Add parallel Print Page Options

给五千人吃饱

这事以后,耶稣渡过加利利海,就是提比哩亚海。 有许多人因为看见他在病人身上所行的神迹,就跟随他。 耶稣上了山,和门徒一同坐在那里。 那时犹太人的逾越节近了。 耶稣举目看见许多人来,就对腓力说:“我们从哪里买饼叫这些人吃呢?” 他说这话是要试验腓力,他自己原知道要怎样行。 腓力回答说:“就是二十两银子的饼,叫他们各人吃一点也是不够的。” 有一个门徒,就是西门彼得的兄弟安得烈,对耶稣说: “在这里有一个孩童,带着五个大麦饼、两条鱼,只是分给这许多人还算什么呢?” 10 耶稣说:“你们叫众人坐下。”原来那地方的草多。众人就坐下,数目约有五千。 11 耶稣拿起饼来,祝谢了,就分给那坐着的人,分鱼也是这样,都随着他们所要的。 12 他们吃饱了,耶稣对门徒说:“把剩下的零碎收拾起来,免得有糟蹋的。” 13 他们便将那五个大麦饼的零碎,就是众人吃了剩下的,收拾起来,装满了十二个篮子。 14 众人看见耶稣所行的神迹,就说:“这真是那要到世间来的先知!”

15 耶稣既知道众人要来强逼他做王,就独自又退到山上去了。

耶稣履海

16 到了晚上,他的门徒下海边去, 17 上了船,要过海往迦百农去。天已经黑了,耶稣还没有来到他们那里。 18 忽然狂风大作,海就翻腾起来。 19 门徒摇橹约行了十里多路,看见耶稣在海面上走,渐渐近了船,他们就害怕。 20 耶稣对他们说:“是我,不要怕!” 21 门徒就喜欢接他上船,船立时到了他们所要去的地方。

22 第二日,站在海那边的众人知道那里没有别的船,只有一只小船,又知道耶稣没有同他的门徒上船,乃是门徒自己去的。 23 然而有几只小船从提比哩亚来,靠近主祝谢后分饼给人吃的地方。

当为永生的食物劳力

24 众人见耶稣和门徒都不在那里,就上了船,往迦百农去找耶稣。 25 既在海那边找着了,就对他说:“拉比,是几时到这里来的?” 26 耶稣回答说:“我实实在在地告诉你们:你们找我,并不是因见了神迹,乃是因吃饼得饱。 27 不要为那必坏的食物劳力,要为那存到永生的食物劳力,就是人子要赐给你们的,因为人子是父神所印证的。” 28 众人问他说:“我们当行什么,才算做神的工呢?” 29 耶稣回答说:“信神所差来的,这就是做神的工。” 30 他们又说:“你行什么神迹,叫我们看见就信你?你到底做什么事呢? 31 我们的祖宗在旷野吃过吗哪,如经上写着说:‘他从天上赐下粮来给他们吃。’” 32 耶稣说:“我实实在在地告诉你们:那从天上来的粮不是摩西赐给你们的,乃是我父将天上来的真粮赐给你们。 33 因为神的粮就是那从天上降下来赐生命给世界的。”

耶稣为生命的粮

34 他们说:“主啊,常将这粮赐给我们!” 35 耶稣说:“我就是生命的粮。到我这里来的,必定不饿;信我的,永远不渴。 36 只是我对你们说过,你们已经看见我,还是不信。 37 凡父所赐给我的人,必到我这里来;到我这里来的,我总不丢弃他。 38 因为我从天上降下来,不是要按自己的意思行,乃是要按那差我来者的意思行。 39 差我来者的意思就是:他所赐给我的,叫我一个也不失落,在末日却叫他复活。 40 因为我父的意思是叫一切见子而信的人得永生,并且在末日我要叫他复活。”

犹太人议论主

41 犹太人因为耶稣说“我是从天上降下来的粮”,就私下议论他, 42 说:“这不是约瑟的儿子耶稣吗?他的父母我们岂不认得吗?他如今怎么说‘我是从天上降下来的’呢?” 43 耶稣回答说:“你们不要大家议论。 44 若不是差我来的父吸引人,就没有能到我这里来的;到我这里来的,在末日我要叫他复活。 45 在先知书上写着说:‘他们都要蒙神的教训。’凡听见父之教训又学习的,就到我这里来。 46 这不是说有人看见过父,唯独从神来的,他看见过父。 47 我实实在在地告诉你们:信的人有永生。 48 我就是生命的粮。 49 你们的祖宗在旷野吃过吗哪,还是死了; 50 这是从天上降下来的粮,叫人吃了就不死。 51 我是从天上降下来生命的粮,人若吃这粮,就必永远活着。我所要赐的粮就是我的肉,为世人之生命所赐的。”

