M’Cheyne Bible Reading Plan

Ginsikway sang Dios si Saul Bilang Hari

15 Nagsiling si Samuel kay Saul, “Ako amo ang ginpadala sadto sang Ginoo sa paghaplas sa imo sang lana sa pagpakita nga ikaw ang pinili nga hari sang iya katawhan nga mga Israelinhon. Gani pamatii ining mensahi sang Ginoo nga Makagagahom: ² ‘Silutan ko ang mga Amaleknon tungod sa ila pagsalakay sa mga Israelinhon sang naghalin sila sa Egipto. ³ Gani karon, salakaya ang mga Amaleknon! Laglaga sing bug-os^[a] ang tanan nga ara sa ila. Pamatya ang ila mga lalaki, mga babayi, mga kabataan, pati mga lapsag, mga baka, mga karnero, mga kanding, mga kamelyo, kag mga asno.’ ”

⁴ Gani ginpatipon ni Saul ang mga soldado sa Telaim. May 200,000 ka soldado ang nagtipon, kag may 10,000 man nga halin sa Juda. ⁵ Dayon nagkadto sila ni Saul sa banwa sang Amalek, kag naghulat sila sa ililigan sang tubig sa pagsalakay. ⁶ Nagpadala si Saul sang sini nga mensahi sa mga Kenhanon: “Lakat kamo! Bayai ninyo ang mga Amaleknon agod indi ko kamo paglaglagon upod sa ila, kay maayo kamo sa mga Israelinhon sang nagguwa sila sa Egipto.” Gani nagpalayo ang mga Kenhanon sa mga Amaleknon. ⁷ Dayon ginsalakay nila ni Saul ang mga Amaleknon sa Havila hasta sa Shur, sa sidlangan sang Egipto. ^8-9 Ginlaglag nila sing bug-os ang tanan nga Amaleknon, pero si Agag iya nga ila hari wala nila pagpatya kundi ila lang ginbihag. Wala man nila pagpamatya ang pinakamaayo nga mga karnero kag mga baka, pati ang ila sini mga tinday. Ang tanan nga maayo wala nila paglaglaga, pero ang mga pigaw kag indi mapuslan ginlaglag nila.

¹⁰ Karon nagsiling ang Ginoo kay Samuel, ¹¹ “Naghinulsol ako nga ginhimo ko si Saul nga hari, tungod kay nagtalikod siya sa akon kag wala niya gintuman ang akon mga sugo.” Pagkabati sini ni Samuel, naakig gid siya, gani nagpangamuyo siya sa Ginoo sa bilog nga gab-i.

¹² Aga pa gid sang madason nga adlaw, nagbangon si Samuel kag naglakat sa pagpakigkita kay Saul. Pero may nagsiling sa iya, “Nagkadto si Saul sa Carmel sa pagpatindog didto sang monumento para sa iya kadungganan, kag pagkatapos nagkadto siya sa Gilgal.”

¹³ Ginkadtuan ni Samuel si Saul. Kag sang magkitaay sila, nagsiling si Saul sa iya, “Kabay pa nga pakamaayuhon ka sang Ginoo! Gintuman ko ang sugo sang Ginoo.” ¹⁴ Pero nagsiling si Samuel, “Kon matuod nga gintuman mo ang sugo sang Ginoo, ti ngaa may nabatian ako nga mga karnero kag mga baka nga nagaima?”^{[b] 15} Nagsabat si Saul, “Mga pinakamaayo ina nga mga baka kag mga karnero nga gindala sang mga soldado halin sa mga Amaleknon. Wala nila ina pagpatya kay ihalad nila sa Ginoo nga imo Dios, pero ang iban ginlaglag namon sing bug-os^[c].” ¹⁶ Nagsiling si Samuel, “Tama na! Sugiran ko ikaw kon ano ang ginsiling sang Ginoo sa akon kagab-i.” Nagsabat si Saul, “Sugiri ako.” ¹⁷ Nagsiling si Samuel, “Bisan ginkabig mo sadto ang imo kaugalingon nga kubos, ginpili ka gihapon sang Ginoo nga mangin hari sang mga tribo sang Israel. ¹⁸ Kag ginpadala ka niya sa isa ka misyon. Siling niya, ‘Laglaga sing bug-os ang mga Amaleknon, ang malaot nga katawhan. Magpakig-away ka sa ila hasta nga maubos sila pamatay.’ ¹⁹ Pero ngaa wala ka magtuman sa Ginoo? Ngaa nga nagdinaguso kamo sa pagpanguha sang ila mga pagkabutang? Ngaa ginhimo mo ining malaot nga butang sa atubangan sang Ginoo?”

