M’Cheyne Bible Reading Plan

Nagbalik sa Egipto ang mga Utod ni Jose

43 Naggrabe pa gid ang gutom sa Canaan. ² Naubos na sang pamilya ni Jacob ang pagkaon nga gindala nila halin sa Egipto. Gani naghambal si Jacob sa iya mga anak, “Balik kamo didto sa Egipto kag magbakal sing bisan diutay lang nga pagkaon.” ³ Pero nagsabat si Juda sa iya, “Ginpaandaman kami sang gobernador nga indi kami magpakita sa iya kon indi namon kaupod ang amon utod nga si Benjamin. ⁴ Kon paupdon mo siya sa amon mabalik kami didto kag magbakal sang pagkaon. ⁵ Pero kon indi gani, indi man kami magbalik didto, kay nagsiling ang gobernador nga indi kami magpakita sa iya kon indi namon kaupod ang amon utod.”

⁶ Nagsiling si Jacob,^[a] “Ngaa ginhatagan ninyo ako sang dako nga problema? Ngaa abi ginsugiran pa ninyo ang gobernador nga may isa pa kamo ka utod?” ⁷ Nagsabat sila, “Ano abi kay sagi gid niya kami pamangkot parte sa aton pamilya. Nagpamangkot siya kon buhi pa bala ang amon amay kag kon may utod pa bala kami nga iban. Siyempre ginsabat namon siya. Sin-o abi ang maghunahuna nga silingon niya kami nga dal-on namon didto sa iya ang amon utod?”

⁸ Gani nagsiling si Juda sa ila amay, “Tay, paupda na lang sa amon si Benjamin agod makalakat na kami dayon kag makabakal sang pagkaon agod indi kita tanan mapatay sa gutom. ⁹ Igarantiya ko ang akon kabuhi para kay Benjamin. Sukton mo ako kon ano ang matabo sa iya. Kon indi gani siya makabalik sa imo nga buhi, basulon mo ako hasta san-o. ¹⁰ Kon wala tani kita nag-usik sang tiyempo, siguro duha ka beses na kami nga nakabalik.”

¹¹ Nagsiling ang ila amay, “Ti, kon amo sina, maglakat kamo. Magdala kamo sa inyo mga suludlan sang pinakamaayo nga mga produkto diri sa aton lugar agod iregalo sa gobernador sang Egipto: mga bulong, dugos, panakot, pahamot, kag mga bunga sang pistasyo kag almendro. ¹² Dobleha ninyo ang dala ninyo nga kuwarta kay dapat ninyo ibalik ang kuwarta nga gin-uli sa inyo mga sako. Basi kon nagsala lang sila sadto. ¹³ Dal-a ninyo ang inyo utod nga si Benjamin kag magbalik kamo gilayon sa gobernador sang Egipto. ¹⁴ Kabay pa nga tandugon sang Makagagahom nga Dios ang tagipusuon sang gobernador agod maluoy siya sa inyo kag ibalik niya sa inyo si Simeon kag si Benjamin. Pero kon indi gani sila makabalik, batunon ko na lang sing hugot sa akon tagipusuon.”

¹⁵ Gani nagdala ang mag-ulutod sang mga regalo kag gindoble man nila ang ila kuwarta. Dayon naglakat sila pa-Egipto kaupod si Benjamin, kag nagpakigkita sila kay Jose. ¹⁶ Pagkakita ni Jose nga kaupod nila si Benjamin, ginsugo niya ang iya mayordomo, “Dal-a ining mga tawo sa balay. Mag-ihaw ka sang sapat kag magluto, kay manyaga sila upod sa akon.” ¹⁷ Gintuman sang mayordomo ang sugo sa iya. Gani gindala niya ang mag-ulutod sa balay ni Jose.

