Historical

Giu-đa Và Bên-gia-min Kết Hiệp

11 Khi vua Rô-bô-am về đến Giê-ru-sa-lem, người triệu tập 180,000 chiến sĩ từ nhà Giu-đa và Bên-gia-min để tấn công Y-sơ-ra-ên và phục hồi vương quốc về cho Rô-bô-am. ² Nhưng lời của CHÚA đến với Sê-ma-gia, người của Đức Chúa Trời, phán: ³ “Hãy nói với Rô-bô-am, con trai Sa-lô-môn, vua Giu-đa và toàn thể người Y-sơ-ra-ên trong Giu-đa và Bên-gia-min rằng, ⁴ CHÚA phán thế này: ‘Các ngươi chớ đi lên tấn công anh em mình, mỗi người hãy trở về nhà vì việc này do Ta mà ra.’ ” Họ vâng lời CHÚA, trở về, không tấn công Giê-rô-bô-am nữa.

⁵ Vua Rô-bô-am ở tại Giê-ru-sa-lem; người xây dựng các thành trong Giu-đa để phòng thủ. ⁶ Người xây dựng các thành Bết-lê-hem, Ê-tam, Thê-cô-a, ⁷ Bết-sua, Sô-cô, A-đu-lam, ⁸ Gát, Ma-rê-sa, Xíp, ⁹ A-đô-ra-im, La-ki, A-xê-ka, ¹⁰ Xô-rê-a, A-gia-lôn và Hếp-rôn. Đó là những thành kiên cố trong Giu-đa và Bên-gia-min. ¹¹ Vua tăng cường việc phòng thủ cho các thành, đặt người chỉ huy, chứa lương thực, dầu và rượu. ¹² Vua cũng cung cấp khiên lớn và giáo cho tất cả các thành, làm cho chúng trở nên rất kiên cố. Như vậy Giu-đa và Bên-gia-min thuộc về vua.

¹³ Những thầy tế lễ và người Lê-vi từ khắp các vùng trong toàn cõi Y-sơ-ra-ên đều theo vua Rô-bô-am. ¹⁴ Người Lê-vi đã bỏ tài sản và đồng ruộng của mình để đến Giu-đa và Giê-ru-sa-lem vì Giê-rô-bô-am và các con trai người không cho họ làm thầy tế lễ cho CHÚA. ¹⁵ Giê-rô-bô-am lập các thầy tế lễ cho mình tại những nơi cao, cho các tượng dê đực và bò con mà người đã làm ra. ¹⁶ Từ mọi bộ tộc Y-sơ-ra-ên, những người hết lòng tìm kiếm CHÚA, Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên đều theo những người Lê-vi đến Giê-ru-sa-lem để dâng sinh tế cho CHÚA, Đức Chúa Trời của tổ phụ họ. ¹⁷ Họ làm cho vương quốc Giu-đa vững mạnh; họ hỗ trợ vua Rô-bô-am, con trai Sa-lô-môn trong ba năm; thật vậy, trong ba năm họ đã đi theo đường lối của Đa-vít và Sa-lô-môn.

¹⁸ Rô-bô-am cưới Ma-ha-lát, con gái của Giê-ri-mốt, cháu Đa-vít, làm vợ và A-bi-hai, con gái Ê-li-áp, cháu Y-sai. ¹⁹ Bà sinh cho người các con trai là Giê-úc, Sê-ma-ri-a và Xa-ham. ²⁰ Sau đó vua lấy Ma-a-ca, con gái Áp-sa-lôm; bà sinh cho người: A-bi-gia, Át-thai, Xi-xa, và Sê-lô-mi. ²¹ Vua Rô-bô-am yêu Ma-a-ca, con gái Áp-sa-lôm hơn các bà vợ và thứ phi khác; vì người lấy mười tám bà vợ và sáu mươi cung phi, có hai mươi tám con trai và sáu mươi con gái.

²² Vua Rô-bô-am lập A-bi-gia, con trai bà Ma-a-ca làm trưởng, làm thái tử giữa vòng các anh em mình, để kế vị vua. ²³ Vua hành động khôn khéo, phân tán các hoàng tử đi khắp các vùng của Giu-đa và Bên-gia-min, đến các thành kiên cố, ban cho họ lương thực dồi dào và cưới cho nhiều vợ.

