 180,000 binh sĩ vũ trang sẵn sàng để chiến đấu.
19 Đây là những người phục vụ vua, ngoài ra vua cũng đặt những người khác tại các thành kiên cố khắp Giu-đa.
Vua Giê-hô-sa-phát Liên Minh Với Vua A-háp
18 Vua Giê-hô-sa-phát trở nên rất giàu có và vinh hiển, vua kết thông gia với vua A-háp. 2 Sau đó vài năm vua đi xuống thăm vua A-háp tại Sa-ma-ri. Vua A-háp giết thịt nhiều chiên và bò thết đãi vua và đoàn tùy tùng; người cũng thuyết phục vua tấn công Ra-mốt Ga-la-át. 3 A-háp, vua Y-sơ-ra-ên nói với Giê-hô-sa-phát, vua Giu-đa rằng: “Ngài có muốn cùng tôi đi đánh Ra-mốt Ga-la-át không?” Người trả lời: “Tôi cũng như ngài, dân tôi cũng như dân ngài, chúng tôi sẽ tham chiến với ngài.” 4 Vua Giê-hô-sa-phát cũng nói với vua Y-sơ-ra-ên: “Nhưng hãy thỉnh cầu lời chỉ dẫn của CHÚA trước đã.”
5 Bấy giờ vua Y-sơ-ra-ên triệu tập các tiên tri, khoảng 400 người. Vua hỏi họ: “Chúng ta có nên đi đánh Ra-mốt Ga-la-át không, hay nên đình hoãn lại?” Họ trả lời: “Vua hãy đi, Đức Chúa Trời sẽ trao thành ấy vào tay vua.” 6 Nhưng vua Giê-hô-sa-phát hỏi: “Ở đây không còn một tiên tri nào khác của CHÚA để chúng ta hỏi người sao?” 7 Vua Y-sơ-ra-ên đáp lời vua Giê-hô-sa-phát: “Còn một người chúng ta có thể nhờ để thỉnh cầu CHÚA, tên ông ta là Mai-ca, con trai Giêm-la, nhưng tôi ghét ông ấy, ông ta không bao giờ nói tiên tri tốt về tôi nhưng chỉ toàn là xấu mà thôi.” Vua Giê-hô-sa-phát đáp: “Vua không nên nói như thế.”
8 Vua Y-sơ-ra-ên gọi một vị quan và bảo: “Hãy truyền cho Mai-ca, con trai Giêm-la đến đây ngay.” 9 Vua Y-sơ-ra-ên và vua Giu-đa, Giê-hô-sa-phát, mỗi người mặc hoàng bào, ngồi trên ngai mình tại sân đạp lúa nơi cổng thành Sa-ma-ri; tất cả các tiên tri đang nói tiên tri trước mặt các vua. 10 Bấy giờ Sê-đê-kia, con trai Kê-na-nia, làm những sừng bằng sắt, tuyên bố, “CHÚA phán như vầy, Ngươi sẽ dùng các sừng này húc Sy-ri cho đến khi hủy diệt chúng.”