²⁰ Nagsabat si Saul, “Pero gintuman ko ang Ginoo. Ginhimo ko ang misyon nga ginhatag niya sa akon. Ginbihag ko si Agag nga hari sang mga Amaleknon, kag ginlaglag ko sing bug-os ang iya katawhan. ²¹ Pero nagdala ang akon mga soldado sang pinakamaayo nga mga karnero kag mga baka nga halin sa mga naagaw sa inaway, nga laglagon kuntani sing bug-os. Gindala nila ini diri sa Gilgal agod ihalad sa Ginoo nga imo Dios.” ²² Pero nagsabat si Samuel, “Mas malipay pa bala ang Ginoo sa inyo mga halad sang sa inyo pagtuman sa iya? Ang pagtuman sa Ginoo mas maayo pa sang sa paghalad. Ang pagpamati sa iya mas maayo pa sang sa paghalad sang tambok sang mga karnero. ²³ Ang pagrebelde sa Ginoo pareho lang kalain sa pagkababaylan; kag ang pagkatig-a sing ulo pareho lang kalain sa pagsimba sa mga dios-dios. Tungod kay ginsikway mo ang sugo sang Ginoo, ginsikway ka man niya bilang hari.”

²⁴ Dayon nagsiling si Saul kay Samuel, “Nakasala ako; ginsupak ko ang sugo sang Ginoo kag ang imo mga ginsiling sa akon. Nahadlok ako sa mga tawo, gani ginpasundan ko lang sila. ²⁵ Pero karon, nagapakitluoy ako sa imo nga patawaron mo ako sa akon mga sala, kag mag-upod ka sa akon sa pagsimba sa Ginoo.” ²⁶ Pero nagsiling si Samuel, “Indi ako mag-upod sa imo. Ginsikway mo ang sugo sang Ginoo, gani ginsikway ka man niya bilang hari sang Israel.”

²⁷ Sang nagtalikod si Samuel sa paglakat, ginhawiran ni Saul ang punta sang iya bayo, kag nagisi ini. ²⁸ Nagsiling dayon si Samuel sa iya, “Pareho man sini ang matabo sa imo: kuhaon subong nga adlaw sang Ginoo sa imo ang ginharian sang Israel kag ihatag sa imo kapareho nga Israelinhon nga mas maayo sang sa imo. ²⁹ Ang Dios nga ginapabugal sang Israel wala nagabutig kag wala nagabaylo ang iya hunahuna, kay indi siya tawo nga nagabaylo ang iya hunahuna.” ³⁰ Nagsabat si Saul, “Nakasala ako! Pero palihog padunggi ako sa atubangan sang mga manugdumala sang akon katawhan kag sa atubangan sang bug-os nga Israel paagi sa pag-upod sa akon sa pagsimba sa Ginoo nga imo Dios.” ³¹ Gani nag-upod si Samuel kay Saul, kag nagsimba si Saul sa Ginoo.

³² Karon, nagsiling si Samuel, “Dal-a diri sa akon si Agag nga hari sang mga Amaleknon.” Nagpalapit si Agag kay Samuel nga wala gid ginakulbaan. Nagahunahuna siya nga indi na siya pagpatyon.^{[d] 33} Pero nagsiling si Samuel, “Subong nga madamo nga mga iloy ang nawad-an sang mga bata tungod sang imo pagpamatay, patyon ko man ikaw agod ang imo iloy mawad-an man sang bata.” Gani ginpatay ni Samuel si Agag sa presensya sang Ginoo sa Gilgal. ³⁴ Dayon nagbalik si Samuel sa Rama, kag si Saul iya nagpauli sa Gibea. ³⁵ Halin sadto, wala na gid magpakigkita si Samuel kay Saul hasta sang napatay si Samuel, pero nagpangasubo gid siya kay Saul. Naghinulsol ang Ginoo nga ginhimo niya nga hari si Saul sa Israel.

