Chronological

Gipili ni Samuel si Saul nga Mahimong Hari

9 May usa ka adunahan ug inila nga tawo sa tribo ni Benjamin. Ang iyang ngalan si Kish, ug anak siya ni Abiel. Si Abiel anak ni Zeror. Si Zeror anak ni Bekorat. Ug si Bekorat anak ni Afia nga kaliwat ni Benjamin. ² Si Kish adunay anak nga si Saul. Batan-on pa si Saul, ug siya ang pinakaguwapo ug pinakataas nga tawo sa Israel.

³ Karon, kini si Kish nawad-an ug mga asno, busa miingon siya sa iyang anak nga si Saul, “Ubana ang usa sa mga sulugoon ug pangitaa ang mga asno.” ⁴ Busa milakaw si Saul ug ang sulugoon. Miadto sila sa mga kabungtoran sa Efraim hangtod sa dapit sa Shalisha apan wala nila makit-i ang mga asno. Busa miadto sila sa dapit sa Shaalim ug sa mga dapit sa Benjamin apan wala usab nila makit-i didto. ⁵ Sa dihang nakaabot sila sa dapit sa Zuf, miingon si Saul sa iyang sulugoon, “Dali, mobalik na lang kita, kay tingalig kita na hinuon ang kabalak-an sa akong amahan imbis nga ang mga asno!” ⁶ Apan mitubag ang sulugoon. “Hulat una! May usa ka propeta sa Dios^[a] nga nagapuyo dinhi niini nga lungsod. Tinahod siya kaayo sa mga tawo, ug ang tanan niyang gisulti natuman gayod. Moadto kita didto karon, basin pa kon masultihan niya kita kon asa nato makita ang mga asno.” ⁷ Miingon si Saul sa iyang sulugoon, “Kon moadto kita kaniya, unsa may atong dad-on ngadto kaniya? Ang atong pagkaon nahurot na, ug wala kitay ikagasa.” ⁸ Mitubag ang sulugoon, “Ania akoy sinsilyo nga pilak. Ihatag ko kini sa propeta sa Dios aron sultihan niya kita kon asa nato makita ang mga asno.” ^9-10 Miingon si Saul kaniya, “Maayo! Dali, moadto kita sa manalagna.” (Kaniadto sa Israel, kon may tawo nga gustong mangayo ug mensahe gikan sa Dios, moingon siya, “Dali, moadto kita sa manalagna,” kay ang gitawag karon nga propeta gitawag kaniadto nga manalagna.)

Miadto si Saul ug ang sulugoon sa bahin sa lungsod diin atua nagapuyo ang propeta sa Dios. ¹¹ Samtang nagatungas sila sa bungtod sa lungsod, may natagboan silang mga dalaga nga nanggawas gikan sa lungsod aron magsag-ob. Nangutana sila sa mga dalaga, “Ania ba dinhi ang manalagna?” ¹² Mitubag sila, “Oo, ania siya. Nauna lang siya gamay kaninyo. Bag-o pa lang siyang miabot sa among lungsod aron mangulo sa mga tawo sa ilang paghalad didto sa simbahanan sa habog nga dapit. Pagdali kamo! ¹³ Apasa ninyo siya sa dili pa siya makatungas ngadto sa halaran aron mokaon didto. Dili mosugod ug kaon ang mga tawo nga giimbitar kon dili pa siya moabot, tungod kay kinahanglan nga panalanginan una niya ang halad. Busa tungas na kamo karon dayon, kay maabtan pa ninyo siya samtang adlaw pa.”

¹⁴ Busa mitungas sila sa lungsod. Ug samtang nagapasulod sila, nakita nila si Samuel nga nagapaingon sa ilaha sa pag-adto sa simbahanan sa habog nga dapit.

