Print Page Options
Previous Prev Day Next DayNext

Chronological

Read the Bible in the chronological order in which its stories and events occurred.
Duration: 365 days
Quiché, Centro Occidental (QUT)
Version
GÁLATAS 4-6

Ri cwaj quinbij are waˈ: Aretak ri ralcˈual jun winak cˈä acˈal na, cäyiˈ cˈu can rechbal, xak junam riˈ rucˈ jun chque ri patäninelab ri e cˈo pa ri ja, pune cˈu are rajaw conojel ri jastak. We acˈal riˈ, e cˈo winak ri quechajinic, ri xukujeˈ queilow ri jastak re ri areˈ cˈä quel na pa qui kˈab ri chajil tak re pa ri kˈij ru bim can ru tat ri acˈal. Je cˈu riˈ ri uj xukujeˈ. Aretak jeˈ ta ne uj acˈalab, uj cˈo pu kˈab ri qui takanic ri winak ajuwächulew, jas ri xquichomaj ri e areˈ. Aretak cˈut xopan ri kˈij, ri Dios xutak lok ru Cˈojol ri xil u wäch rumal jun ixok. Are ri Areˈ jun aj Israel xqˈuiyic, xunimaj cˈu ri qui Pixab ri winak riˈ. Je riˈ xubano rech ri uj, ri uj cˈo pu kˈab ri Pixab riˈ, cujtzokopitajic, cujoc cˈu che ralcˈual ri Dios.

Chucˈutic cˈut chi ix ralcˈual chi ri Dios, ri Areˈ xutak lok ri Espíritu rech ri u Cˈojol pa ri iwanimaˈ. Ri Lokˈalaj Espíritu co curak u chiˈ, cubij: “¡Abba!” ri quel cubij: “¡Nu Tat!” ―cächaˈ. Rumal cˈu riˈ ri ix, ix ralcˈual chi ri Dios, man xak tä ix patäninel chic. Rumal chi ix ralcˈual ri Dios, ri Areˈ cuya na ri iwechbal rumal ri Cristo.

Ri apóstol Pablo coc il chque ri cojonelab

Ri ix nabe canok aretak man kas tä iwetam u wäch ri Dios, xa i cojom iwib che qui patänixic tak tiox ri man kas e dios taj. Are cˈu ri cämic kas iwetam chi u wäch ri Dios, o ri jicom na u bixic are chi ri ix kas etamtal chi i wäch rumal ri Dios. ¿Jas cˈu che quiwaj quixtzelej chi jumul rucˈ ri ojer tak i chomanic ri man cˈo tä qui patän, ri man cˈo tä cächˈac chquij? ¿Jas cˈu che quiwaj quiya chi jumul iwib chunimaxic ri ojer tak i chomanic, jeˈ ta ne chi ix patänil tak que? 10 Ri ix xak are quiban nimakˈij, quichajij jujun tak kˈij, jujun tak icˈ, jujun tak ajilabal, xukujeˈ jujun tak junab. (Quichomaj chi are waˈ cubano chi ix utz quixil wi rumal ri Dios.) 11 Quinxej wib we ne xak lokˈ in chacuninak chixol chutzijoxic ru Lokˈ Pixab ri Dios.

12 Kachalal, quixinbochiˈj chi quiban iwe jas ri nu banom in, miya cˈu iwib pu kˈab ri Pixab. Ri in xukujeˈ nu banom we jas ri ix (ri man ix aj Israel taj, man ix cˈo tä cˈu pu kˈab ri Pixab). Ri ix, man cˈo tä jumul i banom cˈäx chwe. 13 Ri ix cˈut iwetam chi xa rumal jun yabil xincanaj iwucˈ, xintzijoj ri Utzalaj Tzij re ri Evangelio chiwe nabe mul. 14 Sibalaj cˈäx cˈu ri yabil ri xinriko. Man rucˈ tä cˈu riˈ chi cˈo cˈäx chwe xiwetzelaj ta nu wäch, xinipakchij ta apanok. Xane xinicˈulaj jeˈ ta ne in jun ángel rech ri Dios, jeˈ ta ne chi in, in riˈ ri Jesucristo. 15 ¿Jas xibano chi man cˈo tä chic ri quicotemal ri xinaˈ nabe? Cuyaˈ quinbij chi kas tzij xinwilo jas ri rutzil iwanimaˈ chwe aretak xincˈoji iwucˈ. We ta xixcowinic xiwesaj ta riˈ ri i wakˈäch, xiya ta riˈ chwe che nu toˈic. 16 ¿A xa ta cˈu xinban nu cˈulel chiwe rumal chi xinbij ri kas tzij?