Ang Aton Obligasyon sa mga Nagadumala sa Gobyerno

13 Ang kada isa sa inyo dapat magmatinumanon sa mga nagadumala sa gobyerno, kay ang tanan nga paggobyerno halin sa Dios kag ang mga manugdumala ginbutang sang Dios sa ila puwesto. ² Ang nagakontra sa gobyerno nagakontra sa pagbuot sang Dios, kag ang nagahimo sini nagadala sang silot sa ila kaugalingon. ³ Kon maayo ang aton ginahimo, wala kita sing dapat kahadlukan sa mga nagadumala sa aton, luwas lang kon nagahimo kita sang malain. Gani agod indi ka mahadlok sa mga nagadumala, maghimo ka sang maayo, kag dayawon ka pa nila. ⁴ Ginbutang sila sang Dios sa ila puwesto para sa aton kaayuhan. Pero kon nakahimo ka sang malain, dapat mahadlok ka sa ila, tungod nga may gahom sila sa pagsilot sa imo; kay ginbutang sila sang Dios sa ila puwesto agod silutan ang mga nagahimo sang malain. ⁵ Gani dapat magpasakop kita sa aton gobyerno; indi lang tungod sa kahadlok naton sa silot, kundi tungod nga nahibaluan ta nga amo ini ang dapat naton nga himuon. ⁶ Amo man ini ang kabangdanan kon ngaa nagabayad kita sang aton buhis, kay ang mga manugdumala mga alagad sang Dios nga nagapangabudlay para gid sa sini nga butang. ⁷ Gani bayaran ninyo ang inyo nagkalain-lain nga klase sang buhis. Kag tahura ninyo kag padunggi ang mga may awtoridad.

Ang Aton Obligasyon sa Isa kag Isa

⁸ Dapat indi kamo magpabilin nga may utang bisan kay sin-o, luwas lang sa utang nga amo ang paghigugmaanay sa isa kag isa. Ang nagahigugma sa iya isigkatawo nakatuman sang Kasuguan. ⁹ Kay ang mga sugo nga pareho sang, “Indi ka magpanginbabayi ukon magpanginlalaki, indi ka magpatay, indi ka magpangawat, indi ka magkaibog,”^[a] kag ang iban pa nga mga sugo sarang matingob sa isa lang ka sugo nga nagasiling, “Higugmaon mo ang imo isigkatawo pareho sang paghigugma mo sa imo kaugalingon.”^{[b] 10} Kon ginahigugma ta ang aton isigkatawo, wala kita nagahimo sing malain sa ila. Amo ina nga kon may paghigugma kita ginatuman ta ang bug-os nga Kasuguan.

¹¹ Dapat ninyo himuon ini, tungod nga nahibaluan ninyo nga tion na ini nga dapat kamo magbugtaw. Kay ang kabug-usan sang aton kaluwasan mas malapit na sang sa una nga nagtuo kita kay Jesu-Cristo. ^12-13 Ang kadudulman madali na lang matapos kag ang kasanag madali na gid mag-abot. Gani isikway ta na ang malaot nga mga buluhaton sang kadudulman kag isuklob naton ang maayo nga kabuhi bilang armas naton nga mga ara na sa kasanag. Indi kita magpahubog ukon magsunod sa mga mahigko nga pagkinalipay. Indi kita maghimo sang imoral nga pagpakigrelasyon ukon magpagusto himo sang kalautan. Indi kita mag-inaway ukon maghisaay. ¹⁴ Sa baylo, ang pamatasan ni Ginoong Jesu-Cristo ang dapat makita sa inyo kabuhi. Kag indi ninyo paghatagan sing lugar ang inyo tawhanon nga kinaugali nga maghimo sang malain.