¹⁸ Hinadlukan ang mag-ulutod sang gindala sila sa balay ni Jose kay naghunahuna sila, “Basi gindala kita diri tungod sang kuwarta nga ginbalik sa aton mga sako sang nahauna naton nga pagkadto diri. Basi kon dakpon nila kita, kag kuhaon ang aton mga asno kag himuon kita nga mga ulipon.” ¹⁹ Gani nagpakighambal sila sa mayordomo sang sa may puwertahan pa lang sila sang balay. ²⁰ Siling nila, “Sir, dali lang anay, may isiling kami sa imo. Nagkadto kami diri anay sa pagbakal sang pagkaon. ²¹ Sang nagapauli na kami nagpalipas kami sang kagab-ihon sa isa ka lugar. Kag didto ginbuksan namon ang amon mga sako kag nakita namon sa sulod ang amo gid nga kantidad sang kuwarta nga ginbayad namon para sa pagkaon. Ari gani, gindala namon agod iuli. ²² Nagdala pa gid kami sang dugang nga kuwarta agod ibakal sang pagkaon. Wala kami kahibalo kon sin-o ang nagbutang sang amon kuwarta sa amon mga sako.” ²³ Nagsabat ang mayordomo, “Wala ato sing kaso, kag indi kamo magkahadlok. Ang inyo Dios, nga Dios man sang inyo amay, amo siguro ang nagbutang sang sadto nga kuwarta sa inyo mga sako. Nabaton ko ang inyo bayad sadto.” Dayon gindala niya si Simeon sa ila.

²⁴ Ginpasulod sang mayordomo ang mag-ulutod sa balay ni Jose kag ginhatagan sang tubig agod makapanghinaw sila sang ila mga tiil. Ginhatagan man niya sang pagkaon ang ila mga asno. ²⁵ Ginpreparar sang mag-ulutod ang ila mga regalo kay Jose samtang ginahulat nila siya nga magpauli sa udto. Kay ginsilingan sila nga didto sila manyaga sa balay ni Jose.

²⁶ Pag-abot ni Jose, ginhatag nila ang ila mga regalo kag nagluhod sila sa iya atubangan bilang pagtahod. ²⁷ Nagpamangkot si Jose sa ila kon kamusta sila. Dayon nagpamangkot man siya, “Kamusta man ang inyo amay nga tigulang na, nga inyo ginsugid anay sa akon? Buhi pa bala siya?” ²⁸ Nagsabat sila, “Buhi pa si tatay kag maayo pa man siya.” Dayon nagluhod sila liwat sa iya bilang pagtahod.

²⁹ Pagkakita ni Jose kay Benjamin nga iya utod sa iya iloy nga si Raquel, nagsiling siya, “Amo bala ini ang inyo kamanghuran nga inyo ginsugid anay sa akon?” Ginsilingan niya dayon si Benjamin, “Kabay pa nga pakamaayuhon ka sang Dios, toto.” ³⁰ Dayon nagdali-dali guwa si Jose kay daw mahibi na gid siya sa iya kahidlaw sa iya manghod. Nagsulod siya sa iya kuwarto kag didto naghibi. ³¹ Pagkatapos nagpanghilam-os siya kag nagbalik didto sa ila nga may pagpugong sang iya balatyagon. Dayon nagsugo siya nga ihanda na ang pagkaon.

³² Lain ang ginkan-an ni Jose, lain man ang ginkan-an sang iya mga utod, kag lain man ang iya sang mga Egiptohanon nga didto man nagpanyaga. Kay wala nagakaon ang mga Egiptohanon nga kaupod ang mga Hebreo, kay makangilil-ad ina para sa ila. ³³ Dira sa atubangan ni Jose ginpapungko ang iya mga utod. Nagtinulukay ang iya mga utod kay natingala sila nga pasunod halin sa magulang hasta sa kamanghuran ang pagpapungko sa ila. ³⁴ Ginserbihan sila sang pagkaon nga halin sa atubangan ni Jose pero ang ginhatag kay Benjamin nga pagkaon lima gid ka pilo ang kadamuon sang sa iban. Nagkinaon sila kag nag-ininom kaupod si Jose.