17 E cˈo juleˈ winak ri jeˈ ta ne sibalaj quixcaj, man utzil tä cˈut ri cäcaj chiwe. Are cäcaj quixquitas chkij, rech ri ix queˈ iwanimaˈ cucˈ ri e areˈ. 18 Utz cˈut aretak e cˈo ri cäcaj cäcaˈn utzil chiwe rucˈ ri rutzil canimaˈ, man xuwi tä cˈu aretak in cˈo iwucˈ, xane rajwaxic waˈ amakˈel. 19 Ix, ri ix jeˈ ta ne alaj tak walcˈual, jumul chic quinnaˈ cˈäx iwumal, jeˈ jas ri cˈäx ri curik jun yawab ixok. Quintakej cˈu na u chˈijic ri cˈäx riˈ rech jeˈ quixel na jas ri Cristo, kas cätakan cˈu na ri Areˈ pa iwanimaˈ. 20 Cwaj ta na chi in cˈo iwucˈ chanim riˈ rech jun chi wi ri i chˈabexic cuyaˈ quinbano. ¡Sibalaj cˈu quinoc il rumal ri tajin quibano!

Ri quieb u trato ri Dios quejunamax cucˈ ri nan Sara rachiˈl ri nan Agar ojer

21 Chibijmpe chwe, ix ri quiwaj quixcˈoji pu kˈab ri Pixab ri xutzˈibaj ri ka mam Moisés, ¿a mat cˈo jumul ri xoc pa i jolom jas ri cubij ri Pixab riˈ? 22 Tzˈibtal chupam chi ri ka mam Abraham xecˈoji quieb u cˈojol, jun rucˈ ri ajicˈ, ri ixok ri u cojom che patänil re, ri jun chic rucˈ ri kas rixokil ri man xak tä patänil re. 23 Ri ral ala ri ajicˈ xil u wäch ri areˈ jeˈ jas ri quil u wäch apachique acˈal. Are cˈu ri ral ala ri kas rixokil ri ka mam Abraham xil u wäch ri areˈ rech jeˈ quelic jas ri xuchiˈj lok ri Dios. 24 Are cˈu jun cˈutbal waˈ chkawäch uj cämic. We quieb ixokib riˈ quinjunamaj cucˈ quieb trato. Ri nan Agar, ri ajicˈ, quinjunamaj rucˈ ri trato ri xuban ri Dios rucˈ ri ka mam Moisés puwiˈ ri nim juyub, Sinaí u biˈ. Ri winak ri quil qui wäch chupam we trato riˈ, jeˈ ta ne chi xa e cojom che patäninelab jas ri nan Agar. 25 Ri nan Agar quinjunamaj rucˈ ri ojer trato ri xbantaj chilaˈ puwiˈ ri nim juyub Sinaí ri cˈo pa Arabia. Ri winak ri e cˈo pu kˈab waˈ we trato riˈ, e are jeˈ jas ri caˈnom ri winak aj Jerusalén cämic. Ri e areˈ cachiˈl ri calcˈual jeˈ ta ne e cojom che patäninelab rumal chi e cˈo pu kˈab ru Pixab ri Moisés. 26 Are cˈu ri uj, uj riˈ rech ri cˈacˈ Jerusalén ajchicaj, man uj cˈo tä chi pu kˈab ri ojer Pixab riˈ. Are cˈu ri kas ka tinimit waˈ. 27 Cubij cˈu ru Lokˈ Pixab ri Dios ri Tzˈibtalic:

Chatquicotok, nan, at riˈ
ri man catalcˈualan taj,
ri man cˈo tä awal.
Sibalaj chatquicotok, co carak a chiˈ
rumal ri a quicotemal,
pune man cˈo tä jumul a rikom
ri cˈäx ri curik jun yawab ixok.
Je riˈ, rumal chi queqˈuiar na
ri ral ri ixok ri xjach canok
chuwäch ri ixok ri cˈo rachajil, ―cächa ri tzˈibtal canok.

28 Je cˈu riˈ, kachalal, jeˈ jas ri ka mam Isaac ri xuchiˈj ri Dios chi quil na u wäch, je riˈ ri uj, uj riˈ ri ralcˈual ri Dios rumal ri xuchiˈj ri Areˈ. 29 Jeˈ jas ri xcˈulmataj ojer, ri ala ri xil u wäch jeˈ jas ri quil u wäch apachique acˈal cuban cˈäx che ri jun ri xil u wäch rumal ru chukˈab ri Espíritu rech ri Dios. Are cˈu je waˈ tajin cäcˈulmataj cämic. 30 ¿Jas cˈu cubij ru Lokˈ Pixab ri Dios ri Tzˈibtalic? Cubij: “Chawesaj bi ri ajicˈ ri cojom che patäninel rachiˈl ri ral, rumal chi ri ral ri ixok ajicˈ riˈ man cäyiˈ tä rechbal junam rucˈ ri ral ri ixok ri kas cˈo rachajil,” ―cächaˈ. 31 Je riˈ, kachalal, man uj jeˈ taj jas ri ral ri ixok ajicˈ ri xak cojom che patäninel, xane uj junam jas ri ral ri kas rixokil ri ka mam Abraham ri man xak tä patänil re.

Miya chi iwib jumul pu kˈab ri ojer Pixab re ri ka mam Moisés

Man uj cˈo tä chi pu kˈab ri ojer Pixab. Ri Cristo cˈut Are xujesan pu kˈab waˈ. Chitakej baˈ ri u banom ri Jesucristo chiwe. Chiwila baˈ chi miya chi iwib jumul chic pu kˈab ri ojer Pixab jeˈ ta ne chi xak ix cojom chic che patäninelab.

¡Chitampe ri quinbij! In waˈ, ri Pablo, quintzijon iwucˈ. Quinbij chiwe chi we ri ix quiya iwib chi coc retal ri ojer trato che ri i cuerpo jas ri cäcaˈn ri winak aj Israel, man cˈo tä u patän riˈ chi ix cojoninak che ri Cristo. Jumul chic cwaj quinbij chque conojel ri achijab, chi we cäquiya quib chi coc ri retal ri ojer trato chque, tzrajwaxic wi riˈ cäcaˈn ronojel ri cubij ri Pixab ri xutzˈibaj ri ka mam Moisés. Ix ri quicojo chi rumal ru banic ri cubij ri Pixab cäjicomataj ri iwanimaˈ cho ri Dios, i tasom chi iwib chrij ri Cristo. I yoˈm can ri nimalaj u tokˈob ri Dios. Ri uj cˈut, rumal ri Lokˈalaj Espíritu ka cuˈbam ka cˈux chi ri Dios cuban na jicom che ri kanimaˈ rumal chi uj cojoninak che ri Cristo. We cˈu xa uj jun chic rucˈ ri Cristo Jesús, man cˈo tä u patän riˈ we cäcoj ri retal ri ojer trato che ri ka cuerpo o we man cäcoj tä riˈ. Ri cˈo u patän are laˈ chi uj cojoninak che ri Cristo. Are cˈu waˈ cäbanow chke chi kas quekaj conojel ri winak.

