Chronological
Cuộc Trị Vì Của Giô-tham
27 Giô-tham lên ngôi khi được hai mươi lăm tuổi; người cai trị mười sáu năm tại Giê-ru-sa-lem. Mẹ người tên là Giê-ru-sa, con gái của Xa-đốc. 2 Vua làm điều thiện trước mắt CHÚA như mọi điều vua cha Ô-xia đã làm nhưng không vào đền thờ CHÚA, còn dân chúng vẫn bại hoại. 3 Vua xây dựng cổng trên của đền thờ CHÚA và có nhiều công trình xây cất trên tường thành Ô-phên. 4 Vua xây dựng các thành trong miền đồi núi Giu-đa và các đồn, tháp canh trong vùng rừng rậm.
5 Vua giao chiến với vua dân A-môn và chiến thắng nên họ phải triều cống vua trong năm đó một trăm ta-lâng bạc,[a] mười ngàn cô-rê[b] lúa mì và mười ngàn cô-rê lúa mạch; năm thứ hai và thứ ba cũng vậy. 6 Vua Giô-tham trở nên hùng mạnh vì vua trung tín trong đường lối mình trước mặt CHÚA, Đức Chúa Trời mình.
7 Các công việc khác, những cuộc chiến tranh và đường lối của vua Giô-tham đều được chép trong sách các vua Y-sơ-ra-ên và Giu-đa. 8 Vua lên ngôi vào năm hai mươi lăm tuổi và cai trị tại Giê-ru-sa-lem mười sáu năm. 9 Vua Giô-tham an giấc cùng tổ phụ và được chôn cất trong thành Đa-vít. Thái tử A-cha lên ngôi kế vị.
9 Dân đi trong bóng tối
Đã thấy ánh sáng lớn;
Ánh sáng đã chiếu trên những kẻ cư ngụ
Trong vùng đất tối tăm.[a]
2 Ngài làm cho nước này gia tăng bội phần,[b]
Ban cho họ sự vui mừng,
Là niềm vui trước mặt Ngài;
Họ vui mừng như trong ngày mùa gặt,
Như niềm vui của người
Phân chia chiến lợi phẩm.
3 Vì như trong thời Ma-đi-an,
Ngài đã bẻ ách gánh nặng,
Bẻ gãy đòn trên vai,
Và roi của kẻ áp bức họ.
4 Vì tất cả giày dép đã dùng[c] trong chiến trận,
Áo giáp đã vấy máu
Đều sẽ bị thiêu hủy
Như nhiên liệu đốt cháy.
5 Vì một con trẻ đã ra đời cho chúng ta,
Chúng ta đã được ban cho một con trai.
Quyền cai trị sẽ ở trên vai Ngài,
Tên Ngài sẽ được xưng là
Cố Vấn Kỳ Diệu,[d] Đức Chúa Trời Quyền Năng,
Cha Đời Đời, Chúa Bình An.
6 Quyền cai trị của Ngài cứ gia tăng,
Nền hòa bình của Ngài sẽ vô tận[e]
Trên ngôi Đa-vít
Và cho vương quốc mình.
Ngài sẽ thiết lập và giữ gìn nó
Trong sự công bình chính trực
Từ nay cho đến đời đời.
Lòng sốt sắng của CHÚA Vạn Quân
Sẽ làm điều này.
7 CHÚA truyền một lời nghịch cùng Gia-cốp,
Nó giáng xuống Y-sơ-ra-ên.
8 Toàn dân sẽ biết điều đó,
Tức là Ép-ra-im và cư dân Sa-ma-ri
Với lòng kiêu căng,
Trịch thượng nói rằng:
9 “Gạch đã đổ
Nhưng chúng ta sẽ xây lại bằng đá khối,
Cây sung đã bị đốn ngã
Nhưng chúng ta sẽ thay bằng cây tùng.”
10 Nhưng CHÚA dấy lên kẻ đối nghịch của Rê-xin chống lại chúng
Và khích động kẻ thù họ lên.
11 Dân Sy-ri phía trước và dân Phi-li-tin phía sau
Sẽ há miệng lớn nuốt Y-sơ-ra-ên.
Dù vậy, cơn giận của Ngài vẫn không nguôi,[f]
Và cánh tay Ngài vẫn giương lên.
12 Nhưng dân chúng không quay trở lại cùng Đấng đã đánh mình,
Cũng không tìm kiếm CHÚA Vạn Quân.
13 Nên, trong một ngày CHÚA sẽ cắt đứt Y-sơ-ra-ên, cả đầu và đuôi,
Cả cành dương lẫn cây sậy.