Ai-cập Tấn Công Nước Giu-đa

12 Khi Rô-bô-am củng cố vương quốc và trở nên hùng cường, vua và toàn thể Y-sơ-ra-ên từ bỏ Kinh Luật của CHÚA. ² Vào năm thứ năm đời vua Rô-bô-am, vì họ bất trung với CHÚA nên Si-sắc, vua Ai-cập tấn công Giê-ru-sa-lem. ³ Từ Ai-cập người đem 1,200 xe chiến mã, 60,000 kỵ binh và vô số lính chiến Ly-bi, Su-ri và Ê-thi-ô-bi. ⁴ Si-sắc chiếm cứ các thành kiên cố trong Giu-đa và tiến đến tận Giê-ru-sa-lem.

⁵ Tiên tri Sê-ma-gia đến cùng vua Rô-bô-am và những người lãnh đạo Giu-đa đang tụ họp tại Giê-ru-sa-lem vì sợ Si-sắc; người nói với họ, CHÚA phán thế này: “Các ngươi đã từ bỏ Ta nên Ta cũng từ bỏ các ngươi vào tay Si-sắc.”

⁶ Bấy giờ những người lãnh đạo Y-sơ-ra-ên và vua đều hạ mình xuống, tuyên xưng: “CHÚA là công chính”.

⁷ Khi CHÚA thấy họ hạ mình xuống, có lời của CHÚA phán với Sê-ma-gia rằng: Vì chúng nó đã hạ mình xuống, Ta sẽ không hủy diệt nhưng sẽ sớm giải cứu chúng. Ta sẽ không dùng tay Si-sắc trút cơn thịnh nộ Ta xuống Giê-ru-sa-lem nữa; ⁸ Nhưng chúng nó sẽ phải phục dịch vua ấy để biết sự phục dịch Ta khác với sự phục dịch các vua trên đất là thể nào.

⁹ Si-sắc, vua Ai-cập, tấn công Giê-ru-sa-lem; người chiếm đoạt tất cả báu vật trong đền thờ CHÚA và trong cung vua; người cũng lấy tất cả các khiên bằng vàng mà vua Sa-lô-môn đã làm. ¹⁰ Vì thế vua Rô-bô-am làm các khiên bằng đồng để thay thế; vua giao cho những người chỉ huy quân cảnh vệ canh gác cửa hoàng cung giữ. ¹¹ Mỗi khi vua vào đền thờ CHÚA, những người lính cảnh vệ mang các khiên ấy ra rồi lại đem cất vào kho cảnh vệ.

¹² Vì vua Rô-bô-am đã hạ mình xuống nên tránh được cơn thịnh nộ của CHÚA và không bị hủy diệt hoàn toàn; thật ra cũng có một vài điều tốt lành trong nước Giu-đa. ¹³ Vậy, vua Rô-bô-am củng cố vững vàng và trị vì tại Giê-ru-sa-lem. Vua lên ngôi lúc bốn mươi mốt tuổi và trị vì mười bảy năm tại Giê-ru-sa-lem, là thành CHÚA chọn giữa các bộ tộc Y-sơ-ra-ên và đặt danh Ngài ở đó. Mẹ vua tên là Na-a-ma, người Am-môn. ¹⁴ Vua đã làm điều ác vì không dốc lòng tìm kiếm CHÚA.

¹⁵ Những công việc của vua Rô-bô-am, từ đầu đến cuối, đã chẳng được ghi chép trong sách của tiên tri Sê-ma-gia và Y-đô, vị tiên kiến, theo cách chép gia phả sao? Trong suốt thời trị vì, vua Rô-bô-am luôn luôn có chiến tranh với Giê-rô-bô-am. ¹⁶ Vua Rô-bô-am an giấc với tổ phụ và được chôn cất trong thành Đa-vít. Thái tử A-bi-gia lên ngôi kế vị vua.

Vua A-bi-gia Trị Vì

13 Vào năm thứ mười tám thời vua Giê-rô-bô-am, A-bi-gia lên làm vua nước Giu-đa. ² Người trị vì tại Giê-ru-sa-lem ba năm. Mẹ vua tên là Mi-ca-gia, con gái của U-ri-ên ở Ghi-bê-a. Lúc bấy giờ có chiến tranh giữa vua A-bi-gia và vua Giê-rô-bô-am. ³ Vua A-bi-gia đem một lực lượng 400,000 chiến sĩ tinh nhuệ ra trận, còn Giê-rô-bô-am đem 800,000 quân tinh nhuệ, là những dũng sĩ, ra dàn trận nghênh chiến.