52 因此,犹太人彼此争论说:“这个人怎能把他的肉给我们吃呢?” 53 耶稣说:“我实实在在地告诉你们:你们若不吃人子的肉,不喝人子的血,就没有生命在你们里面。 54 吃我肉、喝我血的人就有永生,在末日我要叫他复活。 55 我的肉真是可吃的,我的血真是可喝的。 56 吃我肉、喝我血的人常在我里面,我也常在他里面。 57 永活的父怎样差我来,我又因父活着,照样,吃我肉的人也要因我活着。 58 这就是从天上降下来的粮。吃这粮的人就永远活着,不像你们的祖宗吃过吗哪还是死了。” 59 这些话是耶稣在迦百农会堂里教训人说的。

主的话是灵是生命

60 他的门徒中有好些人听见了,就说:“这话甚难,谁能听呢?” 61 耶稣心里知道门徒为这话议论,就对他们说:“这话是叫你们厌弃[a]吗? 62 倘或你们看见人子升到他原来所在之处,怎么样呢? 63 叫人活着的乃是灵,肉体是无益的。我对你们所说的话就是灵,就是生命。 64 只是你们中间有不信的人。”耶稣从起头就知道谁不信他,谁要卖他。 65 耶稣又说:“所以我对你们说过,若不是蒙我父的恩赐,没有人能到我这里来。”

彼得认耶稣为神的圣者

66 从此,他门徒中多有退去的,不再和他同行。 67 耶稣就对那十二个门徒说:“你们也要去吗?” 68 西门彼得回答说:“主啊,你有永生之道,我们还归从谁呢? 69 我们已经信了,又知道你是神的圣者。” 70 耶稣说:“我不是拣选了你们十二个门徒吗?但你们中间有一个是魔鬼。” 71 耶稣这话是指着加略西门的儿子犹大说的,他本是十二个门徒里的一个,后来要卖耶稣的。

Footnotes

  1. 约翰福音 6:61 “厌弃”原文作“跌倒”。

Ginpakaon ni Jesus ang Lima 5,000 ka mga Tawo(A)

Pagkatapos sadto, nagtabok liwat si Jesus sa Dagat sang Galilea nga ginatawag man nga Dagat sang Tiberias. Madamo nga mga tawo ang nagsulunod sa iya, tungod kay nakita nila ang iya mga ginpanghimo nga mga milagro sa iya pagpang-ayo sang mga masakiton. Nagtaklad si Jesus kag ang iya mga sumulunod sa bukid kag didto nagpungko. (Malapit na lang sadto ang piesta sang mga Judio nga ginatawag Piesta sang Paglabay sang Anghel.) Pagtan-aw ni Jesus, nakita niya nga madamo nga mga tawo ang nagapalapit sa iya. Gani nagsiling siya kay Felipe, “Sa diin bala kita makabakal sang pagkaon[a] para makakaon ini nga mga tawo?” (Amo ini ang iya pamangkot tungod kay gusto niya nga tilawan si Felipe. Pero sa pagkamatuod, may plano na siya nga daan kon ano ang iya himuon.) Nagsiling si Felipe sa iya, “Sa kadamuon sang mga tawo nga ini, bisan gamay lang ang aton ihatag, ang walo ka bulan nga suweldo sang isa ka tawo kulang pa nga ibakal sang ila pagkaon.” Pero nagsiling ang utod ni Pedro nga si Andres nga isa man sa mga sumulunod ni Jesus, “May bata diri nga lalaki nga may lima ka tinapay[b] kag duha ka isda. Pero ano ang pulos sini sa amo nga kadamuon sang mga tawo?” 10 Nagsiling si Jesus, “Abi, papungkua ninyo ang mga tawo.” Kag ginpapungko nila sila, kay hilamunon man ato nga lugar. Ang mga lalaki lang mga 5,000 nga daan. 11 Pagkatapos ginkuha ni Jesus ang tinapay kag nagpasalamat sa Dios, kag ginpanagtag niya ini sa mga tawo nga nagapungko didto. Amo man ang iya ginhimo sa isda, kag nabusog sila tanan. 12 Pagkatapos nila kaon, nagsiling si Jesus sa iya mga sumulunod, “Tipuna ninyo ang mga nabilin agod wala gid sing may mausik.” 13 Gani gintipon nila ang tanan nga nabilin. Kag halin sa lima ka tinapay nga ginpakaon sa mga tawo, nakapuno pa sila sang dose ka alat.

