Old/New Testament

Mapatay ang Nagapakasala

18 Nagsiling ang Ginoo sa akon, ² “Ngaa bala ginahambal ninyo ini nga hulubaton sa Israel: ‘Nagkaon ang ginikanan sang maaslom nga ubas, kag ang kaaslom sini matilawan pati sang ila mga kabataan?’

³ “Ako, ang Ginoong Dios nga buhi, nagasumpa nga indi na ninyo pag-ihambal ini nga hulubaton sa Israel. ⁴ Pamatii ninyo ini! Ang tanan nga kabuhi akon—ang kabuhi sang ginikanan kag sang kabataan. Ang tawo lang nga nakasala amo ang mapatay. ⁵ Halimbawa, may isa ka tawo nga matarong kag husto ang iya mga ginahimo. ⁶ Wala siya nagasimba sa mga dios-dios sang Israel ukon nagakaon sang mga halad para sa sini nga mga dios-dios sa mga simbahan sa mga bukid. Wala siya nagahulid sa asawa sang iban ukon sa babayi nga ginaregla. ⁷ Wala siya nagapamigos, kag ginauli niya ang garantiya sang mga nakautang sa iya. Wala siya nagapangawat, kundi ginapakaon niya ang mga ginagutom kag ginahatagan sang bayo ang mga wala sing bayo. ⁸ Wala siya nagapasaka kon magpautang siya. Wala siya nagahimo sang malain, kag wala siya sang may ginapaboran sa iya nga paghukom. ⁹ Ginasunod niya sing maayo ang akon mga pagsulundan kag mga sugo. Matarong ina nga tawo kag padayon siya nga mabuhi. Ako, ang Ginoong Dios, ang nagasiling sini.

¹⁰ “Pero halimbawa, ina nga tawo may anak nga lalaki nga mapintas kag nagapamatay ukon ginahimo niya ini nga mga butang ¹¹ nga wala ginahimo sang iya amay: Nagakaon siya sang mga halad para sa mga dios-dios sa mga simbahan sa mga bukid, kag nagahulid siya sa asawa sang iban. ¹² Ginapigos niya ang mga kubos kag imol. Nagapangawat siya, kag wala niya ginauli ang garantiya sang mga nakautang sa iya. Nagasimba siya sa mga dios-dios, kag nagahimo sang makangilil-ad nga mga butang. ¹³ Nagapautang siya nga may saka. Ti, mabuhi ayhan siya? Indi! Mapatay gid ini nga tawo tungod sa tanan nga makangilil-ad nga mga butang nga iya ginhimo. Siya ang responsable sa iya kamatayon.

¹⁴ “Pero halimbawa, ina nga malaot nga tawo may anak nga lalaki, kag nakita sang sini nga anak ang tanan nga sala nga ginhimo sang iya amay, pero wala niya pagsunda. ¹⁵ Wala siya nagasimba sa mga dios-dios sang Israel ukon nagakaon sang mga halad para sa sini nga mga dios-dios sa mga simbahan sa mga bukid. Wala siya nagahulid sa asawa sang iban. ¹⁶ Wala siya nagapamigos, kag wala siya nagakuha sang garantiya sang mga nakautang sa iya. Wala siya nagapangawat kundi ginapakaon niya ang mga ginagutom kag ginahatagan sang bayo ang mga wala sing bayo. ¹⁷ Wala siya nagahimo sang malain, kag wala siya nagapasaka kon magpautang siya. Ginatuman niya ang akon mga sugo kag mga pagsulundan. Ini nga tawo indi mapatay tungod sa sala sang iya amay kundi padayon siya nga mabuhi. ¹⁸ Pero ang iya amay mapatay tungod sa iya sala, kay nagpanguwarta siya, nagpangawat kag naghimo sing malain sa iya kasimanwa.

¹⁹ “Pero basi mamangkot kamo, ‘Ngaa bala indi dapat silutan ang anak tungod sa sala sang iya amay?’ Kon ang anak nagahimo sing matarong kag husto, kag ginasunod niya sing maayo ang akon mga pagsulundan, padayon siya nga mabuhi. ²⁰ Ang tawo lang nga nakasala amo ang mapatay. Ang anak indi dapat silutan tungod sa sala sang iya amay, kag ang amay indi dapat silutan tungod sa sala sang iya anak. Ang matarong nga tawo pagabalusan sa iya matarong nga mga ginahimo, kag ang malaot nga tawo pagasilutan sa iya malaot nga mga ginahimo.