¹⁵ Usa ka adlaw sa wala pa moabot si Saul, miingon nang daan ang Ginoo kang Samuel, ¹⁶ “Ugma, sa sama niining orasa, paanhaon ko kanimo ang usa ka tawo nga gikan sa dapit sa Benjamin. Dihogi ug lana ang iyang ulo sa pagpaila nga siya ang pangulo sa akong katawhan nga mga Israelinhon. Luwason niya ang akong katawhan gikan sa mga Filistihanon, kay nakita ko ang mga pag-antos sa akong katawhan, ug nadungog ko ang ilang pagpangayo ug tabang.”

¹⁷ Sa dihang nakita ni Samuel si Saul, miingon ang Ginoo kang Samuel, “Siya ang tawo nga giingon ko kanimo. Siya ang mangulo sa akong katawhan.”

¹⁸ Miduol si Saul kang Samuel didto sa may pultahan sa lungsod ug nangutana, “Mahimo bang mangutana kon asa ang balay sa manalagna?” ¹⁹ Mitubag si Samuel kang Saul, “Ako ang manalagna. Pag-una kamo kanako sa simbahanan sa habog nga dapit, kay niining adlawa mokaon kamo uban kanako. Ug ugma sa buntag, isulti ko kanimo, ang tanan nga anaa sa imong hunahuna, ug unya palakwon ko kamo. ²⁰ Bahin sa mga asno nga nawala tulo na ka adlaw ang milabay, ayawg kabalaka kay nakit-an na sila. Ug karon sultihan ko ikaw nga ikaw ug ang panimalay sa imong amahan mao ang gilaoman sa mga Israelinhon nga mangulo kanila.” ²¹ Mitubag si Saul, “Apan naggikan lang ako sa tribo ni Benjamin, ang labing gamay nga tribo sa Israel, ug ang among pamilya mao ang labing ubos sa among tribo. Nganong giingnan mo ako niana?”

²² Sa dihang didto na sila sa simbahanan sa habog nga dapit, gidala ni Samuel si Saul ug ang sulugoon didto sa hawanan diin naglingkod ang 30 ka tawo nga gipang-imbitar. Unya gipalingkod niya si Saul ug ang sulugoon sa lingkoranan nga alang sa pinasidunggang mga bisita. ²³ Miingon si Samuel sa kusinero, “Dad-a dinhi ang karne nga gipalain ko kanimo.” ²⁴ Busa gikuha sa kusinero ang paa ug gibutang sa atubangan ni Saul. Miingon si Samuel, “Sige, kan-a kana. Kay gitagana ko kana kanimo alang niini nga higayon, uban sa mga tawo nga akong gipang-imbitar.” Busa mikaon si Saul uban kang Samuel niadtong adlawa.

^25-26 Pagbalik nila sa lungsod gikan sa simbahanan sa habog nga dapit, giandaman ni Samuel ug higdaanan si Saul didto sa patag nga atop sa iyang balay, ug didto natulog si Saul. Sayo sa buntag,^[b] gitawag ni Samuel si Saul. Miingon siya, “Panghipos na, kay papaulion ko na ikaw.” Sa nakahipos na si Saul, nagauban sila ug gawas ni Samuel. ²⁷ Sa dihang didto na sila sa gawas sa lungsod, miingon si Samuel kang Saul, “Paunaha ang imong sulugoon kay mag-estorya kita sa makadiyot. Isulti ko kanimo ang giingon sa Dios.” Busa miuna ang sulugoon.

10 Unya nagkuha si Samuel ug usa ka tibod sa lana ug gibubo ang sulod niini sa ulo ni Saul. Gihagkan niya si Saul ug miingon, “Ang Ginoo mismo ang nagpili kanimo nga mangulo sa katawhan nga iyang gipanag-iyahan. ² Inigbiya mo kanako karon dinhi, may masugatan ka nga duha ka tawo duol sa lubnganan ni Raquel didto sa Zelza, sa utlanan sa Benjamin. Moingon sila kanimo, ‘Nakita na ang mga asno nga inyong gipangita, ug wala na mabalaka ang imong amahan kanila. Ikaw na ang iyang gikabalak-an ug nagsigeg ingon nga unsa na kahay nahitabo kanimo.’ ”

