Beginning
4 Ay hunxa yechel chiwalan teyet. Kˈinalo hunu nichˈan unin chischah ismajul tet ismam, caw yahawil chuco yin̈ tzet ay ismam tuˈ, yaj xin yet nichˈanto caw maẍto yip yin̈ tzet chiakˈlax ismajulo tuˈ, to hacaˈ to chejab yehi. 2 Yet nichˈanto ay mac chitan̈eni, yeb xin ilbiltopaxo huneˈ ismajul tuˈ masanto yet chˈapni istiempohal bay halbilcano yu ismam, cat yoccano yahawo yin̈ ismajul tuˈ. 3 Caw xin hac tuˈ je han̈on̈ tiˈ; yet yalan̈tocanoj ayon̈ayo yalan̈ yip sunil tzet chal anma. 4 Haxa yet yijni isba yapni istiempohal xin, yaniti Comam Dios Iscˈahol, pitzcˈana yin̈ huneˈ ix ix yalan̈ yip isley naj Moisés. 5 Hul Comam yun̈e con̈yinilo yalan̈ ley, yeb yun̈e con̈ischahni Comam Dios yuninaloj.
6 Yun̈e isyenilo Comam tato caw yuninalxa Comam jehi, yuxin yati Comam Yespíritu Iscˈahol yul janma. Yu Yespíritu Comam tuˈ yuxinto chijal tet Comam Dios yin̈ sunil janma hacaˈ tiˈ: “Mam,” con̈chi, yin̈ caw sunil cocˈul. 7 Wal tinan̈ xin, matxa chejabo jehi, to caw yuninalxa Comam jehi. Yu huneˈ tuˈ xin, caw el yin̈ iscˈul Comam Dios yakˈni huneˈ comatan, yaj yu Comam Jesucristo, Iscˈahol Comam tuˈ.
Caw oc yin̈ iscˈul naj Pablo yin̈ ebnaj ayxaco yul iskˈab Comam Jesucristo
8 Yet yalan̈to tuˈ yet maẍto cheyohtan̈elo Comam Dios, caw chejab heyehico tet huntekˈan chal anma diosalil. Wal xin, caw mach dioso huntekˈan tuˈ. 9 Tinan̈ xin, heyohtaxa Comam Dios sicˈlebil, chiwalpaxojan teyet tato caw ohtabilexxapaxo yu Comam. ¿Tzet yin̈ yuxinto chexmeltzopaxto yin̈ huntekˈanxa nan cuybanilehal caw mach tˈin̈ano yehicoj, cat heyocpaxo ischejabo hunelxa? 10 Walex hex tiˈ, cheyije kˈin̈ chiecˈtzelax yin̈ isbi tzˈayic, yeb yin̈ isbi ixahaw, yeb yet chishelni isba tiempo, yeb kˈin̈ chiecˈtzelax yin̈ hunun habil. 11 ¡Caw chioc yin̈ incˈulan yet chinnanitijan, wakˈa tato caw nabn̈e quinmunlahan texol!
12 Hex wuẍtaj, hex wanab, caw chiwalan teyet, lahanojab cheyute henabal hacaˈ innabalan, yuto yet wecˈan texol wute innabalan hacaˈ hex. Wal xin matolo yu ay hunu istxˈojal heyute win̈an yuxin hac tuˈ walnitojan teyet, machoj. 13 Wal xin caw heyohtaxa ta hayet babelal, yet walnicˈojan cuybanile yet colbanile teyet caw yaˈayinan yu huneˈ yabil. 14 Haˈ huneˈ yabil tuˈ, caw ilwebal teyin̈, yajaˈ mach quinhehincˈuln̈ehan, mach xin quinheman̈cˈotojan yu huneˈ yabil tuˈ. Wal xin caw hacaˈ hunu ischejab Comam Dios satcan̈, hac tuˈ yu quinhechahnihan, yeb hacaˈ caw Comam Jesucristo. 15 ¿Tzet yin̈ yuxin matxa huneˈ tzalahilal tuˈ yul heyanma tinan̈? Chiwalan huneˈ iscˈulal tiˈ teyin̈, hex tiˈ caw heyoche heyilti isbakˈ hesat heyakˈni wetan yu iscˈulchˈanil hecˈul win̈an. 16 Wal tinan̈ xin, ¿tom ayco inhowalan teyin̈ yet chiwalnitojan isyelal tiˈ teyet?
17 Haˈ huntekˈan anma chexmonten tuˈ, caw ayco yanma ebnaj teyin̈, yajaˈ xin caw mach cˈulo nabil teyin̈ yu ebnaj. Ton̈e choche ebnaj quexyikˈalo coxolan̈ yun̈e heyanico heyanma yin̈ ebnaj. 18 Caw cˈul janico anma yin̈ cocˈul, yajaˈ tan̈e cˈul chiconaco yin̈, yeb tato istoholal nabil ju. Aytam sakˈal ta hac tuˈ chinheyutehan yin̈ sunilbal tiempo, maẍn̈etaj yet ayinan tecˈatan̈ chinheyanicojan yin̈ hecˈul. 19 Hex tiˈ caw hacaˈ wuninalan heyehi, lan̈an yecˈyaˈ wanmahan hunelxa heyu, hacaˈ hunu ix ix chiaben isyaˈil yet chiwatxˈi iscˈul. Yaj mach chisbej wabenan huneˈ isyaˈtajil tiˈ masanto chiwatxˈicanico Comam Jesucristo teyin̈. 20 Majal ayinan texol tinan̈ yun̈e insaynihan hunuxa tzet chiyu intzotelan teyet. Wal xin caw cˈaynajilo incˈulan teyin̈.
Cuybanil yin̈ istzotiˈal ix Agar yeb xin ix Sara
21 Maquex chexmeltzopaxto heyijen tzet chal isley naj Moisés heyalni, halwe wetan: ¿Tom caw maẍto bay cheyabe tzet chal huneˈ ley tuˈ? 22 Chal yul Yum Comam Dios tato ay cawan̈ iscˈahol icham Abraham; huneˈ naj yeb ix Agar, ix chejab; huneˈxa naj xin yeb ix Sara, ix caw yixal icham Abraham tuˈ; ix Sara tuˈ mach chejabo ix. 23 Naj Ismael, yunin ix Agar, mach cˈaybalo cˈule yu ispitzcˈa naj. Wal naj Isaac, yunin ix Sara, cˈaybalcˈule yu ispitzcˈa naj yu Comam Dios, yuto caw ixnamxa ix yet ispitzcˈa naj, yun̈e yijni isba tzet haltebilcano yu Comam Dios yin̈ naj.
24 Haˈ cawan̈ ebix tuˈ, yechel cabeb istrato Comam Dios ye ebix. Ix Agar, ix mebaˈ yehi, yechel huneˈ trato iswatxˈe Comam Dios bey iswiˈ witz Sinaí, yuxinto sunil macta ayco yin̈ huneˈ trato tuˈ, hacaˈ ta pitzcˈana yu yoc chejaboj. 25 Ix Agar tuˈ, yechel istrato Comam Dios yakˈ tet naj Moisés bey witz Sinaí yul ismajul Arabia, yechelpaxo con̈ob Jerusalén ye ix. Anma ay yul con̈ob Jerusalén tuˈ, ayco yalan̈ ley akˈbil bey iswiˈ witz Sinaí. 26 Wal huneˈxa istrato Comam Dios xin, yechel ix Sara yixal icham Abraham yehi, yuto mach chejabo ye ix yalan̈ ley. Yajaˈ wal huneˈ Jerusalén ay yul satcan̈, mach ayoco yalan̈ chejbanile, han̈on̈ tiˈ xin yuninal jehi. 27 Yuto chal yul Yum Comam Dios:
Hach ix machi hawunin, yeb maẍticˈa chil yin̈ hunu yunin, tzalahan̈. Awan̈ yin̈ tzalahilal hach maẍticˈa hawohtajo isyaˈtajil ispitzcˈa niẍte unin, yuto haˈ ix ix hinbilcanoj caw txˈiˈalto yunin ix sata ix ay yichamil, ẍiayoj.
28 Hex wuẍtaj, hex wanab, hex tiˈ hacaˈ naj Isaac heyehi, uninale halbilcano yu Comam Dios ta chipitzcˈahi. 29 Yet payxa tuˈ naj mach cˈaybalcˈule yu ispitzcˈahi, caw caj yil naj naj pitzcˈa yu yip Comam Espíritu Santo. Hacaˈ yu iscajlax naj Isaac yu naj Ismael, hac tuˈ xin yepaxo tinan̈. 30 Yajaˈ ¿tzet ẍi yul Yum Comam Dios? Wal xin chal hacaˈ tiˈ: “Tzumbeto ix chejab yeb yunin, yuto naj yunin ix tuˈ, caw mach chu yakˈni cabo isba naj yin̈ tzettaj chischah naj yunin ix mach chejaboj,” ẍiayoj.
31 Yuxin, hex wuẍtaj, hex wanab, wal han̈on̈ tiˈ mach yuninalo ix chejab jehi, to yuninal ix mach chejaboj.
Toholojab chijuteco coba yin̈ cocolbanil
5 Comam Jesucristo coln̈ehon̈ilo yalan̈ yip isley naj Moisés, yuxin colbilon̈xa. Yuxin tinan̈ lin̈bawe heba yin̈ hecolbanil tuˈ, caw matxa chexmeltzo heyakˈacto heba yalan̈ ley tuˈ hunelxa.
2 Wal hanin Pablo intiˈan, caw chiwalcanojan teyet tato cheyije hechahni huneˈ circuncisión, caw matzet chal yelapno Comam Jesucristo teyin̈. 3 Caw chiwalpaxcanojan teyet, macxan̈eticˈa chiyijen ischahni huneˈ circuncisión tuˈ, caw yilal isyijenpaxo sunil tzet chal isley naj Moisés. 4 Maquex chesayilo heyoc cˈulal yul sat Comam Dios yu heyijen tzet chal ley, xaheheqˈuilo heba yin̈ Comam Cristo yeb yin̈ iscˈulchˈanil iscˈul Comam Dios.
5 Wal han̈on̈ tiˈ, yu Yespíritu Comam Dios ayco jin̈, yuxinto caw chijaco yin̈ janma tato chon̈oc cˈulal yul sat Comam Dios, yu chijaco janma yin̈ Comam. 6 Yuto han̈on̈ ayon̈xaco yul iskˈab Comam Jesucristo, caw matxa tzet chaliloj ta ayco maca mach ayco huneˈ circuncisión jin̈, wal xin haˈ huneˈ caw yilal haˈ ton janayto yul janma yin̈ Comam, hac tuˈ xin caw xahan chijil jet anmahil.
7 Hex tiˈ, caw tˈin̈anxaticˈa heyehicoj. ¿Mac oc akˈocˈule teyet yuxinto matxa cheyije sunil cuybanile caw tohol yehicoj? 8 Haˈ huneˈ montebal oc teyet tuˈ, mach yeto Comam Dios yehi. 9 Naweti huneˈ chihallax hacaˈ tiˈ: “Caw hanicˈn̈echˈan yan̈al ixim pan chiakˈni sipcˈaho sunil ixim harina,” ẍi.
10 Hanintiˈan chicawxi incˈulan yin̈ Comam Dios tato mach nano chiyu hetxumnilo sunil cuybanile chiwaltotiˈan. Wal mac chioc akˈocˈule teyet yin̈ heyetanto heba tuˈ xin, caw chiay isyaˈtajil yiban̈ yu Comam Dios, mach chiyoc yin̈ macxan̈eticˈa anmahil.
11 Hex wuẍtaj, hex wanab, ta haˈ jakˈni circuncidar coba chinecˈan walaˈcˈojan, caw machim chitit ishowal ebnaj Israel win̈an. Caw matxam xin yelapno chucano iscamical Comam Jesucristo wuhan, hac tuˈ xin matxam chioc ebnaj iscajaˈ isba yin̈. Wal xin haˈ huneˈ cuybanile yin̈ iscamical Comam haˈ chiakˈni chiwaho iscˈul ebnaj win̈an. 12 ¡Haˈ ebnaj chˈecˈ akˈocˈule ta cheyakˈ circuncidar heba, kˈaˈcˈulmi ta wiyom ishosnilo ebnaj yetbi isnimanil tuˈ yin̈ huneln̈e!
13 Hex wuẍtaj, hex wanab, caw awtebilex yu hecollaxcanoj, yajaˈ maẍtaj yu hewatxˈen sunil ismachiswalilal choche iscˈul henimanil. Haˈ wal heyuten heba to cheyakˈle chejaˈ heba teyet hununex, yun̈e heyeniloj tato caw xahan cheyil heba. 14 Wal xin sunil tzet chal ley hunxan̈echˈan chejbanilehal chucanoj, chalni hacaˈ tiˈ: “Xahan chawil hawet anmahil, hacaˈ hayaˈiln̈en haba,” ẍiayoj. 15 Caw nann̈e heyu, yuto ta chexoc hechile heba cat hecˈutxlenayto heba, hex cawex cheyetato heba yin̈ hacaˈ tuˈ.
Istxˈojal tzet choche conimanil yeb iscˈulal choche Comam Espíritu Santo
16 Chiwalan teyet hex wuẍtaj, hex wanab, beybaln̈ewe hacaˈ tzet choche Comam Espíritu. Mach cheyakˈ yub istxˈojal choche henimanil. 17 Sunil istxˈojal choche conimanil iswatxˈeˈ, chicajwa yin̈ tzet choche Comam Espíritu Santo, hacpax tuˈ Comam Espíritu chicajwa yin̈ istxˈojal choche conimanil iswatxˈeˈ. Yuxin chiscajle isba Comam Espíritu Santo yeb sunil istxˈojal choche conimanil iswatxˈeˈ. Chiscajle isba hunun, yuxinto mach chu hewatxˈen tzet choche hecˈul. 18 Yaj tato haˈ Comam Espíritu Santo chexijbani, caw matxa ayexocto yalan̈ yip ley tuˈ.
19 Caw ixtan̈ ye sunil istxˈojal chi‑to‑iswatxˈe anma tzujan yinta tzet choche isnimanil; chiixli, chiwinajli, chiswatxˈen tzettaj txˈixobal, chiskˈaytzenico istxˈojal jin̈. 20 Chiay jahno sata tioẍ, chiscunn̈e yet anmahil, caw chichiwa iscˈul yin̈ yet anmahil, howaln̈eticˈa chu, ton̈eticˈa chichichon iscˈul, chaco ishowal yin̈ yet anmahil. Txˈojn̈eticˈa chu istxumni, chaco pohlebahil cat isbosnilo isba. 21 Mach choche yilaˈ tzet ay yet anmahil, chismakˈcamo yet anmahil, ucˈum teˈ, istzann̈eticˈa yanico isba xol huntekˈan kˈin̈ machiswalil, yeb pekˈ chute isba. Caw xin aytopaxo huntekˈan lahan yeb huntekˈan tiˈ chito iswatxˈe. Caw xa‑ticˈa‑walan teyet yet yalan̈tocanoj, mac chiuten huntekˈan tiˈ, mach chiapni iscˈatan̈ Comam Dios.
22 Wal sunil tzet chakˈ Comam Espíritu Santo cowatxˈeˈ; haˈ coxahann̈en coba, tzalahilal, akˈancˈulal, nimancˈulal, huncuentan̈e cocˈul, iscˈulchˈanil cocˈul, yeb xin janayto yul janma yin̈ Comam. 23 Jinayo coba, cocachni coba yin̈ istxˈojal. Haˈ huntekˈan tiˈ machi ley chu iscachwa yin̈. 24 Yuxinto sunil mac ayxaco yul iskˈab Comam Jesucristo, caw xaˈisbejcano beybale ikˈbilticˈa yu, yeb tzet choche yanma, yeb sunil istxˈojal choche isnimanil, huntekˈan tuˈ xaelcano yu iscamical Comam yin̈ culus. 25 Wal xin yu ayxaco Comam Espíritu Santo jin̈, yuxin caw ecˈojon̈we hacaˈ choche iscˈul Comam.
26 Mach loloˈo chijute coba, mach chon̈buchwa jin̈ hununon̈, yeb xin machojab chichiwa cocˈul jin̈.
Colwahan̈we teyin̈ hununex
6 Hex wuẍtaj, hex wanab, tato cheyila ta ay huno ebnaj juẍta chiaycˈay yin̈ hunu mule, haxa hex yijomex tet Comam Espíritu Santo, colwahan̈we yin̈ heyinican̈. Yaj chewchotan̈e chu hetzotel tet, caw nann̈e heyu, cˈuxantaxca heyalaxpaxico yin̈ hunu ilwebal. 2 Wal xin colwahan̈we teyin̈ yin̈ ej isyaˈtajil chul teyiban̈, hac tuˈ xin chu heyijen isley Comam Jesucristo.
3 Tato ay mac chihalni ta caw ay yelapno yehi, yajaˈ xin machi nino yelapnoj, caw haˈticˈa chakˈ subchaho isba ischuquil. 4 Yuxin yilal jilni yin̈ tzet chicobeybaln̈e hununon̈, ta cˈul tzet chicobeybaln̈e tuˈ jakˈaˈ tzalaho cocˈul, machojab tzet chalico cocˈul yin̈ hunuxa maca. 5 Wal xin caw nananta jalni tet Comam yin̈ tzet chicowatxˈe hununon̈.
6 Haˈ mac chichahni cuybanile yin̈ Istzotiˈ Comam Dios, yakˈab hanicˈo tzet ay yul iskˈab tet mac chicuyni tuˈ.
7 Mach cheyakˈ subchaho heba, yuto machi hunu mac chu yetlico yin̈ Comam Dios. Haˈ tzet chicotzˈunu, haˈ chicohatxˈpaxoj. 8 Tato haˈ istxˈojal tzet choche janma chicowatxˈe, haˈticˈa camical chicochah ispajoj. Wal tato haˈ tzet chal Comam Espíritu Santo chicowatxˈe, haˈ kˈinal mach istan̈bal chicochah tet Comam Espíritu. 9 Yuxin caw machojab chon̈siquilo cowatxˈen sunil iscˈulal, yuto ta mach chon̈pax jintaj caw chi‑ticˈa‑cochah ispaj sunil iscˈulal chicowatxˈe. 10 Yuxin cowatxˈewe iscˈulal yin̈ jet anmahil hataticˈa hanta chon̈kˈoji, yaj ecˈbalto yilal cocolwa yin̈ macta ayxaco yul iskˈab Comam Dios.
Cachann̈e yin̈ iscamical Comam Jesucristo yakˈ tzalaho iscˈul naj Pablo
11 ¡Ilwecˈanabi, han‑caw‑inan chintzˈibn̈etojan ichamta tzˈib tiˈ teyet! 12 Ebnaj chischilba yalni teyet tato caw yilal heyakˈni circuncidar heba, to yun̈e yoccano ebnaj cˈulal yul sat anma yuxin chal ebnaj, yeb yun̈e mach chiakˈlax ecˈoyaˈ yanma ebnaj yinta ebnaj chihalnicˈo iscamical Comam Jesucristo. 13 Ebnaj chichahni circuncisión tuˈ, caw maẍticˈa chikˈoji ebnaj isyijen tzet chal ley, yajaˈ chischilba ebnaj yalni teyet tato yilal heyakˈni circuncidar heba, yun̈e yoc iswinajil ebnaj yet cheyijen yechel circuncisión yin̈ henimanil.
14 Walinan xin, caw matxa hunuxa baytet yin̈ wal wanico inwinajilan, cachann̈echˈan yin̈ iscamical Comam Jesucristo yin̈ teˈ culus. Yuxin caw camominxahan yin̈ sunil ismachiswalilal yul sat yiban̈kˈinal tiˈ. Haxa huneˈ sat yiban̈kˈinal tiˈ, camnaxapaxilo win̈an yu iscamical Comam Cristo. 15 Caw matxa tzet chal yelapnoj ta chahbilxa circuncisión ju maca machoj, haˈ huneˈ caw aycano yip to pitzcˈanajon̈xa yin̈ iscayelal yin̈ Comam Jesucristo.
16 Yakˈab Comam Dios akˈancˈulal, yeb xin tzˈayojab iscˈul Comam yin̈ sunil mac tzujan yinta huneˈ cuybanile tiˈ, haˈ ton huntekˈan mac tuˈ caw Israel, iscon̈ob Comam Dios yin̈ caw isyelal. 17 Wal yin̈ tiempo chito insatatiˈan xin, matxa chiwochehan chinetalaxan, yuto ayxaco islutˈal innimanilan yu anma. Haˈ xin chiyeniloj tato caw ischejab Comam Jesucristo wehan.
18 Hex wuẍtaj, hex wanab, yakˈabayo Comam Jesucristo iscˈulchˈanil iscˈul teyiban̈ hesunil. ¡Hacojab tuˈ!
Copyright © 1996 by Wycliffe Bible Translators International