14 Pagkakita sang mga tawo sadto nga milagro nga ginhimo ni Jesus, nagsiling sila, “Amo na gid ini matuod ang Propeta nga aton ginahulat nga magaabot diri sa kalibutan!” 15 Nakahibalo na nga daan si Jesus nga may tuyo sila nga kuhaon siya kag piliton nga mangin hari nila. Gani naghalin siya didto kag nagtaklad balik sa bukid nga siya lang.

Naglakat si Jesus sa Ibabaw sang Tubig(B)

16 Sang sirom na, nagdulhog sa baybay ang iya mga sumulunod 17 kag nagsakay sa sakayan. Gab-i na, pero wala pa makabalik si Jesus didto sa ila. Gani nag-umpisa na lang sila nga magtabok pabalik sa Capernaum. 18 Samtang nagatabok sila, hinali lang nga nagbaskog ang hangin kag nagdalagko ang mga balod. 19 Pagkaantad nila sing mga lima ukon anom ka kilometro, nakita nila si Jesus nga nagalakat sa ibabaw sang tubig pakadto sa ila sakayan, kag hinadlukan sila. 20 Pero nagsiling si Jesus sa ila, “Indi kamo magkahadlok, ako ini!” 21 Gani ginpasakay nila siya. Pagkasakay ni Jesus, nakaabot sila dayon sa ila kaladtuan.

Ginpangita sang mga Tawo si Jesus

22-23 Sang madason nga adlaw, ang mga tawo wala pa gid naghalin didto sa lugar nga ginpakaunan sa ila sang Ginoo sang tinapay nga iya ginpasalamatan sa Dios. Nahibaluan nila nga sang gab-i nga nagligad may isa lang ka sakayan, kag amo ato ang ginsakyan sang mga sumulunod ni Jesus. Nahibaluan man nila nga si Jesus wala nagsakay upod sa iya mga sumulunod. Karon, may nag-abot didto nga mga sakayan nga halin sa Tiberias. 24 Gani pagkahibalo sang mga tawo nga wala na didto si Jesus kag ang iya mga sumulunod, nagsakay sila sa mga sakayan kag nagpa-Capernaum agod pangitaon si Jesus.

Ang Tinapay nga Nagahatag sang Kabuhi

25 Pag-abot nila didto sa Capernaum nakita nila si Jesus. Nagsiling sila, “Manunudlo, san-o ka pa diri?” 26 Nagsiling si Jesus sa ila, “Sa pagkamatuod, ginasugid ko sa inyo nga ginapangita ninyo ako indi tungod sa mga milagro nga inyo nakita, kundi tungod kay ginpakaon ko kamo sang tinapay kag nabusog kamo. 27 Pero indi kamo magpangabudlay para sa pagkaon nga madunot man lang, kundi magpangabudlay kamo para sa pagkaon nga nagapadayon hasta san-o, nga nagahatag sang kabuhi nga wala sing katapusan. Ako nga Anak sang Tawo amo ang magahatag sa inyo sini nga pagkaon, kay ako ang ginhatagan sang Dios nga Amay sang awtoridad nga maghatag sini.” 28 Gani nagpamangkot sila sa iya, “Ti ano ang dapat namon nga himuon agod masunod namon ang gusto nga ipahimo sang Dios?” 29 Nagsabat si Jesus, “Ang gusto sang Dios nga inyo himuon amo ini: magtuo kamo sa akon nga iya ginpadala.” 30 Nagsiling man sila, “Ti, ano nga milagro ang imo mapakita sa amon agod magtuo kami sa imo? 31 Sadto anay ang aton mga katigulangan nagkaon sang manna[c] sang didto pa sila sa kamingawan. Kay nagasiling ang Kasulatan nga ginhatagan sila ni Moises sang tinapay nga halin sa langit.”[d] 32 Nagsiling si Jesus sa ila, “Sa pagkamatuod, ginasugid ko sa inyo nga indi si Moises ang naghatag sang tinapay nga halin sa langit kundi ang akon Amay. Kag siya amo man ang nagahatag sa inyo sang matuod nga tinapay nga halin sa langit. 33 Kay ang tinapay nga ginahatag sang Dios wala sing iban kundi siya nga naghalin sa langit kag nagahatag sang kabuhi sa mga tawo diri sa kalibutan.” 34 Nagsiling dayon ang mga tawo, “Ti hatagi man kami permi sina nga tinapay nga imo ginasiling.” 35 Nagsiling si Jesus, “Ako amo ang tinapay[e] nga nagahatag sang kabuhi. Ang nagapalapit sa akon kag nagatuo indi na gid paggutumon ukon pag-uhawon.