³ Inig-abot mo sa dakong kahoy sa Tabor, may masugatan ka nga tulo ka tawo nga nagapadulong sa Betel aron sa pagsimba sa Dios. Ang usa kanila nagadalag tulo ka batan-ong kanding, ang usa tulo ka pan, ug ang usa usab nagadalag bino nga gisulod sa sudlanan nga panit. ⁴ Motimbaya sila kanimo ug hatagan ka ug duha ka pan, nga imo usab nga pagadawaton. ⁵ Inig-abot nimo didto sa Bukid^[c] sa Dios, diin anaay kampo sa mga Filistihanon, may matagboan ka nga grupo sa mga propeta nga nagalugsong gikan sa simbahanan sa habog nga dapit. Nagatukar silag harpa, tamborin, plawta, ug mga lira, ug nagasugilon sa mensahe sa Dios.^{[d] 6} Unya gamhan ka sa Espiritu sa Ginoo ug magasugilon ka sa mensahe sa Dios uban kanila, ug mabag-o ang imong pagkatawo. ⁷ Kon matuman na kining tanan, himoa kon unsa ang maayo, kay ang Dios magauban kanimo.

⁸ “Unya mag-una ka kanako sa Gilgal. Moapas ako kanimo didto aron sa paghalad sa mga halad nga sinunog ug sa mga halad alang sa pakigda-it. Kinahanglan maghulat ka sulod sa pito ka adlaw hangtod nga makaabot ako, ug sultihan ko ikaw kon unsa ang imong himuon.”

Gihimo nga Hari si Saul

⁹ Sa pagbiya ni Saul kang Samuel, gibag-o sa Dios ang iyang kinabuhi, ug ang tanang giingon ni Samuel kaniya natuman niadtong adlawa. ¹⁰ Sa pag-abot ni Saul ug sa iyang sulugoon sa Gibea, gisugat siya sa mga propeta. Unya gigamhan si Saul sa Espiritu sa Dios ug nagasugilon usab siya sa mensahe sa Dios uban niadtong mga propeta. ¹¹ Sa dihang nakita sa mga nakaila kaniya nga nagasugilon siya sa mensahe sa Dios uban sa mga propeta, nagpangutan-anay sila, “Nahimo na bang propeta si Saul? Nganong nahimong propeta ang anak ni Kish?” ¹² Mitubag ang usa ka tawo nga taga-didto, “Dili mahinungdanon kon kinsa ang iyang amahan; si bisan kinsa mahimong propeta.” Busa mao kana ang sinugdanan sa panultihon nga nagaingon, “Nahimo na bang propeta si Saul?”

¹³ Pagkahuman ni Saul ug sugilon sa mensahe sa Dios, miadto siya sa simbahanan sa habog nga dapit. ¹⁴ Unya nangutana ang uyoan ni Saul kaniya ug sa iyang sulugoon, “Diin ba kamo gikan?” Mitubag si Saul, “Nangita kami sa mga asno. Apan sa dihang wala namo kini makit-i miadto kami kang Samuel.” ¹⁵ Miingon ang uyoan ni Saul, “Sultihi ako kon unsa ang giingon ni Samuel kanimo.” ¹⁶ Mitubag si Saul, “Gipasaligan niya kami nga nakit-an na ang mga asno.” Apan wala niya sultihi ang iyang uyoan kon unsa ang giingon ni Samuel mahitungod sa iyang paghari.

¹⁷ Gipatigom ni Samuel ang mga Israelinhon didto sa Mizpa atubangan sa Ginoo, ¹⁸ ug gisultihan niya sila nga, “Kini ang mensahe nga gikan sa Ginoo, ang Dios sa Israel: ‘Gipagawas ko kamong mga Israelinhon gikan sa Ehipto; giluwas ko kamo gikan sa mga Ehiptohanon ug sa tanang gingharian nga nangdaog-daog kaninyo. ¹⁹ Ako ang inyong Dios nga nagaluwas kaninyo sa tanang katalagman ug kalisod, apan karon gisalikway ninyo ako ug nangayo kamo ug hari nga mangulo kaninyo. Busa karon pagtigom kamo sa akong atubangan sumala sa inyong tribo ug pamilya.’ ”

