Old/New Testament
13 Ang maalamon nga anak mamati sa pagtul-id sa iyang amahan sa iyang pamatasan, apan ang anak nga bugalbugalon dili mamati kon badlongon.
2 Ang tawo nga maayo ang ipanulti makadawat ug maayo nga balos, apan ang maluibon panimaslan.
3 Ang magbantay sa iyang sinultihan nagapanalipod sa iyang kinabuhi, apan ang magpataka ug sulti malaglag.
4 Kon tapolan ang usa ka tawo, bisan unsa pay iyang pangandoyon dili gayod niya maangkon, apan kon kugihan siya, maangkon niya ang labaw pa sa iyang gipangandoy.
5 Ang tawong matarong dili gustog bakak, apan ang tawong daotan makauulaw ug binuhatan.
6 Ang tawong dili salawayon malikay sa kadaot tungod sa iyang matarong nga pagkinabuhi, apan ang tawong makasasala malaglag tungod sa iyang kadaotan.
7 May mga tawo nga magpakaaron-ingnong adunahan, apan kabos diay. Ug may mga tawo usab nga magpakaaron-ingnong kabos, apan adunahan diay.
8 Ang adunahan mobayad aron matubos ang iyang kinabuhi gikan sa mga manghulga kaniya, apan ang kabos, walay manghulga kaniya.
9 Ang kinabuhi sa tawong matarong sama sa suga nga hayag kaayo, apan ang kinabuhi sa tawong daotan sama sa suga nga napalong.
10 Sa sobrang garbo, may mga tawo nga dili maminaw ug tambag, ug mao kini ang hinungdan sa kagubot. Kon gusto sila magmaalamon kinahanglan maminaw sila ug tambag.
11 Ang bahandi nga nakuha sa daotang paagi dali rang mahanaw, apan ang bahandi nga gihagoan mosamot kadaghan.
12 Ang pangandoy sa tawo nga wala matuman makapaluya, apan ang pangandoy nga natuman makapaabtik ug makahatag ug kalipay sa kinabuhi.[a]
13 Mag-antos ang tawong nagasalikway sa mga gitudlo ug gipatuman kaniya, apan ang tawong nagatuman niini may kaayohan nga mapaabot.
14 Ang pagtudlo sa mga maalamon makaayo ug mopalugway sa imong kinabuhi,[b] ug makapalikay kanimo sa kamatayon.
15 Ginatahod ang tawo nga may maayong panabot. Ang tikasan nagapaingon sa kalaglagan.
16 Ang tawong may panabot motimbang-timbang una sa iyang angayng buhaton, apan ang buang-buang mopasundayag pa gayod hinuon sa iyang kabuang.
17 Ang daotan nga mensahero magpagubot sa mga tawo, apan ang masaligan nga mensahero mopalig-on sa relasyon.
18 Ang tawo nga dili magpabadlong mapobre ug maulawan, apan ang modawat sa mga pagbadlong pasidunggan.
19 Pagkanindot sa bation sa tawo kon matuman ang iyang gipangandoy; mao kana nga ang mga buang-buang dili gayod moundang sa paghimog daotan.
20 Kon makig-uban ka sa mga maalamon, mahimo ka usab nga maalamon, apan kon makig-uban ka sa mga buang-buang, mag-antos ka.
21 Moabot ang kalaglagan sa mga makasasala bisan asa pa sila paingon, apan ang mga matarong balosan ug kaayo.
22 Ang bahandi sa maayo nga tawo mapanunod sa iyang mga apo, apan ang bahandi sa makasasala mapanag-iya sa mga matarong.
23 Bisan dakog abot ang yuta sa mga kabos, dili sila makapahimulos niini tungod sa dili matarong nga binuhatan sa uban.
24 Kon dili mo disiplinahon ang imong anak, wala ka mahigugma kaniya. Busa kon gihigugma mo ang imong anak, tul-ira ang iyang pamatasan.
25 Ang mga matarong mabusog gayod, apan ang mga daotan magutman.
14 Ang maalamon nga asawa mopalig-on sa iyang panimalay, apan ang buang-buang nga asawa moguba sa iyang panimalay.
2 Ang tawo nga nagakinabuhi nga matarong nagatahod sa Ginoo, apan kadtong wala nagakinabuhi nga matarong nagatamay kaniya.
3 Ang mga pulong sa tawong buang-buang magpasakit kaniya, apan ang mga pulong sa tawong maalamon magtipig kaniya.
4 Kon wala kay mananap nga igdadaro wala kay maani, apan kon may mananap ka, ug kusgan pa, daghan kag maani.
5 Ang masaligan nga saksi nagasulti sa tinuod, apan ang bakakon dili masaligan.
6 Ang tawong bugalbugalon dili gayod makaangkon ug kaalam bisan unsaon ug paningkamot, apan ang tawo nga may pagsabot dali rang makakat-on.