Naghambal si Jesus Parte sa Pagguba sang Templo^(A)

13 Sang nagapaguwa na si Jesus sa templo, ang isa sang iya mga sumulunod nagsiling, “Manunudlo, tan-awa bala ini nga templo. Ang gin-gamit nga mga bato dalagko kag katahom sang pagpatindog sini.” ² Nagsiling si Jesus sa iya, “Ini nga templo nga ginhimo sa dalagko nga mga bato magakalaguba sa palaabuton kag wala gid sing may mabilin nga mga bato nga nagasalampaw.”

Mga Kagamo kag mga Paghingabot^(B)

³ Sang nagapungko si Jesus didto sa Bukid sang mga Olibo nga nagaatubang sa templo, nagpalapit si Pedro, si Santiago, si Juan, kag si Andres kag nagpamangkot sa iya nga silahanon lang. ⁴ Siling nila, “Sugiri kami kon san-o matabo ang mga butang nga imo ginsiling? Kag ano bala ang tanda nga madali na lang ini tanan matabo?”

⁵ Gani nagsiling si Jesus sa ila, “Mag-andam kamo nga wala sing may makapatalang sa inyo. ⁶ Kay madamo ang magaabot kag magasiling nga sila amo ako, kag madamo ang ila mapatalang. ⁷ Kon makabati kamo sang mga gira nga malapit sa inyo kag makabalita kamo nga didto sa malayo nagagira man, indi kamo magkahadlok. Kinahanglan gid nga matabo ini, pero indi pa ini ang katapusan. ⁸ Magailinaway ang mga nasyon kag magailinaway ang mga ginharian. May magaabot nga mga linog sa nagkalain-lain nga mga lugar kag may magaabot nga mga gutom. Pero ini nga mga butang umpisa pa lang sang mga kabudlayan nga magaabot.

⁹ “Mag-andam kamo, kay pangdakpon kamo kag dal-on sa mga hukmanan. Pagahanuton kamo sa mga simbahan sang mga Judio. Magaatubang kamo sa mga gobernador kag sa mga hari tungod sang inyo pagsunod sa akon. Kag didto magasugid kamo sang Maayong Balita sa ila. ¹⁰ Sa wala pa mag-abot ang katapusan, kinahanglan iwali anay ang Maayong Balita sa tanan nga lugar. ¹¹ Kon dal-on kamo sa korte kag imbistigaron, indi kamo magpalibog kon ano ang inyo isabat, kay kon sa oras nga kinahanglan kamo maghambal, ihambal lang ninyo ang ginapahambal sa inyo sang Espiritu Santo. Kay indi kamo ang magahambal kundi ang Espiritu Santo paagi sa inyo. ¹² Sa sina nga mga inadlaw, may mga tawo nga magapapatay sang ila mga utod. May mga amay nga magapapatay sang ila mga anak. Kag may mga anak nga magakontra sa ila mga ginikanan, kag ipapatay nila sila. ¹³ Dumtan kamo sang tanan tungod sang inyo pagsunod sa akon. Pero ang nagapadayon sa pagsunod hasta sa katapusan amo ang maluwas.”

Ang Makangilil-ad nga Butang^(C)

¹⁴ “Makita ninyo ang makangilil-ad nga butang nga mangin kabangdanan nga pabay-an ang templo. Nabutang ini sa templo, sa lugar nga indi dapat tindugan sini. (Kamo nga nagabasa, intiendihon ninyo kon ano ang kahulugan sini!) Kon matabo na ini, ang mga ara sa Judea dapat magpalagyo sa kabukiran. ¹⁵ Ang tawo nga matabuan nga ara sa guwa sang iya balay indi na magsulod pa sa pagkuha sang bisan ano. ¹⁶ Ang matabuan nga ara sa iya uma indi na magpauli pa sa pagkuha sang iya bayo. ¹⁷ Makaluluoy ang mga nagabulusong kag ang mga nagapatiti sa sina nga mga inadlaw tungod nga mabudlayan sila sa pagpalagyo. ¹⁸ Magpangamuyo kamo nga indi ini matabo sa tigtulugnaw. ¹⁹ Kay sa sina nga mga inadlaw magaabot ang pag-antos nga wala pa gid matabo halin sang pagtuga sang Dios sang kalibutan hasta subong, kag wala sing may matabo pa nga pareho sina hasta san-o. ²⁰ Kon ina nga mga inadlaw wala ginpalip-ot sang Ginoo wala gid sing may mabilin nga tawo. Pero tungod sang iya kaluoy sa iya mga pinili, ginpalip-ot niya ina nga mga inadlaw.