²⁰ Gipaduol ni Samuel ang matag tribo sa Israel, ug ang tribo ni Benjamin mao ang napilian. ²¹ Unya gipaadto ni Samuel sa atubangan ang matag pamilya sa tribo ni Benjamin, ug ang pamilya ni Matri mao ang napilian. Ug sa pamilya ni Matri, si Saul nga anak ni Kish ang napilian. Apan sa dihang gipangita nila si Saul, wala nila kini makita. ²² Busa nangutana ang mga tawo sa Ginoo, “Ania ba siya dinhi?” Mitubag ang Ginoo, “Oo, ania siya. Nagatago lang siya sa mga kargamento.” ²³ Busa midagan sila ug gikuha nila si Saul. Ug sa dihang gipatindog nila siya sa taliwala, mas taas siya kanilang tanan. ²⁴ Unya miingon si Samuel sa tanang mga tawo, “Mao kini ang tawo nga gipili sa Ginoo. Walay usa kanato nga sama kaniya.” Unya naninggit ang mga tawo, “Malungtarong kinabuhi alang sa Mahal nga Hari!”

²⁵ Gipasabot dayon ni Samuel sa mga tawo ang mga katungdanan ug katungod sa usa ka hari. Gisulat niya kini sa sulatanan nga linukot, ug gitago sa balay sa Ginoo. Unya gipapauli ni Samuel ang mga tawo. ²⁶ Mipauli usab si Saul sa iyang balay sa Gibea. Giubanan siya sa maisog nga mga tawo kansang mga kasingkasing gitandog sa Dios. ²⁷ Kay may mga daotang tawo nga nagbugalbugal kang Saul. Miingon sila, “Unsaon niining tawhana pagluwas kanato?” Ug wala sila mohatag ug mga gasa kang Saul. Apan nagpakahilom lang si Saul.

Giluwas ni Saul ang Lungsod sa Jabes

11 Unya si Nahash nga hari sa mga Amonihanon misulong uban sa iyang mga sundalo, ug gilibotan nila ang lungsod sa Jabes Gilead. Miingon ang katawhan sa Jabes kaniya, “Paghimog kasabotan uban kanamo, ug magpasakop kami kanimo.” ² Apan mitubag si Nahash, “Mohimo lang ako ug kasabotan uban kaninyo sa usa ka kondisyon: lukaton ko ang tuong mata sa kada usa kaninyo aron maulawan ang tibuok Israel.” ³ Miingon ang mga tigdumala sa Jabes kaniya, “Hatagi kamig pito ka adlaw sa pagpadala ug mensahe sa tibuok Israel. Kon walay moabot sa pagluwas kanamo, itugyan namo ang among kaugalingon kanimo.”

⁴ Miabot ang mga mensahero sa Gibea, diin nagpuyo si Saul. Ug sa dihang gisulti nila ang giingon ni Nahash, nanghilak ang tanang mga tawo didto. ⁵ Naatol kadto nga nagapauli si Saul gikan sa uma dala ang iyang mga baka. Nangutana siya, “Unsay nahitabo? Nganong nanghilak ang mga tawo?” Unya gisulti sa mga tawo kaniya kon unsa ang giingon sa mga taga-Jabes.

⁶ Pagkadungog niini ni Saul, gigamhan siya sa Espiritu sa Dios, ug labihan gayod ang iyang kasuko. ⁷ Mikuha siya ug duha ka baka ug iyang gitadtad. Unya gihatag niya kini sa mga mensahero, ug gisugo niya sila sa pag-adto sa tibuok yuta sa Israel aron sultihan ang mga tawo niining mosunod: “Mao kini ang mahitabo sa baka nga gipanag-iya sa tawo nga dili mouban kang Saul ug kang Samuel sa pagpakiggira.”