²¹ “Pero kon ang malaot maghinulsol sa tanan nga sala nga iya nahimo kag magtuman sang akon pagsulundan kag maghimo sing matarong kag husto, indi siya mapatay kundi padayon nga mabuhi. ²² Indi na siya pagsukton sa tanan nga sala nga iya nahimo, kag tungod sa iya matarong nga ginahimo, padayon siya nga mabuhi. ²³ Ako, ang Ginoong Dios, wala nalipay kon mapatay ang isa ka malaot nga tawo. Malipay ako kon maghinulsol siya kag padayon nga magkabuhi.

²⁴ “Pero kon ang isa ka matarong nga tawo magbiya sa iya matarong nga kabuhi kag magpakasala, kag maghimo sang makangilil-ad nga mga butang nga ginahimo sang mga malaot, padayon bala siya nga mabuhi? Siyempre indi! Kalimtan na ang iya matarong nga mga ginhimo. Kag tungod sa iya pagluib sa akon kag sa mga sala nga iya nahimo, mapatay siya.

²⁵ “Pero basi magsiling kamo, ‘Indi matarong ang pamaagi sang Ginoo.’ Pamati kamo, katawhan sang Israel: Ang akon bala pamaagi ang indi matarong ukon ang inyo? ²⁶ Kon ang isa ka matarong nga tawo magbiya sa iya matarong nga kabuhi kag magpakasala, mapatay siya tungod sa iya sala. ²⁷ Pero kon ang isa ka malaot nga tawo magbiya sa iya malaot nga kabuhi kag maghimo sing matarong kag husto, maluwas niya ang iya kabuhi. ²⁸ Indi siya mapatay kundi padayon siya nga mabuhi tungod kay nareyalisar niya ang tanan niya nga sala kag ginbayaan niya ini. ²⁹ Pero basi magsiling kamo mga katawhan sang Israel, ‘Indi matarong ang pamaagi sang Ginoo.’ Katawhan sang Israel, ang akon bala mga pamaagi ang indi matarong ukon ang inyo?

³⁰ “Gani nagasiling ako sa inyo, katawhan sang Israel, nga ako, ang Ginoong Dios, magahukom sa kada isa sa inyo suno sa iya binuhatan. Karon, maghinulsol na kamo kag bayai na ang tanan ninyo nga mga sala agod indi kamo malaglag. ³¹ Katawhan sang Israel, ngaa gusto ninyo nga mapatay? Untati na ninyo ang pagpakasala kag bag-uha na ninyo ang inyo kabuhi. ³² Wala ako nalipay kon may mapatay. Gani maghinulsol na kamo agod padayon kamo nga mabuhi. Ako, ang Ginoong Dios, ang nagasiling sini.”

Ang Panalambiton Parte sa mga Pangulo sang Israel

19 Nagsiling ang Ginoo sa akon, “Kantaha ining panalambiton parte sa mga pangulo sang Israel:

² “Ang imo iloy pareho sa isa ka leon nga nagasagod sang iya mga bata kaupod sang iban nga mga leon. ³ Gin-atipan niya ang isa niya ka bata kag nangin makusog nga leon. Nakatuon ini magpanukob, kag nagapangaon sang tawo. ⁴ Sang mahibaluan ini sang iban nga mga nasyon ginsiod nila siya kag gindala sa Egipto nga nakaw-itan.

^5-6 “Sang mareyalisar sang iloy sang sini nga leon nga ang iya handom para sa iya bata napaslawan, ginpadako niya naman ang isa niya ka bata kag nangin makusog man ini nga leon. Nag-upod ini sa iban nga mga leon kag nakatuon ini magpanukob, kag nagapangaon sang tawo. ⁷ Ginpangguba niya ang mabakod nga mga lugar sang mga kaaway^[a] kag ginlaglag ang ila mga banwa. Hinadlukan ang mga pumuluyo sini sang mabatian nila ang iya pagngurob.

⁸ “Nagtipon ang mga nasyon sa pagpakig-away sa iya, kag ginlibutan nila siya. Ginladlad nila ang ila lambat kag ginsiod siya. ⁹ Ginkaw-itan nila siya kag gin-guyod pasulod sa hawla, kag gindala sa hari sang Babilonia. Ginpriso nila siya, gani indi na mabatian ang iya pagngurob sa kabukiran sang Israel.

¹⁰ “Ang imo iloy pareho man sa ubas nga gintanom sa higad sang tubig. Madamo ini sang sanga kag bunga tungod kay bugana ang tubig. ¹¹ Mabakod ang iya sini nga mga sanga kag daw puwede himuon nga bulubaston sang hari. Nagtaas gid ang ubas, labaw pa sang sa madabong nga mga tanom. Kitaon ini tungod sa iya kataason kag sa kadabong sang iya mga sanga. ¹² Pero may naggabot sini tungod sa kaakig, kag ginhaboy sa duta. Nahuyos ang iya mga bunga tungod sang mainit nga hangin halin sa sidlangan. Nalaya ang iya mabakod nga mga sanga kag dayon gintutdan ini. ¹³ Karon gintanom ini liwat sa desierto, sa lugar nga mamala kag wala sing tubig. ¹⁴ Nasunog ang isa sang iya mga sanga kag naglapta ang kalayo sa iban pa nga mga sanga, kag nasunog man ang mga bunga sini. Gani wala na sing mabakod nga sanga nga nabilin nga puwede himuon nga bulubaston sang hari.