Ang Pagkalaglag sang Jerusalem^(A)

52 Nagaedad si Zedekia sing 21 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 11 ka tuig. Ang iya iloy amo si Hamutal nga anak ni Jeremias nga taga-Libna. ² Malain ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo, pareho sa ginhimo ni Jehoyakim. ³ Gani sang ulihi ginpahalin sang Ginoo ang mga taga-Jerusalem kag taga-Juda sa ila lugar palayo sa iya presensya. Natabo ini tungod sa kaakig sang Ginoo sa ila.

Karon, nagrebelde si Zedekia sa hari sang Babilonia. ⁴ Gani sang ikasiyam nga tuig sang iya paghari, sang ikanapulo nga adlaw sang ikanapulo nga bulan, nagsalakay si Haring Nebucadnezar sang Babilonia kag ang iya bug-os nga soldado sa Jerusalem. Nagkampo sila sa guwa sang siyudad kag naghimo sang mga tore-tore sa palibot sini. ⁵ Ginkibon nila ang siyudad hasta sang ikaonse nga tuig sang paghari ni Zedekia.

⁶ Sang ikasiyam nga adlaw sang ikaapat nga bulan sang amo nga tuig, puwerte na gid ang gutom sa siyudad kag wala na sing pagkaon ang mga tawo. ⁷ Karon, ginrumpag sang mga taga-Babilonia^[a] ang isa ka bahin sang pader sang siyudad, gani nagplano si Zedekia kag ang tanan niya nga mga soldado sa pagpalagyo. Pero tungod nga napalibutan sang mga taga-Babilonia ang siyudad, naghulat anay sila hasta maggab-i. Dayon nag-agi sila sa puwertahan, sa tunga sang duha ka pader malapit sa hardin sang hari. Nagpalagyo sila pakadto sa Kapatagan sang Jordan^[b], ⁸ pero ginlagas sila sang mga soldado sang Babilonia, kag naabtan sila sa kapatagan sang Jerico. Nagbululag kay Zedekia ang tanan niya nga soldado, ⁹ kag nadakpan siya. Gindala siya sa hari sang Babilonia sa Ribla, sa duta sang Hamat, kag didto ginsentensyahan. ¹⁰ Didto sa Ribla, ginpapatay sang hari sang Babilonia ang mga anak nga lalaki ni Zedekia sa iya mismo atubangan. Ginpapatay man niya ang tanan nga opisyal sang Juda. ¹¹ Ginpalukat niya ang mga mata ni Zedekia kag ginpakadenahan siya kag gindala sa Babilonia. Didto siya ginpriso hasta nga napatay.

Gin-guba ang Templo kag Ginbihag ang Katawhan sang Juda^(B)

¹² Sang ikanapulo nga adlaw sang ikalima nga bulan, sadtong ika-19 nga tuig sang paghari ni Nebucadnezar sa Babilonia, nagkadto sa Jerusalem si Nebuzaradan nga kumander sang mga guwardya sang hari sang Babilonia. ¹³ Ginsunog niya ang templo sang Ginoo, ang palasyo, ang tanan nga balay sa Jerusalem, kag ang tanan nga importante nga mga bilding. ¹⁴ Sa iya nga pagdumala gin-guba sang mga soldado sang Babilonia ang mga pader nga nagapalibot sa Jerusalem. ¹⁵ Kag ginbihag niya ang nabilin nga mga tawo sa siyudad, pati ang iban nga pinakaimol nga mga tawo kag ang mga tawo nga nagdampig sa hari sang Babilonia. ¹⁶ Pero ginbilin niya ang iban pa nga pinakaimol nga mga tawo agod mag-atipan sa talamnan sang mga ubas kag sa mga uma.

