Read the New Testament in 24 Weeks

Ang Kasal sa Banwa sang Cana

2 Pagkaligad sang duha ka adlaw, may kasal sa Cana nga sakop sang Galilea. Didto ang iloy ni Jesus. ² Gin-imbitar man si Jesus kag ang iya mga sumulunod. ³ Kag natabuan nga naubos ang bino didto sa punsyon. Gani nagsiling ang iloy ni Jesus sa iya, “Naubusan sila sing bino.” ⁴ Nagsabat si Jesus, “Babayi,^[a] indi kinahanglan nga singganan mo pa ako kon ano ang akon dapat himuon. Wala pa mag-abot ang akon tion.” ⁵ Nagsiling dayon ang iloy ni Jesus sa mga suluguon, “Himua lang ninyo ang bisan ano nga isugo niya.”

⁶ May mga pagsulundan ang mga Judio sa pagpanghinaw antes magkaon. Gani may anom didto ka tadyaw nga ang kada tadyaw sarang masudlan sang mga 20 ukon 30 ka galon nga tubig. ⁷ Nagsiling si Jesus sa mga suluguon, “Pun-a ninyo sing tubig ang mga tadyaw.” Gani ginpuno nila ini. ⁸ Pagkatapos nagsiling si Jesus sa ila, “Sige, magsandok kamo kag dal-a sa nagadumala sang punsyon.” Gani nagsandok sila kag gindala didto sa nagadumala, ⁹ kag gindimdiman dayon sang nagadumala ang tubig nga nahimo nga bino. Wala siya nakahibalo kon diin naghalin ang bino. (Pero nakahibalo ang mga suluguon nga nagsandok sang tubig.) Gani gintawag niya ang nobyo ¹⁰ kag ginsilingan, “Kalabanan sa mga tawo nagaserbi sang maayo nga klase nga bino sa umpisa kag kon damo na gani ang nainom sang mga bisita, amo na ang ila paghatag sang ordinaryo nga bino. Pero ikaw iya lain, kay subong mo lang ginpaguwa ang maayo nga klase nga bino.”

¹¹ Ang natabo nga ini sa Cana nga sakop sang Galilea amo ang una nga milagro nga ginhimo ni Jesus. Sa iya ginhimo nga ini ginpakita niya ang iya gahom, kag nagtuo sa iya ang iya mga sumulunod.

¹² Pagkatapos sang kasal, nagpa-Capernaum si Jesus kaupod sang iya iloy, mga utod, kag mga sumulunod, kag nagtiner sila didto sing pila ka adlaw.

Nagkadto si Jesus sa Templo^(A)

¹³ Malapit na ang piesta sang mga Judio nga ginatawag nga Piesta sang Paglabay sang Anghel. Gani nagpa-Jerusalem si Jesus. ¹⁴ Kag didto may nakita siya nga mga tawo sa templo nga nagabaligya sang mga inughalad nga mga baka, mga karnero kag mga pating. May mga tawo man didto nga nagapangbaylo sang kuwarta sa ila mga lamisa. ¹⁵ Gani naghimo siya sing halanot nga lubid. Pagkatapos ginpanabog niya ang mga karnero kag mga baka paguwa sa templo. Ginpangwas-ag man niya ang mga kuwarta sang mga manugbaylo sang kuwarta kag ginpamaliskad ang ila mga lamisa. ¹⁶ Nagsiling siya sa mga nagabaligya sang pating, “Kuhaa ninyo ini diri! Indi ninyo paghimua nga balaligyaan ang balay sang akon Amay!” ¹⁷ Sa sining iya ginhimo, nadumduman sang iya mga sumulunod ang ginasiling sang Kasulatan, “Tungod sang akon pagpakamahal sa imo balay malaglag ako.”^[b]

¹⁸ Tungod sang iya ginhimo, nagpamangkot ang mga lider sang mga Judio sa iya, “Ano nga milagro ang imo mahimo nga ipakita sa amon nga ikaw may awtoridad sa paghimo sini?” ¹⁹ Nagsabat si Jesus, “Gub-a ninyo ang templo nga ini kag sa sulod sang tatlo ka adlaw patindugon ko liwat.” ²⁰ Nagsiling sila, “Ang templo nga ini ginpatindog sa sulod sang 46 ka tuig kag patindugon mo lang sa sulod sang tatlo ka adlaw?” ²¹ Pero wala sila nakaintiendi, kay ang ginatumod ni Jesus nga templo amo ang iya lawas. ²² Gani sang nabanhaw siya, nadumduman sang iya mga sumulunod nga ginhambal niya ini. Kag nagpati sila sa gintagna sang Kasulatan kag sa iya ginsiling parte sa iya pagkabanhaw.