⁴ Vua A-bi-gia đứng trên núi Xê-ra-ma-im thuộc miền đồi núi Ép-ra-im; người nói: “Hỡi Giê-rô-bô-am và toàn thể Y-sơ-ra-ên, hãy nghe ta, ⁵ Các ngươi không biết rằng trong một giao ước bằng muối, CHÚA, Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên đã ban quyền cai trị trên Y-sơ-ra-ên cho vua Đa-vít và dòng dõi người đời đời sao? ⁶ Nhưng Giê-rô-bô-am, con trai Nê-bát, tôi tớ vua Sa-lô-môn, con trai vua Đa-vít, đã nổi loạn chống lại chủ mình. ⁷ Những tên côn đồ, vô lại hùa theo nó chống lại vua Rô-bô-am, con trai vua Sa-lô-môn khi vua Rô-bô-am còn trẻ, thiếu cương quyết, chưa đủ mạnh để chống lại chúng.

⁸ Bây giờ các ngươi tưởng sẽ chống cự nổi vương quốc của CHÚA đang ở trong tay con cháu vua Đa-vít sao? Dù các ngươi có quân đông, có bò con vàng mà Giê-rô-bô-am đã đúc để làm thần các ngươi. ⁹ Chẳng phải các ngươi đã đuổi các thầy tế lễ của CHÚA, là con cháu A-rôn và người Lê-vi sao? Rồi các ngươi lập các thầy tế lễ cho mình như dân bản xứ. Bất cứ ai đem một con bò tơ đực, bảy con dê đực đến dâng để xin thụ phong thì sẽ được làm thầy tế lễ cho cái không phải là thần.

¹⁰ Đối với chúng ta, CHÚA là Đức Chúa Trời chúng ta; chúng ta không từ bỏ Chúa. Những thầy tế lễ phục vụ CHÚA đều là con cháu A-rôn và những người Lê-vi thi hành phận sự của họ. ¹¹ Mỗi buổi sáng và buổi chiều, người ta dâng tế lễ thiêu cho CHÚA; người ta cũng đốt hương thơm, trình dâng bánh trên bàn thanh sạch; đèn trên các chân đèn bằng vàng đều được thắp sáng mỗi đêm. Thật vậy, chúng ta tuân giữ những điều CHÚA, Đức Chúa Trời chúng ta truyền, còn các ngươi từ bỏ Ngài. ¹² Này, Đức Chúa Trời là Đấng lãnh đạo chúng ta và ở cùng chúng ta. Những thầy tế lễ của Ngài sẽ thổi kèn xuất quân tấn công các ngươi. Hỡi người Y-sơ-ra-ên, đừng chiến đấu chống lại CHÚA, là Đức Chúa Trời của tổ phụ các ngươi vì các ngươi sẽ không thắng được.”

¹³ Bấy giờ Giê-rô-bô-am đã sai quân đi vòng phía sau quân Giu-đa cho nên khi họ ở phía trước thì quân phục kích phía sau chúng. ¹⁴ Khi quân Giu-đa quay lại, kìa họ bị tấn công từ phía trước lẫn phía sau. Họ kêu cầu cùng CHÚA và các thầy tế lễ thì thổi kèn lên. ¹⁵ Bấy giờ người Giu-đa hò hét xung trận; khi người Giu-đa hò hét xung trận, Đức Chúa Trời đánh bại Giê-rô-bô-am và toàn quân Y-sơ-ra-ên trước mặt vua A-bi-gia và người Giu-đa. ¹⁶ Quân Y-sơ-ra-ên bỏ chạy trước mặt quân Giu-đa; Đức Chúa Trời trao chúng nó vào tay quân Giu-đa. ¹⁷ Vua A-bi-gia và quân Giu-đa đánh bại và gây thiệt hại nặng nề cho quân Y-sơ-ra-ên; có 500,000 quân tinh nhuệ của họ bị thiệt mạng. ¹⁸ Trong trận ấy quân Y-sơ-ra-ên bị thua trận, còn quân Giu-đa thắng trận vì họ đã nương cậy nơi CHÚA, Đức Chúa Trời của tổ phụ họ.