36 “Pero pareho bala sang ginsiling ko anay sa inyo, indi gihapon kamo magtuo sa akon bisan nakita na ninyo ang mga milagro nga akon ginhimo.[f] 37 Ang tanan nga tawo nga ginahatag sang Amay sa akon magapalapit sa akon, kag ang mga nagapalapit sa akon indi ko gid pagsikwayon. 38 Kay nagkadto ako diri halin sa langit indi agod tumanon ko ang akon kaugalingon nga kabubut-on, kundi agod tumanon ko ang kabubut-on sang Amay nga nagpadala sa akon. 39 Kag ang kabubut-on sang nagpadala sa akon amo ini: nga indi ko pagpabay-an nga mawala ang bisan isa ka tawo nga iya gintugyan sa akon, kundi nga banhawon ko sila sa katapusan nga adlaw. 40 Kay amo ini ang gusto sang akon Amay: nga ang tanan nga nagakilala kag nagatuo sa akon makaangkon sang kabuhi nga wala sing katapusan, kag banhawon ko sila sa katapusan nga adlaw.”

41 Karon, nagkulumuron ang mga Judio kontra kay Jesus, kay nagsiling siya nga siya amo ang tinapay nga naghalin sa langit. 42 Nagsiling sila, “Si Jesus man lang ina nga anak ni Jose. Ngaa nagasiling siya nga halin siya sa langit, kay kilala ta man gani ang iya amay kag iloy?” 43 Ginsabat sila ni Jesus, “Indi kamo magsagi kumod dira. 44 Wala sing tawo nga makapalapit sa akon kon indi pagtandugon ang iya tagipusuon sang Amay nga nagpadala sa akon. Kag ang mga tawo nga magpalapit sa akon banhawon ko sa katapusan nga adlaw. 45 Nagsiling ang isa sa mga propeta, ‘Tudluan sila tanan sang Dios.’[g] Gani ang tanan nga nagapamati sa mga ginatudlo sang Amay magapalapit sa akon. 46 Wala ini nagakahulugan nga may tawo na nga nakakita sa Amay. Ako nga naghalin sa Dios nga Amay amo gid lang ang nakakita sa iya.

47 “Sa pagkamatuod, ginasugid ko sa inyo nga ang nagatuo sa akon may kabuhi na nga wala sing katapusan, 48 tungod kay ako amo ang tinapay nga nagahatag sang kabuhi. 49 Ang inyo mga katigulangan nagkaon sang manna sang didto pa sila sa kamingawan, pero nagkalamatay gihapon sila. 50 Pero may ara sang tinapay nga naghalin sa langit, kag ang bisan sin-o nga magkaon sini indi na mapatay. 51 Ako amo ang buhi nga tinapay nga naghalin sa langit. Ang bisan sin-o nga magkaon sa sini nga tinapay magakabuhi sa wala sing katapusan. Tungod kay ang tinapay nga akon ihatag sa iya wala sing iban kundi ang akon lawas. Ini nga lawas ihatag ko agod makabaton ang mga tawo diri sa kalibutan sang kabuhi nga wala sing katapusan.”

52 Nagbinaisay ang mga Judio nga nagapamati kay Jesus. Nagsiling sila, “Paano bala ang paghatag sang tawo nga ini sa aton sang iya lawas agod kaunon ta?” 53 Nagsiling si Jesus sa ila, “Sa pagkamatuod, ginasiling ko sa inyo nga kon indi kamo magkaon sang lawas sang Anak sang Tawo kag kon indi kamo mag-inom sang iya dugo, indi gid kamo makabaton sang kabuhi nga wala sing katapusan. 54 Pero ang bisan sin-o nga nagakaon sang akon lawas kag nagainom sang akon dugo may kabuhi nga wala sing katapusan, kag banhawon ko siya sa katapusan nga adlaw. 55 Kay ang akon lawas kag ang akon dugo amo ang matuod nga tinapay kag matuod nga ilimnon.[h] 56 Ang bisan sin-o nga nagakaon sang akon lawas kag nagainom sang akon dugo nagapabilin sa akon kag ako nagapabilin man sa iya. 57 Ang Dios nga Amay nga nagpadala sa akon amo ang ginahalinan sang kabuhi, kag tungod sa iya nagakabuhi ako. Pareho man sini ang matabo sa mga nagakaon sa akon, magakabuhi man sila tungod sa akon. 58 Ako ang tinapay nga naghalin sa langit. Indi ini pareho sa manna nga ginkaon sang inyo mga katigulangan, kay nagkalamatay gihapon sila. Ang nagakaon sang sini nga tinapay nga akon ginasiling sa inyo magakabuhi sa wala sing katapusan.” 59 Ini nga mga butang ginahambal ni Jesus sang siya nagapanudlo didto sa simbahan sang mga Judio sa Capernaum.