Ri ix utz i banom petinak lok. ¿Jachin lo ri xcojow i cˈux rech man quinimaj tä chi ri kas tzij? Man are tä ri Dios ri xbanow waˈ rumal chi are ri Areˈ ri xixusiqˈuij rech quixcˈoji rucˈ. Iwetam cˈut chi “xa rucˈ jubikˈ chˈäm cächˈämirisax juntir ri kˈor re caxlan wa, cäwalij cˈu u wäch,” ―cächaˈ. (Je riˈ xukujeˈ ri jubikˈ tijonic ri man utz taj cäretzelaj na u wäch ronojel ri utzalaj tijonic.) 10 Ri in cˈut cuˈl nu cˈux chrij ri Kajaw Jesús, chi ri ix man quiqˈuex tä ri i chomanic. Are cäcˈäjisax cˈu na u wäch rumal ri Dios jachin riˈ ri tajin cubano chi cäsach i cˈux, apachin ta ne ri areˈ.

11 Ri in, kachalal, we ta xak are tajin quintakej u tzijoxic chi rajwaxic coc ri retal ri ojer trato che ri qui cuerpo ri achijab, mat cätzucux u banic cˈäx chwe in cumal ri winak aj Israel. We ta je riˈ, mat tzel cäquita ri winak riˈ ri u tzijoxic ru cämical ri Cristo cho ri cruz. 12 Jachin cˈu tak ri cäquicoj qui chukˈab chiwe rech coc ri retal ri ojer trato che ri i cuerpo, banom ta wi chi cäquikˈat apan ri qui cuerpo ri e areˈ.

13 Ri ix cˈut, kachalal, ix siqˈuim rech quixtzokopitaj pu kˈab ri ojer Pixab. We je riˈ, xuwi baˈ michomaj chi cuyaˈ quiban ri xak i rayibal ix, xane chitoˈla iwib rumal chi quiwaj iwib. 14 Je riˈ, rumal chi ronojel ri cubij ri Pixab cuban tzˈakat waˈ rumal we takanic riˈ: “Chawaj ri awach winak jas ri at cawaj awib,” ―cächaˈ. 15 We cˈu jeˈ quibano jas ri cäcaˈn ri tzˈiˈ xa cäquipakˈ quib, chiwila baˈ iwib chi miqˈuis ne iwib pa tak ri chˈoj.

Ri ka rayibal ri man utz taj cucˈulelaj u wäch ri Lokˈalaj Espíritu

16 Ri cwaj quinbij in chiwe, are waˈ: Chiya che ri Lokˈalaj Espíritu chi cätakan ri Areˈ pa ri iwanimaˈ rech man quiban tä ri i rayibal ri man utz taj. 17 Ri ka rayibal ri man utz taj cucˈulelaj u wäch ri Lokˈalaj Espíritu rech ri Dios. Ri Lokˈalaj Espíritu cˈut cucˈulelaj u wäch ri ka rayibal ri man utz taj. We quieb riˈ cäquicˈulelaj quib. Rumal riˈ ri ix man quixcowin taj quibano jachique ri quiwaj. 18 We cˈu are ri Lokˈalaj Espíritu cätakan pa ri iwanimaˈ, man ix cˈo tä riˈ pu kˈab ri Pixab ri xutzˈibaj ri ka mam Moisés.