²¹ “Kon may magsiling sa inyo, ‘Ari na ang Cristo!’ ukon ‘Didto siya!’ indi kamo magpati. ²² Kay magaguwa ang indi matuod nga mga Cristo kag ang indi matuod nga mga propeta. Magahimo sila sang mga milagro kag makatilingala nga mga butang sa katuyuan nga patalangon, kon mahimo, bisan pa ang mga pinili sang Dios. ²³ Gani magbantay kamo! Ginasugid ko na sa inyo nga daan ini nga mga butang sa wala pa matabo.”

Ang Pagbalik ni Jesus Diri sa Kalibutan^(D)

²⁴ “Pagkatapos sang pag-antos sa sina nga tiyempo, ang adlaw magadulom, ang bulan indi na magsanag, ²⁵ kag ang mga bituon magakalahulog. Ang mga butang^[a] sa langit pagapatalangon sa ila kinaandan nga alagyan. ²⁶ Dayon ako nga Anak sang Tawo makita sa mga panganod nga nagabalik diri sa kalibutan nga may puwerte nga gahom kag kadungganan.^{[b] 27} Suguon ko ang akon mga anghel sa pagtipon sang akon mga pinili halin sa tanan nga lugar sang kalibutan.”

Ang Leksyon sa Kahoy nga Higera^(E)

²⁸ “Magtuon kamo sang leksyon sa kahoy nga higera. Kon ang iya mga sanga nagapanalingsing na, mahibaluan ninyo nga madali na lang ang tig-ilinit. ²⁹ Sa amo man nga bagay, kon makita ninyo nga nagakalatabo na ini nga mga butang nga akon ginasugid sa inyo, mahibaluan ninyo nga madali na lang ako mag-abot. ³⁰ Sa pagkamatuod, magakalatuman ini tanan nga butang sa wala pa mapatay ang mga tawo sa sini nga henerasyon. ³¹ Madula ang langit kag ang duta, pero ang akon mga pulong indi gid madula kundi matuman gid ini.”

Wala sing may Nakahibalo kon San-o gid Mabalik si Jesus^(F)

³² “Kon parte sa adlaw ukon oras sang akon pag-abot, wala gid sing may nakahibalo bisan ang mga anghel sa langit ukon ako nga Anak sang Dios, kundi ang Amay gid lang. ³³ Gani magbantay kamo kag mag-andam, kay wala kamo kahibalo kon san-o ako maabot. ³⁴ Pareho man ini sa tawo nga naglakat sa malayo nga lugar. Antes siya maghalin sa iya balay, ginbilinan niya sang mga ulobrahon ang tagsa niya ka suluguon kag ginhambalan ang guwardya sa puwertahan nga magbantay sa iya nga pag-abot. ³⁵ Gani magbantay kamo, kay wala kamo kahibalo kon san-o mabalik ang tag-iya sang balay; mahimo nga sa hapon, sa tungang gab-i, sa kaagahon ukon sa pagbutlak sang adlaw. ³⁶ Basi kon sa iya pagbalik maabtan niya kamo nga nagakatulog. ³⁷ Ang ginasiling ko sa inyo ginasiling ko sa tanan: Magbantay kamo!”

Naghambal si Job

9 Dayon nagsabat si Job, ² “Huo, matuod inang ginasiling mo. Pero paano makapamatuod ang tawo nga inosente siya sa atubangan sang Dios? ³ Bisan baison pa niya ang Dios sa korte, wala siya sing may mahimo, kay sa isa ka libo nga pamangkot sang Dios bisan isa indi niya masabat. ⁴ Maalam kag gamhanan gid ang Dios. Sin-o bala ang nagkontra sa iya kag nagmadinalag-on?