7 Likayi ang mga buang-buang kay wala kay maayong makat-onan gikan kanila.
8 Ang kaalam sa tawong kahibalo motimbang-timbang kon unsay maayo o dili maoy nagahatag kaniyag kahibalo kon unsay angay niyang buhaton, apan ang kabuang sa tawong buang-buang maoy magpahisalaag kaniya.
9 Daw sa wala lang sa mga buang-buang kon makasala sila, apan niadtong mga matarong nga nagkinabuhi sa ensakto, gusto nila nga dawaton sila sa Dios.
10 Ikaw ray nasayod kon unsa ka kamalipayon o kon unsa ka kamasulob-on.
11 Laglagon ang panimalay niadtong mga daotan, apan pauswagon ang panimalay niadtong nagkinabuhi sa ensakto.
12 Tingali naghunahuna ka nga nagsubay ka sa ensaktong dalan, apan padulong diay kini sa kalaglagan.
13 Matago ang imong kasubo pinaagi sa pagkatawa, apan human sa katawa anaa ra gihapon ang kasubo.
14 Anaa gayoy balos sa binuhatan sa tawo, maayo man o daotan.
15 Bisag unsa ray tuohan sa tawong walay alamag; apan ang tawong kahibalo motimbang-timbang kon unsay husto o dili nagmatngon sa iyang mga lakang.
16 Ang tawong maalamon nagaamping sa iyang kaugalingon ug nagalikay sa kasamok; apan ang buang-buang danghag ug walay pagpugong sa kaugalingon.
17 Ang tawong dali rang masuko makabuhat ug kabuang. Ang tawong nagalaraw ug daotan kapungtan sa Dios.[c]
18 Makita ang kabuang sa tawong walay alamag, apan makita gayod nga may kaalam ang tawong mahibalo motimbang-timbang kon unsay husto o dili.
19 Ang mga daotan moluhod ug magpakilooy sa mga matarong.
20 Wala kaayoy makighigala sa mga kabos, bisan gani ang ilang mga isigka-ingon, apan ang mga adunahan daghag higala.
21 Makasala ang tawo nga nagatamay sa iyang isigka-tawo nga kabos, apan bulahan ang tawo nga maayo sa mga kabos.
22 Makasala ka kon magplano kag daotan sa imong isigka-tawo, apan kon magplano kag maayo, may mga tawo nga maghigugma ug mounong kanimo.
23 Ang pagtrabaho ug maayo anaay pulos, apan kon pulos ra estorya mapobre ang tawo.
24 Ang balos nga madawat sa mga maalamon mao ang ilang bahandi, apan ang kabuang sa mga buang-buang moanig dugang pang kabuang.
25 Ang saksi nga nagasugilon sa tinuod makaluwas sa kinabuhi sa tawo, apan ang magsaksig bakak usa ka maluibon.
26 Ang pagtahod sa Ginoo maghatag ug seguridad ug kalig-on ngadto sa tawo ug sa ilang mga anak.
27 Ang pagtahod sa Ginoo makaayo ug mopalugway sa imong kinabuhi,[d] ug makapalikay kanimo sa kamatayon.
28 Ang pagkagamhanan sa hari nagdepende sa kadaghan sa iyang katawhan; kon wala ang iyang katawhan mapukan ang hari.
29 Ang tawong mapailubon maalamon gayod, apan ang tawo nga daling masuko nagapakita sa iyang pagkabuang-buang.
30 Ang malinawong hunahuna makaayo sa lawas, apan ang kasina sama sa sakit nga mokutkot sa kabukogan.
31 Ang nagapaantos sa mga kabos nagatamay sa Dios nga naghimo kanila, apan ang maloloy-on sa mga kabos nagapasidungog sa Dios.
32 Laglagon sa Dios ang mga daotan tungod sa ilang daotang mga binuhatan, apan panalipdan niya ang mga matarong tungod sa ilang pagkadiosnon.[e]
33 Ang kaalam anaa sa hunahuna sa tawong may pagsabot, apan ang mga buang-buang walay[f] nahibaloan bahin sa kaalam. 34 Mouswag ang usa ka nasod kon ang mga lumulupyo niini magkinabuhi nga matarong; apan kon magpakasala sila, maulawan ang ilang nasod.
35 Makapalipay sa hari ang maalamon nga sulugoon, apan kapungtan niya ang sulugoon nga nagapakaulaw kaniya.
15 Ang malumanay nga tubag makahupay sa kasuko, apan ang singhag makapaalsa sa dugo.
2 Ang mga pulong sa maalamon nga tawo makahatag ug kaalam, apan puro lang kabuang ang mogawas sa baba sa tawong buang-buang.