14 Đầu là các trưởng lão và bậc tôn trọng
Và đuôi là tiên tri dạy điều dối trá.
15 Những người lãnh đạo dân này đã lạc lối,
Còn những người được hướng dẫn thì bị đánh lừa.
16 Cho nên CHÚA sẽ không đẹp lòng[g] giới trai trẻ,
Cũng không thương xót trẻ mồ côi và người góa bụa của họ
Vì tất cả đều vô đạo và gian ác,
Mọi môi miệng đều nói điều ngu dại.
Dù vậy cơn giận của Ngài vẫn không nguôi,
Và cánh tay Ngài vẫn giương lên.
17 Vì gian ác cháy như lửa,
Thiêu nuốt cỏ gai lẫn bụi gai;
Đốt cây cối rậm rạp trong rừng,
Cuồn cuộn bốc lên thành trụ khói.
18 Vì cơn giận của CHÚA Vạn Quân,
Đất bị thiêu đốt
Và dân chúng sẽ như nhiên liệu đốt cháy
Không ai thương tiếc anh em mình.
19 Chúng cướp giựt bên phải
Nhưng vẫn đói,
Chúng ăn nuốt bên trái
Nhưng không no,
Mỗi người ăn thịt người thân mình.[h]
20 Ma-na-se nghịch Ép-ra-im, Ép-ra-im nghịch Ma-na-se;
Rồi họ cùng nhau chống lại Giu-đa.
Dù vậy, cơn giận của Ngài vẫn không nguôi,
Và cánh tay Ngài vẫn giương lên.
10 Khốn thay cho những kẻ ban hành những luật tội lỗi
Và những sắc luật áp bức,
2 Tước đoạt lẽ công bình của người cùng khốn,
Cướp mất quyền lợi của người nghèo khó trong dân ta.
Những kẻ góa bụa là chiến lợi phẩm
Và trẻ mồ côi là miếng mồi của chúng.
3 Vào ngày trừng phạt,
Khi tai họa từ xa kéo đến các ngươi sẽ làm gì?
Các ngươi sẽ chạy trốn đến ai để cầu cứu?
Các ngươi sẽ để của cải mình ở đâu?
4 Không còn gì trừ những kẻ cúi đầu giữa các tù binh
Và những kẻ ngã quỵ giữa vòng những người bị giết.[i]
Dù vậy cơn giận của Ngài vẫn không nguôi
Và cánh tay Ngài vẫn giương lên.
5 “Hỡi A-si-ri, là cái roi của cơn giận Ta,
Cây gậy trong tay chúng nó là cơn tức của Ta.
6 Ta sai nó nghịch cùng một nước vô đạo,
Ta truyền cho nó nghịch cùng dân đã chọc giận Ta,
Để nhận lấy chiến lợi phẩm, cướp lấy của cướp
Và giày đạp chúng nó xuống như bùn ngoài đường.
7 Nhưng nó không định như vậy,
Nó không nghĩ như thế trong lòng.
Vì lòng nó muốn tiêu diệt,
Muốn cắt đứt nhiều nước.
8 Vì nó nói: ‘Các tướng lãnh của ta há chẳng phải là vua cả sao?
9 Có phải Ca-nô cũng như Cạt-kê-mít không?
Ha-mát chẳng như Ạt-bát,
Sa-ma-ri chẳng như Đa-mách sao?
10 Như tay ta đã chiếm cứ các vương quốc có thần tượng,
Những tượng của họ còn hơn tượng ở Giê-ru-sa-lem và Sa-ma-ri nữa;
11 Thì ta sẽ không làm cho Giê-ru-sa-lem và thần tượng nó
Như ta đã làm cho Sa-ma-ri và tượng nó sao?’ ”
12 Nhưng khi CHÚA đã hoàn thành mọi công việc của Ngài trên núi Si-ôn và tại Giê-ru-sa-lem thì Ngài sẽ trừng phạt lòng khoe khoang kiêu căng[j] và con mắt kiêu kỳ của vua A-si-ri. 13 Vì người nói:
“Ta đã làm điều đó nhờ sức mạnh của tay ta,
Bởi sự khôn ngoan vì ta hiểu biết.
Ta đã dời đổi biên giới của các dân;
Cướp đoạt các kho báu của chúng.
Như một dũng sĩ[k] ta đã phế bỏ các kẻ ngồi trên ngai.
14 Tay ta đã lấy của cải các dân
Như bắt tổ chim,
Như người lượm trứng bỏ rơi,
Ta đã thu cả trái đất,
Không ai vỗ cánh,
Mở miệng hay kêu chíu chít.”