⁵ “Sa wala sing paandam, ginauyog niya ang mga bukid kag nagakalatiphag ini sa iya kaakig. ⁶ Ginapalinog niya ang duta halin sa pundasyon sini. ⁷ Sa iya lang pagmando, puwede nga indi magbutlak ang adlaw kag indi magsiga ang mga bituon. ⁸ Siya lang ang nagahumlad sang kalangitan, kag siya lang ang nagapauntat sang balod. ⁹ Siya ang nagtuga sang mga grupo sang mga bituon nga ginatawag Oso, Orion, Pleades, kag sang mga bituon sa bagatnan. ¹⁰ Nagahimo siya sang makatilingala nga mga butang kag mga milagro nga indi matungkad kag indi maisip. ¹¹ Kon maglabay siya sa akon, indi ko siya makita kag mabatyagan. ¹² Kon may gusto siya nga kuhaon, wala sing may makapugong sa iya. Sin-o bala ang makareklamo sa iya ginahimo? ¹³ Wala ginapunggan sang Dios ang iya kaakig. Bisan ang mga kabulig sang dragon nga si Rahab nagaluhod sa kahadlok sa iya. ¹⁴ Gani paano ko madepensahan ang akon kaugalingon sa Dios? Ano ang ihambal ko para makipagbais sa iya? ¹⁵ Bisan inosente pa ako, indi ako makadepensa sang akon kaugalingon. Ang mahimo ko lang amo ang pagpakitluoy sa Dios nga akon Manughukom. ¹⁶ Bisan pangabayon ko siya nga mag-atubangay kami kag magsugot siya, indi gihapon niya ako pagpamatian. ¹⁷ Kay ginapaantos niya ako nga daw sa ginasalakay sang bagyo, kag ginadugangan niya ang akon mga kasakit sa wala sing rason. ¹⁸ Daw halos indi niya ako pagpaginhawaon sing maayo sa mga kasakit nga ginapaantos niya sa akon. ¹⁹ Kon sa pakusog lang, makusog gid siya! Kag kon sa akusaray, sin-o ang makaakusar sa iya? ²⁰ Bisan inosente pa ako, sentensyahan gihapon ako nga silutan tungod sang akon ginapanghambal sa pagdepensa sa akon kaugalingon. ²¹ Bisan wala sing kasawayan ang akon kabuhi, baliwala na ini sa akon. Ginakaugtan ko ang akon kabuhi. ²² Kay amo man lang gihapon; pareho lang nga laglagon sang Dios ang matarong kag ang malaot. ²³ Nagakadlaw lang siya kon mapatay gulpi ang matarong sa kalamidad. ²⁴ Gintugyan niya ang kalibutan sa mga malaot. Ginatabunan niya ang mata sang mga manughukom. Kon indi siya ang nagahimo sini, ti sin-o pa abi?

²⁵ “Kadasig magligad sang mga inadlaw sang akon kabuhi; daw mas madasig pa sang sa manugdalagan. Nagaligad ini nga wala gid sing kalipay. ²⁶ Huo, kadasig magligad sang akon kabuhi; pareho kadasig sang madasig nga sakayan ukon sang agila nga nagasibad. ²⁷ Bisan indi na ako magreklamo kag untatan ko na ang pagpangasubo, kag magyuhom na ako, ²⁸ mahadlok gihapon ako sa mga pag-antos nga mag-abot sa akon. Kay nahibaluan ko nga indi niya ako pagkabigon nga inosente. ²⁹ Sanglit ginakabig niya ako subong nga nakasala, ano pa ang pulos sa pagpaninguha ko nga depensahan ang akon kaugalingon? ³⁰ Bisan pa habunan ko ang akon bug-os nga lawas agod mangin matinlo ako, ³¹ itum-oy niya gihapon ako sa lunangon nga buho, agod bisan ang akon bayo mangil-aran sa akon. ³² Indi tawo ang Dios pareho sa akon, gani indi ako makabais sa iya kag makaakusar sa iya sa korte. ³³ Kuntani may makapatunga sa amon nga duha sa paghusay sa amon. ³⁴ Kag mapauntat niya ang paghanot sang Dios sa akon, agod indi na ako mahadlok. ³⁵ Dayon makahambal na ako sa iya nga wala sing kahadlok, pero sa karon indi ko pa ini mahimo.”