3 Makita sa Ginoo ang tanan, bisan asang dapita. Nagatan-aw siya sa mga binuhatan sa mga daotan ug sa mga matarong.
4 Ang malumo nga mga pulong makaayo sa kinabuhi sa tawo,[g] apan ang sakit nga mga pulong makapasakit sa dughan.
5 Ang buang-buang nga tawo dili manumbaling kon badlongon sa iyang amahan ang iyang pamatasan, apan ang maalamon mopatuo.
6 Modaghan ang bahandi sa mga matarong, apan ang iya sa mga daotan mahanaw.
7 Imantala sa mga maalamon ang kaalam; dili kini mahimo sa mga buang-buang.
8 Ngil-aran ang Ginoo sa halad sa mga daotan, apan gikalipay niya ang pag-ampo sa mga matarong.
9 Ngil-aran ang Ginoo sa paggawi sa tawong daotan, apan ginahigugma niya ang tawong nagatinguha sa paghimog matarong.
10 Ang pagtul-id sa pamatasan isipong daotan sa tawo nga mitipas sa hustong dalan. Ang tawo nga dili gusto badlongon mamatay.
11 Kon nahibalo ang Ginoo kon unsay nangahitabo sa dapit sa mga patay, mas labaw pa siyang nahibalo kon unsay anaa sa kasingkasing sa tawo.
12 Ang tawong bugalbugalon dili gustong badlongon; dili siya magpatambag sa mga maalamon.
13 Kon malipayon ang tawo, mapahiyomon siya, apan kon anaa siya sa kasubo, maminghoy ang iyang nawong.
14 Ang tawo nga may pagsabot gusto gayod nga makakat-on, apan ang tawong buang-buang mas gusto pa gayod ug kabuang.
15 Pait ang kinabuhi sa mga kabos, apan kon kontento lang sila, magmalipayon sila sa kanunay.
16 Mas maayo pa ang kabos nga may pagtahod sa Ginoo kaysa adunahan nga puno sa kagubot ang kinabuhi.
17 Mas maayo pang magsud-an lang ug utan nga may paghigugmaay kaysa magsud-an ug karne nga may pagdinumtanay.
18 Ang pagkamainiton ug ulo makasugod ug kasamok, apan ang pagkamapailubon makapaundang sa panag-away.
19 Kon tapolan ka mahimong lisod ang imong kinabuhi, apan kon magkugi ka maharuhay imong kinabuhi.
20 Ang maalamon nga anak nagahatag ug kalipay sa iyang ginikanan. Buang-buang ang anak nga nagapakadaotan sa iyang ginikanan.
21 Ang tawo nga walay pagsabot malipay sa mga binuang, apan ang tawong may pagsabot nagakinabuhi nga matarong.
22 Kon dili ka maminaw ug tambag kabahin sa imong mga plano, dili ka molampos, apan kon maminaw kag daghang tambag molampos gayod kini.
23 Malipay ang tawo kon makahatag siya sa tukma nga tubag. Samot na gayod kaanindot kon makahatag siya sa tukmang tubag sa tukmang higayon.
24 Nagasubay ang maalamon nga tawo sa dalan paingon sa kinabuhi aron malikayan niya ang kamatayon.
25 Gub-on sa Ginoo ang balay sa mga mapahitas-on,[h] apan panalipdan niya ang mga yuta sa mga biyuda.
26 Ngil-aran ang Ginoo sa ginahunahuna sa mga daotan, apan kalipay niya ang mga ginahunahuna[i] sa mga hinlo ug kasingkasing.
27 Ang tawo nga nagaangkon ug bahandi sa daotang paagi nagadala ug kalisod sa iyang panimalay. Ang tawo nga dili modawat ug suborno padayon nga magkinabuhi.
28 Ang matarong nga tawo maghunahuna una sa dili pa siya mosulti, apan ang daotan magpataka lag sulti.
29 Layo ang Ginoo sa mga daotan, apan mamati siya sa mga pag-ampo sa mga matarong.
30 Makahatag ug kalipay ang mapahiyomon nga panagway, ug makapabaskog ang maayong balita.
31 Ang maminaw ug pagbadlong nga makahatag kaayohan sa kinabuhi mahimong maalamon.
32 Peligro ang tawo nga dili mamatig pagbadlong nga motul-id sa iyang pamatasan, apan kon iya kining tuohan, makaangkon siyag pagsabot.