15 Có phải cái rìu tự nó đưa lên cao hơn người cầm rìu không?
Hay cái cưa tự tôn tự đại hơn người sử dụng nó?
Hay như cái roi nâng người cầm roi lên?
Hoặc như cái gậy vung người không phải là gỗ lên sao?
16 Cho nên CHÚA Vạn Quân
Sẽ sai bệnh tật đến giữa vòng các lính chiến khỏe mạnh của người
Và dưới sự vinh quang người,
Lửa sẽ đốt lên như đám lửa thiêu đốt.
17 Ánh sáng của Y-sơ-ra-ên sẽ trở nên lửa,
Đấng Thánh của nó sẽ là ngọn lửa;
Nó sẽ thiêu đốt và ăn nuốt cỏ gai và bụi gai
Trong một ngày.
18 Ngài sẽ hủy diệt sự huy hoàng của rừng rú và ruộng đất phì nhiêu,
Cả linh hồn lẫn thể xác
Như người bệnh mòn mỏi đi.
19 Cây trên rừng còn sót lại sẽ chẳng là bao
Đến nỗi một đứa trẻ cũng có thể ghi lại.
20 Vào ngày ấy, những người còn lại của Y-sơ-ra-ên,
Dân sống sót của nhà Gia-cốp
Sẽ không còn nương cậy
Vào kẻ đánh mình
Nhưng thật lòng nương cậy nơi CHÚA,
Đấng Thánh của Y-sơ-ra-ên.
21 Những người còn lại sẽ trở lại, những người còn lại của Gia-cốp
Sẽ trở lại cùng Đức Chúa Trời quyền năng.
22 Hỡi Y-sơ-ra-ên, dù dân tộc ngươi đông như cát bờ biển,
Chỉ một số dân còn lại sẽ trở lại.
Sự hủy diệt đã định,
Sự báo thù tràn ngập.[l]
23 Vì như đã định, CHÚA Vạn Quân sẽ thi hành
Sự hủy diệt trên khắp đất.
24 Cho nên, CHÚA Vạn Quân phán rằng:
“Hỡi dân Ta, là người ở tại Si-ôn,
Đừng sợ người A-si-ri
Khi họ cầm roi đánh ngươi
Và giơ gậy nghịch ngươi như người Ai-cập đã làm.
25 Vì chỉ trong ít lâu Ta sẽ hết giận ngươi
Và cơn thịnh nộ Ta sẽ hướng về để hủy diệt chúng.”
26 CHÚA Vạn Quân sẽ giơ roi nghịch họ
Như Ngài đã đánh dân Ma-đi-an nơi tảng đá Hô-rếp,
Và Ngài cũng giơ gậy trên biển
Như đã làm tại Ai-cập.
27 Vào ngày ấy, gánh nặng nó sẽ được cất khỏi vai ngươi,
Ách nó sẽ được tháo khỏi cổ ngươi;
Ách sẽ gãy
Vì sự mập béo ra.
28 Nó đến A-giát;
Đi xuyên qua Mi-gơ-rôn,
Tích trữ đồ tiếp tế tại Mích-ma,
29 Chúng vượt qua đèo,
Đóng trại qua đêm tại Ghê-ba,
Ra-ma run rẩy,
Ghi-bê-a của Sau-lơ chạy trốn.
30 Hỡi con gái Ga-lim, hãy kêu la lớn tiếng;
Hỡi người La-ít, hãy lắng tai nghe!
Thật đáng thương người A-na-tốt.[m]
31 Mát-mê-na bỏ chạy,
Dân thành Ghê-bim trốn tìm chỗ núp.
32 Chính ngày đó, nó sẽ dừng lại tại Nóp,
Giơ nắm đấm nghịch
Cùng núi của con gái Si-ôn,
Nghịch cùng đồi Giê-ru-sa-lem.
33 Này, CHÚA Vạn Quân
Sẽ dùng quyền năng khủng khiếp chặt các cành cây;
Những cây cao lớn sẽ bị đốn ngã;
Những kẻ cao quý sẽ bị hạ thấp.
34 Ngài sẽ chặt cây cối rậm rạp bằng búa sắt
Và Li-ban sẽ ngã bởi một Đấng uy nghi.[n]
11 Có một chồi sẽ nứt ra từ gốc Y-sai,
Một nhánh từ rễ nó sẽ ra trái:[o]
2 Thần của CHÚA sẽ ngự trên Ngài,
Là thần khôn ngoan và hiểu biết,
Thần mưu lược và quyền năng,
Thần tri thức và kính sợ CHÚA.
3 Ngài vui mừng trong sự kính sợ CHÚA.
Ngài sẽ không xét xử theo mắt thấy,
Cũng không quyết định bằng tai nghe.