19 Kˈalaj ri cäcaˈn ri winak ri qui jachom quib chubanic xak jas ri qui rayibal ri e areˈ. Jeˈ cäcaˈno jas ri cäcaˈn ri tzˈiˈ ri xak cäquirik quib, man cˈo tä qui pixab. Cäcaˈn cˈu ri etzelal ri sibalaj äwas u banic cho ri Dios xukujeˈ chquiwäch ri winak. Cäcaˈn cˈu ronojel u wäch ri man utz taj ri cäquirayij, ri xa qˈuixbal u banic. 20 Man xuwi tä waˈ, xane cäquikˈijilaj tak tiox, xukujeˈ cäcaˈn itzinic. Cäcaˈn qui cˈulel chbil tak quib, amakˈel cˈut cäquiyac tak chˈoj. Cˈäx cäquinaˈ chquij niqˈuiaj winak chic, chanim cäpe coyowal. Xuwi cäquitzucuj ri quech ri e areˈ, man cäquichomaj tä ri quech niqˈuiaj chic. Man curik tä rib ri qui chomanic, xane xak cäquitasala quib chbil tak quib. 21 Xukujeˈ cäquirayij ri quech niqˈuiaj winak chic, quecämisanic, quekˈabaric, cäquiya u wiˈ ri cäquitijo. Xukujeˈ cˈo niqˈuiaj chic ri junam rucˈ waˈ ri cäcaˈno. Quinbij chi cˈu apan chiwe jas ri nu bim can nabe, chi ri quebanow waˈ we riˈ man queopan tä na rucˈ ri Dios rech cätakan ri Areˈ pa qui wiˈ.

22 Are cˈu ri Lokˈalaj Espíritu cubano chi cäkaj kib, chi kas cujquicotic, chi cuxlan na ri kanimaˈ, chi cäkachajij paciencia, chi cujchˈawic, cäkaˈn utzil chque niqˈuiaj, chi utz ri ka cˈaslemal, chi jicom ri kanimaˈ, man xak tä quieb ka chomanic. 23 Ri Lokˈalaj Espíritu xukujeˈ cubano chi man cäkanimarisaj tä kib, chi man cäkaˈn tä xa jas ri cäkaj uj. Man cˈo tä cˈu jun pixab ri cubij chi man cuyaˈ taj queban waˈ we riˈ. 24 Ri e rech ri Cristo, jeˈ ta ne qui ripom cho ri cruz ronojel ri qui rayinic ri man utz taj, ronojel ri man utz taj ri craj ri canimaˈ. 25 We yoˈm ri ka cˈaslemal rumal ri Lokˈalaj Espíritu, kaya baˈ chi ri Areˈ cätakan pa ka wiˈ pa ronojel ri cäkaˈno.

26 Man cuyaˈ taj cäkanimarisaj kib, rumal chi we je riˈ cäkaˈno, xa cäkayac koyowal chbil tak kib. Mäkanaˈ cˈu cˈäx chrij jun cojonel chic aretak curik utzil pa ru cˈaslemal.

Rajwaxic cäkatoˈla kib ri jun rucˈ ri jun chic

Kachalal, we cˈo jun cojonel cäriktaj pa mac, ix riˈ ri kas cätakan ri Lokˈalaj Espíritu pa ri iwanimaˈ, rajwaxic quitoˈ waˈ we cojonel riˈ rucˈ jun utzalaj iwanimaˈ rech cuban chi na ri kas utz pa ru cˈaslemal. Aretak quiban waˈ, are minimarisaj baˈ iwib, xane chinaˈ pa iwanimaˈ chi man nim tä i banic. Chiwila cˈu iwib chijujunal chi mixkaj ne ix pa mac xukujeˈ. Chitoˈla iwib ri jun rucˈ ri jun chic jeˈ jas ri cuban jun winak cutoˈ ri rachiˈl che ri rekaˈn. We jeˈ quiban ix, quinimaj riˈ ru Pixab ri Cristo.

We cˈo jun cuchomaj chi kas nim u banic, ketam chi man kas tzij tä cˈu riˈ. Ri winak riˈ xa tajin cusub rib. Rumal riˈ rajwaxic chi chiwila iwib chijujunal jas ri i banom pa ri i cˈaslemal. We i banom ri kas utz, te cˈu riˈ cäcuˈbi na i cˈux rumal ri i banom ix. Man are tä quiwilo jas ri caˈnom niqˈuiaj chic. Chijujunal cˈut rajwaxic quichˈokobej ronojel ri cäpe na pa ri i cˈaslemal.