Nahibaluan ni Jesus kon ano ang sa Tagipusuon sang Tanan nga Tawo

²³ Sang didto si Jesus sa Jerusalem, sang tiyempo sang Piesta sang Paglabay sang Anghel, madamo ang nakakita sang mga milagro nga iya ginpanghimo kag madamo sa ila ang nagtuo sa iya.^{[c] 24} Pero si Jesus wala nagsalig sa ila pagtuo sa iya kay nahibaluan man niya ang tanan nga tawo. ²⁵ Indi na kinahanglan nga sugiran pa siya parte sa mga tawo, kay nahibaluan na niya nga daan kon ano gid ang sa sulod sang ila tagipusuon.

Si Jesus kag si Nicodemus

3 May isa ka tawo nga ang iya ngalan si Nicodemus. Ini nga tawo isa sa mga manugdumala sang mga Judio, kag miyembro siya sang grupo nga ginatawag nga Pariseo. ² Isa sadto ka gab-i, nagkadto siya kay Jesus kag nagsiling sa iya, “Rabbi,^[d] nahibaluan namon nga ikaw manunudlo nga ginpadala sang Dios, tungod kay wala sing may makahimo sang mga milagro nga pareho sang imo ginapanghimo kon ang Dios wala nagaupod sa iya.” ³ Nagsabat si Jesus, “Sa pagkamatuod, ginasugid ko sa imo nga wala sing tawo nga masakop sa paghari sang Dios^[e] kon indi siya matawo liwat.”^{[f] 4} Nagpamangkot si Nicodemus, “Ti, paano ang pagkatawo liwat sang tawo kon tigulang na siya? Indi na siya puwede nga magsulod sa tiyan sang iya iloy agod magpakatawo liwat.” ⁵ Nagsabat si Jesus, “Sa pagkamatuod, ginasugid ko sa imo nga wala sing tawo nga masakop sa paghari sang Dios kon indi siya matawo paagi sa tubig kag sa Espiritu Santo. ⁶ Ang ginbata paagi sa tawo, tawhanon, pero ang ginbata paagi sa gahom sang Espiritu Santo, espirituhanon. ⁷ Gani indi ka matingala sa akon ginsiling sa imo nga kinahanglan matawo kamo liwat. ⁸ Nagahuyop ang hangin sa bisan diin nga iya gusto. Mabatian ta ang iya huni, pero wala kita kahibalo kon diin ini nagahalin kag kon diin ini nagapakadto. Pareho man sini sa tawo nga natawo paagi sa Espiritu Santo.” ⁹ Gani nagpamangkot si Nicodemus, “Ti paano bala ang pagkahimo sini?” ¹⁰ Nagsabat si Jesus, “Bantog ka nga manunudlo sa Israel, pero wala ka kahibalo sini? ¹¹ Sa pagkamatuod, ginasugid ko sa imo nga ang mga butang nga amon nahibaluan kag nakita amo ang amon ginasugid. Ugaling indi kamo magpati sa amon ginasugid. ¹² Karon, kon wala gani kamo nagapati sa akon ginasugid sa inyo parte sa mga butang diri sa kalibutan, mas indi na gid kamo magpati sa akon kon sugiran ko kamo parte sa mga butang didto sa langit. ¹³ Kag wala sing bisan sin-o nga nakasaka sa langit kundi ako lang gid nga Anak sang Tawo, kay didto man ako naghalin sa langit.”

¹⁴ Nagsiling pa gid si Jesus, “Pareho sang ginhimo ni Moises sa iya pagbayaw sang man-og sa kamingawan, sa amo man nga paagi, ako nga Anak sang Tawo kinahanglan nga pagabayawon man,^{[g] 15} agod ang kada isa nga magtuo sa akon makaangkon sang kabuhi nga wala sing katapusan.”