¹⁷ Gin-guba sang mga taga-Babilonia ang ini nga mga butang sa templo sang Ginoo: ang saway nga mga haligi, ang saway nga mga karo nga ginagamit sa paghakot sang tubig, kag ang dako nga suludlan sang tubig nga saway nga ginatawag Dagat. Kag gindala nila ang mga saway sa Babilonia. ¹⁸ Ginkuha man nila ang mga kalaha, mga pala, mga pang-utod sa pabilo, mga yahong, mga tasa,^[c] kag ang iban pa nga saway nga kagamitan sa templo. ¹⁹ Ginkuha man ni Nebuzaradan ang mga labador, mga bulutangan sang baga, mga yahong, mga kolon, mga bulutangan sang suga, mga tasa, mga yahong nga ginagamit sa pag-ula sang mga halad nga ilimnon, kag ang iban pa nga bulawan kag pilak nga mga kagamitan. ²⁰ Daw halos indi makilo ang mga saway nga halin sa duha ka haligi, sa dako nga suludlan sang tubig nga ginatawag Dagat, sa dose ka turo-turo nga baka nga tulungtungan sini, kag sa mga karo nga ginagamit sa paghakot sang tubig. Ini nga mga butang ginpahimo sadto ni Solomon para sa templo sang Ginoo. ²¹ Ang kataason sang kada haligi 27 ka tapak kag ang palibot nga takos 18 ka tapak. Guhab ini sa sulod, kag ang kadamulon sang saway mga apat ka pulgada. ²² Ang kataason sang saway nga ulo-ulo sang kada haligi pito kag tunga ka tapak. Ini nga mga ulo-ulo nadekorasyunan sang mga kulokadena nga nagatinabid kag napalibutan sang mga puloprutas nga pomegranata nga saway. ²³ Sa kilid sang kada haligi may 96 ka puloprutas nga pomegranata, kag may isa ka gatos tanan ka puloprutas nga pomegranata nga nagapalibot sa kulokadena nga nagatinabid sa ulo-ulo sang haligi.

²⁴ Ginbihag man ni Nebuzaradan si Seraya nga pangulo nga pari, si Zefanias nga sunod sa rangko ni Seraya, kag ang tatlo ka manugbantay sa puwertahan sang templo. ²⁵ Kag amo pa gid ini ang iya mga nakita kag ginbihag sa siyudad: ang opisyal sang mga soldado sang Juda, ang pito sa mga manugdumala sang hari, ang kumander nga nagapanguha sa mga tawo nga mangin soldado, kag ang 60 pa ka pumuluyo didto. ²⁶ Gindala sila tanan ni Nebuzaradan sa hari sang Babilonia didto sa Ribla, ²⁷ nga sakop sang Hamat. Kag didto ginpapatay sila sang hari.

Gani ang katawhan sang Juda gindala palayo sa ila duta bilang mga bihag. ^28-30 Amo ini ang kadamuon sang mga Israelinhon nga ginbihag ni Haring Nebucadnezar:

Sang ika-7 nga tuig sang iya paghari, 3,023 ka tawo.

Sang ika-18 nga tuig sang iya paghari, 832 ka tawo.

Sang ika-23 nga tuig sang iya paghari, 745 ka tawo. (Si Nebuzaradan nga kumander sang mga guwardya sang hari ang nagbihag sa ila.)

4,600 tanan ka tawo ang ginbihag.

Ginbuy-an si Jehoyakin^(C)

³¹ Sang ika-37 nga tuig sang pagkabihag ni Haring Jehoyakin sang Juda, nangin hari sang Babilonia si Evil Merodac. Ginbuy-an niya si Jehoyakin sang ika-25 nga adlaw sang ika-12 nga bulan sadto nga tuig. ³² Maayo siya kay Jehoyakin, kag ginpadunggan niya siya labaw sang sa iban nga mga hari nga ginbihag man didto sa Babilonia. ³³ Gani wala na nagbayo si Jehoyakin sang bayo nga iya sang priso, kag halin sadto nagakaon siya upod sa hari. ³⁴ Kag kada adlaw ginahatagan siya sang hari sang Babilonia sang iya mga kinahanglanon hasta sa tion nga napatay siya.

Pangamuyo sang Tawo nga Nagasalig sa Dios