Ang mga Pulong nga Nagahatag sang Kabuhi nga Wala sing Katapusan

60 Madamo sa iya mga sumulunod ang nakabati sa iya gintudlo, kag nagsiling sila, “Tama kabudlay ining ginatudlo niya, sin-o bala ang makabaton sini?” 61 Bisan wala sing may nagsugid kay Jesus, nahibaluan niya nga ang iya mga sumulunod mismo nagakulumuron tungod sang iya pagpanudlo nga ato. Gani nagsiling si Jesus sa ila, “Nasaklaw bala kamo sa akon ginahambal? 62 Ti paano na lang kon ako nga Anak sang Tawo makita ninyo nga nagkayab pabalik sa akon ginhalinan? 63 Ang Espiritu Santo amo ang nagahatag sang kabuhi. Ang tawo indi makahimo sini. Ang akon mga ginahambal sa inyo halin sa Espiritu Santo, kag nagahatag sang kabuhi. 64 Pero may ara sa inyo nga wala nagatuo sa akon.” (Nagsiling siya sini tungod kay nahibaluan na niya nga daan kon sin-o atong mga indi magatuo kag kon sin-o ang magatraidor sa iya.) 65 Kag nagsiling pa gid siya, “Amo ini ang kabangdanan kon ngaa nagsiling ako sa inyo nga wala sing may makapalapit sa akon kon indi siya pagtugutan sang Amay.”

66 Halin sadto, madamo sa mga sumulunod ni Jesus ang nagbiya sa iya kag wala na magsagi upod. 67 Gani nagsiling si Jesus sa iya dose ka apostoles, “Ti, mabiya man bala kamo sa akon?” 68 Nagsabat si Simon Pedro sa iya, “Ginoo, sa kay sin-o pa bala kami makadto? Ikaw lang ang may mensahi nga makahatag sang kabuhi nga wala sing katapusan. 69 Nagatuo kami sa imo tungod kay nahibaluan namon nga ikaw amo gid ang Balaan nga ginpadala sang Dios.” 70 Nagsiling si Jesus sa ila, “Indi bala ginpili ko kamo nga dose? Pero ang isa sa inyo Yawa!”[i] 71 Ang ginatumod ni Jesus amo si Judas nga anak ni Simon Iscariote.[j] Kay bisan tuod si Judas isa sa dose ka apostoles, pero siya amo ang magatraidor kay Jesus.

Footnotes

  1. 6:5 pagkaon: sa literal, tinapay. Amo man sa bersikulo 7. Tan-awa ang footnote sa bersikulo 9.
  2. 6:9 tinapay: Ang tinapay sa ila nga kultura amo ang pinakapagkaon nila pareho sang kan-on sa aton nga kultura.
  3. 6:31 manna: Tan-awa ang Lista sang mga Pulong sa likod.
  4. 6:31 Exo. 16:4; Neh. 9:15; Salmo 78:24.
  5. 6:35 tinapay: ukon, pagkaon.
  6. 6:36 bisan nakita na ninyo ang mga milagro nga akon ginhimo: sa iban nga mga teksto, bisan nakita na ninyo ako.
  7. 6:45 Isa. 54:13.
  8. 6:55 matuod nga tinapay kag matuod nga ilimnon nga nagahatag sang kabuhi nga wala sing katapusan.
  9. 6:70 Yawa: buot silingon, gin-usar sang Yawa.
  10. 6:71 Simon Iscariote: Indi apelyido ni Simon ang “Iscariote.” Siguro ang buot silingon, Simon nga taga-Keriot.

After these things Jesus went over the sea of Galilee, which is the sea of Tiberias.

And a great multitude followed him, because they saw his miracles which he did on them that were diseased.

And Jesus went up into a mountain, and there he sat with his disciples.

And the passover, a feast of the Jews, was nigh.

When Jesus then lifted up his eyes, and saw a great company come unto him, he saith unto Philip, Whence shall we buy bread, that these may eat?

And this he said to prove him: for he himself knew what he would do.

Philip answered him, Two hundred pennyworth of bread is not sufficient for them, that every one of them may take a little.

One of his disciples, Andrew, Simon Peter's brother, saith unto him,

There is a lad here, which hath five barley loaves, and two small fishes: but what are they among so many?

10 And Jesus said, Make the men sit down. Now there was much grass in the place. So the men sat down, in number about five thousand.

11 And Jesus took the loaves; and when he had given thanks, he distributed to the disciples, and the disciples to them that were set down; and likewise of the fishes as much as they would.