Ri tajin cätijox che ru Lokˈ Pixab ri Dios, rajwaxic riˈ cuya jubikˈ re jas ri cˈo rucˈ, cuban cˈu ronojel u wäch utzil che ri tajin cuya ri tijonic.

¡Misub iwib! Ri Dios man cuya tä chque ri winak chi xa cäquetzˈbej u wäch ri Areˈ. Ronojel cˈu ri cutic jun winak, cäyac na ru wäch waˈ rumal. We jun winak xa are cuban ri etzelal ri cˈo pa ri ranimaˈ, are jeˈ ta ne ri tajin cutic jun itzel ticoˈn ri man utz tä u wäch, cuyac cˈu na riˈ jun cosecha re cämical. We cˈu jun winak are cubano jachique ri craj ri Espíritu rech ri Dios, are jeˈ ta ne chi tajin cutic jun utzalaj ticoˈn riˈ. Ri Lokˈalaj Espíritu cubano chi cuyac na jun cosecha ri man cäsach tä u wäch, are waˈ ri cˈaslemal ri man cˈo tä u qˈuisic. Mujcos baˈ chubanic ri utzil. Curik cˈu na jun kˈij ri cäkayac na ru wäch ri kaˈnom we man cäqˈuistaj tä ka cˈux rucˈ, cäkaya cˈu can u banic waˈ. 10 Rumal riˈ, joropaˈ mul ri cujcowinic, kaˈna utzil chque conojel winak, más cˈu na chque ri kach tak cojonelab.

Ri apóstol Pablo cuya ri qˈuisbal u pixbenic, xukujeˈ cuya rutzil qui wäch ri cojonelab

11 Chiwilampe ri nimak tak tzˈib ri quinbano aretak quincoj ri nu kˈab in chutzˈibaxic waˈ we tzij riˈ chiwe. 12 Conojel ri cäquicoj qui chukˈab chiwe rech coc ri retal ri ojer trato che ri i cuerpo, cäcaˈn waˈ xa rumal chi are cäcaj chi utz queil wi cumal ri winak, rech man cˈo tä jun cˈäx cäban chque pune cäquitzijoj ru cämical ri Cristo cho ri cruz. 13 Xukujeˈ ne ri winak ri cojom ri retal ri ojer trato che ri qui cuerpo, man quecowin taj cäcaˈn ronojel ri cubij ri Pixab. Are xa cäcaj chi coc ri retal ri ojer trato chiwe rech cäquinimarisaj quib chiwij chubixic chi xecowinic xcaˈno chi xixniman che ri cäquibij. 14 Are cˈu ri in, man cwaj taj quinnimarisaj wib xak pa we wi, xane xuwi rumal ru cämical ri Kajaw Jesucristo. Rumal cˈu ru cämical ri Areˈ cho ri cruz, jeˈ ta ne cäminak chi ruwächulew chwe in, xukujeˈ ri in, jeˈ ta ne in cäminak chic chuwäch ruwächulew. 15 We kas tzij xa uj jun chic rucˈ ri Cristo Jesús, pune cojom retal ri ojer trato che ri ka cuerpo o man cojom taj, man are tä riˈ ri nim u banic, xane ri kas nim u banic are we banom cˈacˈ tak winak chke rumal ri Dios. 16 Conojel baˈ ri cäcaˈno jas ri cubij we takanic riˈ, chuban ta ri Dios chque chi cuxlan ri canimaˈ, xukujeˈ chi quel ta u cˈux chque ri e areˈ, xukujeˈ chque conojel ri kas e rech ri Areˈ.

17 Xuwi chi baˈ waˈ we cämic, are cˈu ri chuwek cäbij man cwaj tä chic chi cˈo jun cuya latzˈ chwe, o cuban jun u wäch cˈäx chwe, rumal chi ri yuc ri e cˈo che ri nu cuerpo kas cäquicˈutu chi in patänil re ri Kajaw Jesús.

18 Kachalal, are ta baˈ ri Kajaw Jesucristo cätokˈobisan na i wäch ix nimalaj iwonojel. Amén.