33 Ang pagtahod sa Ginoo magtudlo sa tawo nga magmaalamon, ug ang pagpaubos makahatag kaniyag dungog.
Ang Bag-o nga Lawas
5 Kining atong lawas karon nahisama sa balay nga atong ginapuy-an samtang ania pa kita sa kalibotan. Dili nato igsapayan kon mamatay ang atong lawas. Kay nasayran nato nga may ihatag ang Dios kanato nga bag-ong lawas nga atong pagapuy-an didto sa langit. Kini dili binuhat sa tawo kondili sa Dios, ug dili na gayod mamatay bisan kanus-a. 2 Sa pagkakaron nagaagulo kita kay nangandoy kita nga makapuyo na nianang lawasa didto sa langit, 3 aron nga kon masul-ob[a] na nato kanang lawasa dili hikaplagan nga hubo ang atong kalag. 4 Samtang ania pa kita nagapuyo niining lawas nga yutan-on nagaagulo kita tungod sa kalisdanan. Dili tungod kay gusto nato nga mamatay,[b] kondili gusto nato nga masul-oban sa lawas nga langitnon, aron kining lawas nga may kamatayon mailisan sa wala na gayoy kamatayon. 5 Ang Dios mao ang nagaandam kanato aron madawat nato kining bag-o nga lawas. Ug gihatagan niya kita sa Espiritu Santo aron masiguro nato nga kini buhaton gayod niya.
6 Busa dili kita magmaluya bisan nasayran nato nga samtang ania pa kita niini nga lawas layo kita sa puloy-anan sa Ginoo. 7 Kay sa pagkakaron nagakinabuhi kita pinaagi sa pagtuo ug dili sumala sa atong makita. 8 Wala kami maluya, bisan pa ug gusto unta namo nga biyaan na kining lawasa ug mopauli didto sa Ginoo. 9 Busa bisan ania pa kami dinhi o didto na kaniya gusto namo nga malipay ang Dios kanamo. 10 Kay kitang tanan kinahanglan gayod nga moatubang kang Cristo sa kaulahian aron hukman niya. Ug ang tagsa-tagsa kanato magdawat sa balos basi sa atong binuhatan dinhi sa kalibotan, maayo man o daotan.
Nahibalik Kita sa Dios Pinaagi kang Cristo
11 Busa tungod sa kahadlok namo sa Ginoo, gipaningkamotan namo nga makabig ang mga tawo nga motuo kaniya. Nasayran sa Dios ang among pagkatawo, ug nagasalig ako nga kini nasayran usab ninyo. 12 Kini dili sa pagdayeg na usab sa among kaugalingon, kondili buot lang namo kamong hatagan ug hinungdan nga ikapasigarbo ninyo kami, aron aduna usab kamoy ikatubag sa mga tawo nga nagadayeg lang sa mga butang nga makita ug dili ang anaa sa kasingkasing. 13 Kon mora kamig buang, kana tungod ug alang sa Dios; ug kon husto ang among panghunahuna, kana tungod ug alang kaninyo. 14 Kay tungod sa gugma ni Cristo kanamo wala nay lain namong mahimo gawas sa pagtuman kaniya. Kay nasayod kami nga si Cristo namatay alang sa tanan, busa sama ra nga namatay usab ang tanan. 15 Namatay siya alang sa tanan, aron nga ang mga tawo nga buhi karon dili na magkinabuhi alang sa ilang kaugalingon kondili alang kaniya nga namatay ug nabanhaw alang kanila.
16 Busa karon, dili na kami maghukom sa tawo pinaagi sa tawhanong basihanan. Kaniadto nanghukom usab kami kang Cristo pinaagi sa tawhanong basihanan apan karon dili na. 17 Si bisan kinsa nga anaa kang Cristo bag-o na. Wala na ang iyang daan nga pagkatawo, kay bag-o na siya. 18 Ang Dios mao ang nagbuhat niini. Siya ang nagpasig-uli kanato ngadto kaniya pinaagi kang Cristo. Ug gihatagan niya kami ug buluhaton sa pagbalita nga gipasig-uli na niya ang mga tawo ngadto kaniya. 19 Mao kini ang among gibalita, nga gipasig-uli na sa Dios ang iyang mga tawo ngadto kaniya pinaagi kang Cristo. Wala na niya isipa ang ilang mga sala. Ug kami mao ang iyang gitugyanan sa pagpakaylap niini nga balita.
20 Busa nagasugilon kami ingon nga mga pinadala ni Cristo, ug pinaagi kanamo nanghangyo ang Dios kaninyo nga mobalik na kamo kaniya! 21 Si Cristo wala gayoy sala, apan siya mao ang gipasilotan sa Dios tungod sa atong mga sala, aron nga kon anaa kita kang Cristo, ipakamatarong kita sa Dios.
Ang Pulong Sa Dios (Cebuano New Testament) Copyright © 1988, 2001 by International Bible Society® Used by Permission. All rights reserved worldwide.