¹⁹ Vua A-bi-gia đuổi theo Giê-rô-bô-am và chiếm cứ các thành Bê-tên và phụ cận, Giê-sa-na và phụ cận và Ếp-rôn cùng phụ cận. ²⁰ Trong thời vua A-bi-gia, Giê-rô-bô-am không phục hồi được quyền lực; CHÚA đánh phạt người và người chết. ²¹ Nhưng vua A-bi-gia trở nên cường thịnh; người lấy mười bốn vợ và có hai mươi hai con trai và mười sáu con gái. ²² Những việc khác của vua A-bi-gia, đường lối và hành động của vua được chép trong sách của tiên tri Y-đô.

Cuộc Trị Vì Của A-sa

14 Vua A-bi-gia an giấc cùng tổ phụ mình và được chôn cất trong thành Đa-vít. A-sa con trai người lên ngôi kế vị. Trong thời vua A-sa đất nước được bình an mười năm.

² Vua A-sa làm điều thiện và ngay thẳng trước mặt CHÚA, Đức Chúa Trời người. ³ Vua loại bỏ các bàn thờ của người ngoại quốc, những nơi cao; đập bể các trụ thờ và phá bỏ các cột thờ.^{[a] 4} Vua truyền cho nước Giu-đa phải tìm kiếm CHÚA, Đức Chúa Trời của tổ phụ họ và tuân theo Kinh Luật, điều răn của Ngài. ⁵ Vua loại bỏ tất cả những nơi cao và bàn thờ dâng hương trong các thành của Giu-đa; dưới thời vua, vương quốc được thái bình. ⁶ Nhờ đất nước được bình an, vua xây dựng những thành kiên cố trong Giu-đa. Trong suốt những năm người trị vì không có chiến tranh vì CHÚA ban cho vua thái bình.

⁷ Vua nói với người Giu-đa: “Chúng ta hãy xây dựng những thành này, xây tường chung quanh, dựng tháp canh, cổng và then cài vì đất nước vẫn thuộc về chúng ta. Vì chúng ta đã tìm kiếm CHÚA, Đức Chúa Trời của chúng ta; chúng ta đã tìm kiếm Ngài nên Ngài ban cho chúng ta bình an mọi bề.” Như thế họ xây dựng và thịnh vượng. ⁸ Vua A-sa có một quân đội gồm 300,000 người Giu-đa trang bị khiên lớn và giáo và 280,000 người Bên-gia-min trang bị khiên nhỏ và cung; tất cả đều là những chiến sĩ tinh nhuệ.

⁹ Bấy giờ Xê-rách, người Ê-thi-ô-bi đem một đạo binh 1,000,000 quân^[b] với 300 xe chiến mã đến tấn công người Giu-đa; chúng kéo đến tận Ma-rê-sa. ¹⁰ Vua A-sa đi ra nghênh chiến và dàn quân tại thung lũng Xê-pha-ta, gần Ma-rê-sa. ¹¹ Vua A-sa cầu khẩn CHÚA, Đức Chúa Trời mình rằng: “Lạy CHÚA, không có thần nào như Ngài, Đấng giúp đỡ người yếu chống lại kẻ mạnh; lạy CHÚA, Đức Chúa Trời chúng con, xin giúp đỡ chúng con, chúng con nương cậy nơi Ngài; chúng con nhân danh Ngài đi ra chống lại đoàn quân đông đảo này, lạy CHÚA, Đức Chúa Trời chúng con, xin đừng để phàm nhân thắng hơn Chúa.”

¹² CHÚA đánh tan quân Ê-thi-ô-bi trước mặt vua A-sa và người Giu-đa; chúng bỏ chạy. ¹³ Vua A-sa và đoàn quân của người truy kích chúng đến tận Ghê-ra. Quân Ê-thi-ô-bi ngã gục, không phương cứu vãn; chúng bị đánh tan trước mặt CHÚA và trước đội quân của Ngài. Người ta chiếm được một số lớn chiến lợi phẩm. ¹⁴ Quân Giu-đa cũng tiêu diệt mọi thành chung quanh Ghê-ra vì sự kinh hoàng từ CHÚA giáng xuống các thành ấy và họ chiếm đoạt tài sản vì có rất nhiều sản vật trong đó. ¹⁵ Họ cũng tấn công các trại nuôi súc vật, cướp đoạt nhiều bầy cừu và lạc đà, rồi rút quân về Giê-ru-sa-lem.