4 Nhưng Ngài sẽ xét xử kẻ nghèo bằng sự công chính,
Định đoạt công bình cho những người nhu mì[p] trên đất.
Ngài sẽ đánh trái đất bằng roi nơi miệng mình;
Và dùng hơi thở từ môi mà giết kẻ ác.
5 Sự công chính sẽ là nai nịt trên hông Ngài,
Sự trung tín sẽ là thắt lưng của Ngài.
6 Bấy giờ chó sói sẽ ở chung với cừu con,
Beo sẽ nằm chung với dê;
Bò con, sư tử tơ và bò mập béo sẽ ở chung với nhau
Và một đứa trẻ nhỏ sẽ dắt chúng.
7 Bò cái sẽ ăn với gấu;
Các con của chúng sẽ nằm chung;
Sư tử sẽ ăn cỏ như bò.
8 Trẻ con đương bú sẽ chơi đùa nơi hang rắn hổ mang,
Trẻ vừa dứt sữa sẽ thò tay vào hang rắn độc.
9 Chúng sẽ không làm hại hay hủy diệt
Trên toàn núi thánh Ta.
Vì sự hiểu biết CHÚA tràn ngập đất
Như nước che phủ biển.
10 Vào ngày ấy, rễ từ Y-sai sẽ đứng lên làm dấu hiệu cho các dân; các nước sẽ tìm cầu Ngài, và nơi Ngài cư ngụ sẽ vinh quang. 11 Vào ngày ấy, CHÚA sẽ đưa tay ra một lần nữa khôi phục dân sót của Ngài, là dân còn lại từ A-si-ri, từ Ai-cập, từ Pha-trô,[q] từ Ê-thi-ô-bi, từ Ê-lam,[r] từ Si-nê-a, từ Ha-mát và các hải đảo.
12 Chúa sẽ dựng lên một dấu hiệu cho các nước,
Ngài tụ họp những kẻ bị lưu đày của Y-sơ-ra-ên lại,
Ngài nhóm họp những kẻ lưu lạc của Giu-đa
Từ bốn phương trên đất.
13 Bấy giờ Ép-ra-im sẽ không còn ghen tị nữa.
Những kẻ hà hiếp Giu-đa sẽ bị diệt,
Ép-ra-im sẽ không còn ghen tị với Giu-đa
Và Giu-đa sẽ không còn hà hiếp Ép-ra-im.
14 Nhưng chúng sẽ bổ xuống vai dân Phi-li-tin ở phía tây;
Cùng nhau cướp bóc dân phía đông.
Họ sẽ giơ tay chống nghịch Ê-đôm và Mô-áp;
Dân Am-môn sẽ qui phục họ.
15 CHÚA sẽ hủy diệt
Vịnh Ai-cập[s]
Và bằng ngọn gió thiêu đốt,
Ngài sẽ vung tay trên sông;[t]
Chẻ nó ra thành bảy suối
Để người ta có thể đi qua không ướt át.
16 Và sẽ có một xa lộ cho dân sót của dân Ngài,
Là dân còn lại từ A-si-ri,
Cũng như đã có cho Y-sơ-ra-ên
Trong ngày họ ra khỏi đất Ai-cập.
Cảm Tạ Và Ngợi Khen
12 Vào ngày ấy ngươi sẽ nói:
“Lạy CHÚA, tôi cảm tạ Ngài,
Dù Ngài đã giận tôi,
Cơn giận Ngài đã nguôi[u]
Và Ngài an ủi tôi.
2 Quả thật, Đức Chúa Trời là sự cứu rỗi của tôi,
Tôi sẽ tin cậy và không sợ hãi.
Vì CHÚA, chính CHÚA là sức mạnh và bài ca[v] của tôi.
Ngài đã trở nên sự cứu rỗi của tôi.
3 Các ngươi sẽ vui mừng múc nước
Từ giếng cứu rỗi.”
4 Vào ngày ấy các ngươi sẽ nói:
“Hãy cảm tạ CHÚA, hãy cầu khẩn danh Ngài.
Hãy công bố các công việc của Ngài giữa các dân tộc.
Hãy xưng ra danh Ngài là đáng tôn trọng.
5 Hãy ca ngợi CHÚA vì Ngài đã hành động một cách vinh quang.
Hãy công bố điều này cho cả trái đất.
6 Hỡi cư dân Si-ôn, hãy hô to và vui mừng ca hát
Vì Đấng Thánh của Y-sơ-ra-ên là vĩ đại giữa vòng các ngươi.”
New Vietnamese Bible. Used by permission of VBI (www.nvbible.org)