12 When they were filled, he said unto his disciples, Gather up the fragments that remain, that nothing be lost.

13 Therefore they gathered them together, and filled twelve baskets with the fragments of the five barley loaves, which remained over and above unto them that had eaten.

14 Then those men, when they had seen the miracle that Jesus did, said, This is of a truth that prophet that should come into the world.

15 When Jesus therefore perceived that they would come and take him by force, to make him a king, he departed again into a mountain himself alone.

16 And when even was now come, his disciples went down unto the sea,

17 And entered into a ship, and went over the sea toward Capernaum. And it was now dark, and Jesus was not come to them.

18 And the sea arose by reason of a great wind that blew.

19 So when they had rowed about five and twenty or thirty furlongs, they see Jesus walking on the sea, and drawing nigh unto the ship: and they were afraid.

20 But he saith unto them, It is I; be not afraid.

21 Then they willingly received him into the ship: and immediately the ship was at the land whither they went.

22 The day following, when the people which stood on the other side of the sea saw that there was none other boat there, save that one whereinto his disciples were entered, and that Jesus went not with his disciples into the boat, but that his disciples were gone away alone;

23 (Howbeit there came other boats from Tiberias nigh unto the place where they did eat bread, after that the Lord had given thanks:)

24 When the people therefore saw that Jesus was not there, neither his disciples, they also took shipping, and came to Capernaum, seeking for Jesus.

25 And when they had found him on the other side of the sea, they said unto him, Rabbi, when camest thou hither?

26 Jesus answered them and said, Verily, verily, I say unto you, Ye seek me, not because ye saw the miracles, but because ye did eat of the loaves, and were filled.

27 Labour not for the meat which perisheth, but for that meat which endureth unto everlasting life, which the Son of man shall give unto you: for him hath God the Father sealed.

28 Then said they unto him, What shall we do, that we might work the works of God?

29 Jesus answered and said unto them, This is the work of God, that ye believe on him whom he hath sent.

30 They said therefore unto him, What sign shewest thou then, that we may see, and believe thee? what dost thou work?

31 Our fathers did eat manna in the desert; as it is written, He gave them bread from heaven to eat.

32 Then Jesus said unto them, Verily, verily, I say unto you, Moses gave you not that bread from heaven; but my Father giveth you the true bread from heaven.

33 For the bread of God is he which cometh down from heaven, and giveth life unto the world.

34 Then said they unto him, Lord, evermore give us this bread.

35 And Jesus said unto them, I am the bread of life: he that cometh to me shall never hunger; and he that believeth on me shall never thirst.

36 But I said unto you, That ye also have seen me, and believe not.

37 All that the Father giveth me shall come to me; and him that cometh to me I will in no wise cast out.

38 For I came down from heaven, not to do mine own will, but the will of him that sent me.

39 And this is the Father's will which hath sent me, that of all which he hath given me I should lose nothing, but should raise it up again at the last day.

40 And this is the will of him that sent me, that every one which seeth the Son, and believeth on him, may have everlasting life: and I will raise him up at the last day.

41 The Jews then murmured at him, because he said, I am the bread which came down from heaven.

42 And they said, Is not this Jesus, the son of Joseph, whose father and mother we know? how is it then that he saith, I came down from heaven?

43 Jesus therefore answered and said unto them, Murmur not among yourselves.

44 No man can come to me, except the Father which hath sent me draw him: and I will raise him up at the last day.

45 It is written in the prophets, And they shall be all taught of God. Every man therefore that hath heard, and hath learned of the Father, cometh unto me.

46 Not that any man hath seen the Father, save he which is of God, he hath seen the Father.

47 Verily, verily, I say unto you, He that believeth on me hath everlasting life.

48 I am that bread of life.

49 Your fathers did eat manna in the wilderness, and are dead.

50 This is the bread which cometh down from heaven, that a man may eat thereof, and not die.

51 I am the living bread which came down from heaven: if any man eat of this bread, he shall live for ever: and the bread that I will give is my flesh, which I will give for the life of the world.

52 The Jews therefore strove among themselves, saying, How can this man give us his flesh to eat?

53 Then Jesus said unto them, Verily, verily, I say unto you, Except ye eat the flesh of the Son of man, and drink his blood, ye have no life in you.

54 Whoso eateth my flesh, and drinketh my blood, hath eternal life; and I will raise him up at the last day.

55 For my flesh is meat indeed, and my blood is drink indeed.

56 He that eateth my flesh, and drinketh my blood, dwelleth in me, and I in him.

57 As the living Father hath sent me, and I live by the Father: so he that eateth me, even he shall live by me.

58 This is that bread which came down from heaven: not as your fathers did eat manna, and are dead: he that eateth of this bread shall live for ever.