Gipahadlok gayod sa Ginoo ang mga Israelinhon, busa nakighiusa sila. ⁸ Gitigom sila ni Saul sa Bezek: 300,000 ang gikan sa Israel ug 30,000 ang gikan sa Juda. ⁹ Gisultihan nila ang mga mensahero sa Jabes Gilead, “Ingna ang inyong mga katagilungsod nga maluwas sila ugma sa udto.” Sa dihang gisulti kini sa mga mensahero ngadto sa ilang mga katagilungsod nalipay gayod sila. ¹⁰ Miingon sila sa mga Amonihanon, “Ugma itugyan namo ang among kaugalingon kaninyo, ug himoa ninyo kanamo ang inyong gustong himuon.”

¹¹ Ngitngit pa sa pagkasunod nga adlaw, gibahin ni Saul ang iyang mga tawo sa tulo ka grupo. Ug sa dihang kadlawon na, gisulong nila ang kampo sa mga Amonihanon ug gipamatay nila sila hangtod sa pagkaudto. Ang mga nahibiling buhi tagsa-tagsang miikyas.

¹² Pagkahuman sa gira, miingon ang mga Israelinhon kang Samuel, “Kinsa kadtong mga tawo nga nagaingon nga si Saul dili takos mahimong atong hari? Dad-a sila dinhi kanamo kay amo silang patyon.” ¹³ Apan miingon si Saul, “Walay usa nga patyon karong adlawa, kay niining adlawa giluwas sa Ginoo ang Israel.” ¹⁴ Unya miingon si Samuel ngadto sa mga tawo, “Dali, mangadto kita sa Gilgal kay iproklamar nato pag-usab si Saul isip atong hari.” ¹⁵ Busa nangadto silang tanan sa Gilgal ug didto sa presensya sa Ginoo giproklamar nila si Saul isip hari. Naghalad sila didto ug halad alang sa pakigda-it ngadto sa Ginoo, ug naglipay gayod silang tanan.

Ang Pamilin-bilin ni Samuel

12 Miingon si Samuel sa tanang Israelinhon, “Gituman ko ang gipangayo ninyo kanako; gihatagan ko kamo ug hari nga modumala kaninyo. ² Karon may hari na kamo isip inyong pangulo. Sa akong kabahin, nahimo ako ninyong pangulo sukad sa batan-on pa ako hangtod karon. Apan tigulang na ako ug ubanon na, ug ang akong mga anak dagko na, ug kauban mismo ninyo. ³ Karon, ania ako sa inyong atubangan. Kon may nahimo akong daotan, sultihi ninyo ako diha sa presensya sa Ginoo ug sa hari nga iyang gipili. May gikuha ba akong baka o asno gikan ni bisan kinsa kaninyo? May gilimbongan ba ako o gidaog-daog kaninyo? Midawat ba ako ug suborno ug nagpakanaog ug hukom nga dili makatarunganon? Kon mapamatud-an ninyo nga nahimo ko ang bisan usa niini, bayran ko kini.”

⁴ Miingon ang mga tawo, “Wala mo kami limbongi o daog-daoga. Wala ka usay gikuha gikan ni bisan kinsa kanamo.” ⁵ Miingon si Samuel kanila, “Niining adlawa saksi ang Ginoo ug ang hari nga iyang gipili nga wala kamoy ikaakusar batok kanako.” Mitubag ang mga tawo, “Oo, saksi ang Ginoo.” ⁶ Unya miingon si Samuel, “Ang Ginoo mao ang nagpili kang Moises ug kang Aaron nga mahimong pangulo sa inyong mga katigulangan, ug siya ang nagpagawas kanila gikan sa Ehipto. ⁷ Karon, pabilin kamo sa pagtindog sa presensya sa Ginoo, samtang ipahinumdom ko kaninyo ang mga kaayohan nga gihimo sa Ginoo kaninyo ug sa inyong mga katigulangan.