“Ini nga panalambiton dapat nga kantahon sa sini nga panahon.”

Ang Pagpakig-abyan sa Kalibutan

4 Ano bala ang ginahalinan sang inyo mga pag-ilinaway kag mga pagginamo? Indi bala nga tungod sa inyo malain nga mga handom nga nagaginamo sa sulod sang inyo tagipusuon? ² May mga butang nga inyo ginahandom, ugaling indi ninyo maangkon, gani gusto ninyo magpatay sang inyo isigkatawo. May mga butang nga inyo gid naluyagan kag kon indi ninyo maangkon, nagapangaway kamo. Indi ninyo maangkon ang inyo luyag tungod kay wala kamo nagapangayo sa Dios. ³ Kag kon nagapangayo kamo, wala kamo ginahatagi kay malain ang inyo tinutuyo. Ang mga butang nga inyo ginapangayo para lang sa inyo kaugalingon nga kalipayan. ⁴ Kamo nga mga indi matutom sa Dios, nga pareho sang babayi nga nagapanginlalaki, wala bala kamo kahibalo nga kon palabihon ninyo ang mga butang diri sa kalibutan, kaaway kamo sang Dios? Gani, kon palabihon ninyo ang mga butang diri sa kalibutan sang sa Dios, ginahimo ninyo ang inyo kaugalingon nga kaaway sang Dios. ⁵ Indi kamo maghunahuna nga wala sing pulos ining ginasiling sang Kasulatan: “Nagahandom nga may kaimon ang Dios sa espiritu nga ginpapuyo niya sa aton.”^{[a] 6} Pero ginakaluoyan gid kita sang Dios. Amo ina nga nagasiling ang Kasulatan, “Ginasumpo sang Dios ang bugalon, pero ginakaluoyan niya ang mapainubuson.”^[b]

⁷ Gani magpasakop kamo sa Dios. Sumpunga ninyo si Satanas kag magapalagyo siya sa inyo. ⁸ Magpalapit kamo sa Dios, kag ang Dios magapalapit sa inyo. Kamo nga mga makasasala, magkabuhi kamo sang matinlo! Kag kamo nga nagapangduhaduha, tinlui ninyo ang inyo mga tagipusuon. ⁹ Magpangasubo kamo, maghibi sang tudo tungod sa inyo mga sala. Sa baylo nga magkadlaw kamo kag magkalipay, magpangasubo kamo. ¹⁰ Magpaubos kamo sa Ginoo, kag iya kamo padunggan.

Paandam Kontra sa Paghukom sa Kapareho nga Utod

¹¹ Mga utod, indi kamo maghambal sang malain kontra sa isa kag isa. Ang nagahambal sang malain kontra sa iya utod ukon nagahukom sa iya, nagahambal kontra sa Kasuguan, kag nagahukom man sa Kasuguan. Gani kon ikaw na ang nagahukom sa Kasuguan, indi ka na manugtuman sang Kasuguan kundi ikaw na ang hukom. ¹² Pero ang Dios gid lang ang naghatag sang Kasuguan kag siya lang ang hukom. Siya gid lang ang sarang makaluwas ukon makasilot sa tawo. Gani, sin-o ka gid nga nagahukom sa imo isigkatawo?

Paandam Kontra sa Pagpabugal

¹³ Pamati kamo sa akon, kamo nga nagasiling, “Karon ukon buwas makadto kami sa isa ka siyudad. Didto kami maestar sang isa ka tuig. Manegosyo kami kag magtipon sang madamo nga kuwarta.” ¹⁴ Ang matuod, wala gani kamo kahibalo kon ano ang matabo sa inyo buwas. Kay ang aton kabuhi pareho sang ambon nga makita, kag sa indi lamang madugay madula. ¹⁵ Gani, amo ini ang inyo isiling, “Kon itugot sang Ginoo, kag kon buhi pa kita, amo ini ukon amo ina ang aton himuon.” ¹⁶ Pero karon, nagapabugal kamo kag nagapadayaw. Ang tanan nga pagpabugal nga pareho sina malain.

¹⁷ Kon nahibaluan sang tawo kon ano ang maayo nga dapat niya himuon, pero wala niya ginahimo, nagapakasala siya.