Ang Aton Obligasyon sa mga Nagadumala sa Gobyerno

13 Ang kada isa sa inyo dapat magmatinumanon sa mga nagadumala sa gobyerno, kay ang tanan nga paggobyerno halin sa Dios kag ang mga manugdumala ginbutang sang Dios sa ila puwesto. ² Ang nagakontra sa gobyerno nagakontra sa pagbuot sang Dios, kag ang nagahimo sini nagadala sang silot sa ila kaugalingon. ³ Kon maayo ang aton ginahimo, wala kita sing dapat kahadlukan sa mga nagadumala sa aton, luwas lang kon nagahimo kita sang malain. Gani agod indi ka mahadlok sa mga nagadumala, maghimo ka sang maayo, kag dayawon ka pa nila. ⁴ Ginbutang sila sang Dios sa ila puwesto para sa aton kaayuhan. Pero kon nakahimo ka sang malain, dapat mahadlok ka sa ila, tungod nga may gahom sila sa pagsilot sa imo; kay ginbutang sila sang Dios sa ila puwesto agod silutan ang mga nagahimo sang malain. ⁵ Gani dapat magpasakop kita sa aton gobyerno; indi lang tungod sa kahadlok naton sa silot, kundi tungod nga nahibaluan ta nga amo ini ang dapat naton nga himuon. ⁶ Amo man ini ang kabangdanan kon ngaa nagabayad kita sang aton buhis, kay ang mga manugdumala mga alagad sang Dios nga nagapangabudlay para gid sa sini nga butang. ⁷ Gani bayaran ninyo ang inyo nagkalain-lain nga klase sang buhis. Kag tahura ninyo kag padunggi ang mga may awtoridad.

Ang Aton Obligasyon sa Isa kag Isa

⁸ Dapat indi kamo magpabilin nga may utang bisan kay sin-o, luwas lang sa utang nga amo ang paghigugmaanay sa isa kag isa. Ang nagahigugma sa iya isigkatawo nakatuman sang Kasuguan. ⁹ Kay ang mga sugo nga pareho sang, “Indi ka magpanginbabayi ukon magpanginlalaki, indi ka magpatay, indi ka magpangawat, indi ka magkaibog,”^[a] kag ang iban pa nga mga sugo sarang matingob sa isa lang ka sugo nga nagasiling, “Higugmaon mo ang imo isigkatawo pareho sang paghigugma mo sa imo kaugalingon.”^{[b] 10} Kon ginahigugma ta ang aton isigkatawo, wala kita nagahimo sing malain sa ila. Amo ina nga kon may paghigugma kita ginatuman ta ang bug-os nga Kasuguan.

¹¹ Dapat ninyo himuon ini, tungod nga nahibaluan ninyo nga tion na ini nga dapat kamo magbugtaw. Kay ang kabug-usan sang aton kaluwasan mas malapit na sang sa una nga nagtuo kita kay Jesu-Cristo. ^12-13 Ang kadudulman madali na lang matapos kag ang kasanag madali na gid mag-abot. Gani isikway ta na ang malaot nga mga buluhaton sang kadudulman kag isuklob naton ang maayo nga kabuhi bilang armas naton nga mga ara na sa kasanag. Indi kita magpahubog ukon magsunod sa mga mahigko nga pagkinalipay. Indi kita maghimo sang imoral nga pagpakigrelasyon ukon magpagusto himo sang kalautan. Indi kita mag-inaway ukon maghisaay. ¹⁴ Sa baylo, ang pamatasan ni Ginoong Jesu-Cristo ang dapat makita sa inyo kabuhi. Kag indi ninyo paghatagan sing lugar ang inyo tawhanon nga kinaugali nga maghimo sang malain.