⁸ “Sa dihang didto ang mga kaliwat ni Jacob sa Ehipto, nangayo sila ug tabang gikan sa Ginoo. Ug gipadala sa Ginoo si Moises ug si Aaron nga mao ang nagpagawas kanila gikan sa Ehipto ug nagdala kanila dinhi niini nga yuta. ⁹ Apan gikalimtan nila ang Ginoo nga ilang Dios, busa gipapildi sila sa Ginoo kang Sisera, ang komander sa mga sundalo sa Hazor, ug sa mga Filistihanon ug sa hari sa Moab. ¹⁰ Nangayo sila ug tabang sa Ginoo ug miingon, ‘Nakasala kami, Ginoo. Gisalikway ka namo, ug among gisimba ang mga imahen ni Baal ug ni Ashtarot. Apan karon, luwasa kami gikan sa among mga kaaway, ug simbahon ka namo.’ ¹¹ Unya gipadala sa Ginoo si Jerubaal, si Barak, si Jefta, ug ako, ug giluwas namo kamo gikan sa inyong mga kaaway sa palibot. Ug nagkinabuhi kamo nga luwas sa katalagman. ¹² Apan sa dihang nakita ninyo nga misulong kaninyo si Nahash nga hari sa mga Amonihanon, nangayo kamo kanako ug hari nga modumala kaninyo, bisan pa ug ang Ginoo nga inyong Dios mao ang inyong hari. ¹³ Karon, ania na ang hari nga inyong gipili. Gipangayo ninyo siya, ug gihatag siya sa Ginoo kaninyo. ¹⁴ Walay daotang mahitabo kaninyo kon kamo ug ang inyong hari motahod ug moalagad sa Ginoo nga inyong Dios ug mosunod sa iyang mga sugo. ¹⁵ Apan kon dili kamo mosunod sa Ginoo, ug dili motuman sa iyang mga sugo, silotan niya kamo, sama sa gihimo niya sa inyong mga katigulangan.

¹⁶ “Karon, ayaw kamo pagbiya. Tan-awa ninyo ang katingalahang butang nga himuon sa Ginoo diha sa inyong atubangan. ¹⁷ Dili ba nga panahon karon sa ting-ani sa trigo ug wala nagaulan? Apan mag-ampo ako sa Ginoo nga padalogdogon ug paulanon niya. Unya makaamgo kamo kon unsa kadaotan ang inyong gihimo atubangan sa Ginoo sa dihang nangayo kamo kaniya ug hari.”

¹⁸ Busa nagaampo si Samuel sa Ginoo, ug niana mismo nga adlaw, gipadalogdog ug gipaulan sa Ginoo. Nahadlok ang tanang mga tawo sa Ginoo ug kang Samuel. ¹⁹ Miingon sila kang Samuel, “Iampo sa Ginoo nga imong Dios nga dili kami mangamatay, kay gidugangan namo ang among mga sala pinaagi sa pagpangayo ug hari.” ²⁰ Mitubag si Samuel, “Ayaw kamo kahadlok. Bisan pag nakahimo kamo niining daotang butang, ayaw kamo pagtalikod sa Ginoo. Alagari hinuon ninyo siya sa tibuok ninyong kasingkasing. ²¹ Ayaw kamo pag-alagad sa mga walay pulos nga mga dios-dios. Dili sila makatabang o makaluwas kaninyo. ²² Dili gayod kamo isalikway sa Ginoo, kay dili siya buot nga maulawan ang iyang ngalan. Nalipay kaayo ang Ginoo sa paghimo kaninyo nga iyang katawhan.

²³ “Sa akong kabahin, nagaampo gayod ako kanunay sa Ginoo alang kaninyo, kay kon dili ko kini himuon, makasala ako sa Ginoo. Ug tudloan ko kamo sa pagkinabuhi nga maayo ug husto. ²⁴ Apan siguroha gayod ninyo nga motahod kamo sa Ginoo ug matinud-anon nga moalagad kaniya sa tibuok ninyong kasingkasing. Hinumdomi ninyo ang katingalahang mga butang nga iyang gihimo alang kaninyo. ²⁵ Apan kon magpadayon kamo sa pagpakasala, kamo ug ang inyong hari pagalaglagon.”