11 Tất cả các tiên tri đều nói tiên tri như vậy: “Hãy tấn công Ra-mốt Ga-la-át, vua sẽ thành công; CHÚA sẽ trao thành ấy vào tay vua.” 12 Sứ giả đi mời Mai-ca và nói với người: “Kìa, các tiên tri đều nói cùng một điều rằng vua sẽ thành công, vậy lời của ông nên hợp với họ, ông nên nói điều lành.” 13 Nhưng Mai-ca đáp: “CHÚA là Đấng hằng sống, ta chỉ có thể nói với vua điều gì Đức Chúa Trời của ta phán.” 14 Khi người đến, vua hỏi: “Mai-ca, chúng ta có nên đi đánh Ra-mốt Ga-la-át không, hay nên đình hoãn lại?” Người đáp: “Cứ đánh đi, vua sẽ chiến thắng mà, thành sẽ lọt vào tay vua.” 15 Vua nói với người: “Đã bao lần ta phải buộc ngươi thề rằng nhân danh CHÚA ngươi chỉ nói sự thật với ta?” 16 Người đáp: “Tôi thấy toàn thể Y-sơ-ra-ên chạy tán loạn trên các đồi như bày chiên không có người chăn; và CHÚA phán: ‘Những người này không có chủ, hãy để mỗi người trở về nhà bình an.’ ”
17 Vua Y-sơ-ra-ên nói với vua Giê-hô-sa-phát: “Tôi đã chẳng nói với ngài sao, ông ta không bao giờ nói tiên tri lành về tôi, chỉ toàn điều dữ.” 18 Mai-ca tiếp: “Vậy, hãy nghe lời CHÚA, tôi thấy CHÚA ngồi trên ngai và toàn thể đạo thiên binh đứng chầu bên phải và bên trái. 19 CHÚA hỏi: ‘Ai sẽ dụ A-háp, vua Y-sơ-ra-ên đi lên và ngã gục tại Ra-mốt Ga-la-át?’ Người nói thế này, kẻ nói thế nọ. 20 Bấy giờ một thần tiến lên, đứng trước mặt CHÚA và thưa: ‘Tôi sẽ dụ người.’ CHÚA hỏi: ‘Bằng cách nào?’ 21 Thần đáp: ‘Tôi sẽ đi và làm thần nói láo trong miệng của tất cả các tiên tri của người.’ CHÚA bảo: ‘Ngươi sẽ dụ được người và thành công, hãy đi và làm như vậy.’ 22 Như vậy CHÚA đặt thần nói láo vào miệng các tiên tri của vua; CHÚA đã định tai họa cho vua.” 23 Bấy giờ Sê-đê-kia, con trai Kê-na-nia, đến gần, vả vào má Mai-ca và hỏi: “Thần của CHÚA từ ta đã đi đường nào đến để nói cùng ngươi?” 24 Mai-ca trả lời: “Này, vào ngày ấy ngươi sẽ thấy, khi ngươi phải chạy vào phòng trong để trốn.”
25 Vua Y-sơ-ra-ên liền ra lệnh: “Hãy bắt Mai-ca, đem trả cho A-môn, quan cai trị thành và cho hoàng tử Giô-ách. 26 Các ngươi hãy nói với họ, vua truyền: Hãy giam tên này vào tù, cho ăn uống tối thiểu thôi cho đến khi ta trở về bình an.” 27 Mai-ca tuyên bố: “Nếu vua trở về bình an, CHÚA đã không dùng tôi để phán; ông nói tiếp: ‘Hỡi toàn dân, các người hãy nghe ta.’ ”
28 Bấy giờ vua Y-sơ-ra-ên và Giê-hô-sa-phát, vua Giu-đa đi lên Ra-mốt Ga-la-át. 29 Vua Y-sơ-ra-ên nói với vua Giê-hô-sa-phát: “Tôi sẽ ngụy trang để ra trận, còn ngài cứ mặc áo của ngài.” Thế là vua Y-sơ-ra-ên ngụy trang và ra trận.
30 Vua Sy-ri đã ra lệnh cho các tướng chỉ huy các xe chiến mã của mình rằng: “Các ngươi đừng tấn công ai, dù nhỏ hay lớn, chỉ tấn công một mình vua Y-sơ-ra-ên mà thôi.” 31 Khi các tướng chỉ huy xe chiến mã thấy Giê-hô-sa-phát, họ tưởng đó là vua Y-sơ-ra-ên nên kéo quân tấn công người. Vua Giê-hô-sa-phát kêu cứu và CHÚA giải cứu người; Đức Chúa Trời làm cho chúng tránh xa vua. 32 Khi các tướng chỉ huy xe chiến mã nhận thấy đó không phải là vua Y-sơ-ra-ên, họ quay lại, không rượt theo vua nữa.
33 Bấy giờ tình cờ một người giương cung bắn đại; mũi tên trúng vào giữa vành áo giáp của vua Y-sơ-ra-ên; vua bảo người đánh xe: “Hãy quay cương lại, đem ta ra khỏi chiến trận vì ta bị thương rồi.” 34 Trận chiến trở nên dữ dội suốt ngày hôm ấy; còn vua Y-sơ-ra-ên đứng dựa vào xe, đối diện với quân Sy-ri cho đến chiều tối. Vua từ trần lúc mặt trời lặn.
New Vietnamese Bible. Used by permission of VBI (www.nvbible.org)