59 These things said he in the synagogue, as he taught in Capernaum.

60 Many therefore of his disciples, when they had heard this, said, This is an hard saying; who can hear it?

61 When Jesus knew in himself that his disciples murmured at it, he said unto them, Doth this offend you?

62 What and if ye shall see the Son of man ascend up where he was before?

63 It is the spirit that quickeneth; the flesh profiteth nothing: the words that I speak unto you, they are spirit, and they are life.

64 But there are some of you that believe not. For Jesus knew from the beginning who they were that believed not, and who should betray him.

65 And he said, Therefore said I unto you, that no man can come unto me, except it were given unto him of my Father.

66 From that time many of his disciples went back, and walked no more with him.

67 Then said Jesus unto the twelve, Will ye also go away?

68 Then Simon Peter answered him, Lord, to whom shall we go? thou hast the words of eternal life.

69 And we believe and are sure that thou art that Christ, the Son of the living God.

70 Jesus answered them, Have not I chosen you twelve, and one of you is a devil?

71 He spake of Judas Iscariot the son of Simon: for he it was that should betray him, being one of the twelve.

След това Иисус отиде отвъд морето Галилейско, сиреч Тивериадско.

Подире Му вървеше множество народ, защото виждаше Неговите чудеса, които правеше над болните.

Иисус се възкачи на планината и там седеше с учениците Си.

(A)И приближаваше Пасха, празникът иудейски.

(B)А Иисус, като дигна очи и видя, че множество народ иде към Него, казва на Филипа: отде да купим хляб, за да ядат тия?

А това казваше, за да го изпита; понеже Сам знаеше, какво щеше да направи.

Филип Му отговори: тям не ще стигне хляб за двеста динария, за да вземе всеки от тях по малко.

Един от учениците Му, Андрей, брат на Симона Петра, Му казва:

тук, у едно момченце, има пет ечемични хляба и две риби; ала това що е за толкова души?

10 Иисус рече: накарайте човеците да насядат. А на онова място имаше много трева. Тогава насядаха човеците на брой около пет хиляди.

11 Иисус взе хлябовете и, като възблагодари, раздаде на учениците, а учениците – на насядалите; тъй и от рибите, кой колкото искаше.

12 И след като се наситиха, рече на учениците Си: съберете останалите къшеи, за да се не изгуби нищо.

13 (C)И от петте ечемични хляба събраха и напълниха дванайсет коша къшеи, останали на тия, които ядоха.

14 (D)Тогава човеците, като видяха чудото, направено от Иисуса, рекоха: Този е наистина Пророкът, Който има да дойде на света.

15 А Иисус, като разбра, че възнамеряват да дойдат да Го грабнат, за да Го направят цар, пак се отдалечи в планината самичък.

16 Когато пък се свечери, учениците Му слязоха при морето

17 (E)и, като влязоха в кораба, потеглиха заотвъд морето в Капернаум. Беше се вече стъмнило, а Иисус не бе дошъл при тях.

18 Морето се подигаше, защото силен вятър духаше.

19 И когато бяха проплували до двайсет и пет или трийсет стадии, виждат Иисуса да ходи по морето и да се приближава към кораба, и се уплашиха.

20 Но Той им рече: Аз съм; не бойте се!

21 Тогава искаха да Го вземат в кораба; и веднага корабът пристигна на брега, към който плуваха.

22 На другия ден народът, който стоеше отвъд морето, видя, че там, освен един кораб, в който бяха влезли учениците Му, друг нямаше, и че Иисус не бе влизал в кораба с учениците Си, а учениците Му сами бяха отплували.

23 При това бяха дошли от Тивериада други кораби близо до онова място, дето бяха яли хляб, след Господнето благословение.

24 И тъй, когато народът видя, че там няма Иисуса, нито учениците Му, влезе в кораби и преплува в Капернаум, да дири Иисуса.

25 И като Го намери отвъд морето, рече Му: Рави, кога дойде тук?

26 Иисус им отговори и рече: истина, истина ви казвам: дирите Ме не за това, че видяхте чудеса, но за това, че ядохте от хлябовете и се наситихте.

27 (F)Трудете се не за храна тленна, а за храна, която пребъдва до живот вечен и която ще ви даде Син Човеческий; защото върху Него е положил Своя печат Отец Бог.

28 Тогава Го попитаха: какво да правим, за да извършваме делата Божии?

29 (G)Иисус им отговори и рече: делото Божие е това – да повярвате в Оногова, Когото е Той пратил.

30 А те Му рекоха: каква личба даваш, за да видим и Ти повярваме? Какво вършиш?