¹⁶ Kay ginahigugma gid sang Dios ang mga tawo sa kalibutan, amo gani nga ginhatag niya ang iya bugtong nga Anak, agod nga ang bisan sin-o nga magtuo sa iya indi mawala^[h] kundi hatagan sang kabuhi nga wala sing katapusan. ¹⁷ Kay ang Dios wala nagpadala sang iya Anak diri sa kalibutan agod sentensyahan ang mga tawo nga silutan, kundi ginpadala niya siya sa pagluwas sang mga tawo. ¹⁸ Gani ang bisan sin-o nga tawo nga nagatuo sa iya indi pagsentensyahan nga silutan, pero ang bisan sin-o nga wala nagatuo sa iya nasentensyahan na tungod nga wala siya nagtuo sa bugtong nga Anak sang Dios.^{[i] 19} Silutan sila tungod kay nag-abot siya diri sa kalibutan bilang suga^[j] pero mas gusto pa sang mga tawo nga magpabilin sa kadulom sang sa magpalapit sa iya nga nagahatag sang kasanag, kay malain ang ila mga ginahimo. ²⁰ Ang tawo nga malain ang iya ginahimo wala naluyag sa kasanag. Nagalikaw pa gani siya sa kasanag kay basi kon mahibaluan ang iya ginahimo nga malain. ²¹ Pero ang tawo nga nagaginawi suno sa kamatuoran nagapalapit sa kasanag, agod makita nga ang iya maayo nga hinimuan nahimo niya paagi sa bulig sang Dios.

Si Jesus kag si Juan

²² Pagkatapos sini nagkadto si Jesus kag ang iya mga sumulunod sa kaumahan sang Judea. Nagtiner sila didto nga nagapangbautiso sa mga tawo. ²³ Nagapangbautiso man si Juan didto sa Enon, malapit sa Salim, kay madamo ang tubig didto. Nagkaladto ang mga tawo kay Juan agod magpabautiso. ²⁴ (Wala pa sadto napriso si Juan.)

²⁵ Karon ang iban sa mga sumulunod ni Juan kag ang isa ka Judio nagbinaisay parte sa bautiso.^{[k] 26} Sang ulihi nagkadto sila kay Juan kag nagsiling, “Manunudlo, nadumduman mo bala atong tawo nga upod mo anay didto sa tabok sang Suba sang Jordan, nga imo ginpakilala sa mga tawo? Nagapangbautiso na siya subong kag halos ang tanan nga tawo didto na nagakadto sa iya!” ²⁷ Nagsabat si Juan, “Wala gid sing sarang mahimo ang tawo kon indi pagbuot sang Dios. ²⁸ Kamo mismo makapamatuod nga nagsiling ako nga indi ako ang Cristo, kundi ginpadala lang ako sang Dios una sa iya para magbalita nga siya magaabot na. ²⁹ Pareho bala kon may kasal: ang nobya para gid lang sa nobyo, kag ang amigo sang nobyo nga nagatambong kag nagahulat nagakalipay kon mabatian niya nga ara na ang nobyo. Pareho man sa akon subong, nalipay gid ako nga ang mga tawo nagakadto na kay Jesus. ³⁰ Kinahanglan magdugang pa gid ang pagkabantog ni Jesus, kag ako iya dapat na nga kalimtan.”

Ang Naghalin sa Langit

³¹ Si Cristo halin sa langit, gani labaw siya sa tanan. Taga-diri kita sa kalibutan kag ang mga butang nga aton ginahambal amo ang diri lang gid sa kalibutan. Pero siya nga halin sa langit labaw sa tanan. ³² Nagasugid siya parte sa mga butang nga iya nakita kag nabatian sa langit, pero diutay gid lang ang nagapati sa iya ginasugid. ³³ Pero ang mga nagapati sa iya nga ginasugid nagapamatuod nga ang ginasugid sang Dios matuod. ³⁴ Kay si Cristo nga ginpadala sang Dios diri sa kalibutan nagasugid sa aton kon ano ang ginasugid sang Dios sa iya, tungod kay wala sing limitasyon ang paghatag sang Dios sa iya sang Espiritu Santo. ³⁵ Ginahigugma sang Amay ang iya Anak kag gintugyan niya sa iya ang tanan. ³⁶ Ang bisan sin-o nga nagatuo sa Anak sang Dios may kabuhi nga wala sing katapusan. Pero ang bisan sin-o nga indi magtuman sa Anak sang Dios indi gid paghatagan sang kabuhi nga wala sing katapusan, kundi ang kaakig sang Dios magapabilin sa iya.