31 (H)Бащите ни ядоха мана в пустинята, както е писано: „хляб от небето им даде да ядат“.

32 А Иисус им рече: истина, истина ви казвам: не Моисей ви даде хляба от небето, а Моят Отец ви дава истинския хляб от небето.

33 Защото Божият хляб е Онзи, Който слиза от небето и дава живот на света.

34 А те Му казаха: Господи, давай ни всякога тоя хляб.

35 (I)Иисус им рече: Аз съм хлябът на живота; който дохожда при Мене, няма да огладнее; и който вярва в Мене, няма да ожаднее никога.

36 Но казах ви, че и Ме видяхте, и не вярвате.

37 Всичко, що Ми дава Отец, ще дойде при Мене; и който дохожда при Мене, няма да го изпъдя вън;

38 (J)защото слязох от небето, не за да върша Моята воля, а волята на Отца, Който Ме е пратил.

39 (K)А волята на Отца, Който Ме е пратил, е тая: от всичко, що Ми е дал, да не погубя нищо, а да го възкреся в последния ден.

40 Тази е волята на Оногова, Който Ме е пратил: всякой, който види Сина и вярва в Него, да има живот вечен; и Аз ще го възкреся в последния ден.

41 Възроптаха против Него иудеите, задето рече: Аз съм хлябът, слязъл от небето.

42 (L)И казваха: не Тоя ли е Иисус, Иосифовият син, чийто баща и майка познаваме? Как тогава Той казва: слязох от небето?

43 Иисус им отговори и рече: не роптайте помежду си.

44 Никой не може да дойде при Мене, ако не го привлече Отец, Който Ме е пратил; и Аз ще го възкреся в последния ден.

45 (M)У пророците е писано: „и ще бъдат всички от Бога научени“. Всякой, който е чул от Отца и се е научил, дохожда при Мене.

46 (N)Това не значи, че Отца е видял друг някой, освен Онзи, Който е от Бога; Тоя именно е видял Отца.

47 Истина, истина ви казвам: който вярва в Мене, има живот вечен.

48 Аз съм хлябът на живота.

49 (O)Бащите ви ядоха мана в пустинята, и умряха;

50 а хлябът, който слиза от небето, е такъв, че който яде от него, не ще умре.

51 Аз съм живият хляб, слязъл от небето; който яде от тоя хляб, ще живее вовеки; а хлябът, който Аз ще дам, е Моята плът, която ще отдам за живота на света.

52 Тогава иудеите се запрепираха помежду си, думайки: как може Той да ни даде плътта Си да ядем?

53 (P)А Иисус им рече: истина, истина ви казвам: ако не ядете плътта на Сина Човечески и не пиете кръвта Му, не ще имате в себе си живот.

54 Който яде Моята плът и пие Моята кръв, има живот вечен, и Аз ще го възкреся в последния ден.

55 Защото плътта Ми е наистина храна, и кръвта Ми е наистина питие.

56 Който яде Моята плът и пие Моята кръв, пребъдва в Мене, и Аз в него.

57 Както Мене е пратил живият Отец, и Аз живея чрез Отца, тъй и който Мене яде, ще живее чрез Мене.

58 Този е хлябът, слязъл от небето. Не както бащите ви ядоха маната и умряха: който яде тоя хляб, ще живее вовеки.

59 Това говори Иисус в синагогата, когато поучаваше в Капернаум.

60 Тогава мнозина от учениците Му, като чуха това, казаха: тежки са тия думи! кой може да ги слуша?

61 Но Иисус, като знаеше в Себе Си, че учениците Му роптаят против това, рече им: това ли ви съблазнява?

62 (Q)Ами ако видите Сина Човечески да възлиза там, дето е бил попреди?

63 (R)Духът е, който животвори; плътта нищо не ползува. Думите, що ви говоря, са дух и живот.

64 (S)Но има от вас някои, които не вярват. Защото Иисус отначало знаеше, кои са невярващи, и кой ще Го предаде.

65 (T)И рече: затова ви и казах, че никой не може да дойде при Мене, ако му не бъде дадено от Моя Отец.

66 От това време мнозина от учениците Му се върнаха назад и вече не ходеха с Него.

67 Тогава Иисус рече на дванайсетте: да не искате и вие да си отидете?

68 Симон Петър Му отговори: Господи, при кого да отидем? Ти имаш думи за вечен живот,

69 (U)и ние повярвахме и познахме, че Ти си Христос, Синът на Бога Живий.

70 (V)Иисус им отговори: не Аз ли избрах вас дванайсетте? Но един от вас е дявол.

71 Говореше за Иуда Симонов Искариот, защото той, бидейки един от дванайсетте